viernes, 27 de enero de 2012

VALOR PARA ARBITRAR


              Aínda que o árbitro Fernando Teixeira Vitienes cometeu erros no partido da pasada semana entre o Barça e o Real Madrid, non é para que o crucifiquen da maneira en que están a facelo, principalmente os afeccionados do Madrid. Eu mesmo recoñezo que cometeu importantes erros; para uns e para outros. Emporiso, aínda así seguirei a defendelos a todos. A este, e nese partido, tamén, xa que se visionamos as imaxes unha e outra vez, vemos que en algunhas é complicado decidir o que foi realmente. Por exemplo, as mans de Busquets; nunha imaxe vemos que lle dá na barriga, pero noutra imaxe semella que lle dá no brazo. O árbitro ten que decidir en segundos. Non obstante, o que aínda vexo máis grave no fútbol español é que todo o mundo se bote ós árbitros cando se aprecia a leguas que son vinte e dous tíos intentando enganalo. Vinte e dous profesionais que, en vez de xogar ó fútbol, andan correndo detrás dos árbitros para botarlles á xente enriba. Creo entender que en Inglaterra, xeralmente, cando un xogador vai a por o colexiado, son os compañeiros daquel os que lle cantan as corenta ó xogador. Direino sempre: admiro ós árbitros porque hai que ter valor para arbitrar neste país de energúmenos. Son auténticos heroes.

              Finca Fierro. Venres, 27 de xaneiro de 2012

FOLLAS ESCRITAS


              Follas escritas con catro palabras, nas que un ronsel de nubes debuxan un tempo de loita e de liberdade. Unha terra que clama polo pan de cada día e que tan só lle entregan unhas migallas de miseria. Hai versos que foron escritos con sangue e hai poemas que se pecharon entre as catro paredes da ignorancia. Follas escritas con significados reais, pero que sempre hai alguén que os quere converter en falsos. A loita continúa con lapis de tinta azul e unhas ideas moi brancas. Ideas brancas que volven a un negro cando a verdade asoma ós catro ventos. Loita e liberdade para a miña terra, pois xa vai sendo hora de que rachen as cadeas do escurantismo, da torpeza daqueles que non saben ler o poema.

              Maceda. Venres, 27 de xaneiro de 2012

miércoles, 25 de enero de 2012

O DESCANSO DUN LABREGO


              O labrego Eufronio Chaodarcas sentou nunha pedra do valado da súa leira mentres lle daba un descanso á xogada das vacas coas que estaba a arar. Botou man do paquete de tabaco picado e logo de lear un cigarro abondo gordo, dispúxose a fumar con tanta parsimonia que tivo que estirar as pernas para que non se lle cerraran os ollos. A noite anterior durmira mal a causa da reuma e o sol que caía de cheo sobre el era o que máis o estaba a amolar. Daquela tivo que erguerse da pedra e facer que fochicaba no propio valado; coma quen que estaba cortando unhas silvas, pero que na realidade estaba a espantar ó sono. Eufronio Chaodarcas rematou o cigarro e cun “hei, vacas, hei” seguiu arando na leira que estaba a piques de rematar. Era mediodía e había que xantar.

              Maceda. Mércores, 25 de xaneiro de 2012

martes, 24 de enero de 2012

O SESO, UN HOME ESPECIAL


              Aínda que dende a infancia e parte da xuventude a nosa relación distanciouse por culpa da, valla a redundancia, distancia, Sergio Cid Villar, máis coñecido por Seso ou, no meu caso, Sesiño é desas persoas que van máis alá da relación de veciños. Aínda que a gran amizade veña máis polo lado do meu irmán máis vello, o Garrincha, por ser máis ou menos da mesma idade, sempre presumín de ter eu mesmo un gran cariño cara ese home que, por unhas ou outras razóns, instalouse nese recanto da memoria ou do corazón que adoitamos chamar especial. A súa bondade e xenerosidade estaba en relación coa súa altura. ¡Mira que era alto de carallo!
              Marchou hai moitos, moitos anos para Madrid e, claro, a relación acurtouse ós períodos das súas vacacións. E aínda que eu tamén marchei para alá durante nove anos, os encontros que mantivemos non foron tan asiduos como adoitan ser nas vilas, onde te atopas cos amigos de continuo. Pero, emporiso, chegaban aqueles esporádicos momentos para que o Sesiño continuase a ser un home especial.
              Aínda era novo para que nos deixase tan axiña, pero xa sabemos o que é a vida ás veces. Entendo que a súa marcha deixa un gran baleiro na súa contorna social e familiar, pero tamén sei que os recordos quedan aí para botar man deles e demostrar que hai cariños, que hai relacións que van máis alá da propia vida.

