viernes, 28 de febrero de 2014

A PUTA DE BASTOS


              Pola mañá, cando ía correndiño para o traballo, oín a noticia pola radio do coche e despois, pola tarde, vin a foto nos xornais. A foto impresionaba pola cantidade de xente. Pero non era ningunha manifestación. Non era ningún acontecemento deportivo. Non era ningún acontecemento musical. A foto amosaba colas no campo de refuxiados palestinos de Yarmuk, ás aforas de Damasco. Colas para recibir os paquetes de alimentos que reparte a axencia UNRWA (Axencia das Nacións Unidas para os Refuxiados de Palestina en Oriente Próximo), dependente da ONU. Ó ler o pé da foto é cando te decatas do que realmente significa a imaxe; as ringleiras de xente, as moreas de persoas esmirradas, tristes e famentas. Aí o impacto é brutal. Pensas nas guerras. Pensas nos israelitas. Pensas nos norteamericanos. Pensas nos ricachóns. Pensas nos bancos. Pensas nas armas. E nas ideas. E na barbarie. E na fame. E na conciencia dos que non teñen conciencia. E nos plenos políticos. E nas xuntanzas do grupo dos 20, do grupo dos presuntos ricachóns. Ricachóns en diñeiro, certo, pero pobres de espírito, que se lavan as mans ante tantos e tantos campos de refuxiados espallados polo mundo adiante. Porque haber hai uns cantos. Campos de refuxiados levantados porque o odio é ese as de ouros que todos levamos dentro, e as fronteiras son esa puta de bastos coa que a brisca ou o tute é un simple xogo de dous ou tres países.


              Café Aitana 39 da Valenzá. Xoves, 27 de febreiro de 2014

UN LIBRO DE CONTOS REAIS


              Flores de toxos no poema que vai máis alá nunha canción chea de nostalxia. A flor é bonita, pero o toxo pica. Sedeño de carro labrego na película que amosa cómo se rozan oitenta gavelas nunha mañá calquera. Asubío melancólico por entre a néboa para atopar o burro que non se vía ós tres pasos. Revolución triste ó lado dunha lareira. Non vale pelexar contra as inclemencias políticas, manipuladas por uns chupatintas con presunción de actores teatrais. Canto teatro hai na casa dos que se xuntan para intentar cuspir a mentira máis gorda! Caldeiro de auga quente na novela da infancia molguesa. A burga de Baños de Molgas daba para todo; desde caldeiros de auga ata ruxerruxes femininos e desde contos no seu mazadoiro ata xogos polo seu lavadoiro ou pía. Bocado de bica no almorzo dos pobres. Comíase moita bica. Había moita pobreza. Con catro ou cinco pensamentos espallados en algúns recantos da memoria énchese un libro de contos reais, de contos que hoxe ninguén cre.


              Café Aitana 39 da Valenzá. Mércores, 19 de febreiro de 2014

jueves, 27 de febrero de 2014

MINUTOS PARA UN PARÁGRAFO


              Oito en punto da tarde/noite. Malabarismos cunha moto na televisión. Anteollos medio tirados sobre a mesa. Lauro Rosales Triunfo empeza a tiralos xa bastante a miúdo. Cada vez ve menos. Pobre home. Valer xa só lle valen para o lonxe. Porque de cando en vez colócaos sobre o seu nariz, e aprecio que o fai cando entra alguén na cafetaría. Oito e catro minutos. Agora son coches de fórmula 1 os que asoman pola pantalla. Ruído dunhas chaves que caen ó chan. A nena Icía Varián Variante (vaia!) está a xogar con elas e, claro, como aínda é un carrouchiño, cáenlle ó chan. E non vale que o pai lle diga que estea quieta. Ela nin caso. Normal; é unha cativiña. Oito e oito minutos da tarde/noite. Lauro Rosales volve tirar os anteollos sobre a mesa e a Icía Varián cáenlle de novo as chaves. Agora mesmo non sei o que está saíndo pola televisión pola causa e o motivo de que non miro para ela. Hai minutos que dan tranquilamente para un parágrafo. Este levou exactamente dez.


              Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 18 de febreiro de 2014

O CALÍGRAFO




              O martes pola tarde (25-02-2014), de novo no pavillón Paco Paz de Ourense, rematei de ler o libro “O calígrafo” (2003), de Edward Docx, traducido por Carmen Francí Ventosa. A verdade é que pensei que ía estar mellor. Foron 480 páxinas bastante irregulares,  con certos altibaixos, pero, iso si, cun final bastante sorprendente

              CONTRAPORTADA:

              Cando unha muller decide o que quere, a un home esquéceselle o que estaba pensando...
              Jasper Jackson é, ademais dun sedutor incurable, un dos poucos calígrafos que quedan no mundo. A súa vida transcorre entre un traballo tranquilo e sofisticado e unha interminable sucesión de conquistas.
              Un día a muller dos seus soños aparece no seu propio xardín e Jasper sucumbe. Lentamente empeza a darse conta do que se sente ó ser a presa en lugar do cazador. Vulnerable e namorado, pouco a pouco descubrirá que quizá non é tan listo como se cre. E que ela é moito máis lista do que parece.
              Xuntos dan pé a unha novela divertida e romántica, tenra e cínica á vez, que captura nun Londres soleado e luminoso as relacións amorosas de hoxe e as trampas do desexo de todos os tempos.

