A PESAR DOS PAUS… TODOS CONTENTOS!

              Todos sabemos que o gran acontecemento no noso país (diario, semanal, mensual…) é o fútbol. Nisto non hai volta de folla, aínda que nos pese. A min non me pesa. Gústame a fútbol. Pero de cando en vez tamén acontece algo que, polo menos, nos fai desviar un chisco a atención do balompé. Esta semana pasada non se falou doutra cousa que das eleccións europeas e do abandono do secretario xeral do PSOE, Pérez Rubalcaba.

Eleccións europeas. Como sempre. Como todas as eleccións. Todos contentos! E mirade que houbo paus para dar e tomar (exceptuando a Podemos). Pero é igual; todos contentos. Houbo partidos que se desangraron de carallo; pero igual de contentos. Que se en tal provincia ganaron. Que se sumaron máis votos que aquel outro. Que se a porcentaxe foi máis alta que hai xe anos. Todos, absolutamente todos declararon quedar contentos. Logo, como pouco a pouco a realidade os pon no seu sitio, empezaron, si, a facer acto de contrición. Pero ata ese momento, todos contentos!

Rubalcaba. A súa derrota foi tan estrepitosa que non lle queda outra que abandonar o barco. Xa hai moito tempo que tivo que facelo. Que o partido da oposición siga caendo por un pozo sen fondo cando o partido que goberna o está a facer fatal… malo! Algo non marcha no PSOE. Precisan un gran cambio ou, case mellor, empezar de cero.

Café Oren Express da Valenzá. Venres, 30 de maio de 2014

A TURBA VOLVEUSE HIENA

              Díxolle o árbitro ó chifre: vou pitar.. Díxolle o pito ó árbitro: non me asubíes que me quedo xordo. Mais o árbitro asubiou e foi aí cando se desencadeou o inferno. Uns polo si. Outros polo non. Algúns polo roubo. Outros cantos polo atraco. Nunca chove a gusto de todos, berro un imparcial. E, non obstante, logo da tempestade volveu a calma. Por pouco tempo. Porque o árbitro berroulle de novo ó asubío: vou pitar de novo aínda que me caian chuzos. E o chifre, entre o ruído infernal, deixouse oír: non me asubíes porque dos tronos axiña pasamos ós lóstregos. E hai lóstregos que queiman, incluso que matan. Malia a advertencia, o árbitro asubiou. E foi aí cando o ruído se volveu silencio para, ó momento, estourar a tormenta, rebentar o inferno. E uns, por un lado, correron cara ó árbitro. E outros, por outro lado, cuspiron sobre o asubío, sobre o pito, sobre o chifre. A turba, a masa, a inconsciencia deixou de pensar e volveuse miseria, volveuse ruindade, volveuse hiena.

              Café Oren Express da Valenzá. Martes, 27 de maio de 2014

POLAS AUTOVÍAS DUN POETA

              Collo o touro polos cornos para que non me tope. É un dicir. Calquera colle a un animal deses! En tal caso, collelo polo rabo. Corro detrás dun merlo para que non me coma os chícharos. Pero, claro, tamén é outro dicir. Cómo vas correr detrás de algo que voa. Acaso corres ti detrás dun avión? Acaso corres detrás dun verso mal escrito? E como sabemos que está mal escrito? Ninguén é capaz de correr polas autovías da mente dun poeta. Canto unha cantiga de desolación, de desconsolo ante o ambiente corrupto da política e dime o xílgaro do relato que dúas e dúas nunca son catro. Vai ti saber! A verdade é que eu de matemáticas ando peixe. Ale, xa a cagaches, Burt Lancaster; nin son peixe nin os peixes andan. É complicado buscarlle tres pés ó gato. Máis ou menos como coller os touros polos cornos. Estou chegando á conclusión de que as autovías da mente dun poeta teñen demasiadas curvas e nunha delas a vida pódese esnafrar contra o remate do poema.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 27 de maio de 2014

