domingo, 30 de junio de 2019

A FELICIDADE DUN NENO

Lin no libro “El último barco”, do galego Domingo Villar, unha frase que lle soltaba un personaxe ó inspector Leo Caldas que me mandou de súpeto á infancia e, en concreto, a unha noite da infancia. A frase viña a dicir que “un neno só necesita dúas cousas para ser feliz: a primeira, un can e a segunda é unha nai que lle deixe ter un can”. É certo! É verdade! Ó lela asomou, coma un lóstrego no meu entendemento, o meu can Uriarte, que se debuxou ante os meus ollos coma se o acabase de ver na realidade. Era un cativo e queríalle tanto a este can (a realidade é que lle quero un montón a todos os cans) que unha noite pedinlle á miña nai de quedar a durmir xunto ó cadelo. A durmir nun espazo que tiñamos preto do cortello dos porcos, no que o chan era de cemento.
Ela, claro, intentou botarme para atrás; que se o cemento, que se o frío, que se as carrachas, que se saca de aí, que se tal, que se cal. Pero ante a miña insistencia, ante a miña ladaíña acompañada, por suposto, nuns xestos disimulados de querer verter bágoas, non lle quedou outra que chamarme parvo e que fixera o que me dese a gana. E deitei á beira do can, sobre unha gabardina vella que andaba por alí de cando abrazamos os feixes dos nabos. O que pasa é que a lóxica axiña imperou. Ás tres da mañá o corpo asimilou de que o cemento era demasiado duro. Subín para a habitación.

Finca Fierro. Domingo, 30 de xuño de 2019

sábado, 29 de junio de 2019

SOBRE SOLDOS E COMISIÓNS

Hai catro días escribín un relatiño para Pingas de Orballo (que no momento de escribir isto aínda non se publicara) no que falaba das dedicacións exclusivas nos concellos e deputacións, e dando a entender de que agora todo o mundo se quere meter na política (de aí a proliferación de tantos partidos) para mamar do teto da vaca.
Pois ben, non sei se foi ó seguinte día ou ós dous días cando asomaron publicacións sobre os soldos que empezaban a implantar os novos alcaldes e os presidentes das deputacións. Ante isto, corroboro aínda máis o meu malestar ou a miña denuncia sobre eses soldos que me parecen, non excesivos, senón estratosféricos en concellos que tampouco é que sexan tan importantes. Hai alcaldes que nun santiamén xa se subiron o soldo nun 30%. Cando para o paisano de a pé se algunha vez lle soben algo é, como moito, o 1 ou o 2 por cento. Como moito. Hai alcaldes que van ganar case 54.000 euros ó ano. Unha barbaridade! Para un servidor, ese soldo, nin tan sequera o merecería un alcalde dunha gran cidade. Alguén estará pensando na responsabilidade que implica, que supón tal posto. Como a dun bombeiro? A dun ATS? A dun mestre? A dun garda civil? A dun médico?
O alcalde de Vilanova de Arousa, o paspán ese de “chacha para todo”, seica ganará 53.065 euros, e resulta que di que aínda cobraría máis como médico. E digo eu, por que non se quedou de médico? Porque a min non hai quen me quite da cabeza de que, a maiores do soldo, hai comisións, favoritismos e “trapicheos” que axudan (e moito) a encher as arcas deles. Intúo que cada vez que aparece algún concurso para a adquisición dalgunha obra de certa envergadura, aí as comisións e favoritismos inician o baile de San Vito.
E xa que comentaba ó principio o das dedicacións exclusivas, agora xa se sabe que, en Ourense, por exemplo, máis da metade dos concelleiros vivirán á nosa costa. Ourense; que se pode dicir que é unha vila grande, nada máis. E todo o que acabo de comentar neste Recuncho multiplicado por dous. É dicir, o mesmo coas deputacións, claro. Digo o que dicía nese Pingas: somos os tetos da vaca.

Finca Fierro. Sábado, 29 de xuño de 2019

BAIXO A CANÍCULA

Tempo de esperanza. Esperanza de que? Se agora mesmo ásanse os paxariños. A canícula obriga a buscar unha sombra que non hai. Sombra que me asombras. Aquela Rosalía dicía cada cousa. Sombra que me asombras. A min asómbrame que non teñamos unha insolación. Este paspán quixo ir ás tres e media da tarde a arrastrar uns postes de cemento polas gabias da ex viña. Menos mal que as mulleres cando mandan... mandan. E menos mal tamén que mandan sempre. Para onde vas, toliño. E non fun. A ver, quen non lle fai caso a unha muller, á propia muller. Despois quedei pensando que ó mellor, ela, ata tiña razón. Que ó mellor podía darme unha insolación na Costa da Gándara.
Agora xa non aguanto o sol como o aguantaba. De mozo lía ás tres da tarde pola Pitediña de Baños de Molgas a peito descuberto e tan só cunha viseira na cabeza. Agora (a idade é o carallo) axiña noto un ruxerruxe nas tripas que, ou me bota para atrás ou busco inmediatamente unha sombra. Sombra que me asombras. Non me podo asombrar porque non hai sombra a tantos quilómetros á redonda. É unha esaxeración pero haille que dar señorío a esta canícula que está caendo e ó meu descanso por non ir arrastrar postes. Ó mellor tamén lle fixen axiña caso á muller porque algo de nugalla había no meu corpo.

