martes, 30 de julio de 2019

A ROTONDA

Contemplo a rotonda desde a terraza da cafetaría e vexo como as sombras de algo están quietas, como as sombras de alguén se moven. Observo os coches que pasan e non hai un que circule correctamente pola rotonda. Un can espera ante un escaparate, sentado, e coa correa suxeita polo seu amo. Dúas pombas andan ás présas picando nas migallas das bicas que poñen cos cafés. Unha delas ata ten o valor suficiente para meterse dentro da propia cafetaría. Hai animais que non teñen vergonza! Un señor cruza un paso de peóns tan paseniño que non entende que o paso é para iso, para pasar e non para facerse dono del ou para eternizarse. Non pensamos nos demais. Nunca pensamos nos demais. Primeiro é a nosa comodidade. Despois, Deus dirá.
Soben a persiana dun piso para que entre a luz. Ata agora estaba baixada para que non penetrase o sol. As persianas están para iso: para subir e baixalas, para tapar o sol (e as olladas ou vistas indiscretas) e para abrirlle camiño á luz. Na tele empeza o partido de pretemporada entre o Real Madrid e o Tottenham. Por certo, quince días para que empece o auténtico espectáculo: a Liga. Hai mono de fútbol. A rotonda non se moveu. Móvense os coches arredor dela. Móvense mal, claro. A sombra da estatua da familia avanzou un chisco. Porque o tempo pasa e todo cambia.

Café O Chicote da Valenzá. Martes, 30 de xullo de 2019

TODO TEN O SEU AQUEL

Erguín logo de me sentar. Abrín os ollos logo de telos pechos. Marchei para o cabo do mundo para volver ó punto de partida. Todo volve ó seu inicio. Todo o que entra, sae. Todo o que vai, vén. Todo o que sobe, baixa. A vida, ás veces, quere gardarnos sorpresas, pero tan só é algo que desexamos nós; porque todo está aí, todo está escrito. É o destino? Non sei, pero todo está aí. Sorpréndennos palabras ben escritas, pero é porque, ata agora, non as usamos ou non as soubemos usar. Alguén descobre a Carlos Núñez, cando xa hai unha millonada de anos que Carlos Núñez anda coa súa música ás costas. Deixo de pensar porque estaba pensando.
Escribo porque quero contar, pero ó final hei de rematar. Porque todo ten un principio e todo ten un final. A vida ten o seu principio. A vida ten a súa fin. Menos aqueles que duramos eternamente. Erguín o sacho e deixeino caer. Porque ninguén é quen de deixalo suspendido no aire. Todo ten o seu aquel. Ata Chet Baker ás veces se acompaña de Stan Getz. Ou viceversa. Se acendo a luz para escribir, cando remate de facelo, teño que apagala. Cerrei os ollos logo de telos abertos. Con eles pechados, penso. Pero como xa pensei (porque os pensamentos ás veces son efémeros), volvo abrilos. E vexo un mundo que tivo o seu inicio e que terá tamén a súa fin. É lei de vida. Por moito que esta tivera o seu aquel.

Finca Fierro. Martes, 30 de xullo de 2019

domingo, 28 de julio de 2019

ENTRE LERIAS PODRES

Por detrás de min pasou un coche. Facía ruído. Estou sentado na terraza dunha cafetaría e polos auriculares Elton John e Kiki Dee deixan escapar as súas voces co tema “Don´t Go Breaking My Heart”. Un plástico baila pola beirarrúa impulsado polo vento. Vento case inexistente, pero como o plástico non pesa... Máis xente sentada na terraza. Máis coches pasando por detrás de min, e facendo ruído. Estou pegadiño case á propia rúa. Pasa o autobús, que fai aínda máis ruído. Doulle un sorbo ó café.
Escoito agora a Elvis Presley co tema “Can´t Help Falling In Love”. O rei do rock cunha fermosa balada. Foi en tres tragos máis; o café. Unha señora le unha revista e un señor, noutra mesa, o xornal. Eu acabo de ler o segundo xornal de cada día. O vento é inexistente, pero as follas dunha árbore que está a cinco metros de min (medidos á ollo, por suposto) bambean un chisco. Ás follas pásalles coma ó plástico: como non pesan... Eu tampouco peso moito, pero, por sorte, o vento non me leva. Quixo levarme unha vez no Cabo Touriñán, pero vendo o que lle estaba a pasar a unha señora de peso moi pronunciado, este servidor xa nin intentou saír do coche. Que un non é parvo. Vedes, entre lerias podres, alá foi o Pingas, alá matei o tempo mentres tomaba o café e alá vai o domingo. Porque marcho para a casa. E xa na casa é coma se rematara o día.

Café Brétema da Valenzá. Domingo, 28-07-2019

UNHA MAÑÁ NO MONTE MEDO

Pois si; o vento furga por entre os dedos da man dereita porque os da esquerda téñoos pechos. Ou sexa, teño a forza metida nun puño. A esta collina cando me acochei entre unhas xestas pensando que rondaba pola contorna un lobo de pelo gris e cairos que metían medo. Naquel momento si fungaba o vento por entre os codesos. A mañá amosa tan só unha pequena nube no firmamento. Tres vacas no monte Medo. Un can de palleiro. E un burro mirando para o ceo. Cando intúo que o medo se pode excarcerar, abro o puño e deixo que o vento furgue xa por entre os dedos da man esquerda. Pouco a pouco saio do escondedoiro e deixo que o can de palleiro se achegue a min dándolle ó rabo de contento. Canto o quero!
Ó lonxe, unha rula aniña entre unha silveira e unha vaca está á espreita de oír o zunido dun tabán. É esa vaca que, tan axiña como escoite ese son, erguerá o rabo e “abeirará” por Sudalomba abaixo. Como nada sucede, as tres vacas seguen a pacer, o can de palleiro a xogar comigo e o burro esperando a oportunidade de largar para o muíño do Dositeo, onde máis seguro que obteña a recompensa coa presenza da burra do muiñeiro. Como o sol aperta xa, collo a vara de salgueiro e inicio unha pequena conversa cos animais para que empecen a moverse camiño de Baños de Molgas. Non llo ordeno dúas veces. A tendente a “abeirar” emprende o camiño antes de que un moscón lle amargue o día.

