martes, 30 de octubre de 2018

A POMPOSIDADE DUN SOÑO

Pois si. Resulta que a pomposidade dun soño consiste en non crer o que soñaches. Ou crelo. Son tan complicados os soños! Poden ser coma bolboretas por entre as flores dunha lameira ou poden ser pesadelos por entre os toxos dun tormento. Non sei que che diga. Ás veces ata é mellor durmir cos ollos abertos ou navegar polo universo con eles pechos.
Quen máis quen menos quere vivir baixo a tutela duns recordos, aínda que sexan recordos incertos. Hai quen quere cruzar o mar para ir moito máis alá dun sentimento. E hai quen queda en silencio remoendo a soidade dun espectro. Así é que non queda outra que maquillar o instante, o momento, o tempo. Porque resulta que a pomposidade dun soño debuxa ás camisetas de tirantes campando sobre un corpo que fai emocionar o ritmo dun latexo. Que arrevesado é un soño! Pero non é un soño calquera. É ese que busca o niño dunha rula para aloumiñalo cun suspiro e catro bicos. Pois si hai soños que deixan os folgos cheos de felicidade, cheos de ventura e un pouco chispos. Porque hai borracheiras de alegría que non che queda outra que bailar sobre o sorriso dun alento que viaxa desde os confíns do universo. Do seu universo. Do teu universo.

Finca Fierro. Martes, 30 de outubro de 2018

lunes, 29 de octubre de 2018

PEGARSE COMO A LA DE GATO

Cando Landelina Corbacho Terra viu na distancia á súa amiga Macarena Beata Diosdado, marchou correndo cara a ela para preguntarlle por Narcisa, a filla do Sacho Redondo. “Hoxe non a vin nada, contestoulle Macarena; e mira que sempre a vexo con Zanín, que se lle pega como a la de gato”. De todos é sabido que Narcisa e Zanín son incluso algo máis que uña e carne. Desde cativos andaron sempre xunto. Buscaba máis Narcisa a Zanín que este a aquela. De aí que moitos dixesen que se lle pegaba como a la de gato.
Narcisa Servo Noia quizais fose a máis guapa da vila e da toda a contorna. Claro que para iso xa os seus pais Abdón Servo Iglesias, O Sacho Redondo, e Oballa Noia Falada, A Pala Cuadrada, eran guapos, pero guapos (os dous, non hai por que negalo). E Zanín tamén era un bo mozo. Sobre este ninguén sabía a quen saíra, porque Zanín, O de Fóra, aparecera un día pola vila sendo mesmo un rapaciño e, aínda que lle preguntaban, el dicía que non sabía dos seus pais, que desde que tiña uso de razón só coñecía unha carballeira que había polas Costelas. Tampouco ninguén sabía onde estaban esas Costelas. Á xente, ós homes principalmente, quen máis lles importaba era Narcisa e por moito que se lle pegara a Zanín como a la de gato. Era moi guapa.

Finca Fierro. Luns, 29 de outubro de 2018

sábado, 27 de octubre de 2018

BAÑISTA, METALÚRXICO, POLÍTICO E PRESO

De todos é sabido que no balneario de Baños de Molgas a maiores de curar os males, este, antigamente, acollía a membros de posicións altas, ben fosen políticas, sociais, culturais e demais. Por aí pasaron reis e ministros e duques e condes e médicos e filósofos. Por aí pasou tamén Justo Martínez Amutio, que a maiores de ser un simple metalúrxico e mecánico, ademais foi un gran político español. Este bañista (hai que lembrar que en Baños de Molgas, a todo aquel que vai tomar as súas augas termais, chamámoslles bañistas) nacera o 18 de outubro de 1896 en Rincón de Soto, na provincia da Rioxa. Marchou para Bilbao moi novo, aí ós 16 anos, e foi xa aí onde iniciou as súas actividades profesionais na rama da metalurxia; obtivo o título de perito industrial e posteriormente o de proxectista. No ano 14 afiliouse á UXT e ás Xuventudes Socialistas de Bilbao. Ingresou no PSOE o 18 de outubro de 1920, xusto ó cumprir ós 24 anos. O Gobernador civil-militar de San Sebastián desterrouno pola súa actuación sindical e política. Trasladou a súa residencia a Valencia, e alí foi secretario xeral da Federación Socialista. E foi compromisario por esa provincia para a elección do Presidente da República, don Manuel Azaña.
Durante a Guerra Civil foi Gobernador Civil de Albacete, máis en concreto, desde o 19 de decembro de 1936 ata o 13 de xullo de 1937. Tan axiña como rematou a Guerra, as autoridades franquistas detivérono e encarcerárono. Decontado o puxeron en liberdade, pero Justo Martínez como seguía erre que erre coas actividades políticas clandestinas (baixo os nomes de Perico, Soto, O Levantino e O Alicantino), levárono a prisión outras tres veces máis, “polos seus antecedentes políticos marxistas desde antes do 18 de xullo de 1936, e non propoñerse en ningún momento, peses ás súas actuacións excepcionais como Gobernador Civil `roxo´, axudar a servir á Causa Nacional, senón, pola contra, consolidar e prestixiar ó réxime marxista evitando asasinatos, `sacas´ de presos e desmandos”.
En 1974 ganou o II Premio Larra de literatura co libro “Chantaxe a un pobo”, que lle causou problemas dentro do propio PSOE, porque tal premio seica estaba promovido polo franquista Ricardo de La Cierva. Restablecida a democracia elixírono senador nas eleccións xerais de 1977 e estivo dous anos no cargo. Morreu en Valencia o 29 de maio de 1983, ós 86 anos de idade.