Pizzaría Vivaldi da Valenzá. Sábado, 29 de xuño de 2019

jueves, 27 de junio de 2019

BUSCANDO O TETO DA VACA


Empezan a asomar nos xornais as competencias, distribucións e dedicacións exclusivas dos concellos e Deputacións tras as eleccións. É aquí cando te dás conta de que, agora, é normal que a maioría dos mortais se queiran meter en política. Agora case ou sen case todos os concelleiros dos partidos que gobernan teñen dedicacións exclusivas, é dicir, que cobran. De aí que, cada vez, aparezan ou se crean partidos a esgalla. A ver se lle atopamos o teto á vaca. De aí que, a pesar de todos os medios que existen hoxe para publicitar o que sexa, sigan indo porta por porta para acadar o voto. Co paso do tempo ata pode ser un bo negocio. É un bo negocio. Demasiado bo negocio.
Tamén sigo opinando que a maioría destas dedicacións exclusivas son de escaparate, ou sexa, que cobran por non facer case nada. Levamos unha marcha que non me estrañaría nada que pasados uns anos os que tiveron dedicacións exclusiva se poidan retirar con pensións vitalicias. Polo que, ó final, entre as vitalicias e as exclusivas teremos que buscar máis tetos polos que poidan mamar. Non había moito, nos concellos, cobraba o alcalde, e grazas. Agora, que os concellos van a menos, cobra o alcalde, o tenente alcalde (ou tenentes alcaldes) e varios concelleiros do partido que goberna, claro.

Finca Fierro. Xoves, 27 de xuño de 2019

miércoles, 26 de junio de 2019

E A FISCALÍA... CALADIÑA

Hai accións de certos persoeiros que van moito máis alá do simple desprezo. En principio, para min, xa nin merece o nome de persoeiro; en tal caso de mequetrefe, de paspán, de parvo, incluso de subnormal. Subnormal profundo, ademais. Estou a falar do alcalde do Partido Popular de Vilanova de Arousa, un tal Gonzalo Durán, que seica non se arrepinte de chamarlle “chacha para todo” á socialista Carmela Silva. Ou o que é o mesmo: serva, escrava. E diría máis: con dereito de pernada. Porque no asunto das “chachas”, antigamente, había moito diso, de dereito de pernada. Ó non arrepentirse entendo eu que é como insultala por dúas veces. A primeira porque xa lanzou o insulto en por si, e a segunda porque o ratificou, porque o recalcou; é dicir, volveu a insultala.
Agora, a Fiscalía empezará a perseguir, a acosar a Guillermo Toledo, por exemplo, ou a certos caricaturistas ou cantantes de rap. Con estes politiquiños de a tres nun zoco, de mala morte pechan os ollos ou lávanse as mans. Máis ou menos o que pasará co portavoz de Vox en Murcia, Juan José Liarte Pedreño, que declarou que “De una p*** sólo puedes esperar putadas”, referíndose á ministra de Xustiza Dolores Delgado. Púxolle asteriscos á p. Sería para que fose tan só un pecado venial, ou para disimular ou para que pensemos que é outra palabra distinta da que pensamos. Ou sexa, que nos toma por idiotas. E a Fiscalía... caladiña.

Finca Fierro. Mércores, 26 de xuño de 2019

martes, 25 de junio de 2019

CONCIENCIA E PORVIR

Chove. Chove sobre a conciencia dun pobo. Acaso algún pobo ten conciencia? Conciencia: coñecemento que toda persoa ten de si mesma, que permite establecer un xuízo moral dos actos e distinguir entre o ben e o mal. Acaso nos coñecemos a nós mesmos. Pobres infelices que somos! Distinguimos entre o ben e o mal? Discernimos só o que nos convén. Aquí si, aquí non somos parvos. Aquí temos conciencia para analizar a mellor postura, a nosa postura. Un xuízo moral. Palabras serias. Palabras que te sitúan nun soño que pode ser real. Claro que, os soños, case nunca acadan a realidade. Pensando friamente, nin de adultos temos xuízo.
Chove. Chove sobre o porvir dun pobo. Acaso o noso pobo ten porvir? Porvir: Tempo que ha de vir. Estado ou situación futuros na vida de alguén. Na vida de quen? Do noso pobo? Nunca tivemos porvir. Claro que virá o tempo, non vai vir! Pero en que situación? Sempre estivemos de canga baixa, en decadencia. Fomos, somos, seremos un pobo amouchado, amorriñado e sen espírito para espertar. Somos un pobo sen porvir. Chove sobre a noite pecha dun pobo que deixa a conciencia descansando, sen remordementos, sobre unha almofada branca e con cheiro a señardade.

Finca Fierro. Martes, 25 de xuño de 2019

lunes, 24 de junio de 2019

POLA RÚA DO AGRO

Ti non sabes ben como as gasto eu, díxolle un ó outro, ó mesmo tempo que empurraba a viseira para adiante e miraba cara ó sol. O outro mirouno de esguello, sorriu e cando ía dicir algo quedou calado. O primeiro, que se chamaba Caio Gabián Gabián, botoulle a man polo ombreiro ó outro e, xuntiños, empezaron a baixar pola rúa do Agro. O outro, ou sexa, O Paspallao, ofreceulle un pito a Caio e el mesmo llo acendeu. Entre os dous deixaron escapar algo así como unha melodía que nin eles mesmos entendían.
O día escurecía e O Paspallao, é dicir, Dagoberto Brilante Brilante, díxolle ó seu colega que estaba a piques de asomar a noite por entre os canastros da aira do Trono. Ti sabes cando se fai noite?, lle preguntou de súpeto. Agora foi Caio Gabián, O Esperecido, o que o mirou de esguello e soltoulle a sempiterna pregunta do galego: cando non é día? Dagoberto Brilante riu a cachón. Tes cada cousa, lle dixo. Os dous amigos, cando chegaron á Barronca, optaron por seguir camiño da burga de Baños de Molgas. Foron con moito coidadiño, con moito sentidiño porque os seus corpos, ás veces, cimbrábanse un chisco. Seguro que ían pousar o cu no mazadoiro da burga, porque ese lugar é algo así como o confesionario ou o púlpito da vila, onde os segredos deixaban de ser segredos.