Finca Fierro. Domingo, 28 de xullo de 2019

sábado, 27 de julio de 2019

ATRANCOS PARA O LABREGO

Unha semana máis (e van...) a política está nese punto morto que, polo menos a min, xa me cansa, xa me aburre; confesando, iso si, que nunca fun nin quero ser un politicólogo. Ademais, se hoxe non temos goberno non é porque eles (uns e outros) non saiban pactar, senón porque nós non soubemos votar. Así é que, veña, ánimo e a ver se para as próximas eleccións atinamos mellor na diana. Porque isto semella que vai dereitiño coma un rego a novos comicios.
Aínda que diga que a política está nese punto morto, entendeuse perfectamente que é en relación ó asunto de formar goberno. Porque, sinceramente, a política non para nunca, está sempre actuando. O que pasa é que moitas veces faino pesimamente e sempre vai en contra dos máis necesitados. Por exemplo, dos labregos. A pesar de que estes son a base esencial da vida. Porque a terra é a que dá a vida. E a terra trabállana os labregos. Agora Facenda quere multar ós gandeiros que non declaren a cesión dos dereitos de pago único da PAC. E como van facer? Se o que están facendo é unha cesión, non unha venda. Ademais, que lle andan rebuscando a un dereito que, ó mellor, non chega nin ós 100 euros. Ademais, moitas das cesións son entre familiares, polo que non hai ningunha transferencia de cartos.
Xa co sector vitivinícola queren facer o mesmo. Empezan a obrigar a asegurar a todos os xornaleiros que participan nas vendimas. Vendimas que, moitas veces, son de tan só dous ou tres días. Pero ti tes que perder antes un día para presentar uns papeis nos que tes que asegurar, por exemplo, a un familiar. Porque nas vendimas pasa como nas cesións dos dereitos de pago único: que quen realmente participa neses traballos é a familia ou amigos íntimos (que é coma se foran familia). Non me estraña que o sector primario, no noso país, estea sempre de capa caída. Normal, con todo o que foi, é e será atacado. Porque non temos dous dedos de fronte. Que todo sae da terra! Á agricultura, ó gandeiro, ó labrego sempre lle puxeron atrancos que tivo que superar a base de bágoas suor e... Por Deus bendito, se nin tan sequera poden ter galiñeiros! Xa chega! Basta xa!

Finca Fierro. Sábado, 27 de xullo de 2019

viernes, 26 de julio de 2019

COMA UN ESTOURO DE FELICIDADE

Coido que o silencio dunha laverca semella bastante ó ruxerruxe dun sapoconcho á velocidade de Usaín Bolt ou de Carl Lewis. Tamén o ergutío dun mozo que está no alto do Outeiro do Corno baixa mansiño por Entreloríos e o Alto da Pitediña para que alguén, calquera veciño de Baños de Molgas, o escoite desde a carreira dos Poulos. Hai xente que pensa que é fácil e sinxelo outear o horizonte para divisar a brillantez que asoma nos ollos dunha curuxa. É moi difícil. Porque ás veces as distancias son enormes, os horizontes son eternos.
Hai xente que disimula cando non ve, sen se decatar que palpan os coiros de pita que puxo alguén logo dun forte esbirro. Tal esbirro puido proceder cando o autor destas palabras (ou outra persoa calquera, aínda que non pronunciase ou escribise palabras) mirou cara ó sol, e foi aí, nese momento, cando semellou que as súas entrañas rebentaban. Ás veces o sol é traizoeiro de carallo. Coido que a cor da flor do toxo semella bastante á ascensión dun foguete que se lanzou á hora de rezar o santo, santo, santo na misa maior do patrón parroquial, ou sexa, do San Salvador de Baños de Molgas. O foguete, cando non puido subir máis, estourou. Foi nese momento cando se pode dicir que a miña alma (repito, a miña alma, e non a de ninguén máis) ascendeu ós ceos. Mellor aínda: foi coma un estouro de felicidade.

Pizzaría Vivaldi da Valenzá. Venres, 26 de xullo de 2019
Finca Fierro. Venres, 26 de xullo de 2019

jueves, 25 de julio de 2019

O MELLOR SANTO BEBEDOR

Sei, e creo que con razón, que Rutger Hauer empezou coa súa auténtica fama cando pronunciou aquela mítica frase en “Blade Runner” que dicía: “Eu… vin cousas que vós non creriades: Atacar naves en lapas máis alá de Orión. Vin raios C brillar na escuridade preto da porta de Tannhäuser. Todos eses momentos perderanse… no tempo… coma bágoas na chuvia. É hora de morrer”. E Rutger Hauer morreu o pasado venres, 19, á idade de 75 anos. A categoría deste actor holandés vai moito máis alá desa simple frase.
Lémbrome moito del cada vez que me vén á cabeza a película de “Lady Halcón”, aínda que aquí, nesta, quen realmente me impresionou (e onde a descubrín) foi Michelle Pfeiffer. Pola súa beleza. Máis tarde habería outra actriz que me deixaría pampo, tamén pola beleza, cando a vin en “O meu gran amigo Joe”, e non era outra que Charlize Theron. Pero a Pfeiffer en “Lady Halcón”, iso é o non vai máis. E ese recordo arrastra, como non, a Rutger Hauer. A inmensa maioría cinéfila pensa en Hauer polos seus traballos nas dúas citadas, en “Os señores do aceiro” e en “Batman Begins”; pero a min xa me fascinara en “A lenda do santo bebedor”, un filme practicamente descoñecido, pero no que actuou de forma espléndida. Ata penso que é a súa mellor actuación en toda a súa carreira. Que a terra lle sexa leve ó mellor replicante e ó mellor santo bebedor cinematográfico.