              SOLAPA DA CONTRAPORTADA:

              A crítica dixo:
              “Pura delicia” (Rebecca Ascher-Walsh, Entertaiment Weekly)
              “Calquera que estea buscando unha lectura que combine os praceres das novelas de amor tradicionais coa precisión e as capacidades intelectuais de Julian Barnes non precisa buscar máis... Unha comedia romántica de fondura inusual”. (Matt Thorne, Independent On Sunday)
              “Unha novela profundamente divertida.” (Joanna Smith Rakoff, San Francisco Chronicle)
              “As sorpresas coas que conclúe a novela son diabolicamente satisfactorias.” (Publishers Weekly)
              “Docx escribe dunha maneira deliciosamente evocadora, precisa e á vez consciente do valor das palabras, que o enlaza con autores do talento de Nabokov.” (Library Journal)

              SOLAPA DA PORTADA:


              Edward Docx traballou como periodista para diversas publicacións e medios, como Express, BBC TV e radio, Channel 4 e Sky. Vive en Londres e esta é a súa primeira novela.

martes, 25 de febrero de 2014

COMA UNHA OFERTA DO CARREFOUR


              A bolsa ou a vida. Así diciamos de pequenos cando nos achegabamos por detrás e se nos daba por aquilo de querer ser ladróns. Agora xa non se di iso. Agora cóllenche a bolsa e xa estás matao; ou ben por falta de emprego, ou ben pola suba de impostos, ou ben polos desafiuzamentos, que todo converxe no ladroízo que hai en España. A bolsa ou a vida. Agora nada de avisar. E ata lles hai que recoñecer que teñen algo de mérito: que non te pillan polas costas, que non van a traizón; simplemente van de fronte e cun sorriso dental espectacular para collerche a bolsa nun chiscar de ollos. Logo, para máis aquel, aínda te desculpas un chisco por vivir na miseria e que non poidan levar algo máis. Non te decatas de que ata che están levando a saúde (tal como está hoxe a sanidade) e a educación (tal como está hoxe a educación, se é que algunha vez estivo ben). A bolsa ou a vida. Agora lévanche as dúas cousas; coma se fósemos unha oferta do Carrefour: 2 X 1. País de corruptos e ladróns!


              Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 18 de febreiro de 2014

lunes, 24 de febrero de 2014

A GUARIDA / A XUNGLA 4.0 / NOVA YORK PARA PRINCIPIANTES




              O sábado, 22-02-2014, vin pola Paramount, a película “A guarida” (1999), de Jan de Bont; con Lili Taylor, Liam Neeson, Catherine Zeta-Jones, Owen Wilson, Bruce Dern e Virginia Madsen. A música é de Jerry Goldsmith.
              Bo ramallete de actores para unha trapallada que levou, como non, 5 nomeamentos ós Premios Razzie, ou sexa, ó peor do peorciño.





              Onte, domingo, 23-02-2014, pola primeira canle de TVE vin “A xungla 4.0” (La jungla 4.0) (2007), de Len Wiseman; con Bruce Willis, Timothy Olyphant, Maggie Q., Justin Long e Kevin Smith. A banda sonora está composta por Marco Beltrami.
              Cuarta entrega de “A xungla de cristal”, é dicir, John McClane en acción, ou sexa, Bruce Willis no seu papel. Así de simple. Así de sinxelo.





              Despois da película do Willis, e cando me deitei, a muller tiña a tele en Antena 3, onde acababa de empezar unha película titulada “Nova York para principiantes” (Nueva York para principiantes, 2008), de Robert B. Weide; con Simon Pegg, Kirsten Dunst, Jeff Bridges, Megan Fox, Gillian Anderson e Danny Huston. A música do filme compúxoa David Arnold.

              Outra trapallada máis e a pesar de que tamén traballan algúns bos actores. Comedia que non funciona en practicamente ningún momento.

OS FILLOS DO MAR




              O venres pola tarde (21-02-2014), no pavillón Paco Paz de Ourense, rematei de ler o libro galego “Os fillos do mar” (2012), de Pedro Feijoo. Recoñezo que gocei bastante coas 427 páxinas cheas de aventuras, acción, humor e demostrando que en galego tamén se poden escribir bos best sellers. De verdade, custábame deixar de ler cando tiña que facer outras cousas.

              CONTRAPORTADA:

              Simón Varela é un mediocre arquitecto residente en Vigo. Un día recibe unha chamada dunha señora da alta sociedade viguesa, Isabel Llobet, para que lle faga unha reforma nunha fonte da súa propiedade, nun pazo de Canido. Ós poucos días de comezar a reforma, Simón atopa un cofre pechado. Simultaneamente, a señora, xa maior, morre en estrañas circunstancias. A partir de aquí, o arquitecto vese involucrado nunha intrigante trama na que tamén parece estar envolta a familia da muller morta.
              Novela de aventuras, novela de intriga, escrita con ton humorístico, a acción de “Os fillos do mar” condúcenos detalladamente a través do Vigo de hoxe, cidade que en boa medida protagoniza tamén a novela. Ó tempo, a trama cóbrese cun atractivo pano histórico que nos conduce ata 1702, na Batalla de Rande, aínda que deixa tamén os seus elos na Guerra Civil española e nos tempos do nazismo alemán.
              “Os fillos do mar” é unha novela trepidante, que viaxa constantemente no tempo para atopar as claves dun presente que o protagonista precisa desvelar.

              SOLAPA DA PORTADA:

              Pedro Feijoo (Vigo, 1975). A súa formación é filolóxica, aínda que ó longo dos últimos anos exerceu profesionalmente como músico, levando a cabo unha intensa traxectoria como produtor, compositor e membro dalgúns dos máis salientables proxectos musicais galegos.
              No ano 1997 publicou o seu primeiro libro, Cousas do “Galicia” por Castelao, ensaio no que se explica a importante relación do autor de Rianxo co xornal vigués que dirixiu Valentín Paz-Andrade entre os anos 1922 e 1926. No ano 2005 publicou “Viva o Fu Remol!”, unha crónica desde a que se tenta botar unha pouca luz sobre os moitos problemas dos que adoece o panorama musical galego. En 2011 publicou o relato “O segredo do viaduto” no libro XII “Certame Literario de relatos curtos Os Viadutos”.

              “Os fillos do mar”, a súa primeira novela, foi finalista do Premio Xerais de Novela 2011.

