O HORIZONTE

Mirei para o horizonte, e non vin nada. Normal; había unha néboa espesa, que non se vía un burro a tres pasos. É un dicir; burros xa case non hai e o dos tres pasos é unha pequena esaxeración. A ver!, xa había tempo que non esaxeraba. Tanto sentimento, tanto rural, tanta trapallada tamén cansa. Mellor optar, aínda que sexa, por unha arroutada.

Non obstante, sigo mirando para o horizonte e sigo sen ver nada. Porque practicamente nada hai, e o pouco que hai non me interesa; os penedos, toxos, silvas, carpazas, carballos, piornos xa están moi vistos e moi utilizados. Eu o que quería ver era algo que me fixese latexar con forza o corazón: desde unha gaita galega tocando ata, mesmo, un mísil atravesando o ceo, desde a Santa Compaña peregrinando polo alto da lomba ata unha boa moza bailando sobre unha das cores do arco da vella; sobre calquera cor, aínda que a que máis adoita destacar é a vermella. Coma o sorriso dela. Da moza que baila sobre o arco da vella.

Cando estou a piques de desesperar, consigo ver por fin algo. Algo que aínda non sei moi ben que é. A néboa retrocedeu, recuou uns pasos, seis ou sete. Porén, sigo sen ver burros polo xa dito: que case non hai. Noto máis ben unha sombra que semella unha figura humana. De muller. Anda, carallo!, é a que estaba bailando sobre o arco da vella. Ela, como me ve un sorriso de incredulidade, tamén sorrí. Ante o seu sorriso esquézome do horizonte, do burro e da néboa. Agora o horizonte xa queda moi lonxe. Pero xa me dá igual. As cousas como son.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 17 de abril de 2024

FUTURO INCERTO

Estou aquí, esperando o futuro. Un futuro que non chega porque vivo sempre no presente. Un futuro que non sei como vai ser. Se penso nunha acción, igual me aparece outro feito. Se digo que Xoán, seguro que me entretén Pedro. Calquera futuro, todo futuro sempre é incerto. Creo. Non penso meter as mans no lume... por se se me conxelan.

Porén, díxose sempre: non hai como vivir o presente. É que realmente só existe o presente. O pasado xa foi e non hai volta de folla. O futuro, o dito: incerto. Cando vives o futuro xa é presente. Un galimatías do carallo. Si, mellor vivir o día a día.

O futuro pode ser unha esperanza feita realidade. Pode. O que pasa é que, a realidade, tamén pode dar labazadas que, entón si, ata poden mandar a un ó pasado. Por que eu confiaría, diremos. Máis ou menos.

O futuro é tan incerto que mañá espertarei coma un día calquera (ai, Deus, confío en espertar) e realizarei as accións que teña que realizar. Non vou caer na tentación de numeralas, por se aquel, pola incerteza das mesmas.

O futuro é como un bambán, que se balancea para ou lado ou para outro, ou como un catavento que se move e cambia segundo o mandato do vento. O futuro é ese baile dos pés, que se moven a un ritmo vertixinoso pero sen saber que tema están tocando ou bailando.

Sigo aquí, esperando o futuro e sen tan sequera dicir que vou marchar. Se o digo, igual me obriga a seguir sentado e escribindo. Iso si, cando poña a palabra fin remata, para vós, o meu futuro. Fin.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 15 de abril de 2024

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 16 de abril de 2024

O LISTO LABESTRO

Vou contar o que me dixo O Labestro que contara. Antes, case é mellor que presente ó Labestro. En realidade chámase Agustín Escohotado Luxán e naceu nunha aldea da serra. Os seus pais estaban de emigrantes en Suíza, polo que se pode dicir que o criaron os avós maternos. Coma ós seus pais os chamaban Os Millaias, a el, para diferencialo un pouco, puxéronlle o de Labestro. Xa teño dito moitas veces que a xente das aldeas, para os alcumes, é moi lista e, si, por veces, tamén é moi cómoda. Non se mata a cabeza buscando outros chamamentos máis estrambóticos.

Digo que vou contar o que me dixo O Labestro que contara, mais téntame aquilo de falar da súa infancia. Porque a súa infancia foi de armas tomar. Seguro que por vivir cos avós. Estes xa se sabe que un neto é máis que dúas veces fillo. Que todo se lle consente. E segundo O Labestro é nugallán para practicamente todo, tamén é listo coma un allo e sabe de que pé coxean os seus avós.

