sábado, 27 de septiembre de 2014

O MAR QUEDA EN CALMA



              O mar é azul e as baleas son brancas. Por que o verme se arrastra por entre os cascallos da memoria? Sempre se pensa que o tempo flota entre un suspiro e un ouleo, pero a realidade deixa catro liñas escritas nas que a nostalxia cabalga a pelo pola vida. Os xogadores corren e eu quedo sentado nunha cadeira de madeira e de cor negra. Como son capaz de deixar que o ruxerruxe se apodere do silencio! Que ruxerruxe? O das tardes nas que nunca se puña o sol, aínda que este xa acochara polo outeiro de Brandín. O das noites nas que unha cinta videográfica te mandaba a unha chaira de indios e vaqueiros, ou de bos e malos, ou de gandeiros e ovelleiros. O ceo está negro e os gatos, de noite, son pardos. Entre as estrelas un astronauta baila unha polka ó ritmo dun choque de cometas. O silencio da galaxia mestúrase co ruído dunhas ideas que só fan ruído. Cando as baleas berran cancións sen retrouso, o mar queda en calma.

viernes, 26 de septiembre de 2014

E NON DIGO NADA



              A semana pasada foi rica en noticias, faltaría máis, negativas. Sempre vivimos nun país (e hoxe aínda máis) no que a vida foi e vai a cabalo dunhas decisións políticas bastante ineptas. En só dez anos, en Galicia, a metade do emprego no campo foi ó carallo. E non digo nada. A metade dos ourensáns están gobernados por alcaldes imputados. E non digo nada. Se a Eurocámara non deixa que nos expresemos en galego, entendo entón que a Comunidade Europea non nos representa. E tampouco digo nada. Quinto ano consecutivo no que o Goberno conxela o soldo dos funcionarios. E sigo sen dicir nada. O noso presidente Núñez Feijoo soltou unha frase lapidaria: “hai rutas escolares que custan 4.200 euros por alumno”. Hai rutas a certos eventos políticos ou a certos países ós que tan só van de turismo que custan (…) por cada político participante ou viaxante. E, como non, non digo nada. Porque se digo algo, seguro que máis dalgún se incomoda, que cho botan en cara toda a vida e, para máis aquel, se poden, condénante a un ostracismo social, cultural, económico, político e ata deportivo, por exemplo. Que por que me meto tan só con eles? Non me vou meter cos que fan as cousas ben; se o fixera igual lle daban a volta á tortilla e, con sinceridade, xa nos chega ben cos empanadas que temos por aí. E agora si que non digo nada máis. Por se acaso.

jueves, 25 de septiembre de 2014

MÁIS LISTOS CÓS ALLOS



              Isto non acaba nunca. O que? O que empezou. Todo o que empeza ten que acabar. Pero isto non acaba nunca. É coma iso de que todo o que entra sae. Pois iso. Tamén podiamos dicir: todo o que sobe, baixa ou todo o que baixa, sobe. Aínda que ás veces metemos a pata ata o fondo. A ver, quen non dixo algunha vez vou subir para arriba ou vou baixar para abaixo? Pero ollo ó dato: tampouco nos podemos deprimir co asunto ese de que o galego non sabe se sobe ou baixa. Sabemos, sabemos, o que pasa é que non o dicimos porque… a el qué lle importa. É que hai xente curiosa de carallo! Queren saber todo dos demais. Sobes ou baixas? A ti que che importa! E entón quedamos no medio da escaleira e facemos que pensamos nos biosbardos; tan só coa intención de darlle na cara ó “interesado”. E que sigan pensando que o galego non sabe se sobe ou baixa. O que non saben eles é que somos máis listos cós allos. Por certo, isto sigue sen acabar. O que? O que empezou, ou sexa, o adestramento de Xoel.

miércoles, 24 de septiembre de 2014

CAMBIAR O CHIP



              Cala, rapaz! Non digas nada, que despois todo se sabe. E ten coidadiño co que dis! O asunto ten o seu aquel. Se queres facer algo nesta vida, tes que axeitarte ó ditado dos que pensan que saben máis, dos que pensan que teñen sempre a razón. E non lles rosmes. Como lles rosmes vanche dar collejas a moreas. Enténdote, rapaz, ás veces é moi complicado escribir. Cando pensas que estás contando unha verdade coma un templo, axiña aparecen os entendidos achacándoche unha mentira coma unha pobre capela. Non queda máis remedio que cambiar o chip, agachar a cabeza, apertar os dentes e deixar caer tinta azul ou negra con loas cara eles. Gáballe as súas obras, os seus discursos, os seus actos, ata os seus sorrisos. Sabes que estes son liñas mestras e dereitas para que o adversario entenda que detrás deses brancos dentes hai un poderío, unha intelixencia e unha fachenda pola que, a güevos, temos que chantar os xeonllos. É o que hai, rapaz!

