A EDUCACIÓN NO FÚTBOL

              Unha vez máis non me queda outro remedio que falar dos auténticos heroes do fútbol. E de defendelos. ¡Por suposto que falo dos árbitros!, ¿de quen se non? Certo que alguén pode achacar que cobran abondo (aínda que, en comparación cos xogadores, son cantidades ridículas), pero ¿ten prezo que te evacúen nunha ambulancia por recibir unha malleira brutal? Foi o que lle aconteceu ó colexiado que dirixiu un partido en Pontevedra. Un xogador do A Lama pegoulle tal cabezada que lle rompeu o nariz e os dentes. Son da opinión de que os adestradores teñen tamén moita culpa destas barbaridades dos seus propios xogadores. En vez de educalos, encirran neles para conseguir a vitoria ó prezo que sexa, incluso botándose enriba do árbitro, meténdolle presión para acadar unha falta, unha tarxeta ou un penalti a favor. E en casos coma este, ten que ser xa a xustiza ordinaria e non os estamentos deportivos, os que teñen que tomar medidas. ¡Os erros non poder levar a malleiras! E todos cometemos erros.

              Maceda. Martes, 28 de febreiro de 2012

SECA EN PLENO INVERNO

              Os encoros descobren o “petróleo” que teñen no seu leito. Os montes empezar a arder de novo. A auga leva camiño de racionarse. O inverno aínda non acabou. Seca en pleno inverno. ¡Quen o diría! Lembro os invernos nos que a metade da serra de San Mamede botaba días cuberta de neve. Agora hai que estar á espreita para que, se por un casual neva, non se che escape o espectáculo nun tris. Lembro os invernos nos que as vacas non saían durante días da corte porque arroiaba a máis non poder e a crecida, a riada do río Arnoia facía imposible cruzar a Pitediña cara Pinouzos e o Medo, e había que buscar outras leiras para que paceran durante as pequenas escampadas que había entre treboada e treboada. Lembro os invernos nos que ir pillar uns feixes de nabos era unha auténtica aventura, a causa de que non había forma de arrincalos da terra por culpa do frío e das xeadas. Certo que este inverno xeou de raios, pero… Pero tamén é verdade que a vida cambiou tanto, que, hoxe, moi pouquiña xente anda xa a arrincar nabos. A vida cambiou coma o tempo: seca en pleno inverno. ¡Quen o diría!

              Finca Fierro. Venres, 24 de febreiro de 2012

O "ROUBO" DUN CAMPANARIO

              Alucinado quedei coa nova coa que me atopei sobre o encoro de Belesar. Resulta que a Confederación Hidrográfica Miño-Sil quere abrirlle un expediente sancionador a todo un pobo porque “roubou” o campanario dunha capela cando baleiraron Belesar este verán pasado para levar a cabo unhas obras no mesmo. A ver, a ver, a ver se consigo asimilar a situación: ¡logo de que Fenosa lles afogara os recordos en 1963, agora queren afundilos outra vez porque colleron algo que era seu! ¡A Confederación Hidrográfica prefire ver como se escaralla o campanario debaixo da auga antes de que volva ser de utilidade no pobo de Portomeñe! ¿A isto non se lle adoita chamar esperpento, ou carallada, ou espantallo, ou disparate, ou desatino, ou incluso burrada? Queren afogarlles os recordos e a memoria. ¡País!

              Maceda. Xoves, 23 de febreiro de 2012

DETRÁS DUNHA CARETA

              O home, en por si, e cando se atopa só, é covarde por natureza. Para vencer esa covardía adoita refuxiarse detrás da masa, detrás dun papel con centos de palabras escritas ou detrás dunha careta. Nunca reneguei da miña covardía, quizais por timidez, e de aí que me refuxie moitas veces detrás dun papel. Este ano, aínda que só fose por unha hora, tamén me refuxiei detrás dunha máscara e con ela sobre a cara fas cousas que nunca farías a cara descuberta. Perdes a vergonza toda. Encirras no peor inimigo e ensínaslle, se fai falta, o cu á señorita máis recatada. Nunca me gustaron as festas con moita barafunda, pero recoñezo que o entroido, durante uns días, é necesario. Aínda que só sexa para deixar acochada durante un tempo a vergoña que temos vestida durante todo o resto do ano. De cando en vez é bo saír do rego que marca a rutina.

