ARRASTRAR

Canto as corenta e arrastro, dixo aquel. Sorrín e eu contraataquei arrastrando a conciencia pola chan. Ás veces non me importa usala de estropallo. Xa está ben de ser o espírito caritativo do sentido común. Arrastro tamén o silencio por entre os outeiros do peito e a luz do sol polo tronco dun codeso. Arrastro un café pola gorxa abaixo e os soños pola almofada da excitación, do desexo. Por arrastrar ata arrastro a inocencia, ou a culpa, ou os infortunios, ou o timón do arado de pau colgado ó ombreiro. Arrastro a miña saúde por entre os penedos.

O que cantou as corenta mírame de esguello. Non lle fixen caso e seguín arrastrando unha pequena galla de loureiro para que o seu cheiro se metese nos meus sentimentos. Arrastro a algarabía por entre a música que non deixa de soar e arrastro o fío dun nobelo para atalo a un carballo das Mestras, en Baños de Molgas. Se o xungo a un do parque Ansuíña tampouco está mal.

Arrastro a risa que me sae cando me río e as bágoas que caen tras un suspiro. Arrastro as pingas de orballo que escribo e, por inercia da música, a Morricone co meu asubío. E tamén asubío mentres arrastro un feixe de ideas que tiña acumuladas no niño, no meu niño. Arrastro o berro que deixo escapar e a señardade que xa non me calma, que xa non me apouviga, que xa non me sosega. Arrastro o ruxerruxe dunha conversa, os erros dunha leria e todas as cores do arco da vella.

Aquel que cantou as corenta, arrastra a cadeira, ergue da mesa e sóltame que cada tolo co seu tema. Dígolle que eu xa arrastrei a miña conciencia e que arrastre el tamén a súa. Eu quedo á espera... arrastrando a inercia ou a preguiza.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Domingo, 29 de setembro de 2024

COA CRUZ DE FERRO ÁS COSTAS

A Quinta Estación di que o mundo se equivoca e eu case lle dou a razón. Eu, na quinta estación, sigo coa cruz de ferro ás costas e, iso si, facendo camiño. Cara ó Monte Calvario, claro. Nesta quinta estación alguén me cargou as súas penas. Acepteillas, pero tamén lle dixen que me chegaba coas miñas. Porén, seguín coma heroe que se dirixe ó matadoiro e aguantando con todo.

Como a xente non é parva e como vían que non me rebelaba, optaron na sexta estación colgar da miña coroa de espiñas todos os males que tiñan, desde unha mísera pobreza ata unha eterna tristeza, desde unha xenreira ó veciño ata unha ferida de sangue. Segundo as colgaban eu abstraíame co muro de Pink Floyd.

Na sétima estación, un samaritano quíxome axudar. Asineille un sorriso deses pobres (o meu esgotamento xa empezaba a ser abondo ostentoso), pero negueille o ofrecemento porque lle dixen que ata o infinito e máis alá. Coa cruz de ferro ás costas, se entende.

A miña sorpresa foi maiúscula cando unha muller, na oitava estación, sacou do seu bolso de Armani un pano branco das mans e me secou a suor da fronte. Aquí, o sorriso simulou unha ascensión ós ceos. A realidade amosábame que estaba cargando cun calvario e ascendendo ó Monte Calvario, valla a redundancia. Non obstante, sentinme feliz, moi feliz polo xesto da muller. Ata agora todo foran cargas sobre a miña cruz de ferro.

Non quería, pero non me quedou outra que facer un pequeno descanso na novena estación. A cruz pesaba, as penas pesaban, as culpas pesaban, as solicitudes pesaban (ningunha delas era optimista, bondadosa), os choros pesaban, os berros pesaban; só o xesto da muller con bolso de Armani me mantiña en calma.

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Venres, 27 de setembro de 2024

O SUPERMÁN GALEGO

“Señores pasaxeiros, son o comandante do avión. Se por un casual, ou sexa, por mala sorte, cae o avión, non se preocupen, parará no chan, que máis abaixo non irá. Que teñan unha boa viaxe”.

Señores pasaxeiros, son o Supermán Galego; non se preocupen, que estou á espreita. Teño o punto de observación no campanario da igrexa de Baños de Molgas porque está alto de carallo e porque percibo mellor todo o que pode acontecer na nosa terra. Saiban vostedes que eu teño o dobre de sentidos que os humanos normais. Dez, teño dez. O do sexto sentido é unha quimera que vos metedes na cabeza.

Son tamén o dobre máis rápido có supermán galáctico, de aí que poida atender a todos aqueles sucesos máis graves, como se adoita dicir, sen despeitearme, sen espeluxarme. Iso si, propúxenme desde un principio que os accidentes automobilísticos deixaríaos pasar, a non ser aqueles moi graves, con moitos implicados e nos que haxa nenos por medio. Os demais... que hai que correr menos, raio!