AS DÚAS PERSONALIDADES DE RAIDA



              Cando unha persoa se ri é porque algo lle fai graza. Máis ou menos. Aínda que a Raida Consello Alemá todo lle debe facer graza porque sempre está rindo, incluso cando a súa nai lle dá algunha que outra labazada. Raida Consello Alemá ten 20 anos xustos e cada vez que di a súa idade bótase a rir. Naceu na aldea de Folgoso dos Ríos Secos. “Porque levan moita auga”, apostila e escacha coa risa. Non era boa estudante. Repetía en todos os cursos, ou sexa, sempre. E aprobaba os repetidos por compaixón dos profesores. “Pensan que son parva”, e dobrábase coa dor de barriga a causa da risa. Raida Consello Alemá non era parva, pero si o semellaba. Esa é a verdade. Emporiso, ó chegar á casa transformábase de tal maneira que, aínda que seguise rindo sempre, era outra persoa. Cabal. Obediente. Traballadora. Responsable. Muller feita e dereita. Mais ninguén entendía as dúas personalidades que amosaba. Nin tan sequera o narrador que narra.

viernes, 19 de septiembre de 2014

A COMISIÓN EUROPEA PECHA OS OLLOS



               Tradición cultural e familiar e comarcal e temporal e rexional e nacional e urbana e rural e relixiosa... tradición tradicional, tamén era antigamente o mallar en calquera animal, incluso de compañía. Mais agora está prohibido e penalizado. Non pode entón a Comisión Europea saírse pola tanxente co slogan “tradición cultural” cando se refire á atrocidade que se está a cometer en Tordesillas coa festa denominada Touro da Veiga. Bruxelas lávase as mans. Así de simple. Claro que xa todos sabemos (neste e en tantos asuntos) que hai moito de Pilatos nos deputados europeos. Eles só queren cobrar e... fóra polémicas! Ás veces claman ó ceo por un simple lapote ou azoute a un cativo, e ante a masacre que se comete cun animal indefenso, en por si bastante nobre, pechan os ollos, lávanse as mans e sentencian cunha ”tradición cultural” ridícula e esperpéntica. Nin puta idea do que significa a palabra cultura! Incluso os propios asasinos de Tordesillas saben a animalada que cometen, de aí que non queiran que os graven. Normal; cómo nos podemos alegrar, cómo podemos berrar, rir e choutar de gozo ante un animal que sangra, que sofre, que morre lentamente. Segundo todos os estamentos nacionais e europeos loitan contra o maltrato animal, cómo pechan os ollos, cómo se lavan as mans ante este, ante as corridas de touros; ou acaso este non é maltrato? É verdade, son eu o que erro; é festa rachada... culturalmente falando.

jueves, 18 de septiembre de 2014

MÚSICA DE ACORDEÓN



               Bailan os paisanos cando toca o acordeón da nostalxia. Saben que hai temas musicais que os mandan ós tempos de cando os bailes eran no salón máis grande do local máis enorme da vila, da aldea, da cidade. O acordeón estaba envolto entre catro farrapos acochados no faiado e mordidos xa polos ratos. Cantan os veciños cando toca o acordeón eses temas que todo o mundo coñece, xeralmente os das vodas e os das excursións nos coches de liña. Quedan quietos os veciños cando toca o acordeón nas tardes de feira. Porque sempre hai veciños (en todas as aldeas, vilas e cidades) que se quedan quietos ou mudos ó bailar e ó cantar. A timidez é un... estado de ánimo? que sempre ten que impregnar a alguén, a uns cantos. Baila o rabo do can ó ritmo da música do acordeón porque, quéirase ou non, algunhas músicas teñen un ritmo endiañado. O máis tolo dos veciños (porque tamén sempre hai algún tolo ou tolos), sen vergoña, ponse a bailar co can. Festa rachada coa música do acordeón.

