FACEMOS AS COUSAS Ó GRANDE

Para contemplar o campanario da igrexa de Baños de Molgas teño que levantar o pescozo como as xirafas porque 30 metros de altura non é moco de pavo. Case é mellor que pille as ás do anxo que está á súa dereita e intente voar ata o ruxerruxe das campás, ou aínda mellor, ata o propio pararraios para completar os 30 metros. Sempre oín que a torre eran 27, máis os 3 do pararraios.

O que si sei é que as catro esferas do reloxo son grandes coma as rodas dos carros, ou máis; e que as agullas semellan o tamaño dos estadullos. En Baños de Molgas facemos as cousas ó grande. Ata o señor Oíncho as intentaba facer: empurraba nas enormes pedras da torre como se se fose acabar o mundo. Para impulsar aquela forza xemía coma un condenado e soltaba aquel oíiiincho! que lle quedou de alcume. Deixo as ás do anxo en paz e subo os 133 chanzos para repenicar as campás.

Finca Fierro. Luns, 28 de novembro de 2016

EN CADA ENGURRA

En cada engurra da cara da miña nai vexo unha loita sen cuartel por entre as patacas da Cortiña e nos carros de herba que cargaba. Cada salouco dela era unha nostalxia de todo o que perdeu. Pero cada sorriso era como un extra naqueles tempos nos que non había moitos motivos para sorrir. Non obstante, logo de estar nunha leira enlazaba coa pota do caldo e ó mesmo tempo acomodaba os porcos. Sentaba na mesa cando xa catro badocos refregaban os platos, para, logo, uns coller camiño da sesta e outros da taberna, mentres ela... Ela tiña que seguir coa faena. Que remedio!

En cada engurra das súas mans había aloumiños de infancia e había sachos que pesaban e fouces que cortaban. En cada palabra súa había unha semente que caía nos nosos regos para que o froito asomase con forza nas nosas vidas. Non son quen para dicir se o conseguiu. Só sei que vexo as súas engurras e detense o tempo.

Finca Fierro. Domingo, 27 de novembro de 2016

MAÑÁ DE NÍSCALOS

Como o tempo estaba frío, moi frío, e, para máis aquel, ameazaba chuvia ou incluso neve, a Clodomiro Cloruro Sódico (pobre home!) non lle quedou outra que marchar ós cogomelos. Para pasar a mañá. Así é que puxo unhas boas botas, unha forte cazadora, abriu o maleteiro do coche, colleu a cesta que tiña para as setas, chamou ó can e marchou.

Non tardou en coller os primeiros níscalos. Que era ó que ía, pois imaxinaba que os boletus -os poucos que quedasen- xa non valerían moito, xa estarían inservibles pola auga que leva caído estes días. Andou polo lameiro de Inocencio Laretas Sofrito e en tan só un recanto xa case mediou a cesta. De cando en vez, e cando o can pasaba á súa beira, sempre lle facía uns aloumiños e lle daba uns biquiños na testa. Do lameiro de Inocencio pasou, uns metros máis adiante, ó lameiro de Ludivina Fachós Encendida, onde xa, faltaría máis, acabou de encher a banastra. Non seguiu buscando máis níscalos. Para que? Marchou para a casa.

Finca Fierro. Sábado, 26 de novembro de 2016

AÍNDA SIGO NERVIOSO

Aínda sigo nervioso, moi nervioso. Polo pasamento de Rita Barberá. Principalmente polo famoso minuto de silencio. Canta hipocresía hai en algúns! Hai pouco crucificárona ó botala do partido e, agora, queren alzala, queren teñela como unha mártir. Outros falan que, por decencia, non se deberían dicir tales ou cales cousas. A eses outros habería que preguntarlles se ela tiña a mesma decencia cando actuaba como actuou. Porque, por se non o saben (saben, saben), esa señora estaba imputada. Digo eu que por algo sería. E, por suposto, eu tampouco gardaría un minuto de silencio. Nese minuto deixaría de facer cousas, e ela... carallo se fixo!