UNHA ESQUIZOFRENIA SOÑADORA

              Queimeime coa brasa dun cigarro e a vinchoca que asomou no dedo soñou con pecharse un día no conto dos alieníxenas. Que cousas ten a pobre vinchoca! Rastreo as pegadas dun escornabois e cando levo inspeccionado uns dez metros dígome que estou seguindo a un escornabois. Son pegadas que se amosan no po, na voaxa e cada quince centímetros unha palla de herba atravesa o rastro. Eu sei que é para despistar. Pero non me despisto. Sei que estou seguindo as pegadas dun escornabois. Pasados os dez metros empecei a pensar se non sería o rastro dunha vacaloura. Vai ti saber! Ó final si me despistaron as palliñas atravesadas. Arrefrío a vinchoca queimada con auga quente da burga de Baños de Molgas e sei ó momento que a miña cabeza non regula ben. Hai detalles, palabras, feitos, accións que me descobren unha esquizofrenia soñadora de tres pares de narices (ou sexa, seis) e unha cunca de caldo. Caldo de grelos. Caldo de verzas. Caldo de repolo. É igual. O caso é que sexa unha potaxe de verduras.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Xoves, 22 de maio de 2014

POLO CAN DE PALLEIRO

              Can. Gato. Vaca. Boi. Can de palleiro. Palleiro de herba. Ou de palla. Arado de pau. Noite de inverno. Tarde de verán. Que din os que sementan no alto dun outeiro? Querer ser piorno cando se é xesta, é como beber un café con leite cunha palliña de plástico. Hai varias clases de palliñas: as de plástico, as de centeo, as da ferraia, incluso as sexuais. Pero este é outro cantar. Laverca. Lavandeira. Paspallás. Azulenta. Pega. Que aniñen na punta dun carballo ou a rentes do chan. Que máis dá! Caramelo. Anteollos. Birollo. Dozura. Cantos versos ten un soneto? Por que hai silencio na folla dun loureiro? Zoa o vento. Ferve a auga. E as campás de Baños de Molgas tocan por un can de palleiro que morreu na Aira de Arriba á beira dunha meda de centeo. Hai mortes que fan berrar a un morto e calar a un mudo. Hai ruído na tarde molguesa para que o silencio asome do outro lado da presa. Soltan as campás un laio longo, doloroso e eterno. Que baile o demo co rabo entre as pernas e que alguén rece polo pobre can de palleiro. Silencio.

              Cafetaría do pavillón dos Remedios de Ourense.

              Mércores, 21 de maio de 2014

PARA “A CAPA CAÍDA”

              Vai para un mes que lin unha noticia sobre agricultura na que se dicía que o sector primario en Galicia está “de capa caída”, aínda que o viño seica é unha excepción notable, porque semella que as bodegas mantiveron e incluso incrementaron ventas en medio da borrasca económica. E digo eu, que borrasca económica? Será a nosa, a dos viticultores; porque a deles... como pagan tan ben o quilo da uva! Case é normal que incrementen as ventas. Á nosa conta! E despois vai o presidente do consello regulador do Ribeiro coa declaración de que “aposta por reducir tensións entre viticultores e bodegueiros”. Boa proposta, pero, quen non se cabrea? Tal como pagan todos as uvas é normal que miremos co ollo esquerdo ós bodegueiros, non si? Uns non queren as uvas e os que as recollen... os que as recollen é mellor calar, por medo a que non as collan. Tamén é verdade, e xa o dixen noutros relatos, como non as queiran non volvo andar arrastro por institucións nin bodegas, nin en manifestacións nin en peches; unha viña máis para “a capa caída”.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 20 de maio de 2014

TRES ANGUSTIAS

              Que angustia! Por culpa do tempo. Ás veces caen trombas de auga. Ás veces sae o sol. E co que hai que facer na viña! Maldito tempo! Se seguimos así, xa me vexo atando na rama das vides o domingo, os domingos. A rama crece. O sulfato hai que dalo. O tractor tense que meter polas gabias. Ou ato ou sulfato coa manga. Hai que atar! O tempo non me deixa! Que angustia!

              Que angustia! A política. A política cansa. Estes días estamos de política e de políticos ata as orellas. Por culpa das eleccións europeas. Que angustia! O oír tantas mentiras. O escoitar tantas promesas. O ver tantas loitas, tantos ataques duns cara ós outros. Maldita política! Pobres políticos!