Na escola (estamos nos tempos de cando a escola non era colexio) fíxose amo e dono de toda a cuadrilla, é dicir, de todos os alumnos, que, a verdade, só eran seis. Sigo lembrando que estamos nunha pequena aldea da serra. O Labestro seguiu de amo e señor xa de toda a aldea cando a idade cabalgou sobre el e cando os seus compañeiros empezaron a emigrar, a deixar o rural. El non, el quedou porque, como era listo, sabía que como onde os avós, en ningún outro lado.

Vaia, síntoo; xa non hai espazo para contar o que me dixo O Labestro que contara. Noutra ocasión será.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 12 de abril de 2024

GABIA TRAS GABIA

O sacho e a aixada (no Ribeiro, peta e sacho, respectivamente) están á miña beira, preparados xa para a semente dunhas cantas patacas máis, aínda que creo que sementarei máis que tubérculos.

En principio, na asoma da primeira gabia, en vez de patacas, van palabras que na fin, con todas as gabias, completarán toda unha historia. Na segunda gabia deixo caer pensamentos de cando a inocencia era a raíña e señora do meu vivir. Abono a gabia con momentos únicos e eternos. Na terceira gabia vai un nacionalismo que agromou desde que o coñecemento aboiou sobre esa inocencia.

Logo dunhas cantas gabias, descanso. A conciencia, por veces, cansa. E sementei unha pouca. A ver se co mineral medra o sentidiño pero sen deixar de vivir do conto. No descanso deixo que os ardores de estómago acouguen para, nun amén, volver ás gabias da novela.

Gabia tras gabia, a canseira mesmo chega a derrotar a certas opinións, criterios ou ideas. Hai palabras e frases, ou sexa, gabias que derrotan ó máis valente. O rural non sempre é carballos que dan sombra e verde nos lameiros. De cando en cando ou bastante a miúdo é unha semente de queixas e bágoas, de dores e berros, de salaios e algo de inferno. Inferno ante o fallo do produto, ante a crítica negativa do capítulo, do relato, do libro...

Por iso hai que medirse e agacharse, e queixarse, e sufrir para que as gabias saian dereitas, con sentimento. Con ese sentimento no que, a colleita, dirá se cada pataca que sementei, se cada palabra que deixei caer pagou ou non pagou a pena. Agora, por enriba, bótolle máis abono para que o título destaque.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 12 de abril de 2024

NA ESCALEIRA

El estaba alí, sentado no terceiro chanzo da escaleira e movendo os pés a un ritmo musical imaxinario. Porque nin tiña nin se escoitaba ningunha música. Ela tamén estaba alí, sentada no derradeiro chanzo da mesma escaleira e mirando para el pero sen practicamente velo. Ela, máis que velo, soñábao. El nin o intuía. Aínda que o desexaba.

A tarde estaba a piques de meterse no luscofusco diario e o can dun veciño ladrou tan intensamente que, tanto el coma ela, espertaron dos seus ensimesmamentos. El deixou de bailar cos pés e ela encolleuse de ombreiros. Os dous miráronse un instante, algo así como medio retrinco. Nas súas miradas non había preocupación nin medo ante os ladridos desesperados do can. Había, iso si, algo máis que cariño e desexo, algo máis que ese berro que sae do silencio, algo máis que unha ilusión ou soño.

O can non tardou en quedar en silencio. El sorriu. Ela sorriu. E todo volveu á normalidade: ese baile de pés sen música e esas miradas que non ven, perdidas no espazo e no tempo. El deixou escapar unha pequena carraspeira. A ela subíronselle as cores á cara. Ningún se atreveu a iniciar a conversa.