Aínda sigo nervioso, moi nervioso. Black Friday. Viernes Negro. Venres Negro. Así, nos tres idiomas. E nos tres usamos tan só dúas palabras. Mannequin Challenge. Desafío Maniquí. Desafío Manequín. Tamén nos tres idiomas. E tamén nos tres, outras dúas palabras tan só. A ver, por que raio usamos as inglesas? Quere alguén dicirme por que usamos as inglesas? A que veñen entón os estudos, análises, ensaios, reportaxes, informes, crónicas e artigos dos medios de comunicación sobre a problemática do galego? Outros farisaicos! Porque se lles chamamos Black Friday e Mannequin Challenge é porque os medios de comunicación nos bombardean con eses termos. Se queren escribir en inglés, que non se preocupen, entón, tanto polo galego. Por certo, a estupidez do Mannequin Challenge merece outro relato á parte. Escribireino.

Café O Chicote da Valenzá. Venres, 25 de novembro de 2016

O VERSO ESCAPA DO POEMA

Quere a lúa ser sol e o sol ser compás diante dunha páxina en branco. Quere o silencio ser ruído e o ruído acougar entre os viraventos dun campanario. Quere a alma ser pensamento e o pensamento navegar por entre as ondas furtivas dun mar en calma. Ninguén debería solucionar os problemas sen mamar antes as penas. Ninguén debería soñar co infinito e máis alá, cando non consegue tan sequera solucionar o de acá. A vida é algo máis que un verso escrito na soidade dunha noite.

Quere o verso ser arado de pau, pero o arado de pau leva moitos anos colgado na palleira. Queren a lúa e o sol ser universo, pero o silencio e o ruído viaxan polas noites escuras para que a alma e o pensamento se acochen entre os desexos dun pobre escritor que non consegue matar o tempo. O escritor quere ser verso, pero o verso escapa do poema.

Finca Fierro. Domingo, 20 de novembro de 2016

NON SE ACABOU O MUNDO

E agora que? Estaba todo confiado en que xa non tería que escribir ningún recuncho máis, porque se dicía unha e outra vez que Donald Trump acabaría co mundo, e resulta que o mundo aínda non rebentou. Non preparei nada, non lle prestei atención ás novas da semana pasada. Para que? Se non podería contalas. Nun santiamén o mundo ía rebentar. Pero non se acabou o mundo. Certo que non podemos botar as campás a voar; non vaia ser que... Tamén é certo que a min, persoalmente, o Trump non me é de moita confianza e non me estrañaría que calcase o botón vermello. Vai ti saber! Aínda que a outra, a Hillary, ufff, vaia peza que semella tamén.

Pois aproveitando que aínda non acabou o mundo, sigamos criticando algunhas actuacións dignas de criticar. Por exemplo, os colapsos nas urxencias do CHUO. A min non me toca, en principio, vivilas estes días, pero se opino, ou mellor dito, se critico é porque vin fotos nos xornais nas que, efectivamente, se vían camas polos corredores, e o que me fai realmente lanzar a crítica é porque Sanidade di que é mentira, que non existen tales colapsos. Ó mellor teñen razón. Ó mellor son fotos trucadas. Vai ti saber!... iso do fotoxop éche outro mundo.

Xa que non se acabou o mundo, podía bromear coa solta dos mortos viventes por Ponte Ambía, en Baños de Molgas, pero a profanación das tumbas do seu cemiterio non é ninguha broma. Un cemiterio, calquera cemiterio merece máis que un respecto. Un cemiterio non é só un sitio de mortos; é o lugar no que viven os nosos recordos. Todos temos a alguén a quen recordamos unha e outra vez.

Finca Fierro. Sábado, 19 de novembro de 2016

BONECA LARETA NA BUSCA DA EXISTENCIA

            A existencia! Que é a existencia? Ó mellor chegaba con dicir que é simplemente vivir, e punto. Pero para a produtora ou compañía Boneca Lareta é moito, moitísimo máis. E non digamos se a tal existencia a analizan, a buscan, a definen os actores Xabier Deive e Luís Iglesia. Pois iso é o que fan, ou polo menos o que intentan facer na obra "Filosolfando".

