CONTRARRESTANDO OS MALES DA SOCIEDADE

Sempre digo que o tempo pasa e todo cambia. Unhas veces si e outras non. A guerra de Ucraína e a de Oriente Medio seguen aí, pero tamén cambiaron en algo; que de Guatemala pasaron a Guatepeor. Na de Ucraína asoman mísiles que poden transformar o curso deste noso planeta se non temos sentidiño. E cada vez temos menos. En Oriente Medio case se pode dicir que non tivemos tempo de saber dun alto o fogo porque, ó segundo día, seica xa se escarallou tal pacto, tal acordo.

Como tampouco cambia e non cambia a política. Non cambia porque a política sempre foi moi podre, e cambia porque cada vez está máis podrecida, máis manida. Ultimamente, no noso país, a política vai máis alá dese mal cheiro. Precisamente o outro día vin unha película onde un personaxe lle nomeaba a outro varios males da sociedade (guerras, fame, políticos, furacáns, terremotos, accidentes, desastres, políticos...). Aquí foi cando o personaxe que escoitaba o interrompeu para dicirlle que xa dixera os políticos, que os repetira. Xa sei, contestoulle aquel, pero é que estes son dobremente malos, ou sexa, peores.

Claro que, para neutralizar estas calamidades, para contrarrestar estes males, que mellor ocasión que facelo con música. Hoxe fai exactamente 41 anos (o 2 de decembro de 1983) que en Estados Unidos, o cantante Michael Jackson estreou o videoclip da canción “Thriller”, que pertencía ó álbum homónimo. Logrou tal impacto a nivel mundial que no ano 2009 o Congreso dese país declarouno patrimonio histórico.

“Michael Jackson´s Thriller” é unha curtametraxe de 14 minutos dirixida por John Landis, o director que realizara a marabillosa “Un home lobo americano en Londres” (1981), que, precisamente, cando a viu o rei do pop, deulle a idea de transformarse en monstro. A curtametraxe tamén funciona como vídeo musical para a canción “Thriller”.

A filmación realizouse en Os Ánxeles e participaron nela un grupo de bailaríns que acompañaron a Jackson nunha coreografía creada coa axuda de Michael Peters, mentres que a maquillaxe e os efectos especiais estiveron a cargo do artista Rick Baker. O vídeo converteu a “Thriller” no álbum máis vendido de todos os tempos. Fálase de 70 millóns de copias. A verdade é que escoitando e vendo este videoclip, esquécese un por completo dos males que mencionaba ó principio.

... E que

Arrastrei o feixe de herba polo lameiro arriba. Para cargar con el ó lombo facíaseme pesado; nin tan sequera conseguiría andar uns pasos con el. Son pouquiña cousa. Fisicamente falando, digo. É que nacín setemesiños e, claro, dous meses máis na tripa de miña nai deberían notarse. Xa se sabe, as cousas son como son. Nacín ruín e morrerei ruín. Xa o teño asimilado. O de ruín tamén vai polo entendemento, polo intelecto e, principalmente, polo carácter. Son ruín en todo, e non hai volta de folla.

Cando vou para o monte coas vacas tan só sei andar ós niños das rulas por entre as silveiras e ós das azulentas polas toxeiras. Gústanme os toxos (serei coma os burros, e que) e as súas flores, a súa cor amarela é bonita de carallo. Xa sei que pican, e que. Canto máis pique o toxo, máis se mete dentro. Que son un pouco masoquista, e que. Tamén me gusta tombarme á beira das toxeiras, pechar os ollos e soñar esperto. Por certo, cando teño os ollos pechos é cando mellor vexo.

Chámome Gervasio Suárez Penedo e son fillo da Carmiña e do Evaristo, os que viven alá na aldea de arriba, pero que está por debaixo da serra. Ós meus pais chámanlles Os Biosbardos e, a min, O Gazafello, que seica é algo semellante ó biosbardo. Sei que moitos veciños se mofan un pouco ou un moito de min por ser iso... tan ruín, tan pouquiña cousa. Mal saben eles que a miña ruindade é máis canalla do que pensan; mentalmente sempre estou a botarlles pestes e desexarlles todos os males do mundo. Non teño conciencia ningunha, e que.

