A ESTUPIDEZ HUMANA

              Partido de fútbol Suíza-Ecuador. Domingo tarde. Moita calor. Pero na terraza da cafetaría estase como deus. Porque, a pesar da calor abafante, corre un airiño que calma os abafamentos. Pombas que buscan que peteirar. Sete menos dez da tarde. Sinal de tráfico que marca prohibido, nunha rotonda. Coches que pasan e xente que non cala. A verdade é que son algo escandalosos falando. E molestos, moi molestos. E moi chulos, ou mellor dito, moi pijos. Semella que queren ser o epicentro do mundo. E non serán o cu do mundo? Ou a estupidez humana. Falan e fan cousas que tan só os estúpidos cometen cando saben que teñen algo de público. Se estiveran sós, tomarían normalmente as súas consumicións e ata poida que atenderan ó partido de fútbol. Sei que é moi complicado buscar o epicentro do mundo. Polo que tamén sei que, polo camiño, e cando se perde o rumbo ou cando nos saímos da estrada da normalidade, adoitamos atopar a estupidez humana.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Domingo, 15 de xuño de 2014

A VIDA SEGUE

              Aínda que o mundial de fútbol e a proclamación do novo rei seguen sendo noticias que están aí, tamén creo que hai que ir cambiando de asuntos, porque, xa se sabe, a vida segue. Como seguen Caixa Ourense e Caixa Galicia, pero cun novo nome: Abanca. Se nomeo aquí todos os nomes que tivo, por exemplo, Caixa Ourense nos últimos anos xa case me enchen o recuncho hebdomadario. Tamén a vida segue en Santiago, a pesar da desfeita que houbo no seu concello. A verdade é que ten o seu aquel: gobernar tal concello con xente, con concelleiros que nin elixiu o pobo. Os xurídicos deberían estudar se é legal ou non o atropelo que se lle fai ós votantes, e moito máis nas eleccións municipais, onde se adoita votar ás persoas e non ás siglas, ós partidos. Segue a vida para o alcalde do Porriño, que pagou unha súa defensa xudicial con fondos do concello, ou sexa, de todos. Así calquera! Segue a vida para… o ex rei?, porque o Partido Popular axiña sacou á palestra o aforamento de don Juan Carlos; non vai ser que… E claro, de tal pano tal saia; a súa filla Cristina tamén seguirá vivindo (como deus) porque a Fiscalía, en vez de ir contra os que cometen delitos, vai, agora, a favor deles… por ser quen é. Así é que por moito que se nos queira vender que a xustiza é igual para todos… tururú! A vida si segue para os chupatintas. Os demais morremos de miseria e de pena.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Venres, 27 de xuño de 2014

O USO DUNHA EXPRESIÓN

              Auga fresca no manancial dunha película que aínda non se rodou, que aínda nin tan sequera ten un guión. Pingas de suor que corren pola cara dunha persoa, dunha persoa calquera. Nugalla nun corpo de home ou de muller que queda quietiño ante a calor sufocante.. Hai nugallas que se notan incluso nos ollos de algúns seres humanos. Hai nugallas que non se producen tan só pola calor; a algúns chégalles con pensar no traballo a realizar. Raios de sol que marcan, que destinguen un rego dunha gabia, unha xesta dun piorno e un pardal dun verderolo. Os catro intermitentes do coche dan a entender que estará detido, mal aparcado, durante dous minutos. Mentira! Algúns botan incluso máis dunha hora. Somos moi dados a non facer ningún caso, a terxiversar as normas, a usalas como papel de baño. Despois cabreámonos cando nos chaman a atención, cando nos dan o recado. Que bonita é esta expresión: dar o recado. Antes usábase moito. Iso, antes.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Venres, 13 de xuño de 2014

POR ENTRE OS PALLEIROS DA NOSTALXIA

              Déitate na almofada do tempo inmisericorde para que o recordo da adolescencia se debuxe no papel branco da ansiedade ou do ruxerruxe. Que cada pau aguante a súa vela. Iso din. Que cada palleiro da aira sexa testemuña duns xogos de cando a vida era dura. Moi dura. Tan dura que un arado de pau era como unha albarda que che caía sobre o lombo. Métete por entre as sabas brancas dun conto que ten principio pero que a ninguén lle gusta o seu final. Porque hai finais que non teñen fin. É como ir ata o infinito e máis alá. Moito máis alá. Pensas que tal trapallada do conto desenvolve a súa historia polos lameiros cheos de trevo. Pero, que difícil é atopar un trevo de catro follas! A infancia sempre está acochada e abrigada no recanto máis recóndito da memoria. Sempre está aí. E volve. E volve. E volve. Déitate no punto final da novela e deixa que os lectores te busquen por entre os palleiros da nostalxia.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Xoves, 12 de xuño de 2014