            A filosofía seica proclama iso de que o ser humano pensa, logo existe. Pero, facemos unha cousa antes cá outra? Xavier Deive e Luís Iglesia comezan desde ese punto a interpretar a partitura da obra, que escribiu e dirixiu o autor e director teatral Diego Rey.

            Con esta obra volvéronse a xuntar sobre o escenario (antes xa o fixeran en "Sede de mal") dous dos actores máis importantes e coñecidos do mundo teatral (e televisivo) galego. Con ela percorren os teatros e as vilas da nosa Comunidade, ou os parques como o da Solaina da Valenzá, que foi onde realmente os descubrín.

            Aínda que, antes, por suposto, xa sabía deles grazas á televisión. Porque o teatro, é verdade, é o cume, a cúspide de calquera actor, o altar sagrado. Pero a televisión é coma o atrio da igrexa, onde se xuntan todos os parroquianos para "darse realmente a coñecer". A televisión, para os actores, é o coñecemento, a fama. O teatro son as tripas do traballo do propio actor.

            Sabía de Luís Iglesia por velo, de cando en vez, en cachos das súas series "Terra de Miranda" e "Matalobos". Digo en cachos porque é ben sabido que eu non son home de series. Eu son home de películas, de longametraxes nocturnas, sexan televisivas ou polo DVD. Certo, pola pantalla cinematográfica, cada vez menos. Non nos desviemos.

            Luís Iglesia Besteiro naceu en Riotorto, Lugo, o 2 de febreiro de 1962. Vinculado a grupos de teatro, empezou a súa carreira profesional en 1986 como actor e director de dobraxe, e compatibiliza estas actividades co teatro (en grupos como Teatro do Aquí ou Volta e Dálle), coa televisión, co cine e máis coa locución. Esta última é unha das súas máis importantes, grazas á marabillosa voz que ten. Tanto que imparte cursos específicos da mesma, é dicir, de locución. Outra proba da súa voz é a dobraxe que lles fai a actores míticos como Harrison Ford, Robert De Niro, Mel Gibson e Paul Newman, entren outros. Realizou campañas de publicidade para marcas como Estrella Galicia, Caixanova e Caixa Galicia, e púxolle voz a miles de documentais de produción galega.

            Os seus traballos máis coñecidos, a maiores dos xa citados, son "Libro de familia", a miniserie de Antena 3 "Non son coma ti", as longas para TV "Entre bateas", "Cota vermella" e "Pataghorobí", as longas para o cine "A promesa" ou "Heroína" e, por suposto, "Vilamor", o filme de Ignacio Vilar e actuando ó lado do meu amigo Rubén Riós. Tamén participou en dúas series de Telecinco: "Piratas" e "A fuga".

            Xabier Deive naceu en Narón o 14 de maio de 1970. Poida que non sexa tan coñecido coma Iglesia, pero si ten infinidade de curtametraxes sobre as súas costas, así coma catro longametraxes desde que rodara no 2011 "Jalisco". Cinco anos máis tarde rodou xunto a Ernesto Chao "En teoría", e no 2007 tivo á súa beira, nada máis e nada menos, que a Carmen Maura, Roberto Álvarez e Morris na película de Antonio Hernández "O mellor dos males".

            Xabier Deive, e creo que coma todos, non sería actor se non fose polo teatro. A ver, xa teño dito que os que presumimos de escritores, adoitamos empezar escribindo versos. Pois os actores empezan pateando as táboas. Así de simple. Deive tamén o fixo coas compañías Caroza Teatro, Teatro Maltés, Ollomoltranvía, Galería Cía de Teatro e Uvegá Teatro.

            Luís Iglesia e Xabier Deive xuntáronse os dous en Boneca Lareta para filosolfar no parque da Solaina e para que este servidor molgués fose detrás da súa existencia, da deles. Penso, logo existo. Mentira!... pensei un chisco, existen eles. Espero conseguir que tamén existan para vós.