              Que angustia! A gran final. Quen ganará? O Atlético de Madrid? O Real Madrid? Oxalá a Liga de Campións aterre na cabeza de Neptuno! Os colchoeiros, este ano, merecen todo o habido e por haber. Coa terceira parte do presuposto do seu rival, está aí. E xa levou a liga española. Upa Atlético! Que angustia! Ata o sábado á última hora.

              Café Oren Express da Valenzá. Mércores, 21 de maio de 2014

TITULAR PARA UN CABREO

              A calor era tan intensa pola rúa principal da vila que Urbano Cidade Sopero optou por meterse na primeira cafetaría que atopou á súa dereita. Non había ninguén, pero o aire acondicionado estaba a tope. Coma Deus!, pensou. Non tivo que mirar moito para buscar un periódico. Á súa beira atopábanse dous. Colleu o primeiro e xa na propia portada a súa expresión non era a mesma coa que entrou. En letras ben grandes leu: “Cada eurodeputado manexa ó ano 500.000 euros en soldo e gastos”. Logo, en letras máis pequenas, outra labazada: “Un parlamentario raso gana un 23% máis có presidente do Goberno”. O final da frase fíxoo sorrir. “Para o que fai”, pensou (e enténdese que se refería ó presidente) Claro que tamén o que fai o parlamentario... Urbano Cidade Sopero saltou a páxina na que se desenvolvía a nova destacada na portada; non quería cabrearse máis e moito menos cuspir a rabia coa camareira cando esta lle serviu o café. Optou por deterse nos deportes para facer tempo, para que a sombra se apoderase da rúa principal de Baños de Molgas.

              Café Oren Express da Valenzá. Luns, 19 de maio de 2014

NOS RECANTOS DA IGNORANCIA

              Ale. Xa está. As portadas... e van que chutan! As letras galegas. Moi bonito o escaparate. Pero a rebotica... ai a rebotica, a trastienda! Os xornais galegos son así; póñenche o bico doce na portada con todas as palabras na nosa lingua para, na segunda páxina, volver ó asoballamento dun imperio. Todos os anos a mesma historia. Os xornais galegos son como a Xunta: moito falar das Letras Galegas para usar sempre o castelán; os xornais, nas súas páxinas e a Xunta nas súas xornadas, xuntanzas, conferencias, etc. Por iso cada vez entendo menos que o 17 de maio sexa festivo. Para que? Para festexar a un escritor sobre o que escriben en castelán? Para festexar a unhas letras que só se usan nas portadas dos periódicos?. Nos colexios as letras galegas acurrúnchanas, acurrálanas nos recantos da ignorancia. Nas institucións da Xunta non teñen nin recanto. Triste país o noso que non apoia, que non defende a súa propia lingua! Cando a lingua é a esencia, a cerna, o carácter dun pobo, a alma do pobo. Non queren que teñamos alma!

              Café Aitana 39 da Valenzá. Sábado, 17 de maio de 2014

A VERDADE SOBRE O CASO HARRY QUEBERT

            O pasado xoves, 15-05-2014, acabei de ler o libro A verdade sobre o caso Harry Quebert (La verdad sobre el caso Harry Quebert, 2012), de Joël Dicker. Sobre este libro lera e oíra falar moito e ben. E a verdade é que as súas 660 páxinas non decepcionan, entreteñen unha barbaridade e a pesar do seu volume, non cansa. Como din en algúns spots publicitarios, é deses libros que enganchan e que desexas ler neles de continuo.