Se noto algo nos avións, xa estou alí mesmo un chisco antes de que o comandante aperciba a avaría. Para os que non me crean ou non saiban medir ben as miñas reaccións, direi que son máis rápido que un alustro.

O outro día escoitei desde o campanario o rebentón dunha roda de autobús nunha estrada de Pontevedra ó seu paso por unha ponte duns 30 metros de altura e cando botei man do coche de liña, este aínda non chegara á varanda protectora da ponte. O condutor aproveitou e nin tan sequera uso o gato para cambiar a roda. O Supermán Galego fixo unha vez máis de gato.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Xoves, 26 de setembro de 2024

MEXERIQUEIROS CON SENSIBILIDADES ESPERPÉNTICAS

Só acendo a televisión polas noites para ver unha película ou algún partido de fútbol que boten por aberto. Non vexo programas, nin series, nin noticias, nin rabo de gaitas. As noticias tan só as leo nos xornais, e nestes foi onde souben que a TVE estreaba un programa dun tal David Broncano. Toda esta introdución vén a conto porque, o venres, lin que a Defensora de Audiencia de RTVE solicitoulle ó equipo de “A Revolta” que se eliminasen “aquelas bromas e xogos de palabras relativos ás drogas”. Eu, isto, e aínda que nunca vin tal programa, considéroo unha pequena censura.

Entendo que o tema das drogas é un asunto moi serio, pero creo que ás veces somos tan mexericas que non sabemos distinguir un chiste dunha realidade. Ou se o sabemos, non queremos diferencialo. Como o programa seica está na franxa esa de access prime time (como semella que isto non ten tradución ó castelán, eu, de chulo, pásoo ó galego “acceder ó horario de máxima audiencia), tales bromas ou palabras groseiras semella que non se deben pronunciar porque poden ofender a sensibilidade do espectador; cando, máis seguro que unha hora antes do programa, nas auténticas noticias do Telexornal, asomen pola pantalla as guerras de Oriente Próximo ou de África ou abusos policiais ou pelexas de mozos desbocados ou imaxes das miserias de certas cidades... Estas non feren a sensibilidade do espectador. O Broncano seica nos fai trousar, vomitar cun chiste sobre a droga. O dito: mexeriqueiros con sensibilidades esperpénticas. E a liberdade de expresión que se vai a tomar por aquel sitio.

Só quería falar desa censura, desas bromas, desas decisións estúpidas, pero, como non, e unha vez máis, ten que aparecer a maldita guerra por medio. Xa teño escrito que tamén as hai en África, pero esas quedan por eses lugares que nin nos van nin nos vén. Polo que tan só nos queda o xenocidio israelita (a de Ucraína xa encaleceu nas nosas mentes), ó que non lles chegaba coa zona de Gaza, que xa atacan o Líbano. Coa escusa de atacar a Hezbolá, os israelitas lanzan bombas a esgalla, sen importarlles onde caen. E, como non, adoitan caer en escolas ou lugares de refuxiados, nos que, aínda que haxa algún que outro terrorista, o que si sempre hai en maioría son mulleres e nenos. A Comunidade internacional segue a poñer o grito no ceo; incluso Estados Unidos, aínda que, estes, por detrás, cun sorriso burlón o con bágoas de crocodilo, transfírelle ós israelís armas e máis armas para que sigan bombardeando ós nenos.

Finca Fierro. Barbadás. Venres, 27 de setembro de 2024

EVITANDO UNHA ESCALADA PERIGOSA

Agora que empezou de novo a temporada futbolística, Xoel e máis eu adoitamos saír a ver algún partido nos bares. Como imos case sempre andando, metémonos polo atallo que hai entre a Finca Fierro e A Valenzá. Á volta, ó ser noite pecha (as once ou once e pico), o atallo sorpréndenos moitas veces con algo, principalmente con certa fauna nocturna.

Nas noites de verán temos que cruzalo con pés de manteiga. E nunca mellor usada a expresión, xa que a existencia de caracois é tan intensa que hai que ter moito coidado para non esmagalos. Como non hai moita luz nese traxecto (por veces temos que usar a lanterna dos móbiles), en algunha que outra ocasión escoitamos un crac e, mentalmente, cantámoslle ó pobre caracol un responso ou unha misa de réquiem.

Máis dunha noite oímos como o xabaril furga cerca de por onde pasamos e, unha en concreto, tivemos que ir por outro lado, ou sexa, arrodear un pouco máis, non por lle ter medo ó xabaril, pero si respecto ó ver que eran dúas crías, que axiña entendemos que coas crías adoitan ir as nais. Un xabaril con crías si pode ser moi perigoso.