Finca Fierro. Xoves, 25 de xullo de 2019

miércoles, 24 de julio de 2019

POLO ARNOIA ABAIXO

Corrín polo río abaixo e non afoguei. Porque o río estaba seco. Nunca tal se vira. Había anos en que o río Arnoia levaba moi pouquiña auga; pero sempre había algunha cando discorría pola vila de Baños de Molgas, máis en concreto, desde o balneario ata a fonte do muíño. Pero hoxe... hoxe ía seco. Podía correr por el que non afogaba. E claro que corría. Tiña que aproveitar. Outras cousas máis raras se viran nese mesmo río. Unha vez vira, tamén polo río abaixo, correr unha troita de pé. E o domingo de Resurrección de non lembro que ano (quizais alá polo 1968) vin a Jesucristo saír do Pozo d´Agrade. Non hai quen me quite da cabeza que estaba resucitando precisamente nese momento. Ó mellor errei, pero entenderase que era moita coincidencia de Cristo.
Tamén no 1975 (ano arriba, ano abaixo) botei 33 tardes seguidas choutando polos pasadoiros (nós diciamos pasaus) para cruzar o Arnoia para o monte de Pinouzos, xusto onde hoxe está a ponte da estrada que nos leva a Foncuberta ou á Chaira ou á Lagoa de Almoite. A Pinouzos ía coas vacas para o monte. Mais era raro ir 33 tardes seguidas para o mesmo lugar. Ás veces ía para As Costelas, ou para O Lameiro Longo, ou incluso para o Medo. Aínda que, para este, iamos máis polas mañás. Pois desde a ponte de Pinouzos botei a correr polo Arnoia abaixo e non afoguei. Porque estaba seco.

Cafetaría A Pedreira da Valenzá. Mércores, 24 de xullo de 2019

FABRICIO ARTELLÁS, O LISTO

Fabricio Artellás quería ir pola beirarrúa esquerda da Valenzá, pero daba o sol. O fillo da Carracha colleu entón pola beirarrúa dereita, pola que daba a sombra. O fillo do Alacrán era listo. Porque el ben vía, ben notaba que a calor era suprema, extraordinaria. Como Fabricio sempre tivo algo de esaxerado, tamén aquí esaxerou un pouco. Díxolle a un, a un calquera que pasaba polo seu lado, que, á sombra, habería polo menos uns 42 graos. Cando na realidade, á sombra, non sei se chegariamos ós 33 graos. Certo que a calor era suprema, extraordinaria, pero estaba a levantarse un pouco de aire que daba a sensación dun alivio fresquiño.
Certo tamén que o dos 33 graos foi así á ollo. Claro que esta expresión non procede moi ben para descubrir ou describir a temperatura. Creo eu (e tamén o cre Fabricio Artellás, o fillo da Carracha e do Alacrán, que nacera nun recanto dun pequeno barrio de Baños de Molgas) que a expresión á ollo é máis ben para medir ou para analizar ou para adiviñar unha distancia. Por iso é que o da temperatura ós 33 graos sería máis ben por intuición ou polo tacto da calor na pel. “Non o cres así, Fabricio?”. Será. Se ti o dis. Dáme a razón coma os parvos. Pero Fabricio é un tío listo. Moi listo. Percorreu toda A Valenzá pola sombra. Aínda así suaba coma un carneiro. Quizais porque a esaxeración esa dos 42 graos xa o facía suar.

Pizzaría Vivaldi da Valenzá. Mércores, 24 de xullo de 2019

martes, 23 de julio de 2019

TAREFAS PATRIÓTICAS

Sabemos que as guerras adoitan inicialas os políticos, pero quen realmente paga a desfeita é o pobo. Polo que axiña, o pobo, iniciada esta, empeza a actuar. Segundo contan as crónicas, alá polo 12 de agosto de 1936, ós pouco días de iniciadas as hostilidades, unha comisión de señoras e señoritas de Baños de Molgas emprenderon a busca de diñeiro e especies por todas as aldeas do concello para “o noso glorioso exército combatente”. Semella que a tarefa “penosa e altamente patriótica” que realizaron as distinguidas damas de Baños de Molgas comentouse con fervor por toda a provincia.
Seguindo co “patriotismo” molgués, dous meses máis tarde, foi digno de encomio o xesto digno e xeneroso dos señores Florencio Salgado e Samuel Movilla, propietarios do balneario, que ofreceron gratuitamente 40 camas e a asistencia do doutor Movilla e o seu fillo para outros tantos feridos ou convalecentes de campaña, incluídos, por suposto, os baños desas augas tan indicadas para afeccións como a gota, a asma, a sinusite, o reuma...
Como se ve, son dous exemplos nos que o pobo pon todo da súa parte: a axuda, o sacrificio e as mortes. Porque é o pobo o que morre sempre, ou polo menos un pouco, en algo que, moitos, nin saberían por que se iniciou. Penso moito no meu pai, un labrego que, con 18 anos, que ía saber el por que estaba loitando.

Finca Fierro. Martes, 23 de xullo de 2019

lunes, 22 de julio de 2019

ODIO PINTAR!

Pintor, que pintas con amor. Con amor? Odio pintar a casa! Sempre o odiei. E non polo mero feito de pintar (total só é darlle co rolete para arriba e para abaixo, máis ou menos), senón polo que hai que facer antes. Polos obxectos que hai que retirar. Polos mobles que hai que mover. Polas lámpadas que hai que quitar ou tapar. Polos malditos marcos das portas. Polos estúpidos enchufes ou caixas da luz. Polos fatos zócalos. Polo traizoeiro chan. Porque neste pos periódicos e plásticos; que se moven, que se escorren, que se embeleñan, que se enmarañan. Odio pintar a casa! Que te pos coma un divino cristo. Que despois fregas e fregas a pel ata poñerse vermella e nada; sempre quedan pingas, marcas de pintura nela.
Menos mal que só foi o corredor e a cociña. Que se chego a pintar toda a casa, prometo que me acordo a conciencia do autor que compuxo o de “pintor, que pintas con amor”. Non obstante, cando un dos rapaces botou a cabeza fóra da habitación, eu, para disimular, como non, solteille aquilo de... “pintor, que pintas con amor”. Tan axiña como cerrou de novo a porta, eu seguín dálle que dálle a un traballo monótono, aburrido, desesperante e coa paciencia á flor de pel. Porque por detrás andaba a “parenta” coa súa ladaíña: que se alí queda un “lamparón”, que se naquel recanto non lle deches, que ten conta que non pingues moito, que zumba e dálle. Odio pintar!