MEMORIAS QUE VIAXAN


              Bailo na punta dun pé e pido solucións a unha pedra que rachou. As pedras tamén rachan. Cala o home, fala o vento, berra o silencio. As persoas, cando outras non aran para a súa vaidade, vólvense parvas do cu e cospen palabras ou definicións que non teñen lóxica. As persoas, hoxe en día, a maioría delas, no noso país, son aínda máis fascistas que o propio fascismo. É igual; acabarán morrendo coma todos os santos. Por dicir algo. Non creo que, hoxe en día, no noso país, haxa moitos santos. Fan falcatruadas, sorrín con chulería, séntense intocables. Morrerán igual. Seguro! Canto no alto dun carballo e furo nos recantos da memoria. Hai memorias que viaxan ata as cunetas dos camiños, onde os mortos asomaban polas mañanciñas e onde a conciencia era de cor negra. Coidadiño!; poida que volvan os mortos daquela cruzada fascista. Parafusos que rachan ferros, angazos que envolven miseria, soños que morren cunha realidade actual e negra, moi negra. As persoas somos malas por natureza.


              Café Oren Express da Valenzá. Luns, 17 de febreiro de 2014

sábado, 22 de febrero de 2014

DEGRADACIÓNS MENTAIS, VERGONZAS XUDICIAIS


              Creo que non hai moito tempo que escribín sobre os abusos sexuais entre familiares, que penso que xa é a degradación da dexeneración mental de calquera persoa. Pois ben, agora, a maiores das degradacións mentais asoman as novas das vergonzas xudiciais e referidas ó mesmo tema dos abusos sexuais entre familiares. Resulta que a xustiza tan só lle impón oito e dez anos de cárcere a dous cuñados por abusar sexualmente cada un da filla do outro, alá polos anos 2007 e 2008. A agresión sexual é en por si xa un acto deplorable e degradante que merece polo menos media vida de cárcere para o agresor, pero que uns pais se aveñan a que lles violen ás fillas de tan só seis e sete anos, é unha humillación, unha degradación tan repugnante que, a un servidor, lle produce risa os poucos anos ós que foron condenados. E a nova xornalística, segundo o meu punto de vista, dá a entender que as nais das cativas sabían ou polo menos intuían o que acontecía e, non obstante, foron absoltas. Non me estraña que ás veces pensemos que a xustiza usa distintas varas de medir para implantar condenas que claman ó ceo. Os abusos sexuais a menores e dentro da mesma familia case ou sen case merecen a mesma condena cás de calquera asasinato.

              Café Paco Paz de Ourense. Venres, 21 de febreiro de 2014

              Finca Fierro. Sábado, 22 de febreiro de 2014

viernes, 21 de febrero de 2014

NADA É O MESMO


              A dicir verdade, non é igual un cacharro de prata que un de ferro enterrado baixo un penedo. Tampouco é igual un verbo conxugado que un parágrafo mal escrito. A ver, hai que recoñecer que é moi difícil que as substancias sexan iguais. Cales? Ah, eu que sei; as substancias, os asuntos, os temas, as cousas, as paxarolas, as abeacas. Din que ata os xemelgos non son iguais. Vai ti saber! Nin é o mesmo un libro que outro libro, aínda que teñan ambos os dous as mesmas páxinas ou as mesmas encadernacións ou os mesmos capítulos ou incluso a mesma fonte das letras; chega cun acento mal colocado, cun interrogativo mal feito, cunha frase mal punteada para que os libros xa sexan distintos. Mira ti por onde... unha simple til. Como a vida. Non hai unha vida igual a outra, nin unha persoa que viva da mesma maneira cá outra. Dous pobres serán pobres pero un soñará sempre cunha futura riqueza, mentres o outro pensará a todas as horas na súa desgraza, na súa pena. Nada é o mesmo.


              Café Oren Express da Valenzá. Xoves, 13 de febreiro de 2014

jueves, 20 de febrero de 2014

CAFÉ MANCHADO NA CUNCA PEQUENA


              Rápido coma unha chispa, coma un lóstrego. Quen? O camareiro. Nin tan sequera pedín. Viume entrar pola porta (especifico porque alguén pode pensar que entro por unha ventá ou polo faiado ou por medio dun butrón) e cando me sentei á mesa pousou enriba da mesma o meu cafeciño. Xa nunca pido porque sempre é o mesmo: café manchado na cunca pequeniña. Como en algúns bares ou cafetarías non entenden por pequeniña (pensan que é a normal, pois enténdese que a grande é a dos almorzos), teño que aclarar: café manchado na cunca do cortado. Agora si o pillaron. E nunca pido porque nunca bebo un refresco, nin tan sequera unha auga e moito menos alcohol (fun toda a vida abstemio), sempre café. Empecei co café con leite, pero como me era moita cantidade, paseime ó cortado. Logo, como tomaba moitos, paseime ó manchado para que así, en conxunto, non fose tanto café cargado. Levo uns anos que en Baños de Molgas tomo descafeinado. Pero dunha maneira ou doutra, o café sempre está polo medio. É o meu vicio.


              Café Oren Express da Valenzá. Mércores, 12 de febreiro de 2014

miércoles, 19 de febrero de 2014

ANIMAL KINGDOM / O SOLDADO DE DEUS




              O luns, 17-02-2014, vin pola segunda canle de TVE e en versión orixinal subtitulada a película “Animal Kingdom” (2010), de David Michôd; con James Frecheville, Ben Mendelsohn, Guy Pearce, Jackie Weaver e Joel Edgerton. A música é de Antony Partos.
              Auténtico drama cunha agresividade que se nota no ambiente, vibrante e cunha atmosfera seca que non sabes cómo vai acabar cada escena. Resumindo: marabillosa!
              O filme acadou varios premios en diversos festivais e a  Jacki Weaver nomeárona ó Oscar como actriz secundaria. A verdade é que a súa presenza déixache unha certa inquietude no corpo.







              E onte, martes, 18-02-2014, despois de acabar o partido Manchester City – Barcelona (0-2), vin pola Sexta, e tamén en versión orixinal subtitulada, “O soldado de Deus” (2011), de Marc Forster; con Gerard Butler, Michelle Monaghan, Kathy Baker, Michael Shannon, Madeline Carroll e Souleymane Sy Savane. A música é de Thad Spencer.