Finca Fierro. Luns, 24 de xuño de 2019

domingo, 23 de junio de 2019

OBXECTIVO IMPOSIBLE

Acabo de ver e oír o spot de Atresmedia e a Fundación Axa, por medio do seu slogan Ponlle Freo, na que nos aconsellan que lles saquemos fotos ós estados das estradas e a eses sinais que o mato non deixa ver para facer a correspondente denuncia. Boteime a rir ó momento. Incluso a miña muller se deu conta da miña risa, de por onde ían os tiros. Se me dedicase a sacarlle fotos rebentaría o móbil, non tería memoria suficiente para o seu almacenamento. Estou a falar tan só das zonas que coñezo, neste caso, da provincia de Ourense; polo que non quero pensar o que acontecerá en toda España. Queixámonos moitas veces do estado das autovías e autoestradas, como para poñer de exemplo esas vías secundarias e esas pistas que van de aldeas en aldeas.
Sinais arrincados. Sinais rotos. Sinais dobrados. E case todos eles cubertos por matogueiras que nin tan sequera che deixan adiviñar o que podería estar escrito nos mesmos. Sobre o estado das estradas sería o conto de nunca acabar. Estradas con fochancas. Estradas con parches. Estradas que se estreitan porque o paisano tivo medo de que lle quitaran todo o capital. Penso que nun simple traxecto de, por exemplo, 20 quilómetros xa se me quedaría o móbil sen espazo para arquivar as fotos. Entendo o chamamento da publicidade. Pero para aquí é un obxectivo imposible.

Finca Fierro. Domingo, 23 de xuño de 2019

SEN ORIFICIO DE SAÍDA

Todos sabemos que hai sucesos ou crimes que pola súa temática ou pola súa acción dan para películas de cine. O que aconteceu no mes de setembro de 1933 na aldea de Vilariño de Lama Má, no concello de Baños de Molgas, ben podía reflectirse nunha longametraxe cinematográfica. Contaban as crónicas dese mes que a Garda Civil andaba coas súas indagacións para saber como se desenvolvera o crime que acontecera nese lugar. A vítima era un capataz do ferrocarril que respondía ó nome de Bernardo Lima Dacosta, de 37 anos, portugués de orixe e veciño da citada localidade.
Atopárono cadáver, a causa dun disparo, na rúa ó lado esquerdo da porta da taberna, que era propiedade do pedáneo Juan Fernández Novoa. Bernardo presentaba unha ferida de arma de fogo sen orificio de saída. O detalle estaba en que na porta da taberna había un buraco que seica se tapara con cinsa, polo que a Garda Civil intuíra que tal tiro se disparara desde dentro. Houbo varias detencións de veciños de Arnuide (Vilar de Barrio) e a do taberneiro, por suposto. E segundo declaracións de todos eles, semella que o autor do disparo, o causante do crime fora Antonio Fierro Ferreño, de 24 anos e veciño de Meamán, tamén do concello de Baños de Molgas. No momento da publicación das crónicas aínda non se dera co seu paradoiro.

Finca Fierro. Domingo, 23 de xuño de 2019

O GRAN SERVO DO LABREGO

Este venres pasado aparecía nas páxinas deste mesmo xornal unha noticia acaecida o día anterior sobre a sorpresa da xente ó ver a unha muller con dous burros pola rúa do Progreso. Agora hai que saber se tal sorpresa se debeu a ver os burros pola cidade ou a de ver simplemente os burros. Porque hai que recoñecer que case ou sen case están en extinción. Unha pena, unha auténtica pena.
Creo que de todos é sabido a miña admiración pola vaca na nosa terra; polo que é e polo que representou. Pois ben, á hora da verdade, non me importaría poñer ó burro un chanzo máis arriba. A vaca representou moito para Galicia, pois a parte do traballo que facía, adoitaba manter a toda unha familia humana grazas ás súas crías e ó seu leite. O burro non daba isto; pero traballaba se facía falta como unha vaca (na miña casa mesmo, logo de vender as vacas aínda nos tiramos uns aniños traballando as fincas co burro, porque el araba, el apañaba o esterco e o que lle puxesen no carro) e despois facía o que non lle deixabamos facer ás vacas: traballar incluso cando se asaban os paxariños coa calor. Logo, para máis aquel, de facer todo iso, foi o animal máis maltratado que vin en toda a miña vida. Vin a xente zouparlle en todo o lombo coas trancas das portas, ata con fouces e fouciños. Resumindo, non mirabamos por el como se miraba polas vacas. Foi o gran servo do labrego.
Sobre o de chamarlle burros daría para un debate de varias xornadas. Porque de burros non teñen nada. Son listos, moi listos; polo menos os que tivemos nós. Un era tan listo que estivo esperando ó meu pai a que baixara dun castiñeiro (a onde subira para collernos unhas castañas) para botarlle a boca a unha nádega. A pesar de ser eu aínda un cativiño, lembro ben a marca dos dentes que lle deixou. E case todos os demais que tivemos eran tan listos, que nos lles importaba percorrer uns cinco quilómetros ou máis con tal de ir “ás mozas”. Desde o monte Medo, é dicir, case desde Os Milagres, os moi “burros”, nun despiste (e eu como sempre estaba coa vista posta nun libro...), largaban ata o muíño do Dositeo, preto da ponte das Cepas, porque sabían que alí o muiñeiro tiña a súa burra. Chámalle burro ó burro.