Hai unhas noites cruzámonos cun amigo que sempre me caeu simpático: o ourizo cacheiro. Xoel case o pisou sen velo. Eu apreciara un vulto e volvín a cabeza. Alí estaba, tan quietiño que mesmo semellaba morto. Tocámoslle, e nada. Deixámolo. Ós dous pasos volvín mirar e xa non estaba. Que listo! Vímolo ó momento agatuñando, a certa velocidade, pola parede con varias pedras que saían da mesma moi irregulares. Ante iso, entendemos que a escalada lle podía resultar perigosa. Xoel quitouse de cazadora (xa probara a collelo coas mans, pero as púas dos ourizos pinchan, claro), colleuno con cariño e púxoo enriba do valado. Emprendeu carreiriña ó momento para adentro da poula. Imaxino que pensaría que eramos boa xente, que lle evitaramos unha escalada perigosa.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 25 de setembro de 2024

LÁGRIMAS DE CROCODILO POR TODO O UNIVERSO

Lágrimas de crocodilo no bambán dunha noite tan escura que nin se ven as estrelas. En cada bágoa cae un salouco que fai dano por dentro. Nas estrelas, ó mellor, hai gases tóxicos que se meten, en silencio, no peito. E voarán as escuras andoriñas polo ceo negro.

Lágrimas de crocodilo no ruxerruxe dunha manifestación na que non hai ninguén que saiba de que vai o conto. Porén, móvense amodiño e cun tanto por cento moi alto da causa perdida. Non obstante, seguen buscando o camiño cun leve barullo de fondo do que se sobresae un asubío. Ó mellor era alguén que cantaba baixiño.

Lágrimas de crocodilo no esperpento dunha parvada (ó mellor era unha esvástica arrepentida) que escapou dun campo de concentración cheo de esperanza. Unha esperanza pola que retaron os ateos e comungaron os demos. Seguro que era un cara ó sol nunha noite de inverno. Ou nunha posguerra de inferno. Quizais un esperpento na soidade dun evento; cultural, político, relixioso, económico, social, deportivo, mesmo atmosférico ou filosófico. De todo hai na viña daquel que se dixo sempre.

Lágrimas de crocodilo na tatuaxe dunha ascensión ó ceo, aínda que este nin se vexa en todo o traxecto. Quizais porque, o ascenso, se faga en silencio. Tamén deixando escapar algún que outro xemido seco, eterno. Simplemente para rachar o silencio. Hai tatuaxes que dormen na estrutura dos soños, nas ansias dos soños e nas realidades dos mesmos soños.

Lágrimas de crocodilo que caen sobre o terreo. E sobre o tempo. E por todo o universo.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 23 de setembro de 2024

QUERES SABER QUEN SON?

Queres saber quen son? Son o vento que zoa por entre as follas dun castiñeiro e o elefante que se mete por un buraco pequeno. Son o berro que sae de moi dentro para espallarse por todo o universo e son o bico do peito que asoma tras o outeiro. Son o silencio que calma o meu desexo e a sensibilidade de todo un verso. Son o incendio que queima os sentimentos e os sentimentos que cheiran a incenso. Son o ruído, e a aurora, e a lúa vella, e o valse de Strauss, e o asubío sentimental, e o toxo que pica, e a silva que araña, e o reloxo que marca as horas. Son o tempo da esperanza.

Queres saber quen son? Son o fouciño que roza e o cabalo que trota. Son a gadaña que sega e o sacho que cava. Son o rego torcido e dereito, con colleita ou baleiro. Son a leira que está na memoria e a memoria que asenta na palleira. Son o burro que ornea e o can que ladra, e a ovella que chota os valados da melancolía. Son o eixe do carro que canta e o carro que apanda coa carga. Son o caxato do temoeiro, e o sedeño, e o feixe dos nabos, e a flor do toxo, e a mamila que asoma no retrato, e o ruído que se espalla polos outeiros do peito. Son o fío co que calceto.

Queres saber quen son? Son a película que me armo e as palabras que deixo caer sobre un papel en branco. Son o escenario do teatro e o autor da obra. Son a música que compoño e o ritmo co que a bailo. Son a historia que invento e a novela que esaxero. Son o actor, e o pano, e o espectador, e a butaca, e o escritor, e o bolígrafo, e a escena, e o cantante, e o bailarín. Son a inercia do que digo, o anhelo do que escribo. Son eu... teu amigo.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 20 de setembro de 2024

A LÁMPADA DE SALADINO

Fretei a lámpada e de aí non saíu nada. Como nos enganan! Que non sei que dos desexos. Que non sei canto de tres. A realidade é que os desexos saen doutro lado e a cantidade depende. De que depende? Da ansiedade dos desexos!

Son Saladino Corcuera Bandullo e son o dono da lámpada.

Freguei tanto a lámpada que o que si conseguín foi darlle algo de brillo. Só algo. Porque estaba perdida. De merda, de ferruxe, de voaxa. Víase que levaba anos sen usarse. Normal. A xente non é parva e ben vía que, por moito que fregase, de aí non saía nada. En tal caso, un cheiro a lixo, a podre.

A lámpada atopeina entre as rellas do arado que temos na palleira. Un arado que non usamos desde mediados dos anos oitenta do século pasado, hai cerca de corenta anos. Case normal que estivese sucia. Nun primeiro momento non a vía porque un mangado de herba seca case a cubría por completo. Foi ó tocarlle coa vara aguillada a unha rella que, co golpe, saltou e pegou contra a lámpada.