Ó final conseguín cargar o feixe de herba, pero ó lombo... do burro. Serei setemesiños, pero tamén son listo.

Finca Fierro. Barbadás. Sábado, 30 de novembro de 2024

MÁIS FÍO Ó NOBELO

Só sei que non sei nada. É un dicir do Sócrates aquel. Eu, saber sei cousas, pero non as digo. Non teño por que. Ademais, se as dixera, xa saberiades tanto coma min. Ou máis. Porque cando un sabe de algo e o conta, sempre se engade algo máis a maiores. E a conversa, entre conto e conto, non tarda en converterse en nobelo que aumenta e aumenta.

Aquelas que digo, que conto son para vós intranscendentes, aínda que, para min, teñan un significado, un sentido. Sei que cando o río soa é porque auga leva. Certo. Pero coa auga vai ti saber o que vai, o que afunde, o que aboia. A maiores das troitas que van de pé polo río abaixo, corre que te corre detrás de certos anfibios que se acochan entre as raíces dos amieiros. Aí, mesmo a conversa pode afogar.

Sei que no barullo máis infernal pode haber un anaquiño de silencio, como tamén sei que na máis noxenta esterqueira seguro que hai algunha flor de toxo que resplandece, que reloce coa súa cor amarela. Sei que hai matrículas de coches que identifican, sen ver, ó dono do mesmo e, desde a distancia, podes moi facilmente mandarlle un saúdo cheo de agarimo.

Non digo que a penumbra sexa o refuxio das almas en pena, porque saltaredes con que a claridade será o bambán do espírito da braveza. Sabendo moi ben, iso si, que certas covardías alcanzan a éxtase nunha, por exemplo, noite pecha. Só sei que non sei nada. Aínda que, ó final, acabe dicindo todo. Xa se sabe que do dito ó feito, vai un treito. Agora, cada un, que lle meta máis fío ó nobelo.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 27 de novembro de 2024

Finca Fierro. Barbadás. Xoves, 28 de novembro de 2024

NUN TEMPO BALEIRO

Quere chover, pero o tempo mantense. Quere orballar, pero non hai que contar. A non ser que diga que todo pasará cando teña que pasar, que nada é o que nada foi e que o baleiro é tan só iso... nada. Que de noite non todos os gatos son pardos e que algúns cans ladran cando acougan debaixo dos canastros. Porén, o lobo oulea de ansia e co rabo entre as pernas desde o alto dos Castros.

Quere saír un asubío polos meus labios, pero a morriña non me deixa nin colocar ben os beizos. Queren rematar as conversas cando aínda nin se iniciaron. Quere o sol apagarse, a lúa minguar e os astros escarallar todo o universo. Quere a soidade bailar unha polca cando, na realidade, nin tan sequera sabe o significado dun tango. Agora, cada quen, que lle busque tres pés ó gato. Mellor á aquel que non é pardo.

Desde o nobelo das pingas de orballo saen pensamentos, ideas e materias que quedan colgadas, aí, no aire, sen acabar de mollar as herbas da ansiedade. Se cadra o que ten que mollar son as matogueiras da saudade. Algunhas pingas enchouparán as ilusións, os soños dun ir e vir pola noite pecha. Que todo se dá, que todo hai neste tempo no que estamos.

Estou esperando a que chova, pero o tempo mantense. Espero a que orballe para que unha palabra vaia detrás doutra e, na finalización, quede completo o epílogo. Esa conclusión, ese remate no que todo acaeceu e nada se dixo, no que todo se dixo e nada significou e no que todo significado nin amosa silencio nin mostra ruído. Ó final todo quedou niso... nun tempo baleiro.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 26 de novembro de 2024

DUNHA AIRA Á OUTRA

Son o Secundino da Aira de Arriba, que non tardarei en marchar para a Aira do Medio. Non marcho a vivir, senón a dar unha volta. Levo tempo sen saír do meu barrio. E quero mirar se o resto da vila de Baños de Molgas cambiou en algo. Porque o tempo ese que levo sen saír é, exactamente, de 27 anos, os mesmos que, por exemplo, Nelson Mandela estivo nun cubil chamado cárcere. Dixen o de Mandela para que vexades que son algo instruído. Só algo. Se fora moito, xa sería un tipo listo, culto e mesmo intelixente. Non, non chego a tanto.