              Maceda. Martes, 24 de xaneiro de 2012

lunes, 23 de enero de 2012

FERVENZA DO BARBANTIÑO

     Estamos medio mortos. Medio mortos a causa da canseira, aínda que a muller acaba de dicirme que estamos mortos enteiros. A culpa é da ruta turística, ou mellor dito, da ruta paisaxística que realizamos polo río Barbantiño dende O Viñao.
     Saímos de Ourense para pillar a autoestrada A-52. Axiña collemos a saída ó Carballiño e Pontevedra. Pasamos Punxín e logo de 3 km. chegamos a O Viñao. Torcemos á dereita e logo de varias curvas, deixamos o coche xusto ó lado do río. 
     Iniciamos a camiñata subindo polo lado esquerdo e con dirección á fervenza que anuncia o letreiro. Ata a chegada a esta, pódese dicir que o percorrido é o típico que adoita haber polas beiras dos ríos, de calquera río. 
     O ruxerruxe da auga coas súas pedras esparexidas polo leito do río.
     Cos seus remansos nos que apetece bañarse, pero, hoxe... ¡calquera se mete a auga!, ¡e menos a que se atopa entre carballeiras!
     Cos seus carreiros ben armados naqueles sitios de maior dificultade. Tamén é verdade que hai que ter moita conta coa folla... se está mollada é un perigo para as patinaxes.
     Con algunha estampa tan fermosa coma esta. Despois temos ríos nos que proliferan os muíños. O río Barbantiño ten abondo, polo menos pola ruta que realizamos.
     Algúns moi ben conservados e que aínda mostran por dentro os aparellos cos que se moía.
     E por se aínda alguén non se aclara moito cos aparellos utilizados na muiñada, aquí amoso un letreiro explicativo coas partes de algúns utensilios.
     Pero o gran acontecemento, a gran fermosura chegou, por suposto, cando descubrimos a fervenza.



     E rematamos a subida na ponte de San Fiz.
     Baixamos pola beira esquerda do río e aínda tivemos folgos para achegarnos ata O Bañiño, dous quilómetros e pico máis de ida cos seus correspondentes de volta.

     Fundidiños quedamos. Pero contentos. Moi contentos. Aínda que recoñecemos que a ruta paisaxística foi máis fermosa a do domingo pasado, ou sexa, a realizada polas Pozas de Melón.

O DIACRÍTICO MÁIS DESCOÑECIDO


              Xa sabemos que hai xente que adoita fallar moito no momento de escribir os acentos ou til sobre certas letras; uns por despiste e outros por non saber onde se colocan. Pero nós levamos a peor parte, xa que pensamos que no noso caso a maioría da xente non sabe cando nos ten que colocar. Ola, somos os puntiños que imos enriba, principalmente, da letra u, lingüisticamente chamados diérese (¿vedes onde imos colocados?) Pois ben, hai moita, moita xente á que lle amarga subirnos aí arriba da u, aínda que os dous puntiños pensamos que é por ignorancia, por descoñecemento. E non lles importa que a palabra se lea doutra maneira. Non é o mesmo dicir bilingüe que bilingue, ou antiguidade. Cremos que somos o signo diacrítico máis descoñecido polo persoal. A ver se este relatiño nos serve de empuxón.

              Maceda. Luns, 23 de xaneiro de 2012

viernes, 20 de enero de 2012

A MÚSICA DO GRILO


              Bican os raios de sol as ás dunha laverca e un grilo canta un tema musical de Sabina. Quere a xesta bailar a melodía, pero o codeso apréixaa de tal maneira que en vez de crecer para arriba encolle coma un plástico queimado. Na distancia, un romeiro cruza Os Currás e na altura da Portela bebe nas fontes que se formaron no sábrego. Segue camiño dos Milagres. Cando a laverca ve ó home lánzalle un aviso ó xabaril que estaba a emporcallarse no lameiro do Gregorio. O porco bravo ergue con parsimonia e marcha camiño da parcela do Chito para seguir furgando baixo a música do grilo, que cambiou o repertorio cara á unha banda sonora. Hai músicas que alegran ós bichos do monte Medo.