CONTRAPORTADA:

“Todo o mundo falaba do libro. Esta é a primeira frase de A verdade sobre o caso Harry Quebert: unha profecía autocumprida, pois o libro de Joël Dicker xa se transformou nun fenómeno mundial.”           (Le Monde)

Quen matou a Nola Kellergan é a gran incógnita a desvelar neste thriller incomparable cuxa experiencia de lectura escapa a calquera tentativa de descrición. Intentémolo: unha gran novela policial e romántica a tres tempos -1975, 1998 e 2008- acerca do asasinato dunha moza de quince anos na pequena cidade de Aurora, en New Hampshire. En 2008, Marcus Goldman, un xoven escritor, visita ó seu mentor –Harry Quebert, autor dunha aclamada novela-, e descubre que este tivo unha relación secreta con Nola Kellergan. Pouco despois, Harry é arrestado, acusado de asasinato, ó atoparse o cadáver de Nola enterrado no seu xardín. Marcus comeza a investigar e a escribir un libro sobre o caso. Mentres intenta demostrar a inocencia de Harry, unha trama de segredos sae á luz. A verdade só chega ó final dun longo, intricado e apaixonante percorrido.

“Se vostede mete o nariz nesta gran novela, está perdido: terá que seguir ata o final. Sentirase manipulado, desorientado, asombrado, irritado e apaixonado por unha historia con moitas sorpresas e falsas pistas…”

Bernard Pivot (da Academia Goncourt), Le Journal du Dimanche.

“Mozo ou vello, lector esixente ou fácil de contentar, muller ou home, lerá sen interrupción, ata a derradeira páxina, a novela de Joël Dicker. Sairá dela esgotado e exultante polo chorro continuo de adrenalina literaria que o autor non cesou de inxectar nas súas veas…”

Marc Fumaroli (da Academia Francesa), Le Figaro Littéraire.

SOLAPA DA PORTADA:

Joël Dicker naceu en Suíza en 1985. A súa primeira novela, Os derradeiros días dos nosos pais, está baseada na descoñecida historia dunha unidade de intelixencia británica encargada de adestrar á resistencia francesa durante a Segunda Guerra Mundial e resultou ganadora en 2010 do Premio de Escritores Xinebrinos. A súa segunda novela, A verdade sobre o caso Harry Quebert (2012), descrita como un cruce entre Larsson, Nabokov e Philip Roth, recibiu o favor do público e da crítica máis esixente, e foi galardoada co Premio Goncourt des Lycéens, o Gran Premio de Novela da Academia Francesa e o Premio Lire á mellor novela en lingua francesa. A súa tradución a trinta e tres idiomas confírmaa como o novo fenómeno literario global.

SOLAPA DA CONTRAPORTADA:

“Nunca me recomendaran tanto un libro… O magnetismo da intriga é o elemento que prevalece… Un compendio de resonancias que pasan polas series Twin Peaks e O caso da escaleira, John Grisham, Psicosis e O excorcista, o New Hampshire de John Irving…”

Sergi Pàmies, La Vanguardia (“La moda Joël Dicker)

“¡Que libro! Saímos K.O…. O autor resérvanos un último golpe completamente inesperado e absolutamente xenial… Unha obra de ficción excepcional que se devora dun trago. Un libro inmenso.”

Die Warte.

E seguen varias críticas máis estranxeiras gabando o libro.

UNHA XORNADA GALEGA… EN CASTELÁN!

              Como se fora o demo. Escribo este relato o Día das Letras Galegas para facer unha pequena defensa da lingua galega, a mesma defensa que se presupón que tamén leva a cabo a propia Xunta de Galicia, polo menos este día. Efectivamente, é un dicir. Porque a nosa Xunta comete unha incongruencia detrás doutra. Non hai moito celebrouse en Ribadavia unha xornada sobre o manexo do solo e fertilización do viñedo, patrocinada e imaxino que subvencionada pola propia Xunta. Unha xornada galega en Galicia para galegos… en castelán! Faltaría máis! Dous profesores de universidades galegas, un investigador nunha estación vitícola galega e un enxeñeiro agrónomo nunha empresa galega impartindo o programa en castelán. Desculpo o enxeñeiro agrónomo porque, aínda que leva anos en Galicia, é arxentino; pero os demais… home, por Deus!, e a Xunta de Galicia colaborando con isto. De pena. E de pena tamén foi o remate da mesma: que clausuraron a xornada a conselleira do Medio Rural, Rosa Quintana, o presidente do Consello Regulador do Ribeiro, Miguel Ángel Viso, e o delegado territorial da Xunta en Ourense, Rogelio Martínez, sen tan sequera asistir á xornada. Como se adoita dicir, chegaron xusto para a foto, que é o que realmente interesa. Como se pode clausurar algo que non se coñece? E se chegaramos a falar do espírito maligno? É igual, clausuraban igual. A foto, lector, a foto…