Non chego a tanto porque, ás veces, estou a velas vir durante un bo tempo. E, claro, ese tempo que perdo, se o empregase para outros mesteres, seguro que era máis letrado do que son. Aínda que, Forrest Gump parecía parvo e mirade que cousas conseguiu. Tamén Donald Trump semella un esperpento de si mesmo e aí o tedes, presidente da que din que é a nación máis poderosa do mundo. Pois iso, algunhas veces as cousas non son como parecen.

Tanta parola, tanta parola e case deixo de dicir que tan só me quedan uns pasos para chegar á Aira do Medio. Pola rúa principal do casco vello da vila todo está, máis ou menos (tellado arranxado, muro levantado, canastros tirados, cancelas cambiadas), como hai 27 anos. Vese que non sempre o tempo pasa e todo cambia.

Cando saín da Aira do Medio quixen botarlle unha ollada á Canella, que sempre me trae bos recordos. Alí estaba, toda guapiña e coqueta. Chegoume cunha ollada tenra e eterna para saber que non tardaría en meterme nela e cruzala enteira.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 25 de novembro de 2024

TODO O QUE ENTRA, SAE

Debe andar por aí un martelo a darme golpes na cabeza porque me doe a máis doer. Serán os malos pensamentos, será a carraxe, será o demo que levo dentro. Porén, rillo nos dentes e tiro para adiante. A min non me vence un martelo mecánico dálle que dálle. Eu, nas enfermidades, sempre digo que todo o que entra, sae. Esta dor tamén ten que saír. Que remedio! E se non quere, xa a boto eu fóra. En principio, aguantarei coma os heroes.

Todo o que entra, sae. Ou non. Ó mellor queda alí per secula seculorum. Non obstante, o detalle vai polo asunto de que se entra unha agulla, seguro que sae un fío. Se entra unha araña, sairá un elefante. Se entra un bico, máis seguro que saia un salaio. Un salaio de gozo. Se entra un cura, sae un ateo. Se entra un pecador, sae un santo sen conciencia. Se entra o silencio foi porque matou ó ruído. Claro que se entra o ruído... pobre silencio.

Ai logo!, a testán non hai quen me gane. A dor de cabeza xa noto que me colleu algo de medo. O martelo xa non golpea como golpeaba. Poida que tamén sexa eu mesmo o que me fago á idea de que non doe tanto; por aquilo de alardear un chisco, de que son heroe para calquera materia ou simplemente para quedar ben.

Si, algo diminuíu e, cando eu queira, minguará por completo. Porque así o mando e ordeno. Non me gustan as ditaduras pero, que carallo, son o ditador da miña saúde. Cando as hostes gripais ou enfermizas queren iniciar un proceso, non as deixo. En plan ditador. E non entran. E se por un aquel o fan... todo o que entra, sae.

Rooster Café. Ourense. Luns, 25 de novembro de 2024

RADIO MACUTO

Aquí, Radio Macuto, a emisora que nos ensina saber sen ver. Son as 20:20 e o ceo está escuro porque xa é noite pecha. Non hai volta de folla e nin tan sequera se ve a lúa en cuarto minguante. Normal, a pobre minguará tanto que é complicado vela na distancia.