El segue alí, no terceiro chanzo da escaleira. Ela segue no derradeiro. Míranse de novo. Ela toma a iniciativa e baixa un chanzo. El, por inercia, sobe un. Quedan xuntos, no mesmo chanzo. Pero un en cada recanto. Cando entra xa a noitiña, el murmúralle no oído a ela e ela monéalle cun si a el. Ó tocar o reloxo da igrexa as horas en punto, erguen xuntos e marchan os dous.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 10 de abril de 2024

COIDADIÑO, QUE ESTÁN AÍ

Estamos que nos asamos. Sen asarnos. Aínda así hai que recoñecer que vivimos nun lugar privilexiado. Climatoloxicamente falando, temos de todo: desde as xeadas máis criminais ata a canícula máis sufocante, desde as treboadas máis fortes ata a calma branca. Mesmo hai días que, nas súas 24 horas, pasamos por varios cambios atmosféricos... chuvia con sol, sol con neve, saragana con vento, etcétera. Vivimos nun lugar tan marabilloso que incluso lles podemos “dar na cara” a aqueles que sempre se queixan do noso mal tempo: Estes días mesmo, Ourense alcanzou as máximas de España. En todos os anos, exactamente en todos, sempre hai catro, cinco, dez días ó ano nos que o sol é onde máis aperta, e, pola contra, tamén as xeadas son onde máis caen, é dicir, onde as temperaturas máis baixan. Como dicía aquel, temos para dar e tomar ou para colgar nas orellas.

Quen non tivo vergonza foi Ecuador, asaltando a embaixada mexicana para deter ó ex vicepresidente Jorga Glas. Iso non se pode facer! Non se pode entrar desa maneira nun organismo doutro país, por moito que estea no territorio do asaltante. Si, é verdade, que todos os demais países puxeron o grito no ceo, pero non sei se pasará moito de aí o asunto. Actuaron coma o cura pola igrexa ou coma Xan polo outeiro.

Exactamente igual que eses ultras que agrediron ó ex alcalde de Ponferrada. Sei que me repito, pero xa teño denunciado moitas veces que moito coidadiño con eles. Que empezan dous ou tres, que se encoraxan e xa non hai volta de folla. A esta xente hai que pararlles os pés, pero xa. Unha persoa non pode nin debería ter medo de espallar as súas ideas; así como é de covardes que, moitos, en vez de rebater con sentidiño as opinións, fagan uso da violencia para impoñer os seus pareceres. Como non se corten de raíz eses ataques, esas aldraxes, non tardaremos en volver ós paredóns e cunetas. Que coidadiño, que están aí. Acazapados, pero están aí. E xa non tan acachoupados.

Tampouco se esconden eses pais que matan ós fillos para facerlles dano ás mulleres. Violencia vicaria, lle chaman. Ou violencia machista. Que máis dá o nome; o asunto está en que, unha vez máis, pagan os máis inocentes. Que culpa teñen os nenos? Iso si é caer baixo, ser rastreiros; facerlle dano a alguén por medio dos seres máis queridos.

Finca Fierro. Barbadás. Sábado, 13 de abril de 2024

NOSTALXIA

Nostalxia na forma de mirar... e de contar. Miro para a doniña que asoma detrás dunha xesta e conto que o bambán das flores dunha toxeira que hai a carón, débese ó impulso do vento que baixa da chaira que hai cerca. Nostalxia do tempo no que todo era como eu quería que fose e no que, ás veces, non ocorría nada porque todo estaba baleiro; a tarde estaba en silencio.

Conto que un asubío musical racha ese silencio e mesmo a doniña lle presta atención a tal acontecemento. Asubiar cando o silencio reina é como declamar no anfiteatro de Mérida. Asubiando desa maneira, a nostalxia empreña con tardes nas que a infancia era unha banda de música e a xuventude unha banda sonora. Cantaba e asubiaba para que se me inchase o peito de melancolía, para notar axiña que a euforia subía e subía.

Nostalxia na forma de sentir... e de escoitar. Sinto que a vida é un baile de desexos no que o frufrú dun vestido vermello é coma un devezo, coma unha ambición dun futuro incerto, e escoito algo así coma un axóuxere de bicos que se inventan, que se descobren. Inventando sinto e soño unha futura realidade que, vaia, será efémera.

Sinto o berro do peito que esgaza e da ansia que flota polo recanto dunha habitación... baleira... silenciosa... medio ás escuras. No baleiro nada existe, nada hai, e a nostalxia rabuña nas entrañas que quedan esgotadas, fláccidas e coa alegoría de que todo acabou, co instinto de que o soño xa non é o que foi. Mirar, contar, sentir, escoitar é como bailar sobre a quimera dunha realidade que puido ser. Non o é.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 9 de abril de 2024