miércoles, 17 de septiembre de 2014

HEROE DE MÁIS ALÁ DAS ESTRELAS


               Acadada a oposición de astronauta, agora quero que me metan no robot Philae para aterrar no cometa 67P/Chryuyumov-Gerasimenko. Quero que a sonda Rosetta me impulse polo espazo sideral e quero caer nun lugar inhóspito e perigoso. Non me importa, gústame o perigo. Hai moito tempo xa que quero ser un heroe, que ando detrás dunha heroicidade máis alá das estrelas ou máis alá do infinito. Que máis dá! Non obstante, o peor vai ser cando aterre. Con que me fago heroe? A heroicidade de aterrar é a mesma ca realizada nun aeroporto normal. A heroicidade de que a aterraxe a leve a cabo nun cometa, pouco maior é que se fora na Terra. A única diferenza: un escafandro e un traxe espacial. Por iso empezo a rezar para atoparme no cometa cun alien ou cun E.T. estrafalario. Prefiro un alien estilo Ridley Scott a un E.T. made in Steven Spielberg. Si, non estaría mal tampouco un marciano marca Tim Burton. Sinceramente, quero matar un bicho deses, quero ser o heroe de máis alá das galaxias.

viernes, 12 de septiembre de 2014

FALSAS BABALLAS DE EMOCIÓN


              Aínda que me cause un pouco de vergonza non me importa recoñecer que se me embazaron bastante os ollos cando lin a noticia, principalmente unha simple frase. Un home de Ribeira, un parado de longa duración, chegou a declarar que “é mellor morrer para que á familia lle quede unha paga”. Impresionante a frase, unha auténtica puñada á boca do estómago. Botou meses comendo tan só salchichas porque lle eran baratas. A situación, por suposto, levouno ó hospital.

              Tamén na noticia asomaba outra frase tanto ou mais demoledora como a comentada; que lle contaba a unha das súas fillas (ten tres cativos) historias para que non soubese por que comían sempre o mesmo. É triste ler isto, falar disto. Tal situación doe de carallo. Dá pena do home, da familia, cos nenos polo medio; os nenos, sempre os nenos. E dá rabia, moita rabia, porque o primeiro pensamento que se vén á cabeza son os famosos brotes verdes dos políticos. Non queda máis remedio que pensar nesas baballas de emoción que cospen os do Goberno español cando din que a situación económica empeza a ir ben e a sociedade está a recuperarse da maldita crise. Quen se recupera, señor Rajoy? Os comisarios da CE que cobrarán máis de 20.000 euros ó mes sen contar os gastos e as dietas? Non baballedes tanto e axudade a esa familia que morre, lentamente, de fame.

CHEGA O TEMPO DE DURMIR FÓRA


               Palmira Domingos Ramos intuía, sabía que lle estaba chegando o tempo de durmir fóra, é dicir, no cemiterio, ou sexa, baixo unha fría lápida de mármore gris. A súa idade non era para botar foguetes ó aire. Estaba máis cerca dos 100 que dos 90. Palmira Domingos Ramos, a Doniña, nacera na aldea de Alabastro, parroquia de Santa María da Malladoira. Nunca saíra da aldea. Nunca. Nin tan sequera para buscar mozo. Foi este quen a atopou unha tarde de inverno na que el se perdera polos montes da contorna. Ela axudouno e Dámaso Domador Silveira soubo ó momento que casaría con ela. Casaron. E a partir de aí o índice de natalidade de Alabastro subiu como a espuma; anos tras ano alcanzaron os 15 fillos. Segundo Palmira Domingos non saíu nunca da pequena aldea, dos seus fillos non quedou ningún nela; todos emigraron a países estranxeiros. A Doniña leva moitos anos sen ver á maioría deles. E tamén intúe que cando lle chegue o tempo de durmir fóra, algúns nin a acompañarán na súa derradeira viaxe.

martes, 9 de septiembre de 2014

MERECEN O NOME


               Dóeme o pescozo. De mirar para a televisión. A Volta Ciclista a España. Unha etapa onde subían ó santuario de San Miguel de Aralar. Porto de primeira categoría. Con zonas dun 14% de desnivel. Unha animalada. Pero os esforzados da ruta aí están; rinchando os dentes e pedaleando, dando bandazos e pedaleando. Ganou un italiano, Fabio Aru. Pero quen manda na carreira é Alberto Contador. En principio. Hoxe, por certo, eliminou definitivamente a un rival, a Airo Quintana, que caeu onte e volveu caer hoxe. A de hoxe seica foi de upa; tanto que xa tivo que abandonar.