En Radio Macuto, ás veces, tamén informamos de asuntos referentes ás linguas, ós idiomas. Por exemplo, a vicedirectora da RAE (para os non entendidos, Real Academia Española), que responde ó nome de Carme Riera, clama contra o abuso innecesario dos anglicismos. ¡Por fin! Menos mal que xa non estou só nesta reivindicación. Aínda que eu usaba máis este tema cando acirraba en Galicia Bilingüe polo ataque que lle fai ó galego, e asegurando que tanto este coma o castelán si que estaban en perigo polos anglicismos. Aí está a proba: a propia RAE xa sabe que o asunto é serio. Aínda que, quen realmente debería tomar cartas no asunto son os medios de comunicación, que é onde realmente lemos todas esas palabras inglesas que nos invaden.

Desde o estudo central de Radio Macuto, e sendo as 20:33, tamén informamos dos vira chaquetas valencianos, que nunha semana pasaron de tirarlle barro ó Rei a ser aclamado. Isto demostra unha vez máis que, o primeiro lamazal estaba máis que orquestrado.

Desde Radio Macuto tamén dicimos que, ó final, saen as contas, o que se vía desde o primeiro día: as ansias de exterminio de Benjamin Netanyahu. A Corte Penal Internacional ordena detelo por crimes de guerra. Aínda que, nestes casos, do dito ó feito vai un treito. Agora, Radio Macuto corta a emisión ás 20:44. Que teñan boa noite.

Finca Fierro. Barbadás. Domingo, 24 de novembro de 2024

VER

Vexo na distancia un pombo. Ó mellor é u gaio. Non se move. Eu si me poño en movemento. Non tardei en saber que era unha rula. A vista, ás veces, falla. Ou desexamos que falle. Por veces vemos o que non queremos, e viceversa. Sempre quero mirar ben para ver mellor. Mais a idade... A idade sempre acaba poñendo a cada un no seu sitio.

Vexo ríos e montañas e sei que vexo natureza. Vexo nubes brancas que, pouco a pouco, se volven negras e iso é como ver que a tormenta se acerca. Vexo o sol, vexo a lúa e vexo o universo sen fin. Vexo esperpentos bambeando sobre gallas de castiñeiro e desexos bailando un tango sobre os outeiros do peito. Vexo luz e escuridade, vexo leiras e marcos, vexo sachos e arados, e vexo bicos lanzados. E tomados. E saboreados.

Vexo, agora si, a rula que segue sen moverse e dándome a intuír que algo quere. Meto a man no peto para sacar uns grans de millo e quedo a medio camiño. O que pensaba que era unha rula, era unha pedra. Unha pedra con forma de paxaro. Maldita sexa, como nos engana o desexo, a ansiedade, a ilusión, o soño!

Vexo unha azulenta no niño e un avión no ceo. Vexo o toxo e vexo a aguillada. Vexo a penumbra e vexo a cama. Vexo a seca en Lindoso e vexo a riada en Baños de Molgas. Vexo o mar e o seu ruído é coma se o vira. Vexo a canella e vexo o carreiro. Por ver ata xa vexo algúns mortos e a santa compaña no seu peregrinar. Vexo un triángulo equilátero e tatuaxes sobre unha pel branca. Vexo o traxe de astronauta no faiado e a un cometa mandando a este mundo ó carallo. Agora si que xa non vexo nada.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Xoves, 21 de novembro de 2024

Finca Fierro. Barbadás. Domingo, 24 de novembro de 2024

OUTRA VIOLENCIA CONTRA A MULLER

Hoxe é o Día Internacional da Eliminación da Violencia contra a Muller. Esta data implantouna a Asemblea Xeral da ONU o 17 de decembro de 1999, aínda que en Latinoamérica xa se conmemora desde 1981, na honra de tres irmás dominicanas asasinadas o 25 de novembro de 1960 polo réxime de Trujillo. As irmás Mirabal (Patria, Minerva e Mª Teresa), tamén coñecidas por As Mirabal ou As Bolboretas, foron unhas dominicanas que se opuxeron á ditadura de Rafael Leónidas Trujillo. E como acontece en calquera ditadura e con calquera ditador, iso non gusta nada, polo que, como se adoita dicir, quen as fai págaas. Pagárono tal día coma hoxe de hai 64 anos.