            Café Paseo de Ramoleox da Valenzá. Martes, 8 de novembro de 2016

Publicado en La Región o venres, 18-11-2016

NA GLORIA MUSICAL

Empezo a angustiarme. Empezo a deprimirme. Fochico e fochico no ordenador e non atino con nada. En cuestión de informática estou completamente peixe. Logo, para máis aquel, teño tres portátiles (os dos rapaces e o meu) e ningún vale un carallo. Así de claro. Angústiome vivo! Menos mal que, ó acendelos (cando acenden...), poño a miña música e entón si, entón xa poden ir lentas as aplicacións, xa poden fallar que un servidor está case ou sen case como na gloria. Como na gloria musical.

Porque no inferno estou cada vez que quero configurar algo. Burro, máis ca burro! Menos mal que para os meus relatiños vanme servindo. Pero, certo, ata que me serven, ata que empezo a escribir a primeira liña, pódese eternizar o tempo. Por iso, o primeiro que fago, antes de escribir, antes de fochicar é entrar no YouTube para flotar na gloria musical. Agora mesmo escoitando a Jim O´Rourke.

Finca Fierro. Mércores, 16 de novembro de 2016

QUEDA QUIETIÑO

A onde vas detrás do sol?. Non corras tras do sol. Que te podes queimar. Queda quietiño. Para que o soño non vaia máis alá das sabas e a noite non lisque polo faiado. Queda quietiño. Para que o orballo non pingue na túa alma e para que os pardais non fuxan da treboada. Pero que ninguén che corte as ás. Sabes que é bo e bonito saber e poder voar. Voa como queiras. Voa coa imaxinación. Voa tirándote desde o campanario da igrexa de Baños de Molgas. Ou desde a ponte romana. Pero voa.

Non corras tras do sol. Deixa que as pingas de orballo debuxen sobre ti o Parque Ansuíña ou a Aira do Pombal. Queda quietiño. Para que o ruxerruxe dun asubío rastrexe por Barricobos ou por Sudalomba abaixo. Queda quietiño. Para que sobre as pedras da rúa da Igrexa se escriban os recordos dun tempo que xa foi. Pero que nunca marchou. Está aí. Está aquí. Estará sempre.

Café O Chicote da Valenzá. Luns, 14 de novembro de 2016

PARA PASAR A TARDE

Para Evaristo Torcuto Salerón a tarde púxose boa. Con sol e, de cando en vez, con nubes que tapaban ese sol. Así, se ó sol pasaba calor coa cazadora, axiña asomaba unha longa sombra para non se sentir incómodo. Intuíndo isto, Evaristo Torcuto díxose que a mellor opción para pasar ben a tarde (e así non estar todo o tempo estomballado no sofá) era largar a ler polo paseo do río. Dito e feito, ás tres e algo colleo "Abril vermello", de Santiago Roncagliolo, e tirouse máis dunha hora lendo e paseando.

Cando chegou á fin do percorrido, non lle quedou outra que parar a tomar o seu café. A Evaristo Torcuto Salerón non lle podía faltar o seu cafeciño. E mentres o tomaba botoulle unha ollada ó xornal que lle faltaba por ler. O outro xa o lera pola mañá cando saíra a tomar café coa súa dona. Ós domingos sempre saen a tomar café.

Finca Fierro. Domingo, 13 de novembro de 2016

ACABARASE O MUNDO?

Ganou Donald Trump. Xa. Pero tranquilos, vós tranquilos, que non se vai acabar o mundo. Ou si. Seica ameaza que nin o demo. Seica é capaz de lanzarnos un mísil, un estoupido e deixarnos secos. Eu penso que non, que ó final todo porco volve ó seu lodo. Iso din. É que sempre haberá uns máis porcos que outros, uns con máis dólares que outros. E, señores, digamos a verdade, o dólar é o que conta. Aquí como alá e como na fin do mundo. Imaxino que pouco a pouco a Trump xa o irán axeitando, levando ó rego. Digou eu. Anda que se se lle dá por liquidar a medio Oriente Próximo. Que digo medio!, a todo Oriente Próximo e parte da contorna! Ó mellor é o noso Rajoy quen o amansa. O noso Rajoy sabe amansar ás feras. E senón, aí tedes, en minoría e conseguíu ser presidente. O outro noso, o Feijóo, non precisou amansar a ninguén. Xa el é león, e tigre, e leopardo, e pantera.