              Maceda. Mércores, 22 de febreiro de 2012

A HEROICIDADE DOS ÁRBITROS

              Sinceramente, á última hora do sábado estaba algo preocupado porque non sabía moi ben sobre qué escribir para encher esta sección, xa que, politicamente falando, a semana non deu grandes titulares que digamos, se exceptuamos os recortes que nos fan ós papaleitugas de sempre, ou sexa, ós funcionarios. É certo, xa temos asumido que somos o chibo expiatorio de todos os males que lle acontecen a este noso país. Digo que non sabía sobre qué escribir ata que me atopei de novo cun asunto arbitral. Non podo evitalo; sempre os defenderei. Quizais porque sempre defendín ó débiles e penso que os árbitros son os máis débiles de todo o estamento futbolístico. Resulta que un galego realizou un estudo, no que utilizou para a mostraxe a dezaseis colexiados vigueses, no que chegou á conclusión de que os colexiados sofren antes dos partidos. ¡E como non van sufrir, sabendo o que lles espera en cada partido! Por moi ben que faga o seu traballo, sempre terá en contra, polo menos, ós que perden. Díxeno sempre e seguirei a dicilo: hai que ter valor para ser árbitro no noso país. Para min serán sempre os auténticos heroes do fútbol.

              Finca Fierro. Sábado, 18 de febreiro de 2012

SOBRE O PRECIPICIO

O acantilado era tan escarpado e tan alto que impuña bastante. A familia de Beremundo Carpazo Feijoo estaba a percorrelo dende a primeira hora da mañá. Ó pouco, Beremundo viu como o seu fillo máis vello Jandro se asomaba de forma perigosa ó abismo. Ten coidado, rapaz, que podes caer. Aínda non acabara de recitar a frase cando notou que Jandro se inclinaba demais sobre o precipicio e tamén viu cómo o rapaz tropezaba e caía ó baleiro. Beremundo berrou como non berrara na súa vida. Berrou tanto que non lle saían as palabras. Quería pedir socorro para que o oíran dous pescadores que estaban preto. Os ollos non se apartaban do fondo, onde imaxinaba a Jandro, pero sen saber se estaría vivo ou morto. A angustia era tal que as ganas de mexar espertaron a Beremundo do seu sono e soño.

Maceda. Mércores, 15 de febreiro de 2012

ASUNTOS CON POLÉMICA

              A semana pasada pechou con tres asuntos dignos de mención e, tamén, por que non, con moita polémica. A sentenza sobre o xuíz Garzón. Os monicreques franceses. A reforma laboral do novo goberno. E como cada un conta a súa historia como lle peta, ou sexa, dende o seu punto de vista, un servidor tamén vai facer o mesmo. Entendo que para os do PP, a condena sobre Garzón se celebrase incluso con champaña. Para un servidor demostrouse que a xustiza no noso país é unha cagalla que luxa ós bos e xenerosos e que libera ós corruptos e estafadores. Hai moitos anos xa o comentara un alcalde andaluz: que a xustiza era unha mofa.

Sobre os monicreques franceses, a mellor forma para non ir máis alá do cabreo é pensar que é un simple programa de humor. Creo que tamén teñen dereito a expresarse como queiran; simplemente non lles fagamos caso, e punto. Nós ó noso, sigamos alentando a Contador e ós “dopados” para darlles aínda máis na cara ós franceses.

E sobre a reforma laboral… é tan boa, tan boa que será moito máis fácil e barato despedir á xente. ¡Ale!, ¡todos á p… rúa! Hai exclamacións que non se poden evitar. Non son un mal falado; son eles uns mal xestores.

Finca Fierro. Sábado, 11 de febreiro de 2012

NEGRURA

              Mesas negras. Cadeiras negras. Tallos negros. Móbil negro. Negra é a morte do que morre. E negra é a vida do que queda. Vestido negro. Pantallas negras. Zapatos negros. Negra sombra de Rosalía. Negro sobre negro de Ana Briongos. Corvo negro. Quedo negro cando noto que afogo nun pozo negro ou cando me enfeluxo cun tizón negro. Letras negras. Noite negra. Filme “Un negro cun saxo”. Eses olliños negros dos Satélite. Novela negra. Cine negro. Negros pensamentos para unha morte negra. Mente en branco.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 7 de febreiro de 2012

MEDO NAS PALABRAS

              Ruído na Charanga do Tío Honorio. Silencio no lixo que cae, mansamente, sobre a mesa do salón. ¿Quen preme o botón da censura? ¿O Partido Popular? Silencio nas frases escritas nunha cantiga de protesta. Ruído na auga do río que vai contracorrente. ¿Quen preme o botón da bomba nuclear? ¿A man que bambea o berce da inocencia? Algún día rozarei os toxos para encher as miñas leiras de estrume. Sementarei verdades que... ¿o Partido Popular?... quererá censurar. Silencio no barullo do medo e medo no ruído da nada. ¿Quen preme o botón do dial que non di nada? Medo nas palabras.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 7 de febreiro de 2012