Finca Fierro. Sábado, 22 de xuño de 2019

sábado, 22 de junio de 2019

A NUBE NEGRA

Unha nube negra sobre o ceo molgués semella que está quieta, pero móvese. Como se moven os desexos dunha ansiedade que está pechada na habitación dunha novela barata. Camiño cara á sombra da nube e chego xusto á altura da aira da Maquieira. Claro que axiña teño que trasladarme para acougar na aira do Pombal porque, como dicía, a nube negra móvese. Como se move o raciocinio dunha historia que debería contar, pero que hoxe non me apetece. Non todos os días un deixa que a inspiración se bote ó camiño. A inspiración vén e vai cando o autor finca os cóbados sobre unha mesa; que ela soa non escribe un poema.
A condenada da nube negra semella que só lle gusta estar enriba das airas molguesas. Porque xa estou á sombra dela e dun palleiro na aira da Igrexa. Porque a nube negra moveuse unha vez máis. Como se moven as sensacións dunha vida que buliu de aira en aira e por entre os toxos e xestas duns montes eternos. Hai vidas e tempos que si son merecentes de plasmalas sobre uns papeis en branco, con inspiración ou sen ela. Unha nube negra sobre o ceo molgués, que segundo pasa o tempo, esvaece para deixar pasar uns raios de sol que iluminan a toda a vila de Baños de Molgas. Busco entón a sombra dos canastros da aira de Arriba. Alí cerro os ollos e deixo que o tempo pase e o silencio se pouse nos meus pensamentos.

Finca Fierro. Sábado, 22 de xuño de 2019

jueves, 20 de junio de 2019

A ESENCIA DA MIÑA VIDA

Que desastre! Non sei se non se acabará o mundo. Pasa das catro da tarde e aínda non lin ningún xornal. Síntome baleiro. Síntome impotente. Non son eu. E non me vale que vexa algunha que outra noticia publicada nas redes sociais ou que consulte os periódicos pola Internet. Xeralmente nunca o fago. Porque o meu é o papel. As páxinas teño que pasalas eu. E por cada páxina hai unha orde de lectura, que, ás veces é certo que os ollos se me van para outras columnas ou para outros espazos, pero xeralmente sigo unha orde. Coma en todo nesta vida; hai que seguir unha orde se non queremos andar á deriva.
Sigo co xornal. Teño que cheirar o papel. Teño que luxar os dedos coa tinta. E teño que saborear o café. Porque claro, iso si, co periódico ten que asomar na mesa ou na barra do mostrador o cafeciño. O peor é que este vai en tres simples sorbos. Aínda que o sabor, ás veces, alcanza para todo o periódico. Se por un casual non alcanza, tomo outro e xa está; non pasa nada. A min o café éme coma o periódico. Son algo así coma a esencia da miña vida, a esencia que me mantén en pé e con ansias de que chegue o día seguinte... para ler o periódico e tomar un café. Por iso agora mesmo estou adoecido; son as catro e media da tarde e nin xornal nin café. Así é que marcho coma un lóstrego a ler o periódico.

Finca Fierro. Xoves, 20 de xuño de 2019

martes, 18 de junio de 2019

OURENSE NO MAPA

Agora si que é verdade que Ourense empeza a situarse no mapa. Van saber os de máis alá do Padornelo como as gastamos os ourensáns. Van deixar de falar dunha vez por todas de Abel Caballero para situar no trono ó alcalde da Cidade das Burgas. Ai logo!, xa era hora! Levamos tan só tres días co noso alcaldiño e Ourense, por fin, vai moito máis alá dos esperpentos de Valle-Inclán. Que se poña as pilas o de Vigo, que acaba de chegarlle a competencia.
Agora si que é verdade que Ourense está a ensinarnos o auténtico valor real da política. Por se tiñamos algunha dúbida. Por se tan só intuïamos o cheiro a podre que deixa. Agora apesta de tal maneira que nos vai pasar o mesmo que co fútbol desde os amaños das apostas: confiabas nos profesionais do balón e, zas; confiabas nos profesionais da política cando se subían a un atril e, zas. Nos profesionais de que? É verdade, é un dicir.
Tamén é certo que agora si que é verdade que Ourense será a causante de que botemos unhas risas no bar, na taberna, nas xuntas de veciños, no día a día, a causa dun pacto que se comeu vivo ó mellor esperpento do gran Valle-Inclán. Xa era hora de que os berros de Ourense cruzasen o Padornelo!

Finca Fierro. Martes, 18 de xuño de 2019

domingo, 16 de junio de 2019

A ESTRADA DO INFINITO

Corrín, corrín, corrín pola estrada que me levaba ó infinito, pero non había maneira, non avanzaba nada. Semellaba un sapoconcho en sosego. Non sei se era porque a nugalla era moita ou porque realmente non podía, non sabía correr. Algo tamén contaba o saber que, por moito que correse, non chegaría nunca. A ver... o infinito! O infinito nunca ten fin. Penso eu. Aínda que tamén é verdade que a cazurro non me gana ninguén. E por iso seguía correndo. Pola estrada do infinito. Ou a Nacional sen número. Que número se lle pode poñer a algo infinito?
Dicía que pensaba que non avanzaba, pero, en principio, acababa de adiantar precisamente a unha tartaruga que atopei pola beira esquerda da estrada. E un pouco máis adiante conseguín adiantar, superar a un lagarto, e iso que corría coma un condenado. Certo, axiña cansou e meteuse entre dúas pedras que formaban o marco dunha finca. Fago unha paréntese, ou mellor dito, sento un pouco nunha desas pedras para analizar se me atoparei cos malditos marcos por todo o percorrido, sendo este infinito. De todos é sabido que o asunto dos marcos ten o seu aquel. Feita a paréntese, o descanso, póñome de novo ó camiño porque a cousa vai para botar a barba a remollo. Tamén penso en que se me cuartearán os pés. Non obstante, sei que aguantarei coma un heroe.