Finca Fierro. Sábado, 27 de outubro de 2018

viernes, 26 de octubre de 2018

TOCAN A DÓ NO RIBEIRO

Empezan a tocar a dó as campás do Ribeiro. A dó é un son triste, moi triste. Hai moito que tocan, pero... non sei, ó mellor o ruído do Miño ou o que fose non nos deixaba escoitar ben. Ou nós mesmos non queriamos escoitar ese son. Pero agora si, agora xa todo o mundo se decata de que os campanarios do Ribeiro choran pola viticultura.
Parece ser que a falta de relevo xeracional ameaza o sector vitivinícola. Ese é o gran titular dos xornais. Nos subtítulos, non obstante, a culpa é dos dous anos de baixa produción, do prezo da uva e das dificultades parcelarias, que son as que realmente afastan á xente nova. Estas si, estas son máis ameazantes que o relevo xeracional. A xuventude e calquera persoa racional non se mete en algo se ve que non hai futuro. E máis cousas. Como vivir angustiado todos os anos porque en calquera momento a bodega na que estás che di de súpeto que non che colle as uvas. E dálle grazas a Deus se cho comunica con meses de antelación para que busques outras. Un ano, a un servidor, comunicáronllo ós oito ou dez días de vendimar. Certo que tiven a sorte que me aceptou unha bodega. Sorte? Tiven que meter a esa bodega en mans de avogados para cobrar o ano 2015! Ós tres anos! Estou farto de que me doa a cabeza. Aí queda case unha hectárea de produción.

Finca Fierro. Venres, 26 de outubro de 2018

jueves, 25 de octubre de 2018

NUNHA VIÑETA, TODO UN ARTIGO

Empezo a ser un fanático das viñetas, dos ilustradores ou deseñadores ou humoristas ou debuxantes gráficos. Cunha simple frase ou con catro ou cinco palabras e un pequeno debuxo, deixan todo un relato, todo un artigo, incluso toda unha noticia. “O español é un idioma vivo que segue creando palabras novas, pero en inglés, naturalmente”. Eu mesmo, intentando escribir máis dun relato sobre a invasión do inglés no idioma castelán, e chega El Roto (Andrés Rabago García) e con esa simple frase déixame en ridículo.
Eu, necesitando varios escritos para criticar a Galicia Bilingüe polo temor que eles teñen de que o castelán está en perigo de extinción ante o galego, e eu poñéndolle de exemplo o inglés comendo ó galego e ó castelán; mentres que El Roto con catro palabriñas de nada sentenciou a realidade. Só para o castelán, pero podía moi perfectamente dicir o mesmo para o galego, ou mellor aínda, para os dous xuntos. O Carrabouxo (Xosé Lois González Váquez) cun pequeno xogo de palabras conta toda unha noticia que, ó mellor, ocupou unha páxina enteira dun xornal. Forges (Antonio Fraguas de Pablo) co seu costumismo e modismos léxicos resumía todo un país. Ou Luis Dávila, co que escacho coa risa a causa da súa espectacular linguaxe. Ás veces, cunha viñeta les todo un xornal.

Finca Fierro. Xoves, 25 de outubro de 2018

martes, 23 de octubre de 2018

NO MAZADOIRO DO TEMPO

Estou listo para correr de aquí para alá e para contemplar o reflexo dunha sombra nas augas do río Arnoia. Estou listo para escoitar a Vangelis e para deixar que a vida pase correndiño por entre as carqueixas do mes de xaneiro. Despois, no momento da verdade, a vida non pasa tan ás presas. E non che queda outra que armarte de paciencia. A paciencia non é a capacidade de esperar, é como nos comportamos mentres esperamos. Eu, para as esperas non sirvo. A min as esperas desespéranme. Así de simple así de sinxelo.
Por iso estou listo para brincar por entre os versos dun poema ou por entre os acordes dunha banda sonora, unha de, por exemplo, Ennio Morricone. Por iso estou listo para escapar deste mundo dos listos, que pensan que todo é liso e plano. Todo é liso e plano. E por moito que corra notarei o seu alento na miña caluga. Estou listo para sentar no mazadoiro da burga e aí falar do tempo que foi, do tempo que é e do tempo que non se detén. Cantos silencios houbo nese mazadoiro en certos momentos. Canto ruído nesas xuntanzas entre o lusco e fusco das migallas do inverno. Estou listo para esperar no mazadoiro do tempo a que volvan eses instantes que foron... para sentir de novo as pulsacións dos soños.