              Debido ó tema que trata (o rescate de nenos orfos e de nenos-soldado nas zonas máis perigosas de Uganda e Sudán), queda un sabor na boca un pouco triste, pero imaxinando o que podería ser esta películas nas mans doutros cineastas. É dicir, moita tristura para unha regular película.

COA BATA E EN ZAPATILLAS


              Un lector de xornais de Castro Caldelas queixouse na sección de Cartas ó Director de que agora os funcionarios ganan o soldo sen saír da casa, coa bata posta e en zapatillas. E ten toda a razón do mundo, pero escribe ou fala tan á lixeira que mesmo semella que somos todos os funcionarios os que nos quedamos na casa. Non pensou para nada neses traballos que si se poden realizar desde un ordenador caseiro, nin moito menos neses funcionarios que o axudaron a vir a este mundo ou que axudarán ós seus fillos ou netos, nin neses funcionarios que, oficialmente, lle deron un nome. Non todos os funcionarios traballamos na casa. E se non que se achegue ó seu concello ou á súa Oficina Agraria Comarcal, por exemplo, e aí verá se o atendemos ou non. Tamén critica a música ambiental. Imaxino que se referirá á das oficinas. E digo eu, que terá que ver a música co traballo ou coa atención ó público? Eu precisamente traballo moi a gusto coa música e atendo os paisanos con bailes nos meus ollos, porque me gusta atendelos.


              Café Paco Paz de Ourense. Mércores, 12 de febreiro de 2014

lunes, 17 de febrero de 2014

OS NAMORAMENTOS




              Onte (16-02-2014), mentres esperaba a Xoel nos Remedios a que chegase de xogar de Santiago e baixo a luz dos farois públicos, rematei de ler o libro “Os namoramentos” (2011), de Javier Marías. Foron 395 páxinas de auténtica literatura, cunha linguaxe académica espléndida e cunha historia que se sae un pouco do común.

              CONTRAPORTADA:

              “Os namoramentos” é un libro sobre a impunidade e sobre a horrible forza dos feitos; sobre a inconveniencia de que os mortos puideran volver, por moito que se os chore e que en aparencia nada se desexara tanto como a súa volta, ou ó menos que seguiran vivos; tamén sobre a imposibilidade de saber nunca a verdade cabalmente, nin sequera a do noso pensamento, oscilante e variable sempre.

              SOLAPA DA CONTRAPORTADA:

              Javier Marías. Madrid, 1951. Licenciado en Filosofía e Letras, foi profesor en Oxford e na Complutense de Madrid. En 1979 ganou o Nacional de Tradución pola súa versión de “Tristram Shandy”. É autor das novelas “Os dominios do lobo”, “Travesía do horizonte”, “O monarca do tempo”, “O século”, “O home sentimental”, “Todas as almas” (Premio Cidade de Barcelona), “Corazón tan branco” (Premio da Crítica, Prix L´Oeil et la Lettre, IMPAC Dublin Literary Award), “Mañá na batalla pensa en min” (Premio Fastenrath, Premio Rómulo Gallegos, Prix Femina Étranger, Premio Mondello di Palermo), “Negro lombo do tempo”, e os tres volumes de “O teu rostro mañá: I Febre e lanza (Premio Salambó), 2 Baile e soño, 3 Veleno e sombra e adeus”. Publicou os libros de relatos “Mentres elas dormen” e “Cando fun mortal”; colección de artigos como “Onde todo sucedeu: ó saír do cine”; recensións e retratos en “Vidas escritas” e “Miramentos”, e as antoloxías “Contos únicos” e “O home que semellaba non querer nada”. Recibiu os premios Nelly Sachs, Grinzane Cavour e Alberto Moravia ó conxunto da súa obra. É membro da Real Academia Española.

              SOLAPA DA PORTADA:

              A última vez que vin a Miguel Desvern ou Deverne foi tamén a última que o viu a súa muller, Luisa, o cal non deixou de ser estraño e quizais inxusto, xa que ela era iso, a súa muller, e eu era en cambio unha descoñecida...” Así comeza “Os namoramentos”, a nova novela de Javier Marías, considerado coma un dos mellores novelistas contemporáneos. María Dolz, a narradora e protagonista, só soubo o seu nome “cando apareceu a súa foto no xornal, apuñalado e medio descamisado e a piques de converterse nun morto: o último do que se debeu dar conta foi de que o acoitelaban por confusión e sen causa”.


              Cunha prosa profunda e cativadora, esta novela reflexiona sobre o estado de namoramento, considerado case universalmente como algo positivo e incluso redentor ás veces, tanto que parece xustificar case todas cousas: as accións nobres e desinteresadas, pero tamén os maiores excesos e ruindades.

BAILE DE NÚMEROS


              Tanto ruído que nin tan sequera se oe ben a música. Tanto ruído que un plástico que envolvía unha galleta foxe incluso asustado. Nenos que berran. Mulleres que falan cun ton forte, case coma os nenos. Baile de números nunha operación matemática que se desenvolve na cabeza de Heleia Mitos, a muller que ten agachada a testa sobre un caderno de follas brancas, sen raias, sen cuadrículas. Helia Mitos fai operacións de sumas, restas, multiplicacións e divisións. Matemática pura. Logo de cada operación queda pensativa. Nótase a leguas que lle bailan os números na cabeza. Porque axiña tacha esa operación e volve, con parsimonia, a outra. Baile de números. Despois de encher toda unha folla e de esborranchar todas, absolutamente todas as operacións, segue na seguinte na seguinte folla branca e de cando en vez bailan os números na súa mente para trasladalos logo ó papel. Mais ante o intenso ruído dos nenos e das nais dos nenos, pecha o caderno e larga sen rematar por completo o traballo.