Agora Estados Unidos está en pé de guerra. Agora. Agora é tarde, Rosa. Igualiño, igualiño que aquí... que moito barallar, pero ante as urnas cambiamos a chaqueta e que Deus nos colla confesados. Está demostrado que en todos os sitios cocen fabas. O Trump, un sinvergonza!, un animal!, un inepto!, un paspán!. Pero o outro día meteulle unha chaqueta á Hillary e a todos os que pensaban que o mundo era un paraíso. Agora é cando ides saber o que vale un peine! É un dicir, oh. O Trump váiselle a forza pola boca. Can moi ladrador, pouco mordedor. Ou non.

Finca Fierro. Venres, 11 de novembro de 2016

RUBÉN RIÓS, UN RAPAZ INCOMBUSTIBLE

            Empecei a coñecer a Rubén Riós nas noticias que asomaban nos xornais sobre as películas de Ignacio Vilar, e aínda que ó principio non o vía como actor protagonista por aquilo da súa xuventude e do que eu pensaba falta de experiencia, axiña me dei cun canto no peito cando o vin en “Vilamor”. E foi aí, ó presentar o filme na Valenzá, cando xa o coñecín persoalmente co típico saúdo da miña presentación para escribir, máis tarde, a crítica do filme. Ata que volveu presentar, outra vez na Valenzá, o seu proxecto “Vida” e “Máis ca vida”. Aí xa me deixou tan apaiolado, tan apampado co seu traballo que non me quedou outra que volver a presentarme para unha futura reportaxe nesta miña sección. Esta reportaxe.

            Sabía que me sobraban os datos que me cuspira o San Guguel para falar de Rubén Riós, pero por outra banda tamén tiña ganas de quedar con el, de falar con el e escapar un chisco desa vida que pode descubrir ou consultar calquera. Así é que hai uns días quedei con el no Liceo ourensán. Durante unha hora xusta. E que hora! Intensa, exhaustiva, emocionante e sincera.

            Meu Deus!, se eu saín do Liceo coa cabeza fervendo, non quero pensar como está a del. Porque é un home, un rapaz ó que os miolos non lle acougan. Ten a súa cabeciña chea de ideas! De boas ideas! De ideas que, para máis aquel, lévaas a cabo. Que xa é dicir. Non me estou referindo só á sétima arte, senón ó amor que lle tributa ó medio rural, ó mundo infantil, e a ese carácter solidario, fraternal que foi o que máis me engaiolou e conmoveu durante a conversa do Liceo..

            Aínda que xa mo demostrara con “Vida” e “Máis ca vida”, curtametraxe e documental cun forte marcado carácter social e cultural, protagonizado por persoas con capacidades especiais e tamén con grandes actores do panorama galego como Luis Iglesia, Cristina Castaño e o máis coñecido Javier Gutiérrez, entre outros.

            Rubén Riós chámase en realidade Rubén Rodríguez Rodríguez. O de Riós xa intuídes de onde vén... de que naceu nese concello da nosa provincia en 1980. Alí creceu e estudou ó mesmo tempo que lle botaba unha man ós pais no ultramarinos que tiñan. No ano 2000 ingresa na Escola Municipal de Teatro de Vigo, onde durante tres anos estuda arte dramática. Axiña empeza a traballar en programas e series da TVG. Catro anos máis tarde entra na mítica serie “Libro de familia”, que foi onde se deu a coñecer. A partir de aí chegaron as rodaxes con Ignacio Vilar: “Pradolongo” e “Vilamor”.