Finca Fierro. Martes, 23 de outubro de 2018

lunes, 22 de octubre de 2018

O BOUREO DUN FOGUETE

Lana Cachaldora Suárez ten a cara lavada e o pelo recollido nun moño. Lana Cachaldora contempla a paisaxe desde a distancia. Está sentada no alto de Sudalomba e a súa ollada tira cara á Tapada dos Ferreiros. Soña con aquel tempo no que, un día, bañándose no río de Tioira atopouse de fronte co seu príncipe azul. O seu príncipe azul ensinoulle un sorriso e para Lana xa foi como o boureo dun foguete. Non o volveu ver máis. Ó seu príncipe azul. Pero non hai un día no que non nade na imaxe que debuxou durante tan só uns segundos.
Lana Cachaldora Suárez é filla de Oalla Suárez, A Retorcida, e de Xacinto Cachaldora, O Dereito. É filla única. Ten 20 anos. É guapa, moi guapa. Dinllo todos e ela sábeo ben. Por iso non entende, aínda non asimilou que o seu príncipe azul lle ensinara tan só un sorriso e desaparecera. Desde aquel día sobe unha e mil veces ó alto de Sudalomba para contemplar a Tapada dos Ferreiros. Confía en que algunha vez volva asomar o seu príncipe azul, aínda que só sexa no título do conto. A filla da Retorcida e do Dereito deixa escapar unha bágoa, só unha, polo seu ollo esquerdo. Desfai o moño, solta o pelo e este bambea ó vento. Ela, Lana Cachaldora Suñarez, ergue e baixa o outeiro en silencio.

Finca Fierro. Luns, 22 de outubro de 2018

domingo, 21 de octubre de 2018

PASAR MÁIS FAME QUE...

A mazá e o cacho de pan están sobre o pano das mans que Valente Fuertes Ortegal puxera ó seu lado. Valente, o fillo do Piollo, está sentado á sombra dunha pequena carballeira que hai na carreira dos Agros. Deixa a ollada perdida e pensa naquel tempo no que pasaba máis fame que unha puta en coresma. No que, por exemplo, a codia do pan estaba tan dura que non había outra que meter o pan na auga para poder comelo. E comíao.
O fillo do Piollo, que, como comprenderedes, chamábanlle O Piolliño, lembra as papas de millo no almorzo e despois xa todo era pan e touciño, pan e touciño, pan e touciño. Pero non o touciño con febra, senón o touciño con todo o lardo do mundo. E por enriba, un pouquiño caldo de verzas. Así un día si e o outro tamén. Así media vida. Pasaba máis fame que unha puta en coresma. Agora, desde a carreira dos Agros contempla o campanario da igrexa de Baños de Molgas e sorrí. Porque, agora, aínda que non viva moi ben, xa non pasa aquela fame que pasaba. A nai do Piolliño vendía de todo para acadar os únicos ingresos que entraban na súa casa. Ó vender de todo non quedaba outra que pasar máis fame que unha puta en coresma. Valente, O Piolliño, ponse a comer na mazá e no pan.

Finca Fierro. Domingo, 21 de outubro de 2018

sábado, 20 de octubre de 2018

SEN CATEGORÍA DE CIVILIZADO

Non hai maneira! Por moito que escriba ou que denuncie, vexo que ninguén me fai caso. E iso que sei e que saben que teño máis razón que un Santo. Pero despois, á hora da verdade, a vida segue igual. Ós medios de comunicación pásalles o mesmo que o que lle acontece a calquera paisano: que van, que imos a prol do poderoso, do civilizado, do dominante, do coñecido. Un estudante mata a 19 persoas (fálase tamén de 21) e fire a máis de 50 nun instituto (despois suicidouse).
Se a masacre esa acontecera en Estados Unidos ou nun país civilizado (si, hai Estados Unidos e países civilizados), os medios de comunicación bombardearían coa matanza, coa socioloxía, coa psicoloxía, coa vida, coa obra, co instituto do rapaz, dos rapaces, da zona, da rexión, do Estado, do país. E faríano durante polo menos unha semana. Esa noticia ocupou máis ou menos media páxina nos xornais do noso país e só un día. Porque ese estudante cometeu o acto nun instituto da cidade de Kerch, na península de Crimea, á beira do Mar Negro, alá por Rusia, ou sexa, moi lonxe, é dicir, no país dos comunistas, dos roxos. Falando claro, nun país que non ten a categoría de civilizado, que non é civilizado. A ver se nos entra na cabeza que todo o que non pertenza a Estados Unidos e ós seus vasalos ou submisos ou sometidos, simplemente non existe. Non é o mesmo 19 mortos en Rusia que, por exemplo, 5, tan só 5, en Estados Unidos ou en Francia ou en Inglaterra ou en Alemaña. Como vai ser o mesmo! Como vas comparar as fabas coas castañas! Definitivamente, a culpa é miña. Mira que son raro!
A mesma rareza que me está a acontecer coas afeccións deportivas. Hai pouco confesaba que agora era do Huesca (que está alá onde o aire dá a volta), en cuestión de fútbol , para rematar dicindo que, en cuestión de baloncesto, agora son do Celanova, que nada ou case nada ten que ver con Baños de Molgas ou a contorna, que son os meus lugares idolatrados. Ah, pero a veciñanza e a familia tiran que nin o demo. No Huesca xoga o meu veciño David Ferreiro e no Celanova de baloncesto bota o balón o meu fillo Xoel. Por certo, el e eu levabamos dous ou tres anos apartados do baloncesto. Agora, eu, xa tiña ganas de animar e, por que non, de berrar nun polideportivo.