              Café Brétema da Valenzá. Martes, 11 de febreiro de 2014

sábado, 15 de febrero de 2014

COMA TODOS OS ANOS… HA ESCAMPAR


              Non se fala doutra cousa. Do inverno. Deste inverno. Frío. Chuvioso. Cru. Certo, a verdade é que está sendo un inverno cru e longo, moi longo. Longo principalmente na chuvia. Pero non na cantidade de auga caída. É certo que levamos moitos días cun tempo noxento. Pero tamén é verdade que cada vez que fun á aldea (e fun moitas veces) nin a auga nin o frío me impediron traballar na viña. A ver!, algunha vez tiven que resgardarme nunha chabola que temos alí, pero ós pouquiños minutos xa escampaba e, ale, volta á faena. Sei que a chuvia cansa, aburre e cabrea, polo que tan só se nos vén á mente o momento, a actualidade e axiña esquecemos o ano tal ou o inverno cal no que o río Arnoia lle chegou á segunda placa do hotel Ansuíña, por exemplo. Si, hai poucos días rebordou o Arnoia, pero hai que recoñecer que este río cando chega a Baños de Molgas desborda con catro gotas. Lembro invernos nos que as augas do río e as augas do regato das Lamas se mesturaban de tal maneira que A Pitediña e Os Campos semellaban unha auténtica lagoa. E logo de que lle vén a Baños de Molgas o de Venecia Ourensá? Lembro un ano (de cando ía á escola –xa choveu!-) en que tan só quedaban tres chanzos da Ponte Nova para que auga cruzase a estrada que vai do Alto do Couso a Allariz. Pero, sabedes?, coma todos os anos… ha escampar.


              Café Oren Express da Valenzá. Venres, 14 de febreiro de 2014

viernes, 14 de febrero de 2014

NOS REGOS DOUTROS


              O que eu digo sempre: que fan as falcatruadas e, despois, ante as acusacións, escapan pola estrema e, a maiores, intentan lavarse as mans coma Pilatos. O alcalde de Xinzo, tras non sei cantas imputacións e algunhas condenas pola súa política de persoal, sae pola tanxente coa seguinte declaración: “É lóxico que saia contratada xente do PP porque en Xinzo ten moitos máis afiliados”. E porque son máis listos e máis riquiños e máis agudos, non si? Home claro! Logo, coma Pilatos, lava as mans e ataca ó ex-secretario. Xa sei que en moitos concellos é certo que case quen fai e desfai é o secretario correspondente, mais ese case é o que os exime un chisco de todo, pois quen ten sempre a última palabra, ou sexa, a última sinatura é o alcalde. Pero claro, aquí xa todos intentamos facer como a infanta Cristina... que alá o seu home e que ela nin idea de nada. É dicir, alá o ex-secretario e alá a listura e a cantidade dos peperos limiás. O caso é seguir; que as falcatruadas xa se sementarán nos regos doutros.


              Café Paco Paz de Ourense. Martes, 11 de febreiro de 2014

jueves, 13 de febrero de 2014

AS VOLTAS DUNHA PELOTA


              Quítame esa palla que me está molestando no pescozo. E Harún Camiño Riotorto quitoulla cun sopapo que case mandou ó chan a Idacio Bispo Galego. Os dous estaban discutindo sobre as voltas que daba unha pelota sobre o dedo índice ou furabolos dun xogador de baloncesto. Harún dicía unha cantidade e Idacio rosmáballe con que esas voltas eran sobre o dedo medio ou pai de todos. E que terá que ver un dedo ou o outro!, exclamaba Harún. Ai, amigo, e non vai ter que ver; o dedo medio é máis gordo có outro e iso nótase, machiño. O de machiño alterou a Harún Camiño, polo que a discusión foi a máis. Eran amigos e semella que quixeron volver á nenez co asunto da palla (a ver se es capaz de quitarme esta palla!) Sucedeu o explicado xa; que Idacio Bispo case se viu escarranchado pola zafranada do seu amigo. Tiveron que intervir con urxencia os demais clientes do bar para que a cousa non fose a maiores. Ó final foi o propio dono do local o que os botou fóra cun “idea bailar a mona a outro lado”, ou sexa, á carreira. Saíron cambaleándose.


              Café Oren Express da Valenzá. Luns, 10 de febreiro de 2014

FADO ALEXANDRINO




              Onte pola tarde (12-02-2014), acabei de ler “Fado alexandrino” (1983), do portugués António Lobo Antunes (tradución de Mario Merlino), do que penso que non teño lido nada. E este, a verdade, é que me cansou un chisco, pero non de aburrimento, senón do traballo que levei para lelo. O tío mestura todo... mestura diálogos, mestura frases, mestura situacións, mestura parágrafos. Carallo, que complicado era seguilo nas 648 páxinas! Pero si escribe ben. É máis, teño tres libros máis del anotados para lelos e, polo menos, outro penso facelo, a ver se se asemella ou non a este que rematei

              CONTRAPORTADA:

              Publicado en España por primeira vez en 1992, “Fado alexandrino” apareceu en Portugal en 1983. Trátase, polo tanto, dunha das primeiras novelas do seu autor, á que lle seguirían “Auto dos condenados” (1985) e “As naves” (1988). Estruturada en tres partes ben delimitadas, esta novela vai debullando as andanzas dun grupo de militares: un tenente coronel, un alférez, un oficial de transmisións e un soldado, que se xuntaron nun bordel para falar dos vellos tempo en Mozambique e de cómo lles foi desde entón. Desta maneira reflexiónase sobre a evolución de Portugal durante uns períodos cruciais da súa historia, a través de catro puntos de vista diferentes, calibrados pola personalidade, a formación e o nivel económico de cada un dos protagonistas.

              SOLAPA DA CONTRAPORTADA:

              “António Lobo Antunes –quizais o artista máis importante e orixinal con que conta hoxe a novela no mundo- persiste e asina de novo o seu último libro (...) imperturbable a todos os cambios que se suceden ó seu arredor, enfrascado ata a exasperación nunha escritura que o “abduce” (non encontro outra palabra) por enteiro.”
                                                                         Rafael Conte, El País

              “A extraordinaria escritura de António Lobo Antunes recórdanos unha vez máis que o home é fillo do azar e non coñece outro destino que a infelicidade.”
                                                                         Rafael Narbona, El Mundo

              “António Lobo Antunes é un escritor de sangue quente con empatía suficiente para detectar as contradicións dos sentimentos humanos.”
                                                                         The New York Times

              SOLAPA DA PORTADA:

              António Lobo Antunes naceu en Lisboa en 1942. Tras estudar a carreira de Medicina, serviu no exército portugués durante a guerra de Angola. A súa experiencia vital durante ese período marcou o seu destino e a súa carreira posterior. Tras o seu regreso a Lisboa, e despois de abandonar a profesión de psiquiatra, Lobo Antunes dedicouse a desenvolver unha carreira literaria de extraordinaria brillantez e ambición. É considerado por moitos críticos do mundo enteiro como un dos escritores vivos máis importantes en calquera lingua, ademais de ser un dos máis firmes candidatos á obtención do premio Nobel de Literatura.