Finca Fierro. Domingo, 16 de xuño de 2019

sábado, 15 de junio de 2019

ASOMO Á VENTÁ

Asomo á ventá e vexo como pasa o tempo pola beirarrúa de enfronte. Tamén pasa algún que outro coche e paxaros que voan na procura dunha ilusión. Miro para unha nube branca e penso que por detrás ten que estar unha quimera intentando viaxar a un planeta calquera. Asomo á ventá e vexo como se moven as follas dun carballo, que leva aí desde que o mundo xirou sobre a punta dunha aflición. Non sempre a felicidade se deita sobre a almofada dun pensamento. Ou dun soño. Na rúa, unhas palabras de certas persoas ensartan ou conectan unhas frases cheas de dúbidas ou faltas de convencemento. A dúbida é a desconfianza dunha acción. Ó mellor é o medo ou o temor.
Asomo á ventá e deixo caer sobre os edificios lindeiros unha ollada que nin eu mesmo sei se é transparente, diáfana ou opaca. Non sempre unha mirada vale máis que mil palabras. Hai olladas que quedan fixas no infinito e non ven nada. Por iso moitas veces somos cegos ante certas circunstancias. E no hai heroe que valla cando as adversidades de certos sentimentos quedan simplemente pegados no reflexo do cristal, do cristal da ventá. Asomo á ventá, a esta ventá e para non esbardallar, para non latricar máis, deixo tan só que a vida pase. Así de sinxelo. Así de doado.

Finca Fierro. Sábado, 15 de xuño de 2019

O POBO É SOBERANO

Acabouse o que se daba. Acabáronse os pactos e contrapactos. Algúns dos lugares que máis quero gobernaranos partidos que non quero (querer e non querer). Claro que eu ben sei que sempre fun algo torto para todo, pero politicamente falando, vou moito máis alá da miña teimosía. En Madrid gobernarán os contrarios. En Maceda xa hai semanas que o vaticinara. E en Ourense... en Ourense teño que baixar a testa e confesar que o pobo é soberano. Tamén é verdade que ó dicir isto asoma ós meu beizos un sorriso. Pero un sorriso burlón, claro. Porque o asunto, é dicir, o pacto ou pactos traen o seu aquel. Pero, repito, o pobo é soberano. Agora toca esperar acontecementos e ó mellor si que é certo que o pobo é soberano. Ó mellor é verdade que son torto de carallo. Por non ir co pobo soberano. Xa a probe da miña nai me dicía que lle saíra o máis protestón. Iso dito por unha nai é coma dicir o da ovella negra da familia. O certo é que ir sempre a favor dos débiles nunca me dará ganancias, pero... Pero hai sentimentos que aniñan na conciencia de cada un. A miña penso que é unha boa conciencia. Vai ti saber! Mirade, ata deixo que a miña conciencian a xulgue o pobo soberano.
Soberano tamén pode ser o que está a piques de acontecer no golfo de Omán. Cada vez soan máis forte os tambores de guerra. Oxalá quede todo iso nunha simple presunción; porque unha guerra só é boa para os que a inician, os que a propagan. Todo o demais serían perdas, principalmente nas vidas humanas, que neses casos sempre adoitan ser o máis inocentes. É certo que Trump seica aínda quere negociar e negociar. Pero deste desconfío eu unha barbaridade.
Soberanos si que asomaron personaxes españois en tan só dúas semanas. Se na pasada Rafa Nadal conquistaba París. Nesta foron Marc Gasol e Serge Ibaka conquistando nada menos que o anel da NBA, que son palabras moi maiores. Dáse a coincidencia de que Marc entra nos datos históricos por ser a única parella de irmáns (Pau Gasol) en acadar eses famosos e impresionantes aneis. E outro soberano é Pedro Almodóvar, que recibirá o León de Ouro de Venecia pola súa carreira.

Finca Fierro. Sábado, 15 de xuño de 2019

viernes, 14 de junio de 2019

ASUBIAR EN BRANCO E NEGRO

Sinto que se me vai a vida cada vez que intúo que a nostalxia dun tempo que foi queda atascada no bulleiro dunha eternidade que vai moito máis alá do eterno. Quero deitar sobre unha nube de algodón para esquivar o correr dos estraños que se queren facer amigos. Todos sabemos que hai, que existen amizades interesadas. Sinto que me quedo quieto aínda que estea correndo, porque hai sensacións que quedan ó albedrío dun pensamento. E penso que non me movo. Chamo pola idiosincrasia dunha lingua que se sente atacada pero que eu defendo, se fai falta, a golpe de espada. Ó mesmo tempo escoito o “dáme lume” de Fuxan os Ventos.
Sinto que me puxeron atrancos para que pegase a volta e non alcanzase a meta, pero souben agatuñar polos penedos de granito e choutar de galla en galla... de carballo. Tamén é verdade que non son quen para crerme algo máis que alguén, pero amola moitas veces que che intenten facer a cambadela. E hainos que queren poñer puntos onde simplemente van comas. Sinto que se me pega a melancolía a cada latexo de corazón que estoura, que rebenta por un asubío lingüístico que algúns queren desentoar a base de golpe de metal. Pero hai asubíos que deixan ritmos de cor. Sempre me gustou asubiar aínda que fose ou aínda que sexa en branco e negro.

Finca Fierro. Venres, 14 de xuño de 2019

jueves, 13 de junio de 2019

A VIDA ERA ASÍ

Baltasar Asirio Murado agachouse para recoller a aguillada que lle caera das mans cando quixo tirar da reata do burro que estaba atado a un salgueiro. Ó agacharse caéronlle todos os papeis que levaba no peto da camisa. Empezou a baduar porque todo lle saía ó revés. O probe non sabía de que lado lle viña o vento. A verdade é que por non saber case non sabía que estaba a pintar no monte con tres vacas e un burro, que lle daban máis traballo que ganancias. Aínda que el mesmo acababa por recoñecer que non había volta de folla, que a vida era así, e xa estaba. Polo menos para el.
Pois aínda que semellase parvo, el ben vía que había familias que vivían ben, que vivían na gloria, que vivían sen dar golpe. Por exemplo, a súa moza Zaida Medra Derivada, que era de familia boa, ricachona. O de súa moza era un dicir, xa que toda a aldea sabía que esta rapaza nin tan sequera sabía que existía Baltasar, o fillo da Marimacho. O que pasa é que a Baltasar gustáballe Zaida (a quen non, xa que era guapa, a condenada) e dicíalle a todos que era a súa moza e, co tempo, sería a súa muller. Pobre, ata niso non sabe de que lado lle vén o vento. Cando conseguiu recoller todo do chan, púxose ó camiño. Ó chegar á casa aínda tiña que cargar un carro de esterco. A vida era así. A del, claro.