Agacheime. Collina. Freteina. Nada. Desexo que os ruxerruxes dos meus sonos se fagan reais. Nada. Desexo que a lúa vella ilumine a noite escura. Nada. Había unha nebulosidade inmensa. Desexo que o corazón latexe a un ritmo frenético. Nada. As pulsacións seguen a un ritmo normal. Como sempre se falou de tres desexos, non seguín tentando a sorte. Por se o de friccionar ía a peor.

Cansado e aburrido volvín colocar a lámpada entre as rellas do arado, coa intención de se, noutros corenta anos, ó fregala asomará algo. Claro que, eu, dentro de corenta anos... non sei, non sei. Condenada lámpada!

Café O´Falangueiro. Ourense. Xoves, 19 de setembro de 2024

LÓXICA PURA, PURA LÓXICA

Lóxica pura, pura lóxica. Se o vento zoa é porque o aire asoma. Se cheira a fume é porque algo se queima. Portugal arde e no ceo galego o fume topa ó mesmo sol. O silencio deixa de ser silencio cando aparece o ruído e cando non hai ruído é porque o silencio volveu do infinito, ou do máis alá do infinito. Lóxica pura, pura lóxica.

A muller apareceu coas pernas rabuñadas. Seguro que andou polo monte coma as cabras. O home cargaba cunha machada ó lombo. A lóxica pura ou a pura lóxica dinos que vén de cortar leña. Ou que vai cortala. Desde aquí non lle aprecio moi ben o fío á machada. Se lle dou á chave da luz, acéndese a habitación. Se lle volvo dar, tal habitación queda ás escuras. Ou en penumbra. Se o río soa é que auga leva. E se non é boi é vaca. Depende! Pode ser burro ou ovella. Mesmo unha simple becerra.

O carballo caeu en toda a súa largueza. Por culpa da machada citada. O que significa que o home viña xa de cortar leña. O que denota que a muller esfolárase xuntando a garameñada. Ou non. Ó mellor andou ás moras e serían entón as silvas as causantes das rabuñaduras. O carballo queda agora preparado para, noutro día, cortalo ós cachos. Sería de parvos cortar un carballo e deixalo sempre alí, tirado; ou para apodrentar. Por lóxica pura ou por pura lóxica tal carballo irá para arder na cheminea ou nunha desas cociñas de ferro, nunha desas vellas que son bonitas e... eternas.

Lóxica pura, pura lóxica. Se asubío non canto e se canto non asubío. Se quedo calado, remato. Se remato será porque quedo calado. Quedo calado. Remato.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Xoves, 19 de setembro de 2024

A CRUELDADE HUMANA

Creo que hai catro semanas falaba nesta mesma columna sobre a crueldade da natureza, e en referencia ós días hebdomadarios correspondentes. Hoxe vou seguir a mesma tónica das crueldades impulsadas, iso si, polo xénero humano e tamén relacionadas en efemérides dos días da semana que acabamos de deixar atrás.

Así, o 16 de setembro, pero de 1976 (hai 48 anos), en Arxentina, máis en concreto na Prata, acaeceu ou máis ben iniciouse a Noite dos Lapis, unha serie de secuestros e asasinatos de estudantes de secundaria por “grupos de tarefas” da ditadura gobernante. Dez estudantes torturados e dos que, seis, acabaron sendo asasinados e, o peor, sen atopar os seus restos ata agora. Simples adolescentes, menores de 18 anos, ós que, por suposto, a ditadura cívico-militar arxentina, non lles preocupaba a idade. Os seus actos de represión estaban á orde do día.

No mesmo día 16, pero de 1982 (hai 42 anos), acaeceron as famosas matanzas de Sabra e Chatila. Miles de refuxiados palestinos, que vivían en campos de refuxiados no Líbano, foron asasinados por falanxistas cristiáns con apoio, como non, de Israel. Como se pode apreciar, Israel xa ten experiencia en xenocidios.

O pasado mércores, 18, de hai 81 anos (1942), en plena Segunda Guerra Mundial, chegaron ó campo de extermino de Sobibor, en trens de gando, xudeus soviéticos capturados na Fronte do Este, prisioneiros de guerra e xitanos para intoxicalos en cámaras de gas, aínda que, iso si, dándolles confianza cunhas duchas de desinfección. Pobres. Por alí pasaron unhas 200.000 persoas.

O 19 de setembro de 1984 volveron ser os estudantes os que pagaron o pato duns políticos corruptos e con ansias de poder, xa que en Tazón, Caracas, a Garda Nacional disparou contra máis de 200 alumnos que se trasladaban en catro autobuses cara á unha protesta. O mellor desta masacre (por chamarlle dalgunha maneira) é que non houbo mortos, tan só uns 35 feridos. E nese mesmo día, pero de 1997, en Alxeria, o Frente Islámico de Salvación asasinou a 53 homes, mulleres e nenos por apoiar ó Grupo Islámico Armado.