Finca Fierro. Sábado, 20 de outubro de 2018

NA CONCIENCIA DUN AMIGO

Quere abrigar os recordos na conciencia dun amigo, pero estes, saltan da fantasía á realidade e da veracidade ós soños. Sabe que é bo desafogar, pero tamén sabe que as penas saben nadar. É moi complicada a existencia dun verbo que che altera as entrañas. E aínda máis se queres que ese verbo quede encadrado na fina estampa de toda unha vida. Hai soidades que asoman cando os días se poñen grises, e hai tristezas que se deitan nas nubes negras.
Non obstante, confía en que as letras dunha canción furguen por entre os carreiros deses pulsos que van e veñen polo desatino dun tempo que se está a vivir. Pensa que sobre unhas palabras escritas se le o sabor dunha felicidade eterna, cando ó mellor, entre parágrafo e parágrafo está acochada a realidade dunha existencia infinita. Non é ouro todo o que se amosa nas páxinas dun conto. Emporiso, confía unha e outra vez no latexo que sae do seu peito. E quere camiñar ás cegas, ás apalpadelas. Nunca foi unha boa solución. Porque hai cegueiras que te poden levar polo camiño equivocado e esnafrarte contra a realidade, contra a certeza dun infortunio, dunha calamidade. Deixa caer un salouco e bótase nos brazos do consello, do xuízo dun amigo. O amigo tamén carrexa a súa pena en silencio.

Finca Fierro. Venres, 19 de outubro de 2018

jueves, 18 de octubre de 2018

VOLVER SOBRE AS PEGADAS DA EXPERIENCIA

Saín na procura dun silencio nostálxico ou morriñento e ós vinte metros xa me atopei cun ruído demasiado abouxado. Pensei que morría de desolación. Cando cheguei ó cruce onde os recordos non teñen memoria, non me quedou outra que coller polo atallo da resignación, do conformismo. O mundo, ás veces, dá tantas voltas... A vida, case sempre, vai e vén por camiños cheos de curvas ou de atrancos que (non queda outra) hai que arrodear ou choutar. Os pequenos brincámolos e os grandes arrodeámolos. Que remedio!
Na metade do camiño quixen acougar para buscar as utopías que se bambean nese continuo entresoño nocturno e só me saían pesadelos de cando unha cruz me levaba polo calvario da inocencia, da inxenuidade. Xa quixeran os recordos tumbarse sobre a almofada do tempo! E xusto cando estou chegando á meta, ó final dese camiño que está alá, case no infinito, vexo o muro dos lamentos, o valado da xemido. Maldito ruído que se apoderou do silencio! Non queda outra que pegar a volta e camiñar sobre as migas de pan, sobre as pegadas da experiencia, sobre o vestixio do pasado que fun deixando no meu camiñar. Volvín ó principio da soidade para que a inercia, a carrúa durma no ronsel dun pensamento. Do meu pensamento.

Pizzaría Vivaldi da Valenzá. Xoves, 18 de outubro de 2018

miércoles, 17 de octubre de 2018

É CERTO QUE AMANSA ÁS FERAS

Sentei ante o ordenador e axiña subín a música de Ennio Morricone para compartila no feisbuq. O tema era “Scherzo Un Po´ Triste”, que asoma na película “Incontro”. E dixen era porque, agora mesmo, xa están soando os The Corrs co seu tema “Forgiven Non Forgotten”. É que mentres abro ventás no ordenador a música dálle que dálle e se aínda por enriba son temas curtos, pois iso, que xa nun suspiro, apareceron dous.
Porque si, porque hoxe o asunto, a temática deste relato vai versar sobre a música que escoite mentres alcance o punto do mesmo. A ver!, non todos os días se vai escribir de desgrazas, de política, de Baños de Molgas, de extraterrestres ou do que cadre. Todos sabemos que a música é bonita. Seguimos entón con máis musiquiña. E tócalle de novo ó gran Morricone: “Indagine Su Un Navigatore”, que pertence á banda sonora da película “La Scoperta Dell´America”, que se realizou no 1964. Por certo, nomear as bandas sonoras do gran mestre Morricone sería o conto de nunca acabar. O que si vai acabar é o relato, e rematámolo coa canción “Somewhere I Belong”, do grupo estadounidense Linkin Park. Vedes que fácil foi e que bonito; con catro temas musicais non enfadei a ninguén, porque a música si é certo que amansa ás feras.

Finca Fierro. Mércores, 17 de outubro de 2018

lunes, 15 de octubre de 2018

POR DISCORDANCIA

Isto non é vida, díxolle aquel ó outro. E aquel foi e suicidouse. Así, polas bravas. Tirouse da Ponte das Cepas ó río Arnoia. Cando recuperaron o corpo daquel, atoparon unha nota que dicía: “deixo este mundo por discordancia”. Nada máis. O asunto semella unha broma, pero non é tal.
A mellor proba é que, o outro, quizais polo impacto da morte daquel, plantouse no medio e medio da vía do ferrocarril, e o tren que viña a todotren desde Poboa de Sanabria ata a estación do Empalme de Ourense, levouno por diante, levouno nun suspiro. Foi un visto non visto. Tamén no peto do pantalón tiña unha nota: “eu non vou ser menos, tamén deixo este mundo por discordancia, que carallo”. Así, categoricamente. Ninguén entendía nada. Ninguén entende nada. E non entenden o dos dous suicidios seguidos, senón as notas en por si. Iso da discordancia ninguén o conseguía asimilar. E ninguén foi quen de dicir nada. Non fora o demo que seguisen o mesmo camiño daquel e do outro. Ás veces o rustrido, o refrito da mente... vai ti saber. Todos os que asistiron ós dous suicidios, por se aquel, e moi disimuladamente, volveron sobre os seus pasos polo camiño que leva ó muíño do Dositeo. Sentaron a tomar algo no bar da estación de Baños de Molgas e sen ningunha discordancia. A ver se...