Porén, eu quería pillar este día doutra maneira, con outra perspectiva porque, creo, que cada vez que oímos ou lemos iso de Violencia contra a Muller, sempre se nos vén á cabeza as malditas labazadas, as miserentas malleiras e os ruíns maltratos. Emporiso, era violencia contra a muller o trato habitual que se lle dispensaba, por exemplo, á muller labrega? Non había labazadas, ó mellor nin berros, pero tampouco existía aquel acougo, aquel descanso merecente de calquera ser humano. Todo era baixar o carrelo, o lombo, o raxo e tirar para adiante. Sen dar un chío, unha queixa, un laio.

Poño o exemplo de miña nai (como de calquera muller labrega). Era a que primeiro se levantaba, a que nos acompañaba nas tarefas agrícolas ata a mesma hora de xantar, a que chegaba á casa e púñase a facelo, pero, antes, atendía primeiro ós porcos, ou mentres fervía a potaxe, o caldo, o que comésemos. A que fregaba os cacharros, mentres os catro homes se tombaban a durmir a sesta, a que non durmía a sesta porque tiña que fochicar con algunha roupa (coser, remendar, lavar, dobrar, etc.), a que volvía coa aixada ó lombo para os eidos, a que cavaba deica a noitiña, a que, ó chegar á casa, a voltas coa cea e cos porcos e coas demais tarefas domésticas. O domingo, que é cando a maioría dos seres humanos descansan algo, ela era cando máis traballaba: limpeza da casa, pasar o ferro (certo que este pasábase pouco porque, naqueles anos, non cambiabas a roupa a diario), lavado de roupa na auga quente da burga para aclarala na auga fría do Arnoia (os cambios bruscos de temperatura eran o cabalo de batalla nas noites a causa da reuma, da artrose...) Sempre confesou odiar os domingo. Quen non, nesa situación. Isto non será aínda máis violencia que a que temos en mente? Merecen máis que monumentos e recoñecementos!

Finca Fierro. Barbadás. Venres, 22 de novembro de 2024

HAI QUE MOVERSE!

Cansei de estar cansado. Solución: hai que moverse! Movo a cabeza, movo os pés, movo as pernas, os brazos e as mans. Movo todo o esqueleto. Xa semello outro. Máis lixeiro. Máis contento. Vou de aquí para alá e de alá para o outro lado. Tamén fun á caldeira de Disoutrolado, alá en Baños de Molgas, e ós Castros de Toén e de Cartelle. Por ir ata fun polo vento e vin polo aire. Así, tal cal. Ou tal como.

Se movo o ollo esquerdo, convértese nun chiscar de ollo. Se movo o dereito, noutro chiscar. Se movo o peito, débese, por suposto, ós latexos. Os latexos deste corazón que latexa. A boca prefiro, en principio, non movela. Canto menos se fale... En boca pechada non entran moscas. Aínda que, cada vez que a abro, en vez de entrar moscas, saen sentenzas e arroutadas e quimeras.

Comigo tamén se moveu a esperanza, que estaba medio apoucada e bastante acovardada no baúl da inxenuidade. E moveuse a ilusión dunha primeira vez. Primeira vez en todo; nos anhelos, nos devezos, nos desexos, nos berros e no sétimo ceo. Comigo moveuse a inocencia e, despois dun tempo, a propia inercia.

Xa non estou canso. Xa esparexín os movementos a base de pensamentos, e os pensamentos co bambán do tempo, e o tempo para empregalo contento. Ou polo menos medio contento. Estaba cansado de estar cansado e agora xa perdín a noción do tempo que levo movéndome. Seguro que non tardarei en cansar de andar tanto, de moverme sen acougar. Pero, mentres, seguirei deica que non me queden máis folgos.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 20 de novembro de 2024

O LÁZARO RESUCITADO

Son o Lázaro resucitado. Estaba morto pola indiferenza duns individuos, pero falei, por medio dunha conferencia ou parladoiro, con Xesucristo e pedinlle no idioma arameo que me resucitara. Hai máis ou menos unha semana que o fixo, que resucitei. De entre os mortos, si. Xa non pertencía ó mundo dos vivos.