              Maceda. Venres, 20 de xaneiro de 2012

BOTAR MAN DO ASUNTO


              Xa sei que levamos catro ou cinco días falando da agresión de Pepe a Messi e de que o tema é normal que canse xa e que aburra, pero deuse a coincidencia de que un servidor, ese día, estaba a ver o partido cos meus fillos, dous cativos aínda moi noviños, nos que pensei ó momento sobre a imaxe que estaba a recibir precisamente o máis vello, por aquilo de ser seareiro do Real Madrid. Porque detrás desta polémica agresión volveu xurdir, faltaría máis, a que realizou o mesmo xogador sobre Casquero no abril do 2009 e que eu vexo moito máis grave ca realizada sobre Messi. No momento de escribir isto vina de novo en youtube e aínda me sigo preguntando como un club como o Real Madrid ten nas súas filas a este xogador. Sinceramente, o vídeo arrepía, principalmente cando chega o momento da gran patada que lle lanzou con dirección á cabeza. ¡Que sorte tivo Casquero de non ser alcanzado de cheo! Un xogador pode perder os nervios dúas ou tres veces incluso, pero é que Pepe pérdeos de continuo, e a perda dos seus non son de verborreas senón que son de armas tomar. Hai certos momentos en que incluso a xustiza ordinaria tiña que botar do asunto.

              Maceda. Venres, 20 de xaneiro de 2012

miércoles, 18 de enero de 2012

ELENCO DE VETERANOS


              A veteranía é un grao. É moito máis que un grao. Grazas á veteranía gocei coma nunca vendo a película “O último pistoleiro”, de Don Siegel, porque nela asoman na pantalla un elenco de veteranos de moitos quilates, dende John Wayne ata John Carradine, pasando pola espléndida Lauren Bacall, James Stewart e Richard Boone; os homes roldando os setenta anos e a Bacall con cincuenta e dous. O detalle da propia película está en que vai dun pistoleiro que padece cancro (John Wayne), que se pode dicir que amosaba a mesma realidade, xa que ós tres anos Wayne morrería de cancro e no filme xa se lle apreciaba a enfermidade. ¡Que intérpretes! ¡Que saber estar! Saber estar de todos, incluído John Wayne, pois hai que recoñecer que ía moito máis alá dun simple cowboy.

              Maceda. Mércores, 18 de xaneiro de 2012

domingo, 15 de enero de 2012

AS POZAS DE MELÓN

     ¡Coma chotas! Así se podía titular este relato se non fora porque, á fín, conseguimos o que queriamos. A muller e máis eu saímos coa idea de ir ver as Pozas de Melón (que xa viramos hai moitos anos, máis de dez, creo), e resulta que acabamos en Luintra. O brusco cambio debeuse a que, sobre o horizonte, vimos unhas nubes tan ameazadoras que nos dixemos que, precisamente por alá, pola zona de Melón, estaba a chover de carallo. Na mesma rotonda da ponte do Milenio peguei un volantazo e collín cara Monforte, ó mesmo tempo que lle comentaba de ver o pobo de Penalba, que é onde naceu o meu amigo e, agora, veciño de Baños de Molgas, Toño Noguerol. Por alá pasamos e pensei na espectacular ubicación do pobo... en continua ladeira. E como non conociamos nada desa zona, seguimos pola estrada que vai a Luintra. Chegando a Luintra empezou a chover sarabia, que se notaba a leguas que era neve dura.
     E volvendo outra vez pola mesma rotonda citada, volveu a nosa loucura facer das súas... "e se tiramos para Melón", comentou a muller. "Non o digas dúas veces", díxenlle. E nin tan sequera a deixei contestar; volvín pegar o volantazo para a autoestrada A52. Ó tomar a saída a Melón/Quins e estando xa na N-120, axiña, a dereita, a tan só uns cinco ou dez metros, xa se torcía tamén á dereita para o aparcadoiro das pozas.
     Cando foramos nós hai dez anos ou máis, alí non había ningunha cafetaría. Agora si hai unha, na que nos meteriamos logo de percorrer un bo trazo do curso do río Cerves. Axiña nos atopamos coas primeiras pozas, as que penso que son coñecidas por Pozas de Melón.
     A verdade é que dubidamos moito se fora aquí onde estiveramos a primeira vez. Eu penso que si, xa que sei que axiña as atoparamos logo de aparcar o coche.

     Vendo que seguía a senda ou carreiro pola marxe dereita do río, optamos por seguir, xa que non tiñamos présa. Os rapaces xa hai tempo que non queren saír con nós e marcharan a xogar cos amigos. Incluso puxemos de tope ata as seis da tarde para seguir a senda. ¡Que ben fixemos!, pois, a maiores do propio paseo á beira dun río, de calquera río e a uns dous quilómetros e pico ou tres chegamos a un lugar realmente espectacular... pola vista, polo oído (o ruído do río), pola ubicación e pola fermosísima fervenza coa que nos atopamos de súpeto.