Finca Fierro. Luns, 15 de outubro de 2018

domingo, 14 de octubre de 2018

O MISTERIO DAS CRUCES BRANCAS

Xa levamos uns días nos que o misterio aumenta. E todo o que sexa descoñecido, encántanos. Falo das famosas cruces brancas que empezan a asomar polas estradas ourensás. Ninguén sabe aínda quen as pinta. Uns falan dalgún estudo topográfico, outros de algo relacionado co catastro, hainos que optan incluso polos extraterrestres (ai, oxalá, por Deus!), aínda que eu penso que máis ben será algún palerma, algún paspán que anda coa cruz ás costas e, claro, nos descansos pousará e quedará o sinal.
Quéirase que non, hai cruces que pesan moito. Quéirase que non, hai xente que non sabe levar a cruz ás costas. Hai que saber levalas. Non todo consiste en queixarse. Tamén podía ser moi ben o noso señor Xesucristo camiño do monte Calvario, pero quen vai crer iso, se hai xa 2018 anos que morreu, o pobre. Porque iso da resurrección a min non acaba de entrarme. Ou serán cruces inmaculadas? Polo de brancas. A verdade é que o misterio está aí, sobre os camiños ourensáns. Canto mellor iría pintarlle a todas as estradas só que fose unha liña branca polo medio e non esas trapalladas. Unha liña polo medio si é gloria bendita para cando se conduce con néboa. E hai moitos lugares na nosa terra nos que asoma a néboa máis espesa.

Finca Fierro. Domingo, 14 de outubro de 2018

sábado, 13 de octubre de 2018

UN POUCO MÁIS DE SENTIDIÑO

Non queda outra que admitir que a nova da semana pasada que máis impresionou foi a riada de Sant Llorenç, coas súas 12 vítimas que, máis seguro, aumenten ata 13, porque no momento en que escribo este Recuncho aínda non aparecera o neno ó que estaban buscando desde o primeiro momento. A desgraza e a desolación é enorme. Pero a min houbo un asunto que me fixo renxer un chisco os dentes: a axuda de Nadal. Durante uns días non se falou doutra cousa, do acto solidario do gran Rafa Nadal.
A ver, non creo que por botar unha man lle saísen calos nas mans, cando precisamente as terá cheas deles a causa da raqueta que usa para darlle ás pelotas de tenis. Calos e vinchocas. A ninguén lle caen os aneis porque empurren cunha vasoira un pouco de bulleiro. É Rafa Nadal! E que? Acaso non é un veciño? Pero o peor aínda chegou cando por certas redes sociais asomaban dúas fotos en plan comparativo: unha na que está Nadal apoiado na vasoira que está usando, e a outra na que está Pedro Sánchez conversando cun integrante da UME (Unidade Militar de Emerxencias). Na foto de Nadal, no pé da mesma, hai unha lenda que di: “Cando vas a axudar”. Na foto do presidente do Goberno, a lenda é distinta: “Cando vas para a foto”. As fotos do feisbuq nótanse a leguas que se publicaron coa intención de criticar a Sánchez e de louvar a Nadal. A ver; sobre a axuda de Nadal falei liñas arriba, e sobre a presenza de Pedro Sánchez... pois en principio non pinta o ridículo collendo unha pala ou unha vasoira como fixera o noso Núñez Feijóo cando collera a mangueiriña de xardín para apagar nos incendios. Iso por un lado; e polo outro: que realmente quen máis lles vai axudar ós habitantes desa localidade será o Goberno español coas axudas que lles distribuirán como zona catastrófica. A axuda de Nadal é moi bonita, pero a máis necesaria é a das institucións. A de varrer o bulleiro, máis ou menos, podían facelo os propios veciños (tardando, iso si, ó mellor, algo máis de tempo), pero os cartos que se van a poñer para levantar a esa pobre localidade xa sabemos todos de onde saen. Pedro Sánchez pódese dicir que non ara cos meus bois; pero tamén sei que se non fixera acto de presenza poríano a parir de igual maneira. Ás veces debiamos de ser un pouquiño máis serios ou ter algo máis de sentidiño cando se publican esas cousas.

Finca Fierro. Sábado, 13 de outubro de 2018

viernes, 12 de octubre de 2018

OS LATEXOS DUN MORTO

Que difícil é escoitar os latexos do corazón dun morto. É como escoitar a Gioachino Rossini sen auriculares ou como buscar a Plutón a simple vista. É como intentar asimilar como Sergio Busquets non está na lista dos 30 nomeados ó Balón de Ouro. Por exemplo, sempre sentín debilidade por Ivan Rakitić, pero vendo a función dun e do outro, non entendo por que Rakitić está e Busquets non, por moito que aquel fose subcampión do mundo.
Puxen ó croata de exemplo (podía poñer a Varane ou a Lloris), porque é ó que mellor coñezo e porque me encanta. Pero non me importa confesar que para ese premio metería antes ó seu compañeiro Busquets. Non o entendo e si o entendo. Entendo que os premios, principalmente os grandes premios que xeran moito bombo, moita publicidade, en resumo, moitos cartos teñen o seu aquel que está fóra do noso alcance. Pasou con Xavi, pasou con Iniesta, pasou con Raúl, pasou con tantos que... é igual, ós que nos gusta o fútbol, danos o mesmo; o caso é que non lesionen a Busquets para poder seguir véndoo xogar. É tan bo que ata el mesmo xa ten asimilado que os premios, para el, nin palla nin grao. Que difícil é escoitar os latexos dun morto, ou o que é o mesmo, de France Football.