              Finca Fierro. Sábado, 17 de maio de 2014

O BIRLIBIRLOQUE DUN SUSPIRO

              Xa sabía eu que o birlibirloque dun suspiro consistía nun aaaiiiii prolongado, lento, calmoso, pausado. Ten que ser así, pianiño, como se fora ó ralentí. E que ninguén confunda a expresión aaaiiiii cun lamento, cunha queixa, cun laio. A dor sae de súpeto e, a poder ser, case a grito pelado. Ai! Así. Iso si é un laio. E, vedes?, co signo de exclamación, para que lle dea máis forza, máis consistencia, máis secamente. Ai! Feita a diferenza, hoxe toca o aaaiiiii, o suspiro. Á parte de estar preñado co birlibirloque da lentitude, o suspiro adoita cabalgar polo esperpento do poema. É que hai poemas que os recitas rapidamente (como un ai!) e están aqueles que os destripas, que os descompós lentamente, versos a verso (como un aaaiiiii), que incluso se volven ler unha e outra vez. Tamén o suspiro volve ó peito cando o estilo do poema vai máis alá dos versos escritos. Non sei se me expliquei. Ai! (de súpeto). Aaaiiiii (con lentitude). Queixa. Suspiro.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 13 de maio de 2014

UN POEMA SEN POETA

              Quédate co silencio enlatado nun papel de periódico e que a melodía dun suspiro colla as curvas cerradas por entre unhas palabras con sabor a ferro. Loita por entre os fentos secos para que o paspallás voe cara ó Outeiro do Corno mentres o ruxerruxe da auga do río Arnoia conta a historia dun pescantín que non sabía pescar; collía ras en vez de peixes. Camiña pola carreira do Piual ó mesmo tempo que contas por pares os versos dun poema que queres escribir sen ser poeta. Para ser poeta tes que pensar na luz da lúa e no raio de sol. Máis ou menos. Contempla o título do poema que non atinas a desenvolver e debuxa nas páxinas en branco os números romanos dun reloxo que non anda. Ás veces o tempo detense porque si. Ou parece que se detén. Vai ti saber! Ninguén é profeta na súa terra. E ti, para máis aquel, non es nin tan sequera oriúndo de Baños de Molgas. Ser de aquí ten a súa categoría, o seu rango, a súa importancia. Ser de Baños de Molgas non che é calquera; cómpre polo menos saber amar a auga da burga. Pensou eu.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Mércores, 7 de maio de 2014

OS CENIZOS DE RAJOY

              Domingo, 4: Todo o mundo falando do desenlace da liga española de fútbol, mentres en Ucraína unha guerra civil está practicamente en marcha e mentres en Afganistán un corremento de terras sepultaba a máis de 2.000 persoas. Que terán que ver os mortos co deporte rei?

Martes, 6: Malversación nas obras do AVE. Pois vaia novidade! Xa estamos tan acostumados a isto, que non sei para que o sacan nos medios. Á fin ninguén vai facer nada e, por suposto, ninguén vai pagar pola falcatruada.

Mércores, 7: Rajoy tacha de cenizos ós que non cren na recuperación económica. Que llo diga ós que levan xa un tempo queimados, abrasados, coa borralla afogándoos.