Finca Fierro. Luns, 22 de xullo de 2019

sábado, 20 de julio de 2019

A LÚA

Aínda que queira non podo falar do Goberno porque, no momento de escribir este Recuncho, aínda non hai nada de nada. Semella que, ó final, si se vai formar; pero ó mellor aínda os flocos e contraflocos dos pactos mandan todo ó garete. Así é que vou falar de algo que non me traizoa nunca. Porque cada vez que miro para ela, a moi condenada sorrí e chíscame un ollo. A lúa. Estes días hai celebracións, comentarios, artigos, documentais, anécdotas e estudos a darlle cun sacho. Porque está de aniversario. Hai 50 anos que uns americanos puxeron o pé nela. Estes pensan que a conquistaron. Pobres!Cando na realidade é unha cousiña aí tan ben posta, que é ela a que nos conquista a nós desde que o mundo e mundo. A lúa é moito máis que unha conquista, que un descubrimento. Quen non mira para ela e, a maioría das veces, queda extasiado, ou soña, ou lle compón versos, ou lle enfoca unha cámara. Cantas películas pode haber sen que en algunha escena non saia a nosa amiga? Penso que ata se poderían contar cos dedos das mans. A lúa atrae, a lúa fascina, a lúa hipnotiza, a lúa abraia, a lúa ensínanos a súa cara en catro fases; por se non posa ben dunha maneira, seguro que cando está na fase chea, aí xa racha con todos os sentimentos. A lúa inflúe nas mareas. Certo. Pero tamén a lúa é un mito: que se hai que sementar en tal fase, que se hai que recoller en tal outra, que se hai que parir en cuarto minguante, que é mellor non embotellar en cuarto crecente. Ela, pobre, non di nada. Ela tan só está aí para que a contemplemos. E gocemos.

Gozar non podemos gozar coas perspectivas de futuro de Ourense. Porque o mercado laboral segue expulsando traballadores fóra da provincia, segundo dicía o sábado este xornal. Estamos acabadiños; sen traballo, sen poboacións, sen nada. Dixen sempre que eramos e somos o ollo do cu. Menos mal que xa temos aí o ano 2021, no que, a Xunta, di que, grazas ó Xacobeo, crearemos o demo (ou o Santiago) de postos de traballo. Un maná! Pero, claro, ata o 2012 estaremos a velas vir, a ver como caen os pans cocidos do ceo. Se caen. Como a lúa non nos mande algo...

Finca Fierro. Sábado, 20 de xullo de 2019

viernes, 19 de julio de 2019

NUNHA POMPA DE XABÓN

O día que se parou o mundo, eu estaba nunha pompa de xabón. Todo estaba parado, ata a propia pompa; que me colleu a uns mil metros do chan. Os coches estaban parados, a xente estaba quieta, os paxaros e avións pairando, a auga que caía dos canos das fontes en suspensión. Non había vento. Todo, absolutamente todo estaba parado, ata o respirar de calquera ser vivo, ata as nubes que pululaban polo ceo. Tan só os latexos do meu corazón se movían. Non entendía nada. Todo quieto, todo morto, menos o meu corazón. A ver se agora é verdade iso de “son todo corazón”. Cos demos que levo dentro. Quero mirar desde a burbulla. Non podo. Nin os ollos me obedecen, nin o pensamento sabe actuar.
Todo está quedo, inmóbil. Só ese ritmo monótono, tranquilo e sen pausa; só ese latexo permanente. Corazón de ferro, corazón eterno, corazón nun puño. A pompa non se move. Nada se move. Todo é claridade. Todo é silencio. Menos os latexos dun corazón que non entendo. Nin tan sequera sei por que latexa. O día que se acabou o mundo, eu estaba nunha pompa de xabón. Sigo nela. Porque nada se move. Polo que non se pode romper. A non ser que o meu corazón latexe con moita forza. Pero nada, sempre ó mesmo ritmo monótono. Quero rezar mentalmente para que ocorra algo. O pensamento non me obedece. Todo está parado.

Pizzaría Vivaldi da Valenzá. Venres, 19 de xullo de 2019

jueves, 18 de julio de 2019

A PONTE DA INFANCIA

Quero marchar para esconderme detrás da Porta de Alcalá, pero tardarei moito en chegar. Porque estou debaixo da Ponte das Cabras, en Baños de Molgas. Nada, simplemente me atopo contemplando os peixes do río Arnoia. Xa case non se ven. Cada vez hai menos. Estamos extinguindo o mundo. As especies do mundo. As cousas do mundo. Non temos conciencia. Por certo, por que á miña se lle deu por pensar na Porta de Alcalá. Ó mellor é que quero facer de Víctor Manuel e cantarlle á Ponte das Cabras. A verdade é que o tema musical daría para moito. Para moitos versos e retrousos.
Non crucei eu veces esa ponte! Cando ía para Os Milagres. Cando ía para o monte Medo coas vacas ou para Detrás das Poulas ou para o Outeiro Barbeiro. Incluso ás veces cando paraba nos Lamas, nos lameiros do Trono, e a pesar de que eu e as vacas torciamos á dereita, xusto onde empeza a ponte, digo que ás veces botábame a correr e cruzábaa. Polo mero feito de cruzala. Simplemente por lle tocar ás varandas de ferro; unhas veces coas mans, outras veces coa vara; para facer ruído, ou música. Sabíalle dar certos ritmos musicais ós golpes das varas. Eu, naqueles tempos, era un artistiña para todo. A Ponte das Cabras, a ponte dos paseos practicamente diarios, a ponte dos recordos, a ponte á que lle puña musiquiña da infancia, ou sexa, inocente.

Pizzaría Vivaldi da Valenzá. Xoves, 18 de xullo de 2019

miércoles, 17 de julio de 2019

PAGA E TRABALLA!