Agora son outro, nótome outro. Sen menos medos. Con máis ansias e soños. Con ideas máis arroutadas e disposto a comerme o mundo. Penso coller a eses individuos e rillarlles os ósos. Porque me mataron con desdén, coma se eu non fose nada, ou como moito, unha poeira. Pensarían que non volverían saber de min. Aquí estou, resucitado e con ganas de armar o esperpento.

Chámome realmente Lázaro e procedo das profundidades do inferno. Do meu. Ou do deles, que tamén o teñen. Agora, cando me vexan, seguro que lles mancará e doerá a conciencia. Esa que, é certo, para min, non teñen. A miña, hoxe, está limpa. Cando os aniquile, seguro que tamén me remorderá. Porén, ó feito... feito.

Nacín na seguinte aldea ó pasar Belén. De aí que coñecera ó home que me resucitou. Bo tío, un pouco idolatrado de máis, pero alá cada quen cos seus ideais. Eu, agradecido; que me resucitou. De entre os mortos. Aínda que, no momento en que o fixo, estaba eu só. Case sempre estiven só; no mundo dos vivos e dos mortos. Agora xa son outro e moitos están arredor de min. Porén, sigo a sentirme só. Ou non. Depende do momento, do instante.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 19 de novembro de 2024

TERCEIRO CADERNO

Imos alá coa estrea. A estrea dun novo caderno co que me agasallaron. Xa é o terceiro. Cada un tivo e ten máis de 250 páxinas, o que significa que, neles, caeron e están a caer pingas a esgalla. Que son para o que son, para iso, para as pingas de orballo. Os recunchos hebdomadarios adoito escribilos no propio ordenador.

Terceiro caderno no que, coma nos outros dous anteriores, pingará algo de todo. Desde sentimentos a pensamentos. Desde o arco da vella ó azul do mar, desde o reflexo dourado dun espello ata o confín do universo. Pingarán arroutadas e desexos, esperpentos e realidades, berros e silencios, asuntos sociais e deportivos. Os políticos quedan para os políticos, ou en tal caso, para algún que outro recuncho hebdomadario. Pingarán gotas de café pola gorxa abaixo, como pingarán conversas estrañas ou olladas claras e sorrisos abertos.

Neste terceiro caderno, como non, caerán ideas raras con frases ou parágrafos que nin eu mesmo entenderei, pero que coido que son coma esas cuñas, coma esas apostilas que quedan bonitas. Caerán nostalxias e señardades, loitas e heroicidades, medos e covardías. Caerá a noite, caerá o día. Caerá o verme luceiro da aurora e, faltaría más, a flor do toxo, o espello cóncavo. Caerá, como debe ser, Baños de Molgas e as andoriñas voando sobre a Aira de Arriba.

Terceiro caderno para as ansias de vivir, as ganas de escribir, os desexos de gozar, os silencios impoñéndose sobre o ruído, como se imporá tamén a penumbra dunha habitación sobre a noite pecha, e os soños sobre os pesadelos, e o berro sobre o silencio. Terceiro caderno para amortecer a conciencia.

Café Brétema. A Valenzá. Martes, 19 de novembro de 2024

A CURVA DA CIRCUNFERENCIA

Estudei a posibilidade de... ser lanza ou ser escudo, de ser indio ou rostro pálido, ser bomba atómica ou rama de oliveira, de ser emigrante ou inmigrante, europeo ou africano, de ser treboada ou formar unha dana, e de ser valente ou covarde.

Tras varios minutos ou horas souben que son o Robin Hood da esperanza, o Clint Eastwood da xustiza, o Gandhi das xenreiras, o emigrante anónimo da miseria, o europeo con certa conciencia, o lóstrego que tan só alumea e o covarde de Víctor Manuel ó que lle treme o fusil na man e non quere matar.