O REVÉS DA VIDA

              O revés da vida é moi sinxelo: a morte. Hai moitas clases de mortes ou de reveses. Hai a que lle chaman a morte doce. Aínda que, me pregunto, ¿que terá de doce? Hai a morte violenta ou morte matada, que non é o mesmo cá agonizante, ou a dolorosa. Hai a morte de súpeto, da que se di que non se decata un. Certo, o que morre non se decata. Un revés simple e corrente. Hai a morte morrida, coñecida como a natural... pola vellez, pola enfermidade. Hai mortes patrióticas, pero porque o morte non sabía onde se metía (morrer polos que mandan, ¡manda carallo!) Tamén hai mortes heroicas, como as dos policías na praia de Orzán. Este si que foi un revés que doeu. Aínda doe. Heroes.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 7 de febreiro de 2012

O CONTO DE NUNCA ACABAR

              Volve o frío. Pero estou case a suar. De andar dun lado para outro. Mercando, claro. A vida consiste en mercar. Mércase todo. Ata o silencio, ás veces. Mercas nun lado certa clase de comida e pillas noutro lado outros avíos. Colles tres ou catro bolsas de froita, algunha barra de pan, tomas uns cafés e ata mercas uns números de diversas loterías. A verdade é que os petos dos pantalóns son consistentes de carallo; estás practicamente todo o día metendo as mans neles para sacar os cartos unha e outra vez. Para mercar. Mercar. Mercar. Ata o silencio. O silencio nunha carballeira; á que tes que ir nun coche ó que lle tes que mercar gasolina. Pago o café. Paguei a tinta do bolígrafo co que estou a escribir. E o caderno no que estou escribindo. Non sigo. Sería o conto de nunca acabar.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 7 de febreiro de 2012

RELATO FINAL

              E con este relato remato o caderno que me regalaron os nenos, profesores e demais persoal do colexio Filomena Dato da Valenzá, con motivo da charla que impartín alí sobre a celebración da Semana da Prensa.

              Case un ano me custou rematalo. Pero é ben certo que, polo menos, dende o mes de agosto para acá escribía moi pouco nel. Custoume pero aquí está O BERRO DO EIXE. Acabo de decidir o título. Xa titulo así un relato, porque a vida, ás veces, é coma o berro do eixe dun carro.

              Cervexaría La Abadía de Ourense. Luns, 6 de febreiro de 2012

UN CAFÉ "ESPECIAL"

              Subo a solapa do gabán e deixo, entón, que o frío pase de largo. Camiño pola Valenzá e contemplo os coches aparcados en dobre fila. Case tantos coma os ben aparcados. Polo paso de peóns cruza un neno botando unha pelota. Axiña o segue un señor maior que se apoia sobre un caxato ben feitiño. Entro no café Aitana 39 e sen pedir nada, axiña deixan caer sobre a miña mesa un café “especial”. A tal especialidade tan só consiste en que é un manchado na cunca pequena, ou sexa, na que se adoita poñer o café só ou cortado. Eu chámolle manchado pequeno. A camareira do Aitana 39 dille especial. É igual. O caso é que estea rico. Está rico.

              Cervexaría La Abadía de Ourense. Luns, 6 de febreiro de 2012

IDEAS ATROFIADAS

              Un furacán percorre o videoclip de Michael Jackson e os meus ollos que escudriñan as letras que acabo de escribir. Bulen as ideas para plasmalas no papel. Pero non asoman. Non consigo conxugalas. ¿Unha bala na recámara para ser disparada? ¿Un bico entre dous cativos que se abrazan no parque? ¿Unha cunca de café na que caen as letras dunha canción de Lolita? Mestura de dixomedíxome sen conxunción. Seguen os ollos a percorrer as letras, as palabras, as frases e quedo bloqueado sen saber cómo seguir. ¿Unha bomba que está a piques de estoupar de novo en Irán? ¿Un asubío dun home que camiña por entre a néboa? ¿Unha lapa que queima a conciencia dun político? ¡Imposible!, estes son inmunes a todo. Rematei o relato e non conxuguei nada. Ideas atrofiadas.

              Cervexaría La Abadía de Ourense. Luns, 6 de febreiro de 2012

O ESCUDO

              Cae a pedra sobre o penedo e a marca deixa un risco de soidade e silencio. En dúas tardes os riscos foron collendo forma ata que completaron o debuxo dunha afección infantil. Nas tardes de verán. Nas tardes de soidade e silencio. E a pesar dos ladridos do can. E a pesar da compaña de tres vacas e un burro. Pola noitiña deixou de caer a pedra sobre o penedo e alí quedou, con rúbrica incluída, o escudo no que unha memoria infantil se exercitaba a todas as horas. Hai afeccións que marcan. Como marcou a pedra sobre o penedo. Aínda que agora os pensamentos son outros, os riscos seguen a novelar un tempo no que a inocencia brincaba polo monte de Barricobos.