Xoves, 8: Cortoulle o pene a un can porque lle montou a cadela. E se o caparan a el por querer montar (só que fose de pensamento) a unha muller? Máis de 34.000 familias galegas non ten ningún tipo de ingresos (os cenizos de Rajoy). O 22,2% dos menores viven en situación de pobreza (máis cenizos para Rajoy)

Venres, 9: Inicio da campaña electoral para as eleccións europeas. É dicir,  mitins. a moreas para dicir mentiras, mentiras e máis mentiras. Ou sexa, promesas… rotas. E remato coa nova sangrante: cinco rapaces morren nun accidente de microbús en Badaxoz. Un nó no estómago por esta (teño fillos desas idades) e polas demais noticias

MÁIS ALÁ DO INFINITO

              Rebenta a flor do toxo e unha nube chove verbos que acaban na primeira conxugación. Ninguén entende nada. Pero o asubío dunha estatua de pedra espanta os sentimentos dun paxaro que pasaba por alí, Non se atreve a pousar sobre o granito esculpido. Case sempre pensamos que o firmamento vai máis alá do infinito. Pero é mentira. O infinito queda a poucos metros do quinto inferno. Quere o burro comer a flor do toxo, mais o verbo apandar métese na albarda que cae sobre o lombo do pobre animal. Algúns cren entender todo aínda que non saiban nada. A vida dá tantas voltas que, ó final, un chega mareado máis alá da fin do mundo. E qué máis dá que todo remate na reviravolta de calquera soño, de calquera empanada mental, de calquera curva do camiño! Non todos os camiños levan a Roma; algúns chegan ata a Pillamadoira, outros pasan polo Piual, en Baños de Molgas. Onde, se non? O que ten lingua tamén vai á Venecia ourensá e, por suposto, pode chegar ata máis alá do infinito.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Mércores, 30 de abril de 2014

BEBE DAS PALABRAS ESCRITAS

              Estaba a piques de completar o traxecto de retorno, lendo. Pero Nadia Peranza Soles viuse sorprendida por unha pequena marmañeira que a obrigou a pechar o libro e acochalo debaixo dun lateral da súa cazadora. Para Nadia Peranza, A Páxinas, os libros eran tan sagrados que lle doía na alma velos murchar. De aí que só que vise como unha pinga de auga caía sobre a páxina que estaba lendo, un acto reflexo saltaba á velocidade da luz e o libro xa estaba baixo a protección de algo, incluso ás veces metido entre o pantalón ou a saia e a barriga, aínda que a molestase no pube. O alcume enténdeo calquera; xa desde a época do colexio lía tanto e tragaba tantas páxinas que a alguén se lle ocorreu chamala A Páxinas. Ó principio non lle facía moita graza, pero pouco a pouco, e máis sabendo o significado do alcuño, non lle importou e non lle importa que a chamen desa maneira. Ela vai ó seu, ou sexa, a pasar páxinas e páxinas nas súas lecturas diarias. Forra os libros, trátaos con agarimo e bebe das súas páxinas escritas.

              Café Paco Paz de Ourense. Martes, 29 de abril de 2014

O SOÑO DO CELTA

              Agora mesmo, ás 17.15 deste domingo, 04-05-2014 acabo de ler o libro “O soño do celta” (El sueño del celta, 2010), de Mario Vargas Llosa. A verdade é que tiña ganas de lelo e non me decepcionou. Moi bo libro e cunha historia da que eu non coñecía nada. Foron 454 páxinas escritas por todo un Nobel. Gran libro. Grata, moi grata lectura.

CONTRAPORTADA:

“O soño do celta”, a nova novela de Mario Vargas Llosa, premio Nobel de Literatura 2010, describe a peripecia vital dun home de lenda: o irlandés Roger Casement. Unha aventura existencial na que a escuridade da alma humana aparece no seu estado máis puro e, polo tanto, máis enlamado.

SOLAPA DA PORTADA:

Roger Casement foi un dos primeiros europeos en denunciar os horrores do colonialismo. Das súas viaxes ó Congo belga e á Amazonía sudamericana quedaron dous informes memorables que conmocionaron á sociedade do seu tempo. Estas dúas viaxes e o que alí viu cambiarían a Casement para sempre, facéndolle emprender outra travesía, neste caso intelectual e cívica, tanto ou máis devastadora: a que o levou a enfrontarse a unha Inglaterra á que admiraba e a militar activamente na causa do nacionalismo irlandés. Tamén na intimidade, Roger Casement foi un personaxe con múltiples arestas. Heroe e vilán, traidor e libertario, moral e inmoral, a publicación de fragmentos duns diarios, de veracidade dubidosa, nos derradeiros días da súa vida, airearon unhas escabrosas aventuras sexuais que lle valeron o desprezo de moitos compatriotas.