Da nugalla pasei ó movemento. Co movemento chegou o desexo. Do desexo pasei á acción. Detrás da acción asomou o descanso. No descanso as ansias creceron. Coas ansias volveu a ilusión. A ilusión de seguir e non parar ningún día. E que os días sexan eternos.

Agora mesmo tamén son o asubío que sae dos beizos, o toxo bravo que alberga a flor amarela, o sorriso que asoma na noite pecha, o bico que se lanza ó vento. Son o berro. Son o silencio. Son o xemido. Son o consolo. Son o salouco e o reloxo que marca o tempo. Son os pés que andan ou as mans que traballan e acariñan. Son o verso. Son o poema. Son as pingas de orballo que caen. E son todo e non son nada.

Estudei a posibilidade de... ser astronauta ou submarinista, de ser guerreiro ou pacifista, de ser labrego ou ministro, de ser cadro ou pincel, de ser modelo ou inepto, e de ser sol ou xeo. Son a curva da circunferencia; que, por moitas voltas que dou, sempre volvo ó mesmo lugar, ó inicio da ecuación.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 18 de novembro de 2024

TARDE DE RITMOS COMPASADOS

No ceo asoman unhas pequenas nubes brancas e, todo o demais, é azul. O seu sorriso é azul. Unha pomba está a peteirar sobre as súas propias plumas; imaxino que facendo limpeza ou catando piollos. O seu sorriso é limpo. Ós cachos hai silencio e, por momentos, pasan coches que meten ruído. O seu sorriso destaca en silencio sobre o bulicio do momento.

Nesta tarde de ritmos compasados e o sol medio brillando, todo sucede con lentitude pero co espírito bailando un tango sobre a ilusión dunha noite pecha. O seu instante está cheo de incertezas. O seu tempo aboia polas augas da ausencia. Queda a señardade acubillada entre os fíos do nobelo, entre os farrapos do silencio.

Non teño medo do transcorrer do tempo, nin dos folios en branco que se enchen con poemas incompletos, nin da noite escura no monte Medo, nin das pingas de orballo que me mollan os cotobelos, nin do silencio que sobresae do seu propio silencio ou sobre o particular ruído. O seu tempo é dourado. O seu poema é tan só un verso. A súa noite é efémera. A súa pingueira cae, lentamente, sobre a inocencia.

Ninguén debe quedar parado nesta tarde calma para que a nugalla non se adentre moito nas entrañas. Hai que mover os fíos para que os sentimentos se cosan co desexo e para que o desexo se enguedelle cunhas circunstancias que van e veñen por un tempo incerto. O seu falar é alegre. A súa conversa é culta. A súa parola é clara, diáfana e coa realidade sobre a mesa dunha ilusión. O ceo segue azul. Ó lonxe escoito un berro. Todo o demais é silencio.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Domingo, 17 de novembro de 2024

Finca Fierro. Barbadás. Domingo, 17 de novembro de 2024

O FEIXE DOS NABOS

Collín o feixe dos nabos e boteino ó lombo. Pesa coma os pecados e as carolas máncanme nos ósos. Fago de tripas corazón e póñome ó camiño. A distancia deica á casa chégalle ben; quilómetro e pico co feixe pesando e mancando como as penas. Nos primeiros metros, e a pesar das aínda leves dores, ata levo ben o de asubiar “Ata que chegou a súa hora”, de Morricone.

A miña hora si que creo que está a piques de chegar. O asubío xa non se filtra polos beizos coma o principio e os pés xa non van tan lixeiros polos camiños e carreiros. O feixe de nabos semella que aumentou algunha gavela máis. Deixo ou este faime deixar que remate definitivamente o asubío para concentrarme tan só onde poño os pés. As carolas cada vez mancan máis e a canseira faise xa dona e señora das miñas ansias labregas.

Pero non quero parar, non quero pousar o feixe sobre unha parede ou sobre un valado porque, despois, veríame incapaz de mandalo logo ó lombo. Así é que sigo. Arrastro os pés. Non intento asubiar máis. Permito entón que os pensamentos asolaguen a miña mente... cunha infancia que foi, cun tempo actual que está e cun futuro que, maldita sexa, a base de feixes de nabos, vaime custar.