Sentado na terraza dunha cafetaría, á sombra. É dicir, que estou na gloria. Logo, para máis aquel, cóbranme polo café o mesmo que se o tomase na barra. Logo, para máis inri, sérvenmo. Digo isto porque, nesa semana que andei por certas zonas de Burgos e Soria quedei alucinado co asunto da hostalaría, máis en concreto das cafetarías, mesóns e bares. Entraba nun ou nunha, sentaba para que me atendesen, e quedaba a velas vir; ata que caía na conta de que había que ir pedir a consumición á barra.
Despois, na maioría deses locais, quedei aínda máis pampo cando vía o “morro”, a “cara” que tiñan; sen andar con días santos, poñían os seus propios letreiros, os seus propios anuncios nos que advertían que non se servían as consumicións nas mesas. Ou sexa, que se as querías, amigo, apanda e vai por elas. Búscate a vida, cliente! Paga e traballa, caramba! Porque, para máis carallos, o café (que é o que tomo eu) é moito máis caro que en Ourense. E moito máis malo, claro. A muller, por exemplo, xa desde o primeiro momento botouse ó descafeinado. Os camareiros de Burgos e Soria non sei que soldo terán, pero traballo, o que se di traballo, non levan moito. O cliente fai de camareiro. Sen soldo, claro. Cada vez estou máis convencido de que, practicamente en todo, vivimos nun sitio privilexiado. Temos a mellor climatoloxía do mundo e a mellor hostalaría.

Pizzaría Vivaldi da Valenzá. Mércores, 17 de xullo de 2019

martes, 16 de julio de 2019

POLOS LAMEIROS DA...

Quero botar a correr polos lameiros da misericordia, pero non consigo moverme do sitio. Non me sinto áxil, non me noto lixeiro. Quizais porque un asubío, un simple asubío trastornou todos os meus pensamentos. Ás veces, a sinxeleza vólvese criminal, destrutiva, algo non esperado. Pero é igual; hai que seguir para adiante. Aínda que custe botar a correr polos lameiros da conmiseración. Sei que en minutos, ou incluso en segundos, correrei coma un galgo polos camiños da esperanza. Porque todo pasa e todo cambia. Como cambian as tornas cando o si se volve non, ou viceversa; cando o sorriso está preñado de romanticismo e se volve bagulla chea de dor, ou ó revés.
Quero botar a correr polos lameiros da incomprensión. Non sempre o verso do poema se le como foi escrito, nin a noite calma os nervios dos soños. Quen máis quen menos opta pola ilusión dunha eternidade sentada nunha vida sosegada, nunha vida chea de palpitacións por un desexo que foi, que é, e, por que non?, que será. Quero botar a correr polos lameiros da inxenuidade. Sempre hai esperanza aínda que os atrancos sexan enormes, case insuperables. Pero aí está a esperanza, no “case”. Todo consiste en pegar un brinco e pasar ó outro lado. Se no primeiro intento non vai, berramos, berramos moi forte e seguimos choutando. Ou rebentamos ou pasamos. Pero ningún lameiro me fará recuar.

Finca Fierro. Martes, 16 de xullo de 2019

lunes, 15 de julio de 2019

A ALMOFADA VERDE

Pouso a cabeza sobre unha almofada verde e contemplo o azul do ceo. Dun ceo con tres ou catro nubes que se deslizan cara ó sur na busca dunha eternidade que non ten fin. Penso na claridade do día cando está a piques de asomar o luscofusco dunha conciencia diaria, ou semanal. Non a calquera hora hai ceos que debuxan un conto mentres intento vencer o sono. Agora cada quen que pense o que queira sobre o refulxir das estrelas.
Soergo un chisco a cabeza e deixo que a almofada verde se inche para, nuns segundos, deixar caer de novo esta miña intelixencia que, por suposto, é efémera. Tan efémera que non sei como fuxir do cometa que levo dentro. Quero agarrarme á cola deste pero a distancia é tan enorme, tan inxente que deixo que se perda tras a miña ollada. Unha ollada que se enche de auga porque a melancolía é o pracer de estar triste. Non estou triste. Pero tampouco estou para botar as campás a voar. Por iso deixo a cabeza sobre a almofada verde, pecho os ollos e o “Bolero” de Ravel lévame polo espazo sideral seguindo o ronsel do cometa. Soño co bater de ás dunha rula gris e sinto que a vida corre ás présas. Aínda que, de cando en vez, acougo sobre o seu niño e noto como a felicidade infla a almofada verde para que a miña melancolía empreñe de ledicia, de amor e de consolo. Que máis quero!

Finca Fierro. Luns, 15 de xullo de 2019

TURISMO CINEMATOGRÁFICO

Xa o dicía Rubén Blades: “a vida dáche sorpresas...”. Levei unha grande hai poucos días en San Leonardo de Yagüe, na provincia de Soria, cando dando un paseo coa muller, e de casualidade, atopeime coa estación do ferrocarril desa localidade e cuns paneis publicitarios que me deixaron pampo. Tanto que non me explico como, logo de buscar datos e máis datos sobre ese municipio para pasar uns días de vacacións, non atopei nada relacionado coa rodaxe da película “Doctor Zhivago”.
Porque eses paneis explicaban que nesa estación (agora pechada e coa vía do tren convertida en paseo) e nos piñeirais próximos rodáronse escenas do filme de David Lean. A gran anécdota estaba en que, logo de fartarse de esperar no inverno a que nevase sobre Soria (había que simular que se estaba en Rusia) e non facéndoo, non lles quedou outra que rodar no mes de xuño, polo que a Omar Sharif tiñan que limparlle o suor cada dous por tres, xa que, o pobre, andaba máis que abrigado e a calor era moita. Un afeccionado fotógrafo da localidade deixou constancia desa rodaxe na que, por suposto, participaron moitos veciños, que compartiron espazo e tempo co gran Omar Sharif e coa fermosísima Julie Christie. Pero sigo sen entender por que o concello non se aproveita desa ocasión. Hai moita xente que se dedica só a iso, ó turismo cinematográfico: a ir polos lugares nos que se rodan películas.