A natureza é cruel porque... non sei, busca o seu sitio. Pero o ser humano é aínda máis cruel porque... para que non lle quiten o seu sitio?

Finca Fierro. Barbadás. Venres, 20 de setembro de 2024

A SOMBRA QUE ME ASUSTOU

A sombra que se me achegou case me asustou. Era dunha pomba e pensei que se me botaba enriba. Acabou aterrando no toldo da terraza, xusto tamén no momento en que eu sentaba na mesa. Vin a sombra tan cerca e a tal velocidade que me alterou o corazón, mesmo o sentido. O descoñecido, ás veces, mete a un nun apuro. Descoñecido porque, antes de ver a pomba, vira tan só a sombra.

Coa tranquilidade xa —logo da alteración—, tomo o café e incluso deixo que, á causa do asombro, asome un sorriso de consolación. Hai instantes, momentos, ocasións nas que un movemento estraño ou ignoto repercuten ou inciden no sosego do guerreiro. Un guerreiro que, pobre, se asusta dunha simple sombra.

Agora, sen sombra, e xa sen café, observo á propia pomba que, finalmente, acabou na beirarrúa e buscando migallas por entre as mesas para poder levalas ó papo, ó bandullo. Observo, así mesmo, a foto dunha revista que está noutra mesa, como dúas rancheiras sorrín ante unha tractoreta de leña, medio apoiadas, ou máis ben arrimadas, a parede dunha carreira. Non fan sombra porque parece que, elas, xa están á sombra. Aínda que, desde esta distancia, tal perspectiva pode causarme algo de engano. É igual, con sombra ou sen sombra, a foto está no fondo da páxina, á dereita.

Completamente calmado, sigo os pasos da pomba. Porque aínda non marchou e porque cada vez se achega máis a min. Ó mellor quere pedirme perdón polo susto que me deu coa súa sombra. Lánzolle unhas migallas de galleta en sinal de desculpas aceptadas. Cólleas e emprende de novo o voo. E agora si que a súa sombra xa non me alterou.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 17 de setembro de 2024

ARRINCAR A PEL ÁS TIRAS

Arrinquei a pel ás tiras, ó estilo da camiseta do Atlético de Madrid ou do Athletic de Bilbao, é dicir, tira si e tira non. Fixen como me quería facer miña nai, que sempre me ameazaba con arrincarme a pel. Eu, co paso do tempo, usei esta ameaza cunha amiga moi amiga cando era neniña, pero que agora, non vén ó caso.

Nas tiras que me quedaban sen arrincar prendía chapas desas publicitarias nas que, unha, puña “son eu, que non es ti”, noutra, “mira para adiante, que podes tropezar” e, nunha terceira, “nin río nin choro, mamo”. Había máis mensaxes que agora mesmo non proceden. En total, colgara da miña pel dez desas chapas.

Xa sei que alguén está a catalogarme agora mesmo como masoquista ou algo semellante. A min dáme igual; eu fago da miña pel leiras cheas de regos ou lameiros con herba verde. E se, ás veces, non fago nada con ela é porque non se me ocorren ideas. Non sempre a inspiración aparece en forma de sacrificio. É un sacrificio, unha inmolación arrincar a pel? É unha tolea colgar, dependurar chapas dela? Todo o que vós digades e eu queira.

Quixen arrincar a pel e resistín coma o Dúo Dinámico ese na peste do século XX. E cando me cicatricen un pouco esas tiras espelicadas, arrincarei as demais tiras para quedar todo esfolado e ser o monstro dos masoquistas. Outros tíranse ós toxos e saen bailando un sirtaki imitando a Anthony Quinn en “Zorba, o grego”. Eu arrinco a pel para dicir que non me mete medo nada e que detrás dun día vén outro no que... eu que sei que farei! Son imprevisible.

Rooster Bar. Ourense. Luns, 16 de setembro de 2024

SUBIDA Ó MONTE CALVARIO

O que avisa non é traidor. Vou subir ó monte Calvario cunha cruz de ferro ás costas. E non quero que ninguén me axude. Na primeira estación presentareime. Son Mateo Díaz Santacruz, o fillo da Peseta e do Carracho. Agora mesmo teño 33 anos, coma os de Xesucristo. Na segunda estación deixo que no traveseiro ou patibulum, o que queira, que descargue as súas culpas. Malo será, que non poida con elas. Son de Formigoso, unha aldea de Baños de Molgas, onde tamén cremos no Salvador dos homes. A proba é que cargo con esta cruz de ferro que pesa pero que aguanto; con ela e coas culpas.

Na terceira estación deixo que unha moza me refregue a cara con flores de toxo, que seica son boas para aliviar as penas (ou as parvadas). Estudei nos Milagres, nun colexio de curas, que é o mesmo que dicir que o meu propio calvario vai por dentro. Agora mesmo estou subindo ó auténtico e aguantando as burlas de moitos cristiáns. É igual; eu sigo dálle que subo, que malo será que non chegue ó final.