            No 2007 sae da súa cabeza o Festival das Artes Escénicas de Riós, que tres anos máis tarde, co falecemento do actor Abelardo Gabriel, pasa a chamarse Festival das Artes Escénicas Abelardo Gabriel, como homenaxe ó seu íntimo amigo e practicamente mestre. Recordo que cando naceu ese festival engurrei un chisco o fociño porque me dicía que un festival desas categorías en Riós... non sei, non sei. Alégrome errar nos desconfiados e suspicaces pensamentos; porque hoxe en día o festival segue. E con éxito.

            Como auxe está collendo a súa faceta no sector agroalimentario, máis en concreto, sobre o castiñeiro, ese produto tan noso e tan milenario. Como di el:  Se Cannes teñen as palmas e Nova York o paseo da fama, por que Riós non pode ter un evento nos soutos dos castiñeiros? Se Rubén Riós di isto é porque se pode. Porque el pode. Vaia se pode! É incombustible!

            Non teño espazo para falar de todos os seus proxectos, de todos os seus traballos por facer, de todos os seus premios, que os tivo e os que aínda lle caerán. Só me queda recomendar que se algún día o podedes escoitar, non deixedes de facelo. Labia, locuacidade ten a Deus dar e veredes que dos seus xestos, dos seus ademáns  e do brillo dos seus ollos saen bosquexos ou esbozos que axiña se farán realidade. Á parte de convencerte, cumpre. Ánimo, rapaz, e tira para adiante! Es incrible!

            Finca Fierro. Domingo, 30 de outubro de 2016

Publicado en La Región o venres, 11-11-2016

NO SUPERMERCADO

Indalecio Sillón Mesa colleu camiño do supermercado porque tiña que mercar para comer. Lembraba cando a súa nai lle dicía que para vivir hai que comer. E Indalecio sempre lle tivo moito respecto á súa nai. Claro que cando non llo tiña, zas, labazada que estouraba na súa cara. "A letra con sangue entra, meu neno", tamén lle espetaba.

Indalecio Sillón empezou pola sección de verduras para coller un repolo. Sobre o repolo necesitariamos toda unha conferencia para saber o que realmente sentía polo mesmo o noso protagonista. Colleu café, colleu unha barra de pan. Colleu cachos de carne mesturados de porco para comer co repolo. Colleu un bote de fabas. Colleu queixo e chourizas e xabón para lavar a louza e xabón para lavar a roupa. E pagou. Marchou para a casa asubiando unha canción dos anos sesenta.

Café O Chicote da Valenzá. Mércores, 9 de novembro de 2016

OS PALLEIROS DA INOCENCIA

Deixo que o aire circule por entre os pensamentos dun soño, mentres o canto dunha chicharra vaia de aquí para alá ou dun lado para o outro. Nunca se sabe ben por que cando cambiamos de dirección o facemos practicamente de forma repentina. Quizais o instinto pica nas neuronas da memoria ou a inercia opta por ir por libre. Deixo que o aire leve o po dos meus recordos, porque non sempre adoitamos lembrar o que fixemos. Ás veces tamén é certo que non facemos, que deixamos que a nugalla se apodere da nostalxia. Ou da melancolía. E co bonito que é soñar por entre os palleiros da inocencia.

Non quero que a noite me pille escribindo sobre os tornaratos dun canastro nin ser testemuña dos azos dun covarde. Cada un vai pola vida ou polas airas da súa morriña, ou sexa, da súa existencia. Deixo que o aire busque por entre os palleiros da inocencia o pecado dun inocente que se sente culpable.

Finca Fierro. Martes, 8 de novembro de 2016

ALGO MÁIS QUE PARENTE

Non ten nada que ver que a súa avoa fose curmá da miña nai. Non ten nada que ver, polo tanto, que sexamos aínda parentes. Chega con vela de cando en vez ou de Pascuas en flores ou de figos a béveras para saber que é algo máis. Cando vou a Baños de Molgas a ver ás miñas sobriñas, aí está ela. Sempre está ela. Ou fisicamente. Ou no feisbuq.