Finca Fierro. Venres, 12 de outubro de 2018

jueves, 11 de octubre de 2018

CONTEMPLO A VIDA PASAR

Sento no mazadoiro dunha quimera e contemplo a vida pasar. Vexo como cabalga o soño dunha noitiña na aira do Pombal e como asubían as andoriñas por entre o salgueiral de Entreloríos. Aínda que, ó mellor, igual é unha rula que aniñou no silveiral da Lagoa. Pouso tres pedriñas sobre a miña bota esquerda e cun rápido movemento mándoas á caldeira. Xogos de neno de cando o tempo nin corría nin voaba, simplemente estancaba.
Sento no mazadoiro do ermo e deixo que o silencio fure por entre os pés dun canastro. Ó pouco sinto o bruar do vento e vexo como as follas dun loureiro van e veñen, veñen e van por entre os catro palleiros da aira de Dentro. Deita a noite sobre a vila de Baños de Molgas e dous gatos negros cruzan as rúas de pedra. Ó instante un fato de cans rompen o silencio nocturno e corren polo Agro abaixo detrás de algo que só fixo ruído. Quizais foi un latexo dun corazón morriñento ou o salouco dun pensamento engaiolado. Sento no mazadoiro dunha rexouba e sei que a vida colga dunha copla que moitas veces quero cantar, pero que, en certos momentos, se me agarrota nese sentimento que non me deixan asomar. Contemplo a vida pasar coa ollada perdida por entre os canastros da Aira de Arriba. Hai silencio. É noite.

Finca Fierro. Xoves, 11 de outubro de 2018

miércoles, 10 de octubre de 2018

SECUESTRO NO 1916

As romarías sempre foron e son puntos de atracción para o ser humano; ben polo aspecto relixioso ou ben polo aspecto de diversión. Claro que, en algunhas, tal diversión pasa a converterse en drama. Como o que lle aconteceu no mes de xuño de 1916 a Daría Fernández Cid, veciña de Turzas, no concello de Allariz, que volvendo da romaría de Santa Mariña de Augas Santas, un malnacido déuselle por raptar á pobre rapaza.
Parece ser que o tal secuestrador foi un home de Betán, no concello de Baños de Molgas, que respondía ó nome de Benjamín Abadía Delgado. O pai de Daría axiña denunciou o feito á benemérita de Allariz, que, esta, axiña llo comunicou á de Maceda, porque se supuña que o infame estaba naquela contorna. E como xa teño dito por varias veces, a Benemérita non é parva, non, e tras catro preguntas aquí e tres pescudas alá non tardaron en deter ó túzaro do Benjamín. A mediados do mes de xuño aínda non se sabía do paradoiro de Daría porque o veciño de Betán negouse unha e outra vez a dicir onde estaba a moza. O peor é se o rapto acabou de mala maneira. Porque, por aqueles tempos, non creo que fose para ir na procura dunha recompensa. E por moito que fochiquei pola Internet, a nova non deu para máis.

Finca Fierro. Mércores, 10 de outubro de 2018

martes, 9 de octubre de 2018

SORRISOS CONXELADOS NO TEMPO

Xa sei que a diferenza entre un asubío e o silencio está no ruído. Xa sei que a nube branca que hai no alto da serra axiña se volverá negra para descargar o inferno. Xa sei que a distancia que hai no espazo e no tempo non é quen de borrar un sentimento. Xa sei que as noites de inverno son longas e os días de verán queiman as nostalxias.
Sei moitas cousas que vós non creredes, como atacar naves en chamas máis alá de Orión ou como atopar unha ruliña sobre o meu ombreiro esquerdo. Hai rulas que choran para formar pingas de orballo sobre a silveira dunha ansiedade ou dun anhelo. Vin momentos que se perderán no tempo, como bágoas na chuvia. É hora de morrer. Pero quen quere morrer contemplando “Blade Runner” na meniña dos teus ollos. Quen quere morrer logo dun reencontro, dun momento que estivo, que vai e que vén por entre as estrofas dun poema. Xa sei que ninguén le sobre a metáfora dunha soidade nunha gran cidade ou sobre a filosofía duns encontros nocturnos de barrio a barrio, de casa en casa. Pero os momentos están aí, e o tempo pasa para que todo cambie ou para que todo siga igual. Hai sorrisos que quedaron conxelados no tempo. Hai silencio nun verso. Un silencio bonito. Un verso lindo.