Na cuarta estación, alguén me berra de atar un nobelo ó madeiro vertical ou stipes para que en toda a subida se desenrole e así descubrir a lonxitude do fío e a distancia que camiño. Cousas máis raras me pediron en vida; como a resurrección dun escornabois que levaba tres días morto onde os penedos de Barricobos. Cando non estudaba nos Milagres araba nas leiras, cavaba os terreos e rozaba as silveiras.

A subida ó monte Calvario consta de 14 estacións, que, coa cruz de ferro ás costas (a de Cristo era de madeira) vaime levar o seu tempo. A cada pouco, paso a paso, confesión a penitencia ireinas contando.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 13 de setembro de 2024

POLAS CORREDOIRAS

Botei a correr polas corredoiras da esperanza e coa ilusión de atopar a nave ou vehículo espacial dos soños. Soñar por un universo sen fin ten que ser moi bonito.

Cando cheguei á altura das leiras da señardade vin a unha muller regando pementos e demais produtos de horta... descalza! Lanceille un saúdo cun berro seco e aceneille coa aixada das ansias en alto. Deixei escapar un sorriso. Sorrimos os dous. E alá a deixei dándolle de beber ós seus versos.

Subín a un carballo para intentar ver a conciencia na distancia. Esta estaba a botarse ás boleiradas polas ladeiras dun outeiro. Ese outeiro que, case na parte baixa, ten forma de bico do peito. Aí, o devezo sempre vai máis alá do anhelo.

Baixei do carballo e seguín correndo polas corredoiras dunha novela barata, esa na que o protagonista vai e vén, ou sexa, bambea impulsado por unhas ideas estrañas. Agora, cada quen que baile un chotis cunha araña. Ou pode cantar un réquiem coa alma preñada de lama.

Cando cansei de andar polas corredoiras, volvín sobre os meus pasos e vin que a muller seguía regando versos... descalza. No adeus volveron os sorrisos e os desexos dunhas boas colleitas, en forma de poemas... ou de novelas. Seguro que as dela son mellores que as miñas baratas.

Entre a ida e a volta polas corredoiras das inspiracións, nin atopei a esperanza nin a nave ou vehículo espacial que me fixese soñar. Aterrei na realidade do que é e do que está; pero, iso si, preparado xa para unha nova andaina chea de intencións.

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Venres, 13 de setembro de 2024

O ASUNTO

Engurrei o fociño porque o asunto cheiraba mal. Non lle vía moita saída; porén, había que tirar para adiante. Tirei pero cos ollos ben abertos, con sosego, sen medo pero con cautela. Cando algo cheira mal hai que tomar certas precaucións, ou, como se adoita dicir, todas as precaucións son poucas. Eu, por se aquel, actuaba con prudencia; sen pausa pero amodiño.

Miña nai era sabia e dicíame sempre que cando algo cheira é porque hai podremia, ou polo menos empeza a podremia. Eu notaba que o asunto empezaba a cheirar. Non é que fose un cheiro que botase para atrás (a proba é que xa dixen que estaba tirando para adiante), pero creo que a gangrena xa estaba aí. A necrose do asunto.

E canto máis avanzaba, máis engurraba o fociño. En cada paso que daba cara á adiante, xa empezaba a estar máis que arrepentido de meterme ó mar sen roupa de augas, en camisa de once varas. Non sei se non estaría pecando de inocente. Tamén me dicía miña nai: confianzas, as xustas. Eu confiaba de máis. Non era a primeira vez que me dicían que fose, e ía; ou vén e tamén ía. Submiso coma un can de palleiro.

Ser desconfiado nunca foi o meu; e iso que, máis dunha vez, as confianzas déronme de labazadas. Si, aquí estou de novo, pero coa mosca na orella, esa é a verdade. Normal, co paso dos pasos e do tempo, un aprende. Tamén co paso dos pasos e do tempo, o asunto cada vez cheira peor. Danme ganas de botarme para atrás. Sei que aínda estou a tempo. Porén, dáme un aquel non botarlle peito ó asunto. O peor é que, de tanta parola, xa non sei cal é tal asunto, nin de que vai. Mal asunto!

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Xoves, 12 de setembro de 2024

SE EU FORA RICO

A gran aspiración do ser humano é a de ser ricos. Eu tamén aspiro a ser rico. Porén, vendo que non o son nin creo que o vaia ser, só me queda cantar “If I Were a Rich Man” como Topol en “O violinista no tellado”. Tamén adoitamos envexar ós ricos pola vida que levan. Eu, sinceramente, nunca matei moito a cabeza nesa cobiza, quizais, claro, polo feito de que nin cheguei a cheirar esa situación, esa aspiración.