Se lle dou uns bicos a Iria ou a Noa, tamén lle teño que dar uns bicos a Tere. Desde cativa. Desde nena. Sempre coas miñas sobriñas. Como non lle vou querer entón! Como non vai ser especial! É máis que unha simple emparentada. Cando dicimos parente xa se entende que é unha relación algo afastada do tempo. Pero dicir sobriña, olliño!, xa case é sangue do sangue. E Tere Iglesias Ferreiro, para min, é unha sobriña máis. Como non vai ser unha sobriña máis vendo a relación que mantén coas curmás mencionadas e co cariño que tamén me amosa cando me ve. Neniña, téñote como unha sobriña máis!

Finca Fierro. Luns, 7 de novembro de 2016

A ESCUSA DO TEMPO

Teño as mans frías. Teño os pés fríos. Vai frío. Cambiou o tempo. Entrou o inverno. Por fin! Certo, axiña nos cansaremos del. Pero algo hai que dicir. Ademais, sempre foi a escusa perfecta, o pretexto máis sinxelo para iniciar unha conversación con alguén. Logo do ola-que tal, sempre asoma o tempo climatolóxico. Sempre. Pois mira que frío. Pois vaia que sol. Despois si, despois xa cada un mexa fóra do cacho ou fala da morte da burra. Pero o xeo sempre o rompe o tempo.

Entras a mercar o pan e, dálle, que non sei que da neve. Entras a tomar un café e, tumba, hoxe dan alerta amarela por, polo que sexa. Non digamos xa nun ascensor. Aí case nunca se fala con descoñecidos, pero se se fala, iso xa é matemático: o tempo. O tempo, é coma os burros ou as vacas en Galicia: que foron os que nos salvaron da miseria. O tempo é o que nos salva no inicio dunha conversa.

Finca Fierro. Domingo, 6 de novembro de 2016

JULIO IGLESIAS SEGUE EN AUXE

Xa temos novo Goberno. Xa rematou o Festival Internacional de Cine de Ourense. Xa chove, é dicir, xa entrou o inverno, polo que todo isto significa, máis ou menos, que xa todo volve á normalidade, ou sexa, que Julio Iglesias segue en auxe con "A vida segue igual". Tamén xa temos outra pequena ventá aberta para a polémica: a morte dunha nena de 12 anos por coma etílico nun botellón. Así mesmo asomou a gran carallada sobre os datos dos incendios forestais: seica tres de cada catro son intencionados. Non me digas! Hai que ser uns linces para chegar a tal conclusión. Lembro de rapaz que faciamos probas coa herba chamada "pelo de zorro" e non ardía nin a plena luz do sol; imaxinade polas noites ou de madrugada, que é cando adoitan empezar os incendios.

Rajoy formou un Goberno de continuidade. É igual. Para min, todos os seus compoñentes son máis ca malos. Creo que todo iría ben se fose eu quen gobernase. Pero como o meu can non collerá esa mosca, así nos vai. Perdón, así me vai. A outros vailles que nin...
Xa empezo a restar os días (como se facía na mili) para a chegada da 22 edición do Festival de Cine de Ourense. Xa sei que aínda queda, pero, olliño!, ás veces o tempo é un suspiro.  O tempo pasa, amigos. E se non, tempo ó tempo.
O da nena do botellón non creo que ela teña moita cuilpa. Non sei como lles traballará a conciencia ós pais. Se é que a teñen, que o dubido moito. E sobran máis comentarios.

Café O Chicote da Valenzá. Venres, 4 de novembro de 2016

DE VACAS, MÁIS ALÁ DAS SPICE GIRLS

            Hai poucas semanas saía nestas Testemuñas da Memoria unha reportaxe sobre un dúo musical (Blues do País) que versionaba, con moita retranca, temas do blues e do jazz. Hoxe tócalle a un cuarteto que versiona, con moita brincadeira e máis simpatía temas venerados polas masas e maltratados pola historia. Estou a falar de De Vacas, o grupo vocal formado pola Pinta, a Marela e a Morena (segundo a cor de pelo de cada unha), ó que se lle agregou o guitarrista Guillerme Fernández, que foi un dos fundadores e compoñentes de Berrogüetto, ese grupo que xa é historia viva na música galega.