Finca Fierro. Xoves, 13 de xuño de 2019

miércoles, 12 de junio de 2019

TRES ASTRONAUTAS

Tres astronautas; un ruso, outro holandés e o terceiro galego (por fin non hai ningún ianqui!), aseguran que hai vida intelixente e civilizacións extraterrestres. E dígoo con coñecemento de causa. Porque o astronauta galego son eu. Non foi difícil marchar por aí arriba. Fixéronnos un cursiño de nada que, iso si, era en inglés; aínda que nos deu igual, para o que había que saber... Todo consistía en paneis con luces verdes e vermellas. Sinxelo: coma un semáforo.
Como non había ianquis non puidemos despegar de Cabo Cañaveral; pero fixémolo desde o Río Vello, en Baños de Molgas, máis en concreto desde o meu lameiro (aínda que agora tocoulle ó irmán, pero como andei nel media vida coas vacas...). Antes houbo que cubrir, resgardar no lugar de Barricobos o escudo do Real Madrid que a un paspán se lle deu por esculpir alá polo 1976, para que non se escarallase a gran obra co que expulsase o foguete. O despegue foi rápido e sinxelo: o ruso deu a orde, o holandés premeu o botón verde e o galego, ou sexa, eu berrei un “ei, carballeira!” e para o espazo sideral marchamos. Cando pasamos sobre os Estados Unidos de América lanceille un “hai que roelo!” e a piques de contactar con Marte díxenlle ós colegas que “malo será” que non atopemos vida máis alá das estrelas. E atopámola; pero moito máis alá. Os alieníxenas eran tan intelixentes que merecen un Pingas á parte.

Finca Fierro. Mércores, 12 de xuño de 2019

martes, 11 de junio de 2019

VINTE MINUTOS

Unha menos dez da noite. É hora de estar na cama, pero non estou. Por que vou estar se tardarei en durmir? Así polo menos fago algo útil. O de útil é un dicir. Na cama podía soñar. Soñar esperto, claro. Porque se tardo en durmir, a ver que vou facer! O jazz de John Coltrane éntrame polos dous oídos. O fresco empezo a notalo nos brazos. Hoxe foi precisamente o corenta de maio. Hai refráns que teñen máis razón que un santo. Para iso son refráns. Dentro de nada vou ter que volver cear. A ver, desde as oito e pico da tarde... Fareino tan axiña coma recolla. Unha mazá con pan. Gústame máis que se fora soa.
Agora é Sabina quen me rapea optimistamente. Non sei facer nada sen música. Para pasear necesito música. Para traballar necesito música. Para escribir necesito música. Para ler... para ler, aínda que a música non me molesta, prefiro facelo en silencio. Unha en punto da noite. Noite pecha. Xa se pode dicir que estamos no día de San Bernabé. Patrón da Valenzá. Claro, por iso hai festas. Outro por certo, nin as cheirei. Xa non son o que era. Así nos pasa a moitos. Tampouco a música que escoito é a mesma. Agora é o meu admirado Jerry Goldsmith o que me introduce na cabeza a música, a súa música. Unha e dez da noite. Vinte minutos intentando facer algo útil. Algo que?. Vale; como de utilidade non ten nada, remato.

Finca Fierro. Luns, 10 de xuño de 2019

domingo, 9 de junio de 2019

FARTOS DE RAFAEL NADAL

Creo que entre franceses e españois, entre españois e franceses sempre houbo unha certa rivalidade de, chamémoslle, achegamento, polo menos. Hoxe os franceses teñen que estar xa un pouco fartos de Rafael Nadal. Practicamente todos os anos é o mesmo: sempre alzando a copa dos tres mosqueteiros. Doce anos (que xa son anos) ganando o Roland Garros. Ata eu recoñezo que ten que aburrir iso, o de ver sempre á mesma persoa ganando finais e máis finais. E se non que llo pregunten ó mellor xogador da historia do tenis, é dicir, a Roger Federer, que se viu impotente ano tras ano de vencer ó español. Creo que digo ben ó dicir o mellor xogador da historia. Nadal é moito Nadal, pero Federer, ai Federer, iso xa son palabras maiores, moi maiores.
Ata hoxe teño que deixar caer un canto a favor de Dominic Thiem, que, o pobre, plantoulle cara a Nadal e logo de xogar durante catro días seguidos, que iso, quéirase que non, desgasta. E o desgaste tivo que ser dobre só con saber que tiña enfronte a unha máquina de moer, de triturar sobre terra batida. Tamén son dos que digo que Thiem acabará ganando algún Roland Garros. Ou máis. Perdín media tarde de lectura ou de escritura, pero, que demo, mereceu a pena ver a ese portento baixo o ceo de París. Si, definitivamente, os franceses teñen que estar fartos del.