               Dóeme o pescozo porque a tele estaba colgada na parede e demasiado cerca. E non valía desviar a mirada de cando en vez ou cambiar de postura. Ó final tiña que atender máis á carreira que á propia incomodidade da cabeza. É que es últimos cinco quilómetros estiveron moi pero que moi interesantes. Cada vez admiro máis este deporte; do sol á chuvia, das chairas ás alturas, da contra o reloxo ás escapadas, dos abanicos ás caídas. Sinceramente merecen o nome de esforzados da ruta.

lunes, 8 de septiembre de 2014

POLA CACA DUNHA VACA


               Non sei se é cabreo, se é indiferenza, se é mala uva ou se é pena, pero o caso é que noto un certo sabor amargo na boca e unha pequena dor nas entrañas. E aínda que vos pareza mentira, todo por unha vaca. Ou aínda mellor, pola cagada, pola caca dunha vaca. Aconteceu no concello de Santiago, onde un veciño denunciou a outro porque as súas vacas defecaban nas pìstas cando saían para o monte. Agora, a denuncia  pódelle custar ó gandeiro uns 750 euros. Escribir isto aínda me altera máis o sangue. Así é que sentencio eu mesmo a tal denuncia: que se son eu o xuíz ou a persoa que rexistra a devandita renuncia, collo esta e métolla na boca ó denunciante e, con mala uva, mándolle limpar a el as cacas de todas as vacas da comarca e non ó gandeiro. En Galicia!, meterse cunha vaca!, cando tiñamos que facer coma na India: adoralas. Por Deus bendito, se foron e son as que levantan o país da merda na que vivimos! É máis, en Galicia unha vaca debería ser unha deuse e un burro un deus. Así de simple e de sincero.

sábado, 6 de septiembre de 2014

ESPERPENTO NA AUTOVÍA DE CELANOVA



              A maiores de que hoxe, precisamente hoxe, é o gran acontecemento que comentaba a semana pasada neste mesmo recuncho ( o das Novenas e, por suposto, o do día 8), a semana tamén nos deixou outras novas que, sinceramente, case paso por enriba delas. O tema dos yihadistas é algo que me altera os nervios, tanto pola culpa destes como pola culpa dos ianquis; aquí non se sabe cales son os máis culpables. Sobre o tema catalán, dá igual que opine ou non; a maioría dos lectores non me farán caso porque eu son partidario do desexo daqueles, e a min paréceme que o desexo daqueles é a súa independencia. Sobre o asunto Pujol, aquí si creo que estamos todos de acordo: que o tío meteu man ata o fondo do máis fondo do saco. Tamén creo que estaremos de acordo no aspecto deportivo: no baloncesto dirixímonos á velocidade do AVE cara á unha medalla… ata creo que de ouro. No fútbol, igual de acordo: que nos falta moito, principalmente gol, para chegar á orquestración futbolística de anos atrás. E xa rematamos con noticias locais: o máximo esperpento asoma na autovía AG-31 ou a de Celanova, que a pouco máis de ano e medio da súa inauguración, xa precisou de dous parcheados, de dous arranxos en parte do seu percorrido. Vese que a empresa escapoulle de carallo ós materiais. E a Xunta contratou a unha empresa de pacotilla.