            A ver, cando De Vacas asomaron coa su actuación pola Valenzá, desde un principio, souben que tiña que velas, aínda que só fose polo nome. Tireime media vida entre vacas e a outra media aínda se pode dicir que sigo con todo o relacionado con elas. E iso, quéirase que non, ata, ata moito. Sempre fun un admirador das vacas. Como di a Pinta: "identificámonos con elas, co seu ritmo lento e con toda a vinculación que ten coa nosa cultura e coa nosa contorna". Principalmente con todo o que representaron para o rural galego. Ata penso que as vacas, en tempos, foron o sustento de todo un país, do noso país.

            O grupo De Vacas naceu o ano pasado, 2015, coa idea de facer un grupo de versións unicamente de cancións das Spice Girls, das que aseguran que foron un referente da súa infancia. Pero tan axiña como o guitarrista Guillerme se uniu ó trío feminino convenceunas para ampliar o abano musical. E daquela fan versións todo o que se pode versionar, desde cancións en coreano ata o inglés, pasando polo romanés, brasileiro, castelán... e galego, faltaría máis!

            O traballo que levan a cabo adoitan dividilo en dúas fases: a primeira é a máis complicada, que é a de elixir os temas, que ademais teñen unha produción marcadamente comercial. Teñen que extraer a esencia e darlle un carácter persoal sen desvirtuar a canción. Despois, na segunda fase, entra a parte vogal, na que aparecen, claro está, Faia, Inés e Paula, que bordan as versións porque, a maiores de ser guapas de carallo, cantan coma os anxos.

            Hai un ano tan só que empezaron, pero xa son todo un fenómeno, grazas ás actuacións que levan a cabo por cada recanto das aldeas, vilas e cidades e, principalmente, pola Internet, o mellor medio de comunicación existente hoxe en día. De aí que, en principio, hoxe aínda non teñan intención de gravar ningún disco. Quérenlle ó público e débense ó público. En directo. Como debe ser.

            Paula Romero (A Morena) naceu en Santiago de Compostela e ós catro anos xa comezou apuntándose ás clases de pandeireta e canto tradicional galego que ofertaban no seu propio colexio. Logo estudou canto moderno e coñeceu ás súas dúas amigas cantando no Coro da Ra.

            Faia Díaz (A Pinta) tamén naceu na capital de Galicia e na súa casa hai unha vinculación moi forte coa música. Lóxico!, o seu pai é un dos compoñentes de Fuxan os Ventos. (Neniña, nos anos oitenta, os veciños do edificio no que vivía eu en Madrid tiveron que quedar de Fuxan os Ventos ata os mesmos "cataplíns", porque as súas cintas facían ferver a miña casete; practicamente todo o día con Fuxan os Ventos a voltas). Faia estudou no conservatorio algo de piano e tamén canto lírico.

            Inés Salvado (A Marela), tamén de Santiago. Os seus estudos colleron o camiño do audiovisual e das artes escénicas. Ós nove anos meteuse no conservatorio para estudar clarinete. Na Universidade descubriu o Coro da Ra e pasouse á música vogal.

            Guillerme Fernández é o único do cuarteto que non naceu en Santiago, fíxoo en Vilagarcía de Arousa. Igual que Faia, na súa casa tamén se vivía a música. e confesa que grazas ós vinilos do seu pai o seu achegamento á música foi total. E tanto!, pois como xa dixen, ser fundador e compoñente de Berrogüetto non é moco de pavo. A maiores, tamén colabora con Xabier Díaz, Espido e Guadi Galego, que tamén xa son palabras maiores.

            De Vacas, un grupo de versións malas para acomodalas en plan de coña a uns termos lúdicos e que van moito máis alá das súas queridas Spice Girls.

            Café Oren Express da Valenzá. Domingo, 23 de outubro de 2016

Publicado en La Región o venres, 04-11-2016