Finca Fierro. Martes, 9 de outubro de 2018

lunes, 8 de octubre de 2018

PARECER O REPERTORIO ZARAGOZANO

Quere chover pero vai sol. Quere facer frío pero a parella que está sentada á beira do río Sor contemplando a ponte do Muíño da Luz ten as mangas das camisas arremangadas. Ulises Urrutia Calado, O Pazpallau, ten collida da cintura a Ida Activia Sonora, A Piruleta, e está a contarlle ó oído os pormenores do partido de fútbol que viu onte pola noite na televisión.
A Ida o fútbol non lle interesa nada de nada, pero por non ofender ó seu mozo, ás veces, aguántalle as súas verborreas. Claro que tamén, outras veces, axiña lle solta aquilo de que “pareces o repertorio zaragozano”, porque se repite unha e outra vez con tal penalti ou cal xogador. A Piruleta non lle queda outra que, de cando en vez, desconectar, pero, iso si, amosándolle un sorriso dentífrico dándolle a entender que o atende coma se estivera na misa. A realidade é a que pensa ela: O Pazpallau parece o repertorio zaragozano. Sempre semellou iso; sexa coa moza, sexa con amigos, como colla un tema, dálle que dálle ata que aburre ós propios mortos. No fondo é bo rapaz, pero... cansa, esgota e todos xa intentan afastar del. Menos a Piruletiña, claro, que lle quere con loucura. Os dous xuntan as cabezas e miran para a ponte do Muíño da Luz.

Finca Fierro. Luns, 8 de outubro de 2018

TRINTA SEGUNDOS SOBRE XÚPITER

Trinta segundos sobre Xúpiter. A min chégame con estar tan só trinta segundos sobre Xúpiter. Iso significaría que tería que ir alá, que tería que viaxar pola inmensidade do espazo. Durante máis ou menos 629 millóns de quilómetros podería escoitar o silencio e berrar a pleno pulmón “a liberdade é miña!”. Durante uns anos sería o astronauta que compartiría os soños silenciosos co resplandor de certas estrelas, ou de moitas estrelas.
Quero ir a Xúpiter sobre unha nave especial ou sobre as ás dunha rula. Dáme igual. Quero ir a Xúpiter para atravesar varios corpos celestes e deixar que a soidade aniñe sobre o ronsel da nave espacial. Durmiría o soño dos xustos e flotaría sobre un corno da lúa en cuarto minguante. Ós cachos sairía da nave para dar unha volta sobre a inmensidade do océano sen auga. Quero ir a Xúpiter porque sei que en trinta segundo son capaz de adiviñar se hai vida no planeta. Todo consistirá en berrar coma se estivera no monte de Pinouzos para que os alieníxenas asomasen por detrás dos penedos. Un berro libre pode abarcar a distancia que vai dun sentimento a un soño. Con trinta segundos sobre Xúpiter terei a confirmación dun desexo, do meu desexo.

Finca Fierro. Domingo, 7 de outubro de 2018

sábado, 6 de octubre de 2018

A SEGUIR COBRANDO!

Cada vez estou máis alucinado coa xustiza española. O nome de xustiza, en por si, xa é un dicir. Resulta que o xuíz Francisco Javier Martínez Derqui está sendo investigado despois de insultar a unha maltratada. Investigado. Repito: investigado. A ver, a ver; hai un vídeo no que se oen os insultos e... ten que ser investigado! Veña xa! Pero que xustiza é esta! Dereitiño ó caldeiro, á cadea! Sen máis andrómenas! Pero non, a xustiza española vai perder o tempo investigando ó que xa está investigado. Ó final, diranlle que descanse un ou dous meses e que volva a impartir xustiza, que en España esta é xusta, moi xusta, moi legal.
O ministro de Fomento, José Luis Ábalos di que “é verdade que Galicia pode ser un dos territorios máis castigados por peaxes. Hai que negociar”. Hai que darlle o seu mérito por recoñecer as nosas adversidades; pero non, por favor, nada de negociar con nada. Acabaremos pagando aínda máis. Cada vez que alguén do Goberno español, de calquera lexislatura, mira para Galicia é para fundirnos aínda máis. E xa nos chega ben con que nos fundan os nosos propios paisanos políticos.
Alcaldes de seis cidades ganan máis có presidente do Goberno. A min iso non me preocupa. A min o que me preocupa é que, tanto uns coma outros, ganan demasiado. E moitos deles... para o que fan. E moitos deles... para ser logo acusados de corruptos ou prevaricación, de falsificación ou de suborno. Isto si é indignante; que ganando o que ganan aínda queiran ganar máis... de malas maneiras. Despois, se se che dá por pegarlle unha ollada ás listas, ves cada posición dalgún alcalde que aloulas, que pasmas de verdade. Alcaldes de concellos practicamente despoboados ganando máis, pero moito máis, que algún incluso de cidade. Alcaldes, si, de cidades ganando máis, moito máis que presidentes de Comunidades Autónomas ou, como dicía o titular, máis que o propio presidente do Goberno. Soldos que lles pagan os censados, os cales, despois, vén como os camiños están cheos de bulleiro ou as rúas feitas un caos ou os parques sen aparellos ou incluso os plenos sen debate. Para que? Os de maioría absoluta alzan as mans para botar e... aquí paz e despois gloria. A seguir cobrando!