Finca Fierro. Domingo, 9 de xuño de 2019

sábado, 8 de junio de 2019

A TENISTA DE CAMAGÜEY

Unha vez máis a transición hebdomadaria métese de novo na elaboración, na realización deste recuncho. Que o momento de escribilo será completamente distinto do momento da súa lectura. Ou polo menos sería unha aventura sinalar quen será o vencedor do torneo de tenis de Roland Garros entre o español Rafa Nadal e o austríaco Dominic Thiem. A escritura realiceina o sábado, o partido debería ser o domingo e a lectura, xa vedes que día é. Pero ata poida que nin no momento en que estades a ler isto se saiba quen ganou. Porque a chuvia era a gran inimiga do torneo.
Non obstante, teño que recoñecer que ese parágrafo tan só foi a escusa perfecta para introducirme no que realmente quero contar. Porque o asunto vai de tenis. Dunha figura tenística de principios dos anos 30 do século pasado con raíces no meu Baños de Molgas. Máis en concreto dunha sobriña do reputado médico D. Samuel González Movilla (nas crónicas do mes de agosto de 1933 noméano como Manuel), que nacera en Ourense, no número 11 da rúa de Reza. Pero que, como era case normal naquela época e por unhas ou por outras razóns, marcharan para Cuba. Wasthy Conde, que así é como se chamaba a afamada tenista, acabara na lendaria, na mítica rexión de Camagüey.
Naquelas épocas, a realidade era que os torneos tenísticos, tal como se coñecen agora, nin tan sequera existían. Había as chamadas reunións deportivas. E realizábanse, por suposto, entre a boa sociedade de tal ou cal cidade ou rexión ou país. Naqueles tempos, o deporte tan só era para certos privilexiados (os demais rompían o lombo para eses; coma sempre, como é lei de vida). Semella que a nosa Wasthy Conde ganaba tantos partidos que a rexión de Camagüey quedábaselle pequena, polo que aproveitou unhas vacacións na Habana para dicir “aquí estou eu”. Como era guapa e como era simpática, incluso retranqueira, puxo a boa parte de Cuba ós seus pés. A prensa cubana gabouna de tal maneira que non tardou en comparala a Mirtha Mederos, outra das xoias tenísticas do país cubano.
Finca Fierro. Sábado, 8 de xuño de 2019

viernes, 7 de junio de 2019

PACTO POLA CLIMATOLOXÍA

Escuridade. Claridade. Noite. Día. Tempo tolo. Vou ter que pactar con climatoloxía, pois tan ben non preciso luz para escribir coma, nun suspiro, non ver un carallo. Nubes negras que asoman polo ceo ourensán. Raios de sol que penetran pola ventá da miña casa. Quero sol? Quero chuvia? Quero calor? Quero frío? Tanto me ten! Por iso non penso pactar con ninguén. Nin có lóstrego que se oe, nin coa chispa que abraia. Nin coa pinga de orballo que descansa na herba verde dun lameiro, nin coa gota de suor que esvara pola cara queimada dun servidor.
Tanto ten sentar á sombra dun amieiro coma sentirme Gene Kelly cantando e bailando baixo a chuvia. A Camilo Sesto chovíalle sobre mollado, mentres que ós Resentidos facíalle un sol de carallo. Así é que, climatoloxicamente falando, non penso pactar con ninguén. Que máis dá que caian chuzos ou que chova a cachón durante toda unha fin de semana coma que a canícula se deixe sentir durante toda unha hebdómada. Que pacte a andoriña coa rula, se queren. Ou o lagarto coa serpe. Agora mesmo o sol penetra con forza na cociña e sobra a luz acendida. Pero hai un cacho unha nube negra fixo que o día se volvera noite ficticia. Tempo tolo a tres días do corenta de maio. Non penso pactar co mes de xuño.

Finca Fierro. Venres, 7 de xuño de 2019

jueves, 6 de junio de 2019

COMO A UNHA PLUMA DE PAXARO

A cicloxénese Miguel fixo que parte do tellado do polideportivo de Baños de Molgas realizase o baile de San Vito. Que seica o levantou como a unha pluma de paxaro. A borrasca Miguel semella que fixo dano na provincia de Ourense. Aínda que eu, vendo tal cicloxénese, ou ben me coincidiu nun momento no que estaría pechado en algún lugar (coche, cafetaría ou casa) ou ben que o dano que fixo foi porque certas cousas non están tan seguras como se pensan. Perdón, como se deixan.
Porque eu sigo denunciando que certas obras foxen da calidade por arte de encantamento, ou sexa, pola arte do aforro por parte dos contratistas. Non é normal que, por exemplo, nese mesmo pavillón de Baños de Molgas o aire levante o tellado cando semella que o repuxeran facía pouco máis dun ano. De tan mala calidade era? Ou é que se lle escapou á seguranza? Ademais, se vos fixades, estes desastres sempre acontecen en recintos das administracións, que pagan as administracións: pavillóns, colexios, residencias. E o que é peor, en recintos que, moitas veces, albergan ou aloxan unha enorme cantidade de xente. Menos mal que no de Baños de Molgas non había ninguén. Porque tamén é verdade que, ultimamente, o seu uso disque brillaba pola súa ausencia. E sempre se dixo que, o que non se coida, acaba caendo.

Finca Fierro. Xoves, 6 de xuño de 2019

miércoles, 5 de junio de 2019

HEROE DE PACOTILLA!

Hai uns días anotei nun pano deses de papel que poñen as cafetarías nas mesas para limparse unha anotación relacionada coas polémicas declaracións de Santiago Cañizares sobre o accidente de Juan Antonio Reyes coa intención de escribir un Pingas e poñéndome da parte de Cañizares, estando a favor del. Ese mesmo día, pola noite (que é cando adoita escribir os relatiños), optei por esperar porque a propia Dirección Xeral de Tráfico recomendaba sentidiño nas declaracións, mentres non se soubese a que velocidade ía realmente (ou máis ou menos) Reyes.
Por certo, Cañizares declarara o seguinte: “Circular con exceso de velocidade é unha actitude reprochable. No accidente houbo máis vítimas. Reyes non merece unha homenaxe coma se fora un heroe”. As redes sociais seica botaron e botan fume. Pois ben, eu diría algo máis, agora que xa se sabe a que velocidade ía: que Reyes merece unhas hostias incluso de morto! Como para collelo e colgalo tamén. O que dicía Santiago Cañizares: que houbo máis vítima. Y que puido haber incluso moitas máis. Puido pagalas alguén que non tiña culpa ningunha. Non se pode circular a esas velocidades por moita “fama” que teñas ou por moi “importante” que te sintas. Outro por certo, en Andalucía seica xa o coñecían coma o Fernando Alonso. Heroe, heroe... heroe de pacotilla!