Non obstante, hoxe recoñezo que si lle teño envexa a Jared Isaacman e a Sarah Gillis por ser tan ricos e porque, desgraciados, ser os primeiros astronautas en saír dunha nave ó baleiro exterior, sen acreditación de ningunha axencia espacial gobernamental. Certo que nin tan sequera deron un paseo; tan só sacaron pouco máis de medio corpo para fóra. Eu se fora rico coma eles, tamén daría o que fose (todo, se fixese falta) con tal de vivir ese momento. Estar aí, nesa situación, e ter esa visual ten que ser practicamente coma un orgasmo. Sempre sentín debilidade polo espazo sideral, polo universo sen fin. Se eu fora rico, choutaría de planeta en planeta e planaría deica o infinito e máis alá.

Se eu fora rico, crearía un exército de seres humanos, non para facer as guerras, senón para acabar con elas. Mandaría a todos eses soldados a aquelas guerras existentes na terra para que destruíran todo o armamento. Se non hai armas, non hai guerras. Pero o negocio das armas é tan lucrativo que... o dito, mellor facerse ricos que evitar mortes, que salvar almas.

En Sudán levan 17 meses de guerra con 20.000 persoas mortas. A que poucos sabiamos desta guerra? Aquí sabemos moito da de Ucraína e da de Israel (cada vez menos, porque xa as temos tan asumidas, que non chaman a atención), pero da de Sudán... Claro, está en África. E como lles queremos tanto ós africanos...

Pois tamén as hai no Sahel occidental, ou sexa, en Bukina Faso, Malí e Níger, onde as xuntas militares combaten sen contemplacións para recuperar terreo controlado polos yihadistas; así como na República Democrática do Congo, que leva varios lustros de conflito e con momentos de violencia extrema. Destas non sabemos practicamente nada.

Se eu fora rico, ó mellor creaba máis guerras... para ser aínda máis rico. Porque a riqueza é tan cobizosa. É tan cobizosa que impera máis para facer o mal que o ben. Creo. Case é mellor non ser rico. Si, dígoo coa boca pequena.

Finca Fierro. Barbadás. Venres, 13 de setembro de 2024

GRAZAS Ó CÓDIGO MORSE

Como aínda faltaba unha hora para xantar, collín o periódico e marchei lelo ó cemiterio. Aí ninguén me molesta e o silencio é total, profundo. Sentei no nicho dun familiar. Ante a sorpresa dunha noticia na páxina 2, dei un golpe na pedra co calcañar da perna dereita. Ós poucos segundos escoito un golpe no nicho. Case chouto co susto. Dei outro golpe co calcaño e... o familiar contestou. Un familiar que levaba décadas enterrado.

Empezamos a comunicarnos por morse. Eu hai tempo que fixen un curso acelerado dese sistema telegráfico por se, nun futuro, me tiña que comunicar con algún extraterrestre. O meu familiar dominaba o morse debido a que, na Guerra Civil, fora algo así coma un espía. Espiaba os movementos das tropas republicanas e “morseaba” directamente co Paquiño do Ferrol. Así mo contara unha vez segando na herba dun lameiro que temos no Río Vello, en Baños de Molgas. Claro que, ó ano seguinte, nese mesmo lameiro, contoume o conto doutra maneira: que a quen espiaba era ó Paquiño do Ferrol e pasáballe os datos, os pasos que daría o Xeneralísimo ós roxos para que estes lle puxeran algunha bomba e mandalo para aquel sitio. A Historia ensinounos que non houbo maneira. Ante iso, eu, ó final, xa non cría moi ben no que me contaba o familiar. Para min que xa chocheaba algo.

Vaia; desvieime moito do asunto. Digo que parolamos un bo cacho grazas ó código morse. E xusto cando me marchaba, díxome que lle teclease as últimas necrolóxicas, que lle facía ilusión (dentro da desgraza) saber se algún amigo o acompañaba. Mandeille as dos dous últimos anos para que se entretivese estudándoas. Despedinme del cun deica mañá.

Café Brétema. A Valenzá. Xoves, 12 de setembro de 2024

“UN XESTO HEROICO”

Contan as crónicas antigas que a mediados do mes de agosto de 1928, o xuíz municipal de Baños de Molgas, Francisco Salgado (creo que transcribiron mal o nome, pois nesa época o xuíz era Florencio Salgado), botouse “con exposición da súa vida”, ó río Arnoia, nas inmediacións do hotel balneario, para salvar a unha nena de 12 anos que estaba a piques de afogar. Como anécdota dicir que meu pai tiña 10 anos e miña nai 7, o que se pode case asegurar que, os tres, podían moi ben formar cuadrilla de xogos, a non ser que a nena fose doutra clase social. Naqueles tempos había clases sociais. Vaia se as había!

Porén, o que máis me chamou a atención da noticia foi a leve (ou avultada) “esaxeración” do cronista ó dicir o de risco de vida por parte do xuíz. A ver, o río Arnoia, ó seu paso por Baños de Molgas, adoita ser tranquilo e moi calmo. No inverno é certo que cando se desborda é máis que perigoso. Mais a crónica é do mes de agosto, xusto cando o Arnoia leva pouca auga; mesmo hai anos nos que a seca é enorme.