              “Fado alexandrino” (1983) é a quinta novela dunha vasta obra na que destacan títulos como “Memoria de elefante” ou “Exhortación ós crocodilos”, que lle valeu o Gran Premio de Novela da Asociación Portuguesa de Escritores, en 1999. Lobo Antunes tamén recibiu o premio Rosalía de Castro do PEN Club galego, o Premio de Literatura Europea do estado austríaco e, a finais de 2003, o premio da Unión Latina de escritores con “Boas tardes ás cousas de aquí abaixo”.

miércoles, 12 de febrero de 2014

A OLLO


              Dime que hai máis alá daquel outeiro? Máis alá está o nacemento dun regato que, ós poucos metros, xa se volve río. Un río cheo de troitas e de tartarugas que habitan nas súas beiras. Nas beiras tan só hai amieiros e algún que outro lameiro. O lameiro máis grande está a cinco quilómetros e pertence a Fabio Latoso, O Mollo, que é o fillo da señora Halima do Gaspar, O Fanegas. O de Fanegas penso que vén polo das antigas medidas de capacidade. Agora todo vai por quilos. Pero antes... antes había outras medidas, incluso aquela que era a máis chula de todas: a ollo, a vulto. A xente medía unha mesa “a ollo” e non erraba nin dous centímetros, ou unha leira “a ollo” e saían os regos xustos. Ata os moumiños, que xa é dicir. A xente medía unha saca de fariña ou de millo ou de centeo ou de patacas ou de fabas ou de remolachas ou de cisco ou de garavanzos “a vulto” e non erraban nin un cuarto de quilo. A ver, ho, dime que hai máis alá daquel outeiro? Que vai haber!, o nacemento dun regato que vai dar ó mar.


              Café Oren Express da Valenzá. Mércores, 5 de febreiro de 2014

martes, 11 de febrero de 2014

TRAXE SEN VERGONZA


              Teñen tan asumido o seu poder e un traxe sen vergonza polo que lle esvaran as críticas, que non lles importa ostentar esa autoridade e chegan a facelo incluso con sorrisos de Profiden. E nos tempos nos que estamos deberían disimular un chisco. Pero nin iso. As diversas fotos de tantas e tantas autoridades que asistiron á gran festa de Xantar na cidade de Ourense, doen abondo. Teñen dereito a comer ben e incluso a gozar da comida e da xuntanza, pero se disimularan un chisquiño, sen tanta foto nin tanta ostentación, seguro que ninguén se metía con eles. Pero a súa vergonza brilla pola súa ausencia e nesta crise que nos está afogando e da que non nos saben sacar, van de chulos e saborean e brindan e sorrín diante dunhas cámaras para reflectir un “aquí estamos nós”, “coa nosa presenza, estes acontecementos publicitan a nosa terra polo mundo adiante”. E unhas cantas familias, nestes momentos, deixan as súas casa por falta de pagamento. O xantar deles pagámolo nós. Ó mellor ata pensan que nos pensamos que o pagan das súas carteiras. Inocentes, eles. Parviños, nós.


              Café Oren Express da Valenzá. Luns, 10 de febreiro de 2014

lunes, 10 de febrero de 2014

PENSAMENTOS ESTRAÑOS


              Leite de cabra, asubío de pardal e ruxerruxe no silencio. Quen lle canta a aquel neno? Mira que querer disparar un obús cun simple tirapedras! Hai que ser lambóns e furabolos para pensar que o espírito maligno, no fondo, é un personaxe bo, un personaxe que se enrosca por entre as mangas dun xersei cheo de oitos. Orella de burro, rabo de can e semente nunha estrada. Cómo pensas que eu penso que o río Arnoia é aquel que nace, corre e morre en Baños de Molgas. Todo en Baños de Molgas. Como se as troitas acougasen na Pitediña e as tartarugas esprintasen no Río Vello ou no mesmo Barricobos. Hai que mirar cara adiante se non te queres mover; para mirar para atrás teste que revolver. Ai raio de home, que pensamentos máis estraños ten hoxe. O río da vida asenta no espíito maligno que se acochaba por entre os amieiros de  Portugalego, ou da Tapada Nova. Catro nenos nadaban en pelotas nas frías augas do río de Tioira á altura do Río de Vide, mentres un quinto roncaba durmido no alto dunha toxeira. Hai que ser papamoscas para tirarse nunha toxeira!


              Café Aitana 39 da Valenzá. Sábado, 8 de febreiro de 2014

viernes, 7 de febrero de 2014

AS GUERRAS SAIRÍAN MÁIS BARATAS


              As cifras ou cantidades, cando son moitas, a verdade é que asustan, incluso aínda que sexan para ben. Emporiso, neste caso que nos vai ocupar, son para mal, polo que asustan aínda máis. Din que o gasto militar dispárase en todo o mundo, pero principalmente en Asia. Por suposto, Estados Unidos segue sendo o gran líder con máis de 600 millóns de dólares; e China subiu o seu presuposto para matar xente unha barbaridade. Porque, a ver, entendo que os asuntos armamentistas son para matar xente, non si?, aínda que alegues defensa. É igual, matas para defenderte, pero matas. Xa sei que as guerras nunca se evitarán (ata poida que algunhas sexan necesarias), pero por que non as realizamos a paus?. Non é ningunha risa. De rapaces non faciamos iso?; veña, a pelexar! E ata que un se rendera. Agora sería o mesmo. Por exemplo, unha guerra en Galicia... todos a xuntarnos na chaira luguesa, e pau que te criou. Réndeste?. Non! Pois toma! E así, ata a rendición. Poida que algún trancazo mal dado mandase a un pobre home á outra vida, pero non a centos e a miles como están caendo baixo as armas que se mercan a feixes. Voto polas guerras a paus! Sairían moito máis baratas. Só habería que cortar trancas de carballo ou de castiñeiro. Para máis aquel, o castiñeiro aínda dá ganancias coas castañas. As balas e as bombas só causan mutilacións e mortes. Réndeste? Non! Pau que te criou! Ata que se rendan. Sen mortes. Tan só uns croques e pouco máis.