viernes, 5 de septiembre de 2014

OPOSICIÓNS A ASTRONAUTA


               Ásanse os paxariños. Expresión que se di cando quenta moito o sol. Quenta moito o sol. Quenta de raio. Ou sexa, que abrasa en cada raio que proxecta. Cantos raios proxecta o sol? Uff, vai ti saber! Ó mellor un cento. Ó mellor. Ou unha ducia, é dicir, doce. Vai ti saber! Gustaríame esprintar ata alá arriba para contalos, pero... queda tan lonxe; nin unha escada dos bombeiros daría para chegar alá. Desde aquí non consigo contar os raios porque tan axiña como empezo, o maldito sol cégame. E non me gustan os anteollos escuros. Gústame mirarlle á cara. Pero en plena canícula calquera se atreve. Quixera ser astronauta para ir ata alá. Mais é moi difícil ser astronauta. Non sei, imaxino que haberá que facer unhas oposicións. Oposicións a astronauta, claro. Eu xa non estou para estudar, e moito menos para estudar oposicións a astronauta. Que bonito sería navegar polo espazo e contarlle os raios ó sol! Penso que pasan dun cento. E un cento abrasando é moita quentura do demo

miércoles, 3 de septiembre de 2014

ALERTA AMARELA


               Lume. O sol; non o lume de fogo. Veño agora mesmo de ler pola beira dereita do Barbaña (a de máis sombra no traxecto do Paco Paz) e nin así. Lume. Auténtico lume a tarde de hoxe. Xa o dixeron: alerta amarela. Aínda que se nos guiamos pola sensación térmica, penso xa na alerta laranxa. E iso que son dos que soporta bastante ben o sol. Practicamente toda unha vida lendo ó sol pola estrada de Baños de Molgas ós Milagros, á altura da Pitadiña e Entreloríos, e estou bastante afeito. Tamén é verdade que a idade me vai poñendo no lugar correspondente, e este consiste nas sombras e unha gorra, por se asoma algún traxecto no que dá o sol. Agora xa nin intento aquelas animaladas de ler ó sol sen camisa e tan só cunha pobre gorra cubrindo a testa. Outra verdade: agora, aínda que quixera pasar as tardes lendo ó sol, non podería. Non teño todas as tardes libres como as tiña antes. Xa se sabe, o tempo pasa e todo cambia. Ata das temperaturas normais do agosto pasamos ás alertas do setembro. Lume. Auténtico lume.

martes, 2 de septiembre de 2014

OPINIÓNS COMA TRIÁNGULOS ISÓSCELE


               Estou pensando no balón que roda. O balón é redondo. Algúns pareceres son cadrados e moitas opinións incluso son coma triángulos isóscele. Sempre somos moi amigos de opinar ata do que non sabemos que se está a falar. E logo!, o caso é dicir algo, meter baza no asunto. Digo que o balón é redondo e a memoria está machucada nos recantos do rectángulo. Hai que poñerlle sabor á vida. Sabor de amora, ou de amorodo; ata se lle pode poñer sabor de limón, así como amargo, si, para que amargue un chisco. Quen non tivo ou non ten  momentos amargos na súa vida. As costas galegas tiveron a súa amargura co Prestige. Pero que terá que ver a marea negra co balón redondo ou co rectángulo achatado ou co sabor amargo? Quizais porque o petróleo que saíu das súas bodegas o fixo por uns buracos escachados por hexágonos de ineficacia, de ineptitude que pasaron coma flashes polas mentes duns alpabardas. Roda o balón. Porque é redondo.

lunes, 1 de septiembre de 2014

A SOLUCIÓN MÁIS SINXELA


               Raña a ferida que lle proe e deixa vagar a ollada por entre as gallas dos piñeiros e dos carballos. Non busca nada en concreto, pero mira porque se non tería que pechar os ollos. Se pecha os ollos, dórmese. Nótaselle a leguas que ten sono, que lle pesan as pálpebras; de aí esa ollada perdida. Cando unha persoa está esperta, as miñas dos ollos bailan, brillan, relocen. As del vense amorfas, cansadas, medio mortas. Intenta fumar un cigarro pero ata lle custa unha barbaridade levantar a man para buscar o paquete de tabaco. Nin tan sequera o intenta. Recóstase na cadeira e deixa que pouco a pouco os llos se lle pechen. Volve rañar a ferida, xa cos ollos pechados. Nun santiamén a cabeza ladeouse sobre o ombreiro dereito. Pero o ruído dun golpe sobre unha mesa sobresáltao e coa man esquerda refrega toda a cara, facendo máis fincapé nos ollos. Non consegue aguantar sen durmirse. Opta pola solución máis sinxela: levantarse e emprender unha camiñada polas rúas da cidade. É o que fai.