Finca Fierro. Mércores, 5 de xuño de 2019

lunes, 3 de junio de 2019

ANDAR POR ANDAR

Camiño pola beirarrúa esquerda dunha rúa calquera para chegar a unha meta que me puxen cando saín. Aínda que, a verdade, non sei cando chegará esa meta. Son dos que ando por andar. E dá igual que sexa por entre carreiros cheos de toxos coma se é por pontes colgantes. Tampouco me importaría andar polas veas abertas dun berro que esgaza un sentimento. Hai sentimentos que doen, e polos que se berra. Hai berros que rebentan e que non din nada. Camiño por entre as estrofas dunha canción de Sabina e pérdome na procura dunha sensación. Entendo que ás veces non é fácil camiñar. Por moito que me guste andar.
Andar por andar tamén ten o seu aquel. Andas pola beirarrúa esquerda cando, ó mellor, pola dereita hai unha sombra que alivia. Non obstante, as sensacións ou as opcións vólvense tortas e non lle fan caso ós meus pensamentos. Aínda que, eu, ben sei por que. Non é fácil andar por andar, mais eu tiro para adiante con tal de chegar a esa meta que aínda non marquei. Pode ser á volta daquela curva ou pode ser ós dous pasos. Son moi libre de poñerme metas. Incluso podo poñer as máis fáciles. Non lle teño que demostrar nada a ninguén. A miña meta póñoa eu nun punto concreto porque, xusto aí, me deteño, miro para un lado, miro para o outro, berro cheguei e xa está. Hoxe tocou andar por andar. Nada máis.

Finca Fierro. Luns, 3 de xuño de 2019

domingo, 2 de junio de 2019

480 FLEXIÓNS DE OMBREIRO

Abilio Esperto Rañado rise deses deportistas que se gaban continuamente das súas flexións, coma se fosen Rockys en estado de graza. Pero el, o fillo da Píntega, fixo o outro días 480 flexións... de ombreiro! Botou todo o sábado sabadete poñéndolle a rolla ás botellas do viño branco da derradeira colleita. Dándolle á máquina para que o cortiza penetrase polo bico da botella. Ás veces ata había que xemer un chisco. Non obstante, o máis esperpéntico do asunto é que Abilio Esperto (ó que por detrás lle chaman O Dios Bendito, aínda que de bendito seica non ten nada, pero a xente nas aldeas xa se sabe...) non proba o viño. É completamente abstemio. De aí que embotellase con luvas de vertedoiro. Non fose o demo que lle caese algunha pinga de viño nas súas mans de sacho labrego.
O Dios Bendito é abstemio desde cativo, desde que unha vez lle fixeron probar o viño cando andaba arrincando nas patacas. Sóubolle a unha medicina que lle facía tomar a nai a base de labazadas. Porque antigamente, ante as mamás ou papás e as persoas maiores non existía o adverbio de negación “non”. Se por un casual se che escapaba, axiña te puñan na situación correspondente. Pois iso, que sendo abstemio, hoxe, a Abilio Esperto dóelle un chisco o ombreiro dereito por culpa de 480 flexións. Que se rían agora os presuntos ximnastas.

Finca Fierro. Domingo, 2 de xuño de 2019

MAIORÍAS E PACTOS

Por esta vez non houbo nada programado de especial para a transición hebdomadaria, é dicir, entre a noitiña do sábado e o amencer do luns, ou sexa, o domingo. Resumindo, que esperemos que non acontecera nada extraordinario no sétimo día. Que dixo Deus que estaba para descansar. Así é falarei do auténtico acontecemento semanal, xa que non puiden facelo no Recuncho anterior. Que xa votamos e que, como non, tamén houbo sorpresas. Sorpresas para un servidor. Outros recibiron, falando claro, unha malleira. Como eu son o que escribo, falo das sorpresas, xa que non quero facer sangue nos derrotados e iso que sempre se dixo que gozamos moito máis que nos rimos moito máis coas desgrazas alleas.
Para min houbo sorpresa en Baños de Molgas, e non porque ganase o BNG, que, máis ou menos, esperábao, esperabámolo, senón pola forma que tivo de ganar, ou sexa, arrasando. Agora si ten catro anos por diante para demostrar a súa valía, pois non está suxeito a ninguén. E segundo ata agora podía achacar algo das ataduras, agora chégalle o momento para realizar os seus desexos e demostrarlle ós veciños que se non fixera máis fora porque non o deixaran. Esperaremos acontecementos.
Non obstante, a maior sorpresa coa que me erguín hai xusto sete días, foi con ese mesmo partido, pero en distinto concello, aínda que iso si, limítrofe; o de Vilar de Barrio. Iso si foi deses momentos nos que nin eu nin creo que moitos esperabamos. Que o Bloque vencese a toda unha institución ou “eternidade” en Vilar de Barrio.
Sobre os demais concellos que me interesan, ben por convivencia ou por proximidade direi que en Maceda o asunto aínda está no aire, aínda que penso que vai seguir o anterior, ou sexa, Rubén Quintas; que en Barbadás máis ou menos ganaron os mesmos, pois coido que seguirá o entendemento entre o PSdeG e o BNG; e por último, o detalle curioso estivo en Castrelo do Miño: 3, 3 e 3. O BNG perdeu a maioría absoluta, pero imaxino que pactará co PSdeG. Imaxino. Claro que a política é tan rara. É coma ese fútbol finxido; que pensamos que fan as cousas por amor ó club e resulta que, despois, por culpa dunhas apostas... Os partidos ou políticos sería por amor ó paisano de a pé, pero despois por uns intereses...

Finca Fierro. Sábado, 1 de xuño de 2019