SOLAPA DA CONTRAPORTADA:

Membro da Real Academia Española, novelista, articulista e ensaísta, Mario Vargas Llosa naceu en Arequipa, Perú, en 1936. Dos seus títulos primixenios cabe citar “Os xefes” (1959), “A cidade e os cans” (1963), “A Casa Verde” (1966), galardoada co premio Rómulo Gallegos e “Conversación na Catedral” (1969), obra coa que conquistaría o recoñecemento internacional. Co tempo, a súa creación literaria reuniría unha impresionante colección de relatos, novelas e ensaios: “Pantaleón e as visitadoras” (1973), “A tía Julia e o escribidor” (1977), “A guerra da fin do mundo” (1981), “Lituma nos Andes” (1993) –ganadora do premio Planeta-, “Os cadernos de don Rigoberto” (1997), “A festa do Chivo” (2000), “O paraíso na outra esquina” (2003), “A tentación do imposible” (2005) e “Travesuras da nena mala” (2007). Figura clave da narrativa en lingua castelá, a Vargas Llosa distinguírono co Príncipe de Asturias das Letras, co premio Cervantes e coa máxima distinción no mundo das letras: o premio Nobel de Literatura.

AS MIÑAS ANDAINAS PARTICULARES

              Cada vez que vexo nos xornais os anuncios publicitarios ou as novas sobre as andainas que se realizan pola nosa terra e que cada vez son máis (creo que xa non queda ningunha fin de semana libre no calendario), recoñezo que me entra un chisco de envexa por non poder asistir a ningunha, por aquilo de que as fins de semana as teño ocupadas, ou ben polos partidos dos rapaces ou ben, a maioría das veces, polos traballos na viña. Non obstante, é nesta cando caio da burra… por que quero realizar andainas cando, na realidade, lévoas a cabo dúas ou tres veces por semana? Para que quero máis? Doulle tantas voltas á viña, trepexo tanto as gabias que, sinceramente, gustaríame saber os quilómetros que ando cando dou o sulfato ou cando mato as malas herbas con herbicida. E agora que chega a época de atar; acabas nunha esquina da finca e xa tes que empezar polo outro recanto, porque as ramas medran cada día un cacho, e un cacho máis. E volta a atar as que medraron abondo. E volta a sulfatar porque xa pasaron dez ou unha ducia de días. Nunca fixen ningunha andaina, pero sei seguro que canso máis dos pés unha tarde atando que tres seguidas camiñando. Andar devagariño pola viña cansa moito máis que andar a boa marcha por esas rutas programadas. Ou sexa, que participo en andainas máis do que eu pensaba. Non podo entón cobizalas.

              Café Paco Paz de Ourense. Venres, 2 de maio de 2014

NIN TAN SEQUERA HAI PENAS

              Hai uns días lin por aí unha frase desas que axiña rechían cando chegas ó punto da mesma. E se renxen é porque cabrean e doen. Segundo os expertos, semella que “elevar as penas non disuade ós corruptos”. Madía leva! Porque aquí non hai xustiza. E non habendo xustiza, por iso non se elevan. Logo, como os corruptos non son parvos, seguen ó seu, pois saben que aínda que os descubran, as augas seguirán correndo para abaixo, ou sexa, para o seu rego. Hailles que recoñecer que saben facer os regos, incluso por aquelas terras máis remisas a ser abertas. Eles, os corruptos, bulen e bulen ata que se apoderan deses agasallos, deses poderes que lles ofrecen a mans cheas. Hai pecado, hai rezos, hai salvación. Así de claro. Un pouco de vergoña (se a teñen, que non creo) cando os descobren. Un perdón xudicial. Un silencio temporal. E volta outra vez ás andadas. Non hai castigo. Hai man branca, man aberta. Nin tan sequera hai penas. Para que se van elevar? Que sigan comprando e vendendo favores que, no noso país, a xustiza está como unha toupeira.

              Café Paco Paz de Ourense. Martes, 29 de abril de 2014