     Hai que recoñecer que a este lugar, moi preto de Tourón e As Mestas, chegamos suando coma carneiros e coas pernas case tremendo a causa do esforzo, xa que, amais da propia subida, ten demasiados chanzos coma os mostrados na antepenúltima foto. Chegamos arriba cansados, pero felices. Moi felices porque, sinceramente, non imaxinabamos que houbese máis pozas.

     Rematamos o percorrido coa noite case pecha e cuns cafeciños quentes baixando pola gorxa na cafetaría que nomeaba ó principio.
     Sitio espectacular no inverno, debido a que os ríos traen moita máis auga ca no verán. Pero tamén nesta estación ten que estar de marabilla, xa que hai sitios e lugares a moreas para bañarse e para gozar dunhas boas sombras. Aínda que, iso si, no verán será moi perigoso unha parte da subida ás últimas pozas, ou sexa, as de Tourón, pois nese traxecto non hai árbores de ningunha clase.
     Remato o relato coa alegría metida no corpo; porque en dúas semanas, é dicir, en dous domingos, vimos dous lugares realmente fermosos... a fervenza do río Avia ó seu paso por Pazos de Arenteiro e estas Pozas de Melón ou Fervenza do Tourón.


     Finca Fierro. Domingo, 15 de xaneiro de 2012

sábado, 14 de enero de 2012

MÁIS CA UNHA CARALLADA


              A pesar do frío, do intenso frío causado por unha impresionante xeada caída o sábado pola mañá, un servidor e a súa dona tivémonos que poñer a sacar nas vides que o sogro ía podando. Fose polo frío ou fose porque os traballos da viña adoitan ser abondo monótonos, o caso é que non había moitas ganas de falar. Ó non falar é cando máis actúa o pensamento, sobre todo neses temas máis candentes ou neses asuntos que viches durante toda a semana ou en certo momento. O máis, máis candente xa sabemos que é o da crise, pero creo que o temos xa tan asumido que cada vez lle dedicamos menos tempo. Emporiso, nos últimos días aconteceron dúas cousas que, tanto a unha coma a outra, case revolven o estómago. A primeira foi saber e ver cómo uns estúpidos ianquis mexaban sobre os cadáveres duns presuntos talibáns. A verdade é que iso xa non ten nome nin ningunha xustificación. Sinceramente, espero un castigo exemplar para eles. E a segunda foi a esperpéntica sentenza sobre o caso de Marta del Castillo. É normal que a xente pense (eu o primeiro) que a xustiza é unha carallada. Moito máis ca unha carallada.

              Finca Fierro. Sábado, 14 de xaneiro de 2012

jueves, 12 de enero de 2012

MEMORIA QUE BRINCA


              Sento sobre nubes de algodón e un arado de pau abre o rego dunha memoria infantil. Memoria que brinca por entre as toxeiras dos recordos, de cando un can de palleiro me buscaba para pasar o tempo. Deixo que o sorriso aflore ós meus beizos ó debuxar o tic dunha perna traseira do Uriarte e meneo a cabeza ó pensar nos continuos ladridos que deixaba escapar diante do burro que estaba a pacer tranquilamente e sen meterse con ninguén. Pero o Uriarte dálle que dálle durante toda a mañá o toda a tarde. Ás veces cansaba xa, acababa coa paciencia. Dáballe uns lostregadas e, logo, abrazábao. Baixo das nubes de algodón e contemplo o ceo azul da vida que pasa mansiñamente.

              Maceda. Xoves, 12 de xaneiro de 2012

martes, 10 de enero de 2012

AS CORES DO CEO


              Agora mesmo, sobre o horizonte, o ceo está de cor laranxa e unha máquina fotográfica apousenta sobre unha mesa para, dentro dun chisquiño, retratar esa marabilla de ceo. Hai ceos azuis e hai ceos negros. Pero tamén os hai laranxas. A estas horas da mañá predominan máis os laranxas e os negros. De madrugada, os ceos azuis brillan pola súa ausencia porque a esa hora aínda non se ve moito que digamos. Pero estamos a piques de que asome o sol alá polo alto daquela serra e o ceo cada vez se vai poñendo máis guapo. Hai ceos guapos e hai ceos feos. Pero tamén os hai grises. O home que está mirando cara ó ceo, vai coller a máquina de sacar fotos para retratar esta clase de ceo. Hoxe toca a de cor laranxa.