POR ESCRIBIR DE OÍDAS

              Que manía teñen algúns periodistas (ou que presumen de periodistas) de escribir tan só de oídas. O xoves, día 12, atopeime cun especial sobre o rally de Ourense que publicaba un xornal galego e que informaba dos percorridos da carreira. Axiña me atopei con dous erros que, intúo, foron cometidos pola nugalla do presunto periodista. Co fácil que é botar man do nomenclátor galego! Co fácil que é, hoxe en día, consultar o que se queira nesa impresionante enciclopedia chamada Google! Falando do tramo de Toén… “pero en Ramirás xira á dereita para rematar un pouco antes da localidade de Macendo”. Os dous erros na mesma frase. Nin é Ramirás nin existe a localidade Macendo. É Ramiras (sen acento) e Macendo tan só é o nome da parroquia, dunha parroquia que abrangue 15 aldeas, nas que se atopa O Couso, que é onde realmente rematou ese tramo. De todas formas, tranquilo, rapaz (ou señor), non es o primeiro que mete a zoca. Nin serás o último!; pois case sempre adoitamos escribir de oídas.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Xoves, 12 de xuño de 2014

INICIO DE REINADO E FIN DE CICLO

              Todas as semanas os xornais amosan miles de noticias, as televisións botan centos de Telexornais e as radios unha morea de “partes”; pero de toda esa infinidade de novas sempre destacan ou sempre quedan para o recordo tan só dúas ou tres, como moito. Esta semana tocoulle  a dúas: o inicio dun novo rei en España e a presunta fin dun ciclo futbolístico que marcou uns anos realmente impresionantes, inesquecibles. Non se deixou de escribir nin se deixou de falar doutra cousa (aínda hoxe se fala dos mesmo): o novo rei Felipe VI e a debacle no Mundial de Fútbol de Brasil da nosa selección española. Perdón, agora semella que xa non é tan nosa. Para que estrañarnos; sempre foi así… cando falla Nadal, está rebentado; cando falla Alonso, está acabado; cando estaba Induráin, tododeus vía o Tour, marchou o citado ciclista e xa somos un desastre nese deporte.

              Ó que iamos; que a coronación… a coronación chegou a cansar, e iso que eu, por sorte, case nin oín nin vin nada dela, pois da tele apodéranse os rapaces e, recoñézoo, na radio do coche, tan axiña como empezaban a falar do impresionante evento, un servidor puña música con algunha banda sonora. Non obstante, a miña sentenza: demasiado fasto, demasiados gastos para un país que vive na miseria. E o da selección, víase vir, aínda que, tamén recoñezo, non imaxinaba que desa maneira tan cruel. Pero xa o dicían Os Modulos: todo ten a súa fin.

              Finca Fierro. Sábado, 21 de xuño de 2014

UN MUNDIAL É UN MUNDIAL

              Xa sei que algunhas veces eu mesmo critiquei ó fútbol do noso e no noso país, de que ás veces estamos de fútbol ata as mesmas entrañas. Pero, ai amigos, hai acontecementos, incluso futbolísticos, que merecen un seguimento especial. Porque, non me importa repetilo unha vez máis, a min gústame o fútbol. Gústame moito e procuro seguilo. E se o sigo durante todo o ano, como non vou seguir un Mundial! Son dos que vou intentar ver todos os partidos que poida e que se non consigo ver máis será porque non teño televisión de pago. Xa poden eliminar a España ás primeiras de cambio (acaba de inaugurar o Mundial cunha estrepitosa e, por que non dicilo, vergonzosa derrota ante Holanda por 1-5, que puideron ser máis), digo que aínda que non estea España, este menda seguirá nos seus trece de ver todos o que caian ante os seus ollos. Penso que bastantes, por aquilo de televisar gran parte deles pola noite, que non hai tanto que facer. E aínda que me levanto ás 7.10, este servidor non se perderá os das doce da noite… que rematarán ás dúas. É igual, ó día seguinte, de pé ante o canón. Un Mundial é un Mundial. Así, con maiúsculas. Porque nun Mundial sempre descobres cousas… xogadores que non coñecías, tácticas innovadoras, xente orixinal, detalles esperpénticos, risas e lágrimas.