Finca Fierro. Luns, 15 de xullo de 2019

domingo, 14 de julio de 2019

ESTAMOS AFEITOS

Xa estamos tan afeitos ós naufraxios das pateras que empezamos a pasar un pouco das noticias, das pequenas novas que saen nos xornais, porque, tamén é verdade, que cada vez ocupan menos espazo, menos liñas nas súas páxinas. Por exemplo, hai xa algúns días, en Túnez, naufragou unha patera con 81 desaparecidos e, nada, un pequeno recantiño nunha páxina dos periódicos. Se o naufraxio fose nun país “civilizado”, todos os medios de comunicación estarían analizando os por ques, os prós e as contras, a altura das olas, a madeira da patera ou a elasticidade do bote, a circunferencia do flotador, as millas que levaban percorridas e as millas ou metros que faltaban para arribar ó seu destino.
Así mesmo, usarían algunha páxina máis ou algún informativo extra para distribuír ós ocupantes da patera en xénero, idade e circunstancias, para rematar, iso si, cunhas biografías exhaustivas de todos os afogados. Para concluír, por suposto, nunha calamidade chea de mala sorte. Mentres que, a realidade, amosábanos tan só un número exacto: 81 e o demais, que máis dá, eran simples inmigrantes que que carallo ían buscar a outros países. Estamos tan afeitos que nos volvemos inmunes antes as calamidades da nosa existencia. E hai moitas. Pero quen as padecen son os demais, os inadaptados, os negros, os mouros, os inferiores, os baldroeiros.

Finca Fierro. Domingo, 14 de xullo de 2019

sábado, 13 de julio de 2019

VACACIÓNS AUTÉNTICAS

Hai tanto tira e afrouxa entre uns e outros para formar Goberno que non hai maneira. Pois xa que aínda non hai Goberno para España, si houbo vacacións para un servidor. Vacacións auténticas, digo. Case todos os anos procuro saír uns días pola Costa da Morte, aínda que, de cando en vez, opto por fóra de Galicia. Coma este ano. Que un día falando na casa, comentamos algo do Parque Natural de Río Lobos, porque a muller e máis eu haberá uns 25 anos que o visitaramos e gustáranos. Así é que para aquel recuncho de Soria marchamos. Sete días tan só, dos que recortamos un porque os rapaces... os rapaces, xa se sabe, isto dos monumentos e pobos bonitos non vai con eles. Polo que non me quedou outra que facer coma os políticos: negociar de aquí para alá. Pero, claro, ó non ser político... non vimos moitas cousas que eu pensaba ver. Non obstante, o esencial si que quedou na retina dos meus ollos.
Quedaron, de camiño, os fermosos castelos de Peñafiel e Peñaranda de Duero. Quedou na retina, logo de chegar a San Leonardo de Yagüe, a inmensa catedral de El Burgo de Osma, que parece mentira que un simple pobo teña ese impresionante monumento. Ó segundo día tocoulle ó canón do Río Lobos, coa súa ermida de San Bartolomé e coas súas omnipotentes paredes nas que aniñan, viven e pousan os voitres. Que marabilla contemplar o seu planar. Vimos Ucero e San Esteban de Gormaz, que é precioso. Ó día seguinte tocou ir ó desfiladeiro de La Yecla e a Santo Domingo de Silos, pura arte para contemplar con tempo e con paciencia. Esta é a que lle falta ós rapaces. “Que se en tal caso a natureza”, dixeron. Total, que nos largamos a 101 quilómetros para ver a Laguna Negra, que nos gustou e, menos mal, lles gustou; principalmente o paseo polo río abaixo.
Como ós rapaces isto da arte nin fu nin fa, fomos a muller e eu ver Calatañazor, unha aldea máis que fermosa. Pola tarde volvemos a esa zona cun dos rapaces para ver La Fuentona, algo moi semellante á Laguna Negra.
De volta para a casa, visita obrigada a Carrións de los Condes. E xa en Ourense... como unha frecha a ler os xornais. Como os botei de menos! E iso que os consultaba pola Internet, pero... non é o mesmo.

Finca Fierro. Sábado, 13 de xullo de 2019

jueves, 11 de julio de 2019

ETERNA E INFINITA

Benvidos ó mundo da fantasía no que a distancia vai de aquí ata alá e volta a empezar. Porque todo o que vai, vén; todo o que entra, sae; todo o que sobe, baixa. Benvidos ó mundo da fantasía no que Vangelis navega pola melancolía de “Blade Runner” e Harrison Ford vai á caza e captura do replicante Roy, que deixa escapar bágoas na chuvia. Todo un clásico da ciencia ficción, na que os soños, os meus soños acougan por fin ante o mellor tema de amor que se compuxo nunca para unha película.
Benvidos ó mundo da fantasía no que corro por entre as carballeiras dunha infancia que non rematará nunca. A nenez será eterna. Aínda que morra de vello. Que morrerei. Pero incluso no derradeiro suspiro unha imaxe bailará na memoria para que saiba que nunha época fun feliz, inmensamente feliz. E a pesar das calamidades e miserias, dos medos e dos castigos. Benvidos ó mundo da fantasía no que penso que a música amansa ás feras e os libros lévanme polos camiños da vida. Dunha vida chea de ilusións e desexos, de sorpresas e realidades. As penalidades tan só quedarán almacenadas nun recantiño da memoria por se aquel. Pero quen quere lembrar a incerteza dun momento? Quen quere deixar de escoitar o blues de “Blade Runner”? Benvidos ó mundo da fantasía, da miña fantasía. Que será sempre eterna e infinita.

San Leonardo de Yagüe. Xoves, 11 de xullo de 2019

miércoles, 10 de julio de 2019

SUBIDA Á LAGOA NEGRA

Hai rutas turísticas que cansan. Estou canso. Pódese dicir que botei case todo o día andando. Dóenme os pés e dóenme as pernas. E un pouco a cabeza porque tamén as incertezas cansan. Porque os rapaces pasan moito de igrexas e monumentos, por exemplo. Polo que hai que buscar outras alternativas, outros eventos, outros lugares, outras rutas. É nese momento cando a canseira se apodera máis da cabeza que do resto do corpo. Porque uns queren un lugar e os outros engurran o fociño. Porque uns prefiren o descanso no fogar e os outros tratan de razoar para evitar o acomodo. Menos mal que ó final, nunha das opcións, rematamos todos contentos, pero, iso si, cansos. Cansos de andar por un camiño de cabras, pero bonito.
A subida á Lagoa Negra, na provincia de Soria, foi normal, incluso monótona e aburrida porque transcorreu por unha estrada. A lagoa... a lagoa gusta máis pola paisaxe que polo propia lagoa. Paisaxes glaciares dos Picos de Urbión e cunha flora realmente espectacular. Logo dun merecente descanso nos penedos que arrodean a lagoa, iniciamos o descenso por un carreiro de cabras á par do río. Baixada incómoda pero bonita. De tan só dous ou tres quilómetros, pero suficientes para as típicas bromas que se gastan polas incomodidades e polo tremor das pernas. Porque, claro, a visita foi pola tarde; pero é que pola mañá xa houbera outras andainas.