              Maceda. Martes, 10 de xaneiro de 2012

lunes, 9 de enero de 2012

SUSPENSE NA ÁREA PEQUENA


              Tensión no ambiente. Un piollo quere choutar á cabeza dun rapaz que está xogando ó fútbol, de porteiro. O piollo mide a distancia dende o traveseiro da portería. Decátase de que o rapaz non está quieto. Anda a moverse continuamente dun lado para outro, dun poste ó outro poste, da raia da portería ó punto de penalti. O piollo xa súa a causa da impotencia. Fai varios intentos de choutar pero, nun suspiro, o cativo dá un paso ou retrocede outro. Suspense na área pequena. O piollo reza para que se produza un córner. Pensa que é a mellor opción de pillalo a tiro; ó porteiro. Dito o pensamento, realizado o feito; hai un córner. Pero o rapaz non para. Emporiso, o piollo pecha os ollos e lánzase ó baleiro. Ó caer nota a suave cama do cabelo. Respira e pensa na gran parada realizada polo porteiro.

              Finca Fierro. Domingo, 8 de xaneiro de 2012

sábado, 7 de enero de 2012

A COARTADA DO COCHE


              Antes de quedar durmido e incluso xa durante as dúas películas que vira, Ricardo Corcuera López botou todo o tempo pensando en que ó día seguinte tiña que levantarse ás nove. Non puxo o reloxo porque sabía que ía espertar a esa hora. Fíxoo cinco minutos máis tarde, ás nove e cinco. Polo que choutou da cama coma un lóstrego. Intuía que o tempo se lle botaba encima. Sabía que cando chegase á aldea, entre unhas cousas e outras, non empezaba a traballar na parcela ata preto das once, o que significaba que a mañá non daba para moito. Avivou nos rapaces para que se moveran. Se non estaba enriba deles, a saída da casa ía para un longo período. Ultimamente adoitaba poñer o coche de escusade coartada para estimulalos, dicíndolles que baixaba xa a quentalo, a poñelo en marcha, para que así eles pensasen que o seu pai xa estaba abaixo esperando. Ricardo Corcuera López tiña dous cativos ós que non lles gustaba nada ir á aldea e dedicábanse a poñer unha traba detrás dunha pexa para alongar a saída. A un leváballe unha morea de tempo almorzar e o outro eternizábase vestíndose. Ricardo Corcuera tamén aproveitaba a coartada do coche para non perder a paciencia. No coche esperaba escoitando a radio ou música.

              Finca Fierro. Sábado, 7 de xaneiro de 2012

jueves, 5 de enero de 2012

VERSOS DE MORRIÑA


              Deixo caer os ollos nos puntos negros da chaira castelá e vexo debuxada sobre unha folla de aciñeira a cara de Rosalía de Castro. Semello un cantar galego na negra sombra dunhas follas novas. Cheiro o aire da nostalxia e véxome lendo a Celso Emilio Ferreiro no parque do oeste do país dos ananos. Apoio contra un érbedo e noto a leña de carballo sobre as costas. Cruzo na Gran Vía madrileña con Valle-Inclán e son tan parvo que non me atrevo a pedirlle un garabato sobre as comedias bárbaras que levo na cabeza. Pero a súa presenza foi suficiente para marchar correndo ó Café Comercial e, alí, aínda co alucine nos meus ollos, deixo caer as primeiras letras dunha novela galega. De cómo un labrego de poucos anos sementou os seus campos con versos cheos de morriña. Rosalía.

              Finca Fierro. Mércores, 4 de xaneiro de 2012

martes, 3 de enero de 2012

SOLDOS VOMITIVOS


              Agora entendo que haxa veces nas que, ó ler as noticias, se che quede a cara de pampo o se che revolva o estómago. E para que isto último suceda, non é necesario ver miolos esparexidos polo chan, senón que chega con ollar unha columna cos soldos de certos personaxes nacionais. Pensas nos mileuristas ou nos que ganamos un chisquiño máis (tan só un chisquiño) e xónguelos ó carro de, por exemplo, Augusto César Lendoiro cos seus 429.500 euros ó ano, e non me estrañaría entón que esa xugada descompoña o carro da nosa vida. Como pode ganar tantos cartos o presidente dun club que, hoxe, ¡milita en segunda división! Como non van dar ganas de, agora si, rebentar miolos ó ver o soldo anual do conselleiro delegado do Atlético de Madrid, máis dun millón de euros. Dan ganas de vomitar ó ver estes soldos nesta época de crise. Perdón, crise tan só para nós.

              Finca Fierro. Luns, 2 de xaneiro de 2012