              Finca Fierro. Venres, 13 de xuño de 2014

O RUÍDO NON SE ENTENDE

               A porta do frigorífico ábrese para que o rapaz meta nel unhas botellas de auga. O silencio, pouco a pouco, empeza a cabalgar sobre o ruído, aínda que a televisión deixe escapar, de cando en vez, a voz dun comentarista de tenis. O ruído non quere morrer de xeonllos ante o silencio. Emporiso, cando non existe nada, cando a soidade é unha pomba pechada nunha gaiola, non queda máis remedio que escribir sobre o silencio. Aínda que haxa algunhas persoas que, ás veces, berramos silencio. O silencio tamén se pode berrar. Ou esmagalo, trituralo entre as follas da revista que está aberta á dereita do home que se atopa no recanto da cafetaría. Calquera pode facer gargarexos para que non todo sexa silencio. Algo que semella que fan moito os políticos; de aí que todo o que din produce tanto ruído. Ruído que non se entende. Ruído que fai ruído. Os anteollos están no medio da mesa. O silencio acocha por entre as follas brancas dun caderno, e o ruído... o ruído non se entende. Tampouco entendemos ós políticos.

 

               Café Paco Paz de Ourense. Xoves, 12 de xuño de 2014

O PATRÓN DE GALICIA

 

               Cacho pau tirado no chan! Cando Rubalcaba ara para o rego de Rajoy, Mariano Rajoy gaba, agora, a Pérez Rubalcaba. Chega o autobús, baixan os pasaxeiros, marcha o autobús. Queda o comparsa buscando palabras para completar frases e encher este relato. Os xogadores da selección española de fútbol cobrarán 720.000 euros se gana o campionato. En plena crise económica. E logo! España é diferente. Sempre o foi. E se fora subcampiona, cobraría máis incluuso que a maioría das que o ganasen. Outro e logo! Tacho os datos que acabo de ollar. A ver!, a un xa non se lle quedan na cabeza certos números. Toxos e flores na ladeira dun monte. A verdade é que a flor do toxo é bonita de carallo. Certo, pero... a que é máis bonita a palabra carallo? Esta si que é preciosa. É a primeira palabra que aprende un castelán. Polo menos así o confesan sempre. Síntoo polo Santiago Matamoros, pero o carallo é o auténtico patrón de Galicia. Tamén temos patroa, pero... pero o relato non dá para máis.

 

               Café Aitana 39 da Valenzá. Xoves, 5 de xuño de 2014

O PASO DO TREN

               Raio de rapaz! Quixo que descarrilase o tren. Para elo puxo tres pedriñas no raíl esquerdo. Acochou detrás duns salgueiros e esperou a que pasase o cabalo de ferro. Cando oíu ó lonxe o asubío da máquina, o neno deixou escapar unha risiña polo baixiño e contou os segundos nos que tardaría en chegar o tren. O seu corazón bambeaba latexos ó compás do ruído das rodas de ferro daquel tren que xa asomaba no horizonte. O rapaz deixouse ver un chisco e axiña cambiou de expresión. Puxo cara de susto. Non imaxinaba unha mole tan grande a aquela velocidade. Un novo asubío aínda o asustou máis. Xa non controlaba os latexos do seu peito. Apertou o cu e os nervios leváronlle as dúas mans á petrina para, alí, apertar con forza e non se mexar co medo. Pensou no que podía pasar se descarrilase o tren... a aquela velocidade! O cabalo de ferro pasou e o neno tan só viu po onde puxera as pedriñas.