San Leonardo de Yagüe. Mércores, 10 de xullo de 2019

lunes, 8 de julio de 2019

RÍO DE EMOCIÓNS

Son un sentimental. E coa idade, cada vez son máis sentimental. Axiña me emociono. Acabo de facelo vendo o partido de baloncesto feminino entre España e Francia. Vendo a final do Eurobasket. Emocioneime, por suposto, no remate do mesmo. Xa incluso dous minutos antes, e como vía que a vitoria non se podía escapar, os ollos empezaron a brillar. Ó rematar o partido empezaron a desbordarse os lacrimais. Como estaba tombado no sofá notaba eses regueiros como corrían polas meixelas abaixo. Non estou esaxerando.
Pero se ata me emocionei unha barbaridade cando vin ás xogadoras da República Serbia subir á tarima para recoller a medalla de bronce e ver a unha das súas portando nun aparello, nun arnés sobre a súa barriga a un bebé de meses. Que cousiña máis bonita! A repanocha xa chegou cando se lles fixo entrega das medallas de ouro ás españolas. Pero antes xa deixara caer máis bágoas cando a nosa xogadora Astou Ndour acadara o MVP do torneo. Despois, en cada detalle, en cada xesto, en cada abrazo, en cada risa, en cada cara de felicidade que vía pola televisión, o río de emocións seguía a verter polas miñas meixelas. E eu dálle que dálle coas mans intentando limpalas. Por se aparecía por alí o fillo e, ufff, que vergonza, un vello. Pois si, canto máis vello máis sentimentos, máis parvo me poño, pero...

Finca Fierro. Domingo, 7 de xullo de 2019

sábado, 6 de julio de 2019

DA POLÍTICA Ó FÚTBOL

É complicado resumir ou destacar algo da semana pasada porque, politicamente, estamos coas mesmas, é dicir, sen goberno e con pactos e contrapactos nos concellos e Deputacións de toda España. Logo, para máis aquel, tamén seguimos coas distribucións das áreas dos concellos, coas dedicacións exclusivas e, faltaría máis, cos soldos. A causa destes, o buraco que nos están facendo é tan grande que a sangría empeza a encher caldeiros de paciencia. E temos moita paciencia. A máis partidos políticos, máis pactos, más cartos e máis sangría. Non rematando aí o asunto, vemos que, en proporción, saen mellor pagados os soldos dos elixidos nos concellos pequenos. Normal, se a un concello de menos de mil ou dous mil habitantes lle metes tres ou catro dedicacións exclusivas, alá vai o burro coas noces, digo co presuposto municipal.
Como deses asuntos xa escribín algún Pingas de Orballo e incluso tamén o anterior Recuncho Hebdomadario, cambio de terzo e vou unha vez máis a unha das miñas paixóns: o fútbol. Do que, neste verán, non me queixo. Pensei que ó acabar a Liga, xa remataba todo por un tempo. Pero resulta que me enganchei á Selección Española Sub 21, á Copa América e ó Mundial Feminino. O da Sub 21 rematou xa a semana pasada, a Copa América e o fútbol feminino acaban de rematar. Agora si que é verdade que “o deporte da masa” acabou ata o 18 de agosto (négome a ver trofeos de verán ou partidos amigables). Total, un mes sen fútbol. Tampouco é tanto. Necesitamos un descanso. Ademais, hai que pillar folgos porque a partir do 18, o Celtiña empeza forte de carallo. Nada máis e nada menos que co “gallito” de primeira división, ou sexa, co Florentino. A partir de aí saberemos como responderá o equipo vigués, xa que, vaia!, os dous seguintes partidos tamén son dous ósos duros de roer: Valencia e Sevilla. Tres partidos para ver e analizar as posibilidades do único equipo galego que nos representa en primeira división (o ascenso do Depor quedou en auga de bacallau), deste novo Celta que espero, confío e desexo que nos dea alegrías e non os sufrimentos desta tempada que menos mal que xa queda para o recordo.

Finca Fierro. Sábado, 6 de xullo de 2019

viernes, 5 de julio de 2019

SOÑABA CON SER CARPINTEIRO

Contan as crónicas que Edmundo Vitoria, o fillo do Marañas e da Mañosa, quería ser carpinteiro, pero tiña un problema moi grande: que non sabía distinguir unha madeira doutra. Custáballe saber cal era o bidueiro e cal o chopo, ou cal o carballo e cal o castiñeiro. A este só o distinguía polos ourizos das castañas, xa que, ó outro, nin tan sequera polas belotas. Logo, para máis aquel, o fillo do Marañas e da Mañosa, tampouco sabía medir a ollo. E nesta nosa vida non hai como medir a ollo. Un carpinteiro, se non mide a ollo, para onde vai, o pobre!
Así é que a Edmundo non lle quedou outra que sentar no mazadoiro da burga e esperar a velas vir. Claro que, por non saber, nin sabía o que esperaba. Ó mellor que pasase o tempo ou, pouco a pouco, medir a ollo, por exemplo, as pedra da fachada da taberna. E se reviraba a cabeza podía estudar ben a fondo os amieiros do río Arnoia. Polo menos así chegaría a coñecer ben unha árbore. Tampouco sería estraño que só coñecese un tipo de madeira. Podía ser un profesional do amieiro. Contan as crónicas que, co paso do tempo, o fillo do Marañas e da Mañosa deixou de soñar con ser carpinteiro para facerse cura e vivir do predicamento. E, iso si, desde o púlpito, sempre estaba medindo a ollo o espazo que ocupaban os seus fregueses.