Na zona do balneario é precisamente onde a quietude, o sosego do río é tal que incluso custa dicir para onde corre a auga, e poida que a nena, nese lugar, non tocase fondo, pero a un home feito e dereito, no mes de agosto, as augas do Arnoia non o cobren nin agachándose un pouco.

O “xesto heroico do Sr. Salgado”, como repite o cronista, case é mellor que quede no eloxio, iso si, dos presentes por salvar a nena, que esta, si, estaría en verdadeiro perigo. O Arnoia, por ese lugar non é traidor, nin tan sequera perigoso. E moito menos no mes de agosto.

Tamén é certo que hai que desculpar ó cronista. Sempre nos gustou esaxerar ou adornar de máis os relatos, os escritos, as críticas, as crónicas, os artigos, en fin, as noticias. Unha leve esaxeración dálle máis distinción, máis tensión ó asunto.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 11 de setembro de 2024

DE CORRIDO

Quedo. Marcho. Deixo estar. Non sei que facer. Dúbidas. Silencios. Berros. Bombas. Medo. Ruídos. Cancións. Coches. Árbores. Café. Bolígrafo. Caderno. Ideas. Ideas brancas. Ideas negras. Ideas incertas. Foto dunha ensalada. Noticia política dunha cagada. Goles que caen na portería contraria. Elvis Presley que canta un rock and roll eterno. Unha mosca que molesta. Un desexo que aumenta. Un asubío que se espalla polo Monument Valley de John Ford. Ou de John Wayne. Ou do Oeste de Clint Eastwood e Lee Van Cleef. Móbil na mesa. Apagado. En silencio. Como o silencio dun banco de madeira que se impón, nestes momentos, ó ruído. Berros que mandan ó garete ó silencio. Porque, as veces, berrar alixeira, alivia, calma, mitiga, limpa a conciencia.

Sinais de tráfico. Raias pintadas sobre a estrada, máis ben sobre a rúa. Pombas que andan ás migallas. Sol que choca contra os espellos das galerías. Espellos de baños que se enchen de bafo. Habitación en penumbra. Fíos que cosen ansias. Ansias que aceleran os latexos. Latexos que mancan no peito. Peito de lobo nunha tarde de outono. Corredor de fondo sobre unha folla cuadriculada. Reloxo que marca as 17:14, con 24º de temperatura, con 5.898 pasos que corresponden a 4,38 quilómetros. Camiñante, non hai camiño; faise camiño ó andar. Iso dicía aquel. Eu digo que quedo, que marcho, que dubido e que, en principio, non me movo. Quedo en silencio. Imaxino un conto, un soño, un degoiro, un devezo, unha ilusión, unha aventura, unha fantasía, unha fábula, unha lenda. A realidade amósame un autobús que pasa, un coche que para, unha moto que aparca. Lenta. Rápida. A vida nin corre nin se queda quieta. A vida está e todo segue igual. Finalmente, marcho.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 10 de setembro de 2024

POLAS GALAXIAS MÁIS AFASTADAS

Ando perdido pola galaxia máis afastada da memoria e non creo que ninguén me encontre. Porque ninguén me busca. Marchei sen dicir nada e subín ó carro de vacas da infancia. Cando sinto que a señardade me rabuña na alma, fago cantar o eixe polas rúas do meu entendemento. Quixen perderme e agora case quero que me atopen.

Quere unha rula ensinarme o camiño de volta, pero un puto falcón asustouna e apartouna do meu pensamento. É igual, xa aparecerá o meu can que, este si, sei que xa me andará buscando. Porque nunca me perdía pé e porque eramos xoguetes o un para o outro.

Aterro nun planeta que non coñezo e que está cheo de outeiros. Corro polos carreiros do seu territorio e, neles, xa me dá igual que me atopen ou non. Bastarame con que chegue o Uriarte. E chegará. Sei que chegará porque cheirará as migallas de ansiedade que vou deixando pola inmensidade do universo e polos camiños dos sentimentos.

Definitivamente, quero perderme por ese sendeiros de desexo. Tamén nas galaxias, no cosmos, os desexos resucitan a un morto. É un dicir; non estou morto. Estou máis vivo que nunca, aínda que, iso si, bastante perdido... sen querer que me atopen.

Atopoume finalmente o Uriarte, o can. Aquí está, á miña beira xa; lambéndome a cara e as bágoas de felicidade que me caeron ó velo. Xa non estou só. Entre os dous seguimos percorrendo as sendas dos anhelos e deixamos que o intelecto nos envolva os pensamentos nun nobelo. Subimos á nave espacial da inocencia e, agora si, perdémonos os dous polas galaxias máis afastadas.

Café Kibu. A Valenzá. Martes, 10 de setembro de 2024