 

               Café Oren Express da Valenzá. Mércores, 4 de xuño de 2014

UN HOME CABAL

               O Piolloso é un home moi ocupado. Móvese de aquí para alá e do leste para o oeste, algo así como o sol, pero O Piolloso non é o sol. O Piolloso é Vitoiro Derivado Salmuera, veciño de Cachaldora do Río e con tan só tres dedos na súa man esquerda. Non, non se cortou nos outros dous; simplemente que naceu sen eles. A xente é rara. Digo isto porque non entendo nada sobre o seu alcume. Acaso non lle quedaba mellor O Manco, ou O Sindedos, ou O Tresdedos? Pois non; a xente é tan rara que lle puxo O Piolloso. E tampouco penso que fose porque criase piollos na súa cabeza, xa que o pobre de Vitoiro Derivado Salmuera estaba calvo, estivo sempre calvo... porque tamén naceu calvo. Unha desgraza detrás doutra. Emporiso, O Piolloso é feliz e el mesmo se presenta co alcume. A ver!, sabe que así lle van chamar por atrás, entón para que cabrearse? Eu mesmo recoñezo que, dentro da súa imperfección, Vitoiro Derivado Salmuera, O Piolloso, é un bo home, un home cabal.

 

               Café Aitana 39 da Valenzá. Martes, 3 de xuño de 2014

Ó MONTE PÓNSELLE LUME

               Empeza a poñerse o tempo propicio para os incendios. Xa houbo uns cantos. A Xunta non reacciona e os concellos, ante a falta de medios daquela, empezan a tomar as súas propias medidas. A Xunta fai como a maioría das institucións ou organismos, que toman as medidas cando xa o burro levou as noces. Se alguén se mata nunha curva perigosa, arranxan a curva logo da catástrofe, póñenlle o parche á ferida. Cando se formen as cuadrillas, cando se lle dean os medios e cando cheguen ó monte, xa pouco teñen que apagar ou que limpar. Xa se encargaron as lapas de facer unha boa limpeza. O peor de todo é que practicamente todos os anos pasa o mesmo. No inverno sabemos que o verán está aí, pero... aínda estamos no inverno, non ves que chove, tede pouca présa. Logo, cando se acorda, xa será tarde. Porque na primavera o monte, se se lle pon lume, tamén arde. E ó monte pónselle lume. A ver se nos decatamos todos. Que ninguén venda causalidades ou accidentes ou despistes; ó monte pónselle lume. Para a madeira, para os pastos, para a limpeza, para o xabaril...

 

               Café Paco Paz de Ourense. Martes, 3 de xuño de 2014

SON O REI DOS ALPABARDAS

              Calquera se pon a escribir da abdicación! Xa chega co carrusel político que se levou a cabo durante todo o día. Escribamos entón do birlibirloque da sucesión. Vaia oh, o que nos faltaba! De Guatemala a Guatepeor. Ou non? A ver se vai ser “de Madrid al cielo”. Cada tolo coa súa conciencia. Non son monárquico. Aínda que me sinta rei. Son o rei dos alpabardas que apandamos con todo o que nos meten polos ollos. Ata apandamos con toda unha reata de personaxes que nos chuchan o sangue e nós, en compensación, desculpámolos cun sorriso dentífrico, é dicir, cunha inercia asumida. Son o rei dos ineptos, que quedamos de brazos cruzados e cargamos cos feixes de ferraia que nos poñen ó lombo. Cada feixe é unha promesa rota. Cada carga é un feixe de palabras falsas. Pero non quero abdicar deste reinado. Porque eu tamén xa estou acostumado a ser o rei dos derrotados, dos insubmisos, dos pobres de espírito, dos que temos a alma encharcada das baballas dos outros.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Luns, 2 de xuño de 2014

TRES, CATRO, CINCO, SEIS

              Tres dedos na fronte e o pensamento posto sobre unha lápida con inscricións en arameo. Vai o ruxerruxe pegado ó vento para espallar as ideas daqueles que nin tan sequera saben pensar. Quen dá?  Quen pide? Quen expande? Quen acocha? Non todos os gatos de noite son pardos nin todos os políticos, honrados. Estes cóntanse cos dedos das mans. Perdón, dunha man tan só. De cinco a dez políticos honrados xa son moitos. Mirade se hai podremia na política. Seica tamén a hai no río Barbaña, que se asemella máis a un vertedoiro que a un caudal de auga. “La Giralda de Sevilla, cuatro tontos y una silla”. Hai mestres que cunha figura e catro palabras ensínanche un mundo. Don Graciliano chamou a catro cativos e díxolles que ergueran unha cadeira de catro patas (collendo cada un o pé dela), e lanzou a ensinanza: “La Giralda de Sevilla, cuatro tontos y una silla”. Agora tócalle a unha monxa: “Cosa más fácil válgame Dios, área del círculo π·r 2”. Aí quedan sempre na memoria as ensinanzas máis simples. Cinco lobos ten a loba… porque non pariu nin máis nin menos. Aínda así ten máis concelleiros co alcalde de Santiago, Ángel Currás. Emporiso, négase a dimitir a pesar de pedirllo a cúpula do PPdeG. É que hai poltronas que teñen pegamento Imedio. Seis é o número que se fará rei a partir do día 19. E dis ti e digo eu: para que queremos rei? Certo, ó mellor ti si queres un rei. Síntoo.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Venres, 6 de xuño de 2014