Finca Fierro. Venres, 5 de xullo de 2019

jueves, 4 de julio de 2019

DESESPERACIÓN

Desespero porque espero o que non vén, o que non chega. Desespero porque unha nube negra está a volverse branca. E quero que chova para que limpe os pesadelos que bailan entre as catro estrofas dun soneto. Desespero porque ninguén lle fai caso ó asubío dun merlo e ó voo dun vencello. Quero asubiar desde o Outeiro Miau para que me oian os de Nocelo. E quero berrar desde o alto da Lomba para que saiban os que andan no Guichón que son eu o que clamo polo ruxerruxe dun pensamento ou polo barullo dun entendemento.
Desespero porque todo pasa e nada queda. Tan só os recordos que aniñan na memoria dun tempo que xa foi, dun tempo que non volverá. Sempre hai que mirar para adiante, se non queremos tropezar. E aínda así... Desespero polo jazz que non soa cando quero, e deixo que unha pobre música pop me perturbe ou me altere os nervios. É o paso do tempo. Dese tempo que, ó non pasar, desespera. Dese tempo que, cando o ansiamos, acelera. Semella que non entendemos nada do que nos arrodea. Desespero porque a alma mater dun latexo está nese sentimento que vai e vén polo citado soneto. Xa sei que hai versos que doen e poemas que te levan por entre a estrutura dun ceo inmenso, dun ceo único e ben feito. Desespero porque dentro de nada teño que marchar para o inferno.

Finca Fierro. Xoves, 4 de xullo de 2019

CANDO NON HAI IDEAS

Non consigo facer nada. Penso en como espallar unhas ideas por un papel en branco, pero o problema está en que non teño ideas. Non as podo ciscallar. Nin tan sequera as podo amorear. Porque non se debuxan nun recanto da miña conciencia, do meu raciocinio. E cando non hai ideas, o tempo pasa tan lento que non pasa e incluso o papel perde a tonalidade da súa cor e, pouco a pouco, amarelece. Por falta de uso. Cando non hai ideas a nugalla acomódase entre as vísceras do pensamento. Custa xa entón unha barbaridade pensar. E non vale escoitar a Miles Davis ou Chet Baker, que o único que fan é que me extasie, que me arroube ante a súa música e deixe de pensar en algo que contar.
Cando non hai ideas a calor faime suar máis e máis. Ó mellor é a angustia ó saber que me sinto impotente por encher unhas liñas ou uns parágrafos para completar algo, non sei, un escrito, un relato, algo que teña sentido. Non pode haber sentido en algo que non existe, que non está aí, que non hai. Cando non hai ideas case é mellor quedar quieto e en silencio antes de esbardallar contra o sentido ou o sen sentido de algo. De algo que me prema o peito. Pero este tan só desexa os golpes dun corazón que latexe. Non latexa, non suspira, non vive. Non hai ideas para esparexer, para propagar un sentimento. Quedo entón en silencio.

Finca Fierro. Xoves, 4 de xullo de 2019

martes, 2 de julio de 2019

NON É IGUAL

A ver, non é igual. Non é o mesmo arre que só, nin boi que vaca. Non é o mesmo que un conto se conte polo final nin que un libro se inicie pola contraportada. E xa sei que os pensamentos os esbardallo ou os esparexo polo universo infinito e por entre as catro paredes dunha habitación. Dunha habitación pechada. Se ten a porta aberta, seguro que por aí foxen para o limbo da incomprensión, ou da impotencia, ou do outro lado do río. Porque agora mesmo estou deste lado. E non é o mesmo estar na Porfía que no Río de Vide, estar na Valenzá que na Finca Fierro, estar nas Veigas que nos Poulos.
Non é igual, non. Non é igual estar debaixo da luz da lúa vella que baixo a canícula dun sol mandón. Tampouco quero divagar aquí entre o ser ou non ser da cuestión. Total, os desexos son infinitos, inmensos, inmaculados, eternos e cheos dunha tranquilidade que, si, máis segura que será efémera. Porque os nervios, as ansias tamén van e veñen polo espazo pechado dunha habitación ás escuras ou polo espazo aberto dunha aira na que os palleiros e canastros son testemuñas de soños que, ó mesmo tempo, se plasmaron nuns versos rimando entre si... ou non. A ver, non é igual estar namorado ou angustiado porque non entendes o chiscar do ollo ou o asubío dos beizos. Non é igual pensar que podes voar que acabar aterrando sobre un penedo.

Pizzaría Vivaldi da Valenzá. Martes, 2 de xullo de 2019

lunes, 1 de julio de 2019

NON SEI QUE BUSCO

Busco de aquí e atopo por alá. A vida non nos leva sempre por regos dereitos. De cando en vez un latexo non soa e collemos medo. Busco a Duke Ellington e asoma nos meus arquivos Coleman Hawkins. É igual; os dous xuntos soan divinamente. Busco andoriñas voando por entre as rúas de Baños de Molgas e, non obstante, sinto as rulas aniñando nas silveiras das Lagoas. Non todo ten que saír coma embude a boca de xerro, é dicir, a pedir de boca. Ás veces ata é bo que un río non vaia desembocar ó mar. Algúns ríos desembocan noutros ríos. Algúns verbos non conxugan como nos gustaría que o fixeran. A vida é torta. A vida é bonita. A vida é o ruído onde hai silencio, así como é o silencio onde hai barullo.
Tamén é moi diferente a voz de Leonard Cohen se a comparamos coa música de Luar na Lubre. Busco de aquí e atopo por alá. O problema está en que non sei que busco e de aí que acumule obxectos na carretilla que empurro pola rúa da Igrexa arriba. Empeza a pesar. Pero tamén pesan os desexos que nunca se cumpren. Ou os pensamentos que non se berran. Deberiamos de berrar desde o alto da Chaira para que as andoriñas e as ruliñas emprenderan o voo cara ó infinito e máis alá. Pero quedo en silencio para que Amaral cargue o universo sobre min. Deixo de buscar e sento coma un heroe nun penedo de Barricobos. En silencio.

Finca Fierro. Luns, 1 de xullo de 2019