              Cervexaría La Abadía de Ourense. Luns, 6 de febreiro de 2012

TSUNAMI DE ENCORDIOS

              Imposible dar unha cabezada na sesta. Porque en tan só media hora, un tsunami de encordios, idas e voltas fixeron que a miña paciencia estivese a piques de explotar. Catro chamadas telefónicas dun amigo do meu rapaz máis novo. Dúas viaxes ó cuarto de baño do cativo, o que significou uns ruídos espantosos na pechadura, seguido, por suposto, do ruído da cisterna. Unha petición de chaves para ir ó garaxe buscar un balón. Outra petición das chaves do coche para ir á rúa e pillar a bomba de aire que andaba no maleteiro. Idas e voltas da habitación á cociña e deste a aquela. ¡Alán, por Deus, deixa durmir algo! Cando meu pai me berraba, eu non daba unha fala. Agora seguen ó seu... queremos isto, dime estoutro. Mexan por enriba de min e teño que dicir que chove. ¡Condenados!

              Cervexaría La Abadía de Ourense. Luns, 6 de febreiro de 2012

PEDAIS TRABUCADOS

              Acendín o coche, toquei o acelerador e non se me puxo en marcha. Calquei máis a fondo e nada. Cando quixen acelerar de novo, o pé fóiseme cara ó freo e case parto o pescozo ante a brincadela do vehículo. Ante o susto volvín tocar o freo e o coche aceleraba máis. O pensamento levoume a cambiar de pedal por aquilo de... a ver se por un casual. E a casualidade resultou, xa que ó tocar o acelerador o coche freou de golpe. ¡Meu Deus!, alguén me trabucou os pedais do meu Filomeno. Gotas de suor asomaron axiña na miña fronte. Acelerei para frear. Tiña medo de seguir. Mentres non me acostumase ós cambios, podía darlle por detrás a algún outro vehículo. ¡Que angustia! Non sabía que facer. O espertador mandou ó traste a miña angustia. ¡Menos mal!

              Maceda. Luns, 6 de febreiro de 2012

A BASE DE TRABALLO

              O vento fungaba con tanta forza que chegaba incluso a mover o coche. Pero o peor do tempo climatolóxico chegou cando Sandalio Cachomba e Librada Agonías baixaron do vehículo e os lampos dese vento golpearon nas súas caras. Eran fríos coma cadornos de xeo. Encollían ata as propias almas. Os bufidos e as queixas dun e doutro foron a menos cando, logo de cambiarse de roupa, se puxeron a cargar uns tractores de leña e de tela que picar despois, segundo a ían descargando. Os seus corpos axiña entraron en calor e soltaron aquilo de “¡quén dixo frío!”. Sandalio Cachomba non tardou en quitar a cazadora que tiña abrochada ata o mesmo papo e Librada Agonías colgou dun estadullo o gorro que lle cubría case toda a cabeza. Ós cachos pegaban un descanso para ver os xogos que estaban a realizar os cans que andaban polo patio. A cadela pequena era a que estaba a armar todo o cotarro, encirrando nos outros de tal forma que mesmo semellaba un cachafello molesto, demasiado molesto, pero que os estaba a divertir. Rematados os dous tractores de leña, Sandalio e Librada volveron cambiar de roupa, saíron da aldea e baixaron para a capital. Escorrentaran o frío a base de traballo.

              Maceda. Venres, 3 de febreiro de 2012

UN CHISTE

              Cotexa cun selo de caucho as catro liñas nas que se comunica que a vida son unhas risas e a morte é un chiste, o mesmo que cantaba o crucificado á beira de Brian, o home ó que confundían co Mesías. E deixa que o funcionario asine o cotexo para que a felicidade que produce unha vida alegre vaia moito máis alá dunha chistosa morte. Asubía o tema musical de “A vida de Brian” e verás como agonizas feliz e contento nunha cruz na que te crucifican polos esperpentos cos que está feita a cruzada que vai da nenez ó final dunhas risas que se soltaron ó longo de toda unha vida. Alguén lerá o teu chiste e dirá que ninguén te dobregou.

              Maceda. Venres, 3 de febreiro de 2012

ESBIRRA O CALENDARIO

              Esbirra o calendario días de frío polar a causa dun inicio de ano que cabalga sobre o pasado. E quere a historia ser dona do firmamento, no que unha partícula de po leva consigo un tema musical de Ottmar Liebert. Calquera día do mes de febreiro treme de ansiedade para achegarse ós días de primavera, onde a música, din, que amansa ás feras. Hai silencio na segunda semana, cando o barullo do rachar da xeada cae vencido ante o sol que asoma por calquera serra. Hai melodías que adormecen os pés dos que bailan sobre o xeo nun encoro conxelado. Esbirra o calendario pingas de orballo que, ó instante, quedan solidificadas.

              Maceda. Mércores, 1 de febreiro de 2012