Finca Fierro. Sábado, 6 de outubro de 2018

ÁNIMO PARA OS QUE BARRENAN

Deixa de contemplar o anverso da moeda de cinco céntimos e busca un algo polo reverso, pola cara oculta da lúa vella. Xa verás a diferenza. Nunha hai ansiedades polas que incluso se mata e na outra hai sentimentos que van e veñen como astronautas con escafandro. Deixa de esbardallar, de baduar contra catro ideas duns que presumen de entendidos e pon sobre a mesa todo un máster de sabedoría popular ou, mellor aínda, sobre o xuízo de todo un pobo. Seguro que neste, no máster, non hai trampa nin cartón. E agora que cada un saque as súas propias conclusións.
Pode soñar con convivir no niño dunha rula, por exemplo, ou pode versificar que un río, un río calquera, leva a suficiente auga como para limpar os pensamentos que se embulleiraron nuns minutos de silencio. Tamén, cada un, é moi libre de bailar sobre a punta dun dedo ou de cantar a dúo un responso pola alma de quen morreu por amor ás tantas da madrugada. Ou incluso lle pode berrar ó silencio desde calquera outeiro do monte Medo. Tamén pode botar unha sesta sobre un penedo. Cousas máis raras se teñen visto neste vida de catro reviravoltas e un descanso eterno. Pero eu son dos que pido ánimo para aqueles que barrenan.

Café Paladium da Valenzá. Venres, 5 de outubro de 2018

jueves, 4 de octubre de 2018

NUNCA PODEREI SER MINISTRO

Agora entendo que eu nunca poderei ser ministro. Nin tan sequera político. Porque son pobre. Porque os ministros son entre 6 e 8 veces máis ricos que o español medio. E eu, que nin moito menos son un español medio... Así é que, pamemiño, non queda outra que lamber as feridas e confiar nunha primitiva; que tampouco.
Porque o que si é verdade (e o que se dixo sempre) é que un non se pon rico traballando. Eu traballo (ou fago que traballo) e xa digo, nin chego á categoría de español medio. Pobre de solemnidade! Por certo, o político chegará a ministro por ser rico ou por ser político? É igual; o caso é que ó chegar a ministro... aínda se pon máis rico. E repito unha vez máis: ninguén se pon rico traballando. O que queira coller a indirecta que é máis directa que unha frecha envelenada é porque é listo. Lanzo a directa porque hoxe non me apetece falar de corrupción nin de ladroízo nin de malversación nin de ningún oficio semellante e pertencente á rama dos políticos. Non son ministro por falta de economía, pero, iso si, e aquí non hai quen me gane: son rico en ilusións, en confianza (a primitiva), en sentimentos, en pensamentos, en afeccións, en soños, incluso en realidades, pois gústame ser tal como son. Non me cambio por ningún ministro!

Finca Fierro. Xoves, 4 de outubro de 2018

miércoles, 3 de octubre de 2018

QUE NON ESBORRALLE

Hai uns días asomou neste mesmo xornal unha nova sobre a “resurrección” das antigas escolas das aldeas e das vilas da nosa provincia grazas á invasión dos velorios e locais sociais. E as que xa se perderon? Pasa coma con todo: que sempre se actúa tarde, mal e nunca. Pero é certo que as que quedan, por sorte, empezan a servir para algo. Aínda que só sexa para un roto. Polo menos valen para algo. A min non me sae da cabeza o cárcere de Ourense e o colexio de Os Milagres, así de primeiras.
Dous edificios que, como non se lle poña axiña remedio, acabarán derruídos. Do cárcere de Ourense só coñezo a súa estrutura. Pero de Os Milagres... alí vivín oito anos e sei da súa inmensidade, das súas divisións, das súas salas, dos seus salóns, das súas aulas. Só nas aulas poderíanse facer o demo de cousas. Que importa que algunha vez ó ano se xunte xente para tal o cal reunión, ou asemblea, ou conferencia, ou charla; se só se vai celebrar nun salón, nunha sala. E o resto do colexio? Hai que pensar que aí collían, como mínimo, 400 rapaces. Non digo en que podería usarse toda esa mole de edificio. Porque me dá igual. O caso é usalo para algo. Simplemente para que non se esborralle. Porque aí hai un edificio inmenso. E aínda aproveitable.

Finca Fierro. Martes, 2 de outubro de 2018

martes, 2 de octubre de 2018

A NOITE

A noite fura pola ventá da casa e o reloxo da igrexa de Baños de Molgas anuncia as once e media. Non hai volta atrás para o día. Hai xa unhas cantas horas que o sol deitou sobre o lombo do outeiro de Brandín. Agora son as estrelas as que gardan os soños dos xustos. O dos xustos é un dicir. Temos e vivimos nunha sociedade na que a xustiza xoga ás agachadas por entre os piornos dos Currás. Algunhas veces, moitas veces nin tan sequera xoga; simplemente se agocha para evitar impartir a lei. Menos mal que o ouleo dos cans do barrio da Igrexa impoñen a súa lei por entre os pés dos canastros; e todos sabemos que os seus ouveos son coma latexos que van e veñen por entre as airas da infancia.
A noite está asentada sobre o sono dos labregos, dos poucos labregos que quedan hoxe. A sociedade tirou cara adiante e aí quedan as leiras borrando os regos que se escribiron con rellas de ferro. Ou de madeira. Hai poemas de poucas áreas e algunha novela pola zona do monte Medo. A noite deixa caer os versos de Leonard Cohen e alguén pensa que a melancolía é o pracer de estar triste. Pero aí está a lúa vella para dicir que a alegría non é a éxtase momentánea, pero si a contemplación do meu resplandor. Non queda outra que facer a noite alegre.

Finca Fierro. Luns, 1 de outubro de 2018