              Café Oren Express da Valenzá. Xoves, 6 de febreiro de 2014

UN PAÍS DE PULGAS E PIOLLOS


              A Unión Europea sitúa a España á cabeza da corrupción. Pois vaia novidade! Xa hai moitos anos que somos un país de corruptos. E aquí, ó falar de corrupción, xa sabemos todos por onde van os tiros. Quen máis quen menos somos corruptos, pero a clase política lévase a palma. E hoxe en día, cando se fala de corrupción, o pensamento sempre corre coma un lóstrego cara ós políticos. Despois, se o analizamos friamente, case chegas á conclusión de que é normal que en España haxa corruptos, pois logo de ser descubertos... nin dimiten nin, moito menos, acaban cos seus ósos no cárcere. Que va!; é máis, intentan manipular todo e ata ás veces conseguen que algúns xuíces dos que xulgan esa peste aparezan coma culpables. No noso país, se rouban un paquete de tabaco, que se ateñan ás consecuencias; porén se son corruptos, búscanlle as pulgas, pero axiña achacan que non teñen ningún insecticida para matalas. Vivimos nun país de pulgas e piollos sen insecticidas. O Raid tan só mata as moscas.


              Café Oren Express da Valenzá. Martes, 4 de febreiro de 2014

ACORDES NÁUFRAGOS




              Hoxe, a primeira hora da mañá, rematei de ler o libro galego “Acordes náufragos” (2013), de Antón Riveiro Coello. Libro moi curtiño (tan só 138 páxinas) a base de relatos fantásticos (nove) pero cheos de sentimentos. Realmente, o escritor limiá escribe ben de carallo.

              CONTRAPORTADA:

              “Acordes náufragos” é un libro de relatos, fantásticos os máis deles, enfiados pola traxedia do naufraxio e tocados case sempre pola vea amorosa e sentimental dos seus protagonistas. Textos que evocan e recrean non só feitos históricos, coma o afundimento do vapor correo Santa Isabel na ría de Arousa en 1921, senón tamén lendas do río Limia, o amor tráxico dunha santeira cubana ou mesmo os tratos dunha nena con Valle-Inclán. Relatos todos eles que ofrecen unha visión imaxinativa e sensible de seres solitarios, anainados polo pano de fondo dunha música que, coma unha orquestra líquida, ergue unha voz fonda, abisal, capaz de chegar ós lugares máis ocultos dos soños.

              SOLAPA DA PORTADA:


              Para saber de Antón Riveiro Coello remítovos ó relato que escribín onte sobre a súa novela “As rulas de Bakunin”.

jueves, 6 de febrero de 2014

AS VOLTAS DA TORTILLA


              O tempo pon a cada un no seu lugar. E non é necesario que transcorra moito para decatarnos dos erros que cometemos. Non hai moito que puñamos a parir ós moros, sudacas, rumanos e negros porque nos invadían e nos quitaban os traballos e demais servizos. Agora, hoxe en día, dóenos que Bélxica expulse a 300 españois por ser unha carga para o seu Estado. E, como non, criticamos tal decisión. Somos un país de contradicións; criticando á xente que busca traballo sen pensar nos nosos compatriotas que se largaron para, primeiro, as Américas e, logo, para Suíza, Francia e Alemaña. Quixemos darlle a volta á tortilla, pero como toda boa preparación da mesma, hai que seguir dándolle máis voltas. Mentres viviamos na época das vacas gordas trepabamos, esmagabamos ós que arriscaban a vida nas pateras. Agora que vivimos na época das vacas fracas, amólanos (falando claro, fódenos) que nos denigren, que nos esmaguen coma vermes. A ver se entendemos que non hai vermes europeos nin africanos; que os vermes son todos iguais.


              Café Oren Express da Valenzá. Luns, 3 de febreiro de 2014

AS RULAS DE BAKUNIN




              Acabo de ler o libro galego “As rulas de Bakunin” (2000), de Antón Riveiro Coello. E lino case nun suspiro porque a emoción enchíame o peito en cada capítulo seu. Intenso e cuns personaxes de luxo. Foron 253 páxinas de auténtico goce. Que marabilla de novela! Espero ter o mesmo goce co seguinte libro deste autor: “Acordes náufragos”, que imaxino que empezarei a ler pola tarde.

              CONTRAPORTADA:

              Nesta extraordinaria novela, Riveiro Coello percorre o noso século (o agrarismo, a República, a Guerra, a represión, a emigración, a democracia) da man dun militante anarquista que funde a súa historia particular coa colectiva. Intensa e emotiva, “As rulas de Bakunin” é unha chamada á recuperación dunha memoria histórica que é amarga e gozosa, nobre e tráxica.

              SOLAPA DA PORTADA:


              Antón Riveiro Coello (Xinzo de Limia, 1964) cursou estudos de Dereito na Universidade de Santiago e actualmente traballa na administración autonómica. Riveiro Coello é un dos narradores máis destacados e premiados da literatura galega na pasada década. Publicou as novelas “Valquiria” (1993, premio Camilo José Cela), “A historia de Chicho Antela” (1997), “A quinta de Saler” (1999), coa que foi finalista do premio Torrente Ballester, así como as recompilacións de relatos “Parque Central” (1996) e “Airadas de palabras” (1998), onde se recollen os contos que lle foron premiados nos certames Manuel Murguía e Modesto R. Figueiredo entre os anos 1991 e 1997. No ano 2000, Riveiro Coello publicou “Animalia” (premio Café Dublín) e as novelas “Homónima” (premio Álvaro Cunqueiro) e “As rulas de Bakunin” (premio García Barros).

miércoles, 5 de febrero de 2014

BÚSCAME ONDE NACEN OS DRAGOS




              Onte, 04-02-2014, acabei de ler “Búscame onde nacen os dragos” (Búscame donde nacen los dragos), de Emma Lira. Foron 523 páxinas que, realmente, non me gustaron moito. Semella que está escrito para adolescentes de 15 a 20 anos, sen moito estilo e cunha historia que non me atrae e que incluso cansa.. E a linguaxe... a linguaxe é de neniña romántica que me fai aflorar un sorriso, pero de pena.