VIVIR SEN VIVIR

 

               Soraya Castañuelas contemplo o neno que está a xogar cun globo vermello e pensou no seu fillo. Naquel fillo que fora vítima dun accidente e que na estrada deixara a súa vida. Nunca pensara que unha persoa podía acumular tanta dor dentro. A cinco anos da desgraza aínda lle doía o peito en cada pensamento, en cada salouco. A súa xoia. O seu fillo único. A súa vida. Aquel día algo dela morreu. Soraya Castañuelas bebe do café e queda coa ollada perdida no globo. Prefire mirar o globo e non o neno. Calquera neno lle recorda ó seu ben. Pouco tempo gozou del; tan só tres aniños. Tres aniños nos que viviu na gloria para tan só, nuns segundos, trasladarse ó inferno, fundirse na nada, acocharse no silencio. Soraya Castañuelas acende un cigarro e non quere saber nada de ter máis fillos. Por isto xa hai meses que deixou ó seu home para dedicarse a vivir sen vivir. Unhas pequenas bágoas asoman ó seus ollos. Límpaas con disimulo, deixa cartos para pagar a consumición e marcha en silencio. Pensa no seu carrouchiño.

 

               Café Aitana 39 da Valenzá. Venres, 30 de maio de 2014

POLOS SOÑOS INFANTÍS

 

              Olladas que caen no espazo sideral dun planeta que xira sobre si mesmo. Palabras de auga sobre unha feira literaria que arrinca en datas próximas a un eclipse de lúa. Murmurios que veñen e van polos camiños que atravesan chairas e corredoiras. Xentes que se deteñen ante penedos que atrancan os carreiros da memoria. Os atrancos hai que vencelos cos recordos do pasado pero con perspectivas de futuro. O presente tan só se vive. Olladas. Palabras. Dixomedíxomes. Xentes. Atrancos. Ninguén pensa que o tempo é aquel recordo no que a nostalxia se bambea entre retrincos, entre fragmentos de melancolía. Ninguén soña cunha viaxe por entre as estrelas dun universo cheo de meteoritos de cor branca. Que bonito é navegar polos soños infantís, de cando o pirata era capitán e o barco unha nave estelar. Hai camiños que levan ata máis alá do infinito e temos momentos nos que unha estrela nos ensina a distancia entre unha letra maiúscula e o punto final. Nesa distancia está o parágrafo, o relato, o conto, a novela, o libro.

              Café Paco Paz de Ourense. Xoves, 29 de maio de 2014

O TEMPO PASA, A VIDA CORRE

              Chíscalle o ollo á agulla do reloxo e contempla como pasa. Non se detén. O tempo pasa. O tempo pasa e todo cambia. Iso din. A agulla máis seguro que se deteña en algún momento, algún día; ou ben por falta de pilas ou ben por non lle dar corda. Pero aínda así, o tempo segue. E con este tamén corre a vida. Esa vida chea de recordos e de traballos e de nostalxias e de amarguras e de alegría e de dor e de cancións e de inxustizas e de xente que vale e de xente corrupta e de heroes e de asasinos. Para! Para! E o escritor para. Porque o tempo segue. Chíscalle o outro ollo á agulla do reloxo. Que nos marca os segundos, os minutos, as horas. Que nos marca a inercia de non pensar no tempo, a inercia de non ver correr a vida. Pero corre. E pasa. A vida ás veces pasa en silencio. Pero tamén pasa con ruído. Certo, neste tema é moito mellor aquela vida que pasa en silencio que a que mete ruído. Xa se sabe: moito ruído e poucas noces. Pasa o tempo, detense o relato, corre a vida.

              Café Aitana 39 da Valenzá. Xoves, 29 de maio de 2014