              CONTRAPORTADA:

              Marina, unha periodista madrileña que acaba de sufrir unha ruptura amorosa, decide abandonar a cidade e intentar comezar de cero en Tenerife.
              Pero o destino ten outros plans para ela: un antigo xacemento arqueolóxico descuberto na finca en que se aloxa poraa sobre a pista do segredo mellor gardado dos nativos da illa, os guanches.

              SOLAPA DA PORTADA:

              Unha colección de ósos infantís ocultos durante anos no caixón dun museo, un alfabeto esquecido gravado nunha táboa pequena de pedra, unha escavación arqueolóxica tras a que subxace unha trama internacional de tráfico de antigüidades. Todo isto e máis atopará Marina á súa chegada á finca tinerfeña de Tamadaya, na que se refuxia tras unha ruptura sentimental. Alí, hai tempo tivo lugar unha asombrosa descuberta arqueolóxica que, agora, corenta anos despois, ameaza con sacar á luz unha historia sepultada durante séculos.
              Necesitada de algo ó que aferrarse, Marina non pode evitar sentirse arrastrada por ese misterio e decide embarcarse na investigación da identidade deses restos: a quen pertenceron? Por que acabaron alí? Inmersa nunha historia trepidante que espertará todas as súas emocións, Marina enfrontarase ó segredo mellor gardado da arqueoloxía guanche.

              SOLAPA DA CONTRAPORTADA:


              Emma Lira. Nacín en Madrid, en 1971. Din que aprendín a contar historias antes que a lelas, e que en canto as puiden plasmar en palabras, souben que quería escribir. Estudei Periodismo, traballei en algún xornal nacional, en becas de distinto prestixio, e acabei recalando no marketing. Decidín establecerme pola miña conta cando descubrín que ademais de escribir, quería viaxar e necesitaba tempo para combinar ambas cousas. Así realicei reportaxes, dirixín revistas corporativas e licencieime como escritora de guías de viaxes para Lonely Planet, pero tamén crucei o Círculo Polar Ártico, atravesei o muro do Sáhara occidental, aterrei no deserto como copiloto dun ultralixeiro, crucei media África nun coche escangallado e atravesei por terra Europa Occidental, Turquía, Siria e Xordania ata chegar a Curdistán... Cada viaxe enchíame de paisaxes, persoas, historias e vivencias. Algunhas reciclábaas no meu traballo e outras almacenábanse na espera dun momento que nunca chegaba. Quizais por iso o atopei onde menos o imaxinara: tras o estalido da crise. Menos traballo, menos diñeiro, menos viaxes... unha ocasión perfecta para dedicarme a escribir a novela que soñaba.

COMO VIRARON AS TORNAS!


              Quítalle ferro ó asunto. Que asunto? Cal ferro? O asunto é aquel que aconteceu nun tempo indefinido e nunha cidade calquera. Aínda que, ó mellor, era unha vila ou unha aldea. O tempo... ai si, o tempo era alá polo 1937, cando o meu pai andaba perdido por entre a néboa na fronte de Teruel. Arre demo, xa me acordo!; o asunto era aquela Guerra Civil, a que era nosa, a que se desenvolvía entre os roxos (os malos) e os nacionais (os bos). Naquel tempo. Agora, nos tempos de agora, os roxos ou malos son republicanos e bos, e os nacionais ou bos son golpistas e malos. Como viraron as tornas! Arre demo, xa me acordo!; o ferro era a pobreza, a miseria dunha guerra que os pobres soldados non entendían un carallo. E cómo ían entender uns rapazolos de aldea o que estaba a suceder nas altas esferas; puxéronlles uns fusís nas mans e, ale, matade inimigos. Que inimigos! Si, home, aquel que está no outro bando. Pero no outro bando teño dous irmáns. É igual; que estivera destoutro lado. A guerra. Porca guerra. Maldita guerra. Pobre xente. Miña xente.


              Café Aitana 39 da Valenzá. Domingo, 2-2-2014

martes, 4 de febrero de 2014

GOCE NO PENSAMENTO, HARMONÍA NO CORAZÓN


              Hai chamadas telefónicas que emocionan, que enchen de orgullo. Teño un fillo que se chama Alán. Teño unha sobriña que se chama Iria. A sobriña que se chama Iria está preñada. Un día déuselle por chamarme, toda apuradiña, para pedirme permiso para o uso do nome Alán, é dicir, que lle quería chamar ó seu carrouchiño Alán. E noteina un pouco coitada, case con medo á miña negativa. Tardei un chisco en contestarlle porque notaba algo húmido nos ollos coa emoción. O detalle do nome do meu fillo, máis o detalle de consultarme (e ser o primeiro en sabelo!, xa que nin ós seus pais llo dixeran) foi algo así coma un nó na gorxa e coma un goce no pensamento. Non tiña nin porqué consultarme (o nome dun cativo téñeno que escoller os pais; nin avós, nin padriños, nin rabo de gaitas). Pero fíxoo e iso encheume de orgullo. Logo, con máis parsimonia, xa pensas nese nome céltico na boca dos madrileños (os futuros pais son de alá e viven alá) cando chamen polo rapaz. A harmonía (significado do nome) dos, agora, dous cativos xa se deitou no meu corazón. Grazas, sobriños.


              Café Oren Express da Valenzá. Xoves, 30 de xaneiro de 2014