Porén, fago coma co feixe: non descanso. Tiro para adiante que, malo será, que a vida non saiba esquivar os atrancos, os momentos incertos e os capítulos de medo. Segundo chegarei á casa co feixe de nabos ó lombo, chegarei ó final da existencia dobregado, fundido, pero cun sorriso nos beizos. A min non me vencen catro carolas e unha canseira existencial. Chego á casa, deixo caer o feixe sobre a palla da corte e sento a coller folgos. Como a vida.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Sábado, 16 de novembro de 2024

A ONU SÓ SOLTA FRASES

A semana pasada falaba de que, a anterior, a efectos informativos, estivera ocupada polas consecuencias da Dana en Valencia e polo trunfo de Donald Trump. Pois nestes sete días que nos acaban de deixar seguiron ocupados, e aínda seguen, polo resultado e as desgrazas desa maldita Dana e, o que si cambiou algo (só algo, porque a personalidade de Trump é tan esperpéntica que estará todos os días nos medios de comunicación), foi que volveu con algo máis forza á palestra a exterminación humana en Gaza.

A propia ONU cualifica os métodos de Israel nese lugar de auténtico xenocidio. Se a ONU clama xa ó ceo, a pregunta é obvia: que fai o Organismo das Nacións Unidas? A ONU semella que se creou despois da Segunda Guerra Mundial para manter a paz e a seguridade internacionais, fomentar relacións de amizade entre nacións e lograr a cooperación internacional para solucionar problemas globais e servir de centro que harmonice as accións das nacións.

Hai guerras a esgalla, a amizade entre nacións é unha quimera e lograr a cooperación internacional outra quimera. Polo valor dunha palla, a amizade esgaza; por unha hectárea de fronteira, exhibición de armamento para meter xa medo; e por intereses relixiosos, económicos e políticos xa armamos a contenda. No inicio, non durará moito. Na extensión do tempo, iniciamos os trámites para intentar frear o asunto, a guerra. E cando esta xa está en pleno apoxeo, acusacións duns a outros e a mirar para outro lado. Mentres, a seguir contando o número de vítimas, entre as cales, as máximas, sempre son as máis inocentes: mulleres e nenos. A ONU contempla o xenocidio e de cando en cando solta algunha frase das súas.

A Dana, en vez de deixar debates preventivos, está deixando loitas políticas, buscándose as pulgas uns ós outros e acusándose con pequenas verdades e grandes falsidades. Mais o asunto xa vén de moi atrás, non de agora. As planificacións das localizacións ou situacións das aldeas, vilas e cidades son como son, é dicir, mirando tan só o interese económico de cada un, de cada empresa. Especulacións urbanísticas. Canalizacións de ríos. Control de barrancos. Reforestacións dos terreos. Temas que aparecen sempre tras unha catástrofe natural (ou intencionada, no caso dos incendios, principalmente), pero que co paso do tempo... segue a construírse mal e de mala maneira, segue o abandono dos ríos e segue a ineptitude das administracións que están rexidas polos políticos e, iso si, nomeados polos que agora botamos as mans á cabeza.

Finca Fierro. Barbadás. Sábado, 16 de novembro de 2024

A MARCHA FEITA VELOCIDADE

Anda a banda sonora de “Big Hero 6”, composta por Henry Jackman, a darlle ritmo ós meus pés. Ás veces a estes non é necesario poñerlles ningunha música, case nunca están quietos; nin ó andar, por suposto, nin cando estou parado. O nervio ou os nervios son a arma de fogo que dispara a esgalla.

Os pés, agora mesmo, téñoos cruzados por debaixo dunha cadeira. Estou escribindo no ordenador, cos cascos na cabeza, a música de fondo e os pés dálle que dálle á inquietude do momento, á nerviosidade do instante. Xusto agora descruceinos e, zas, son as pernas, é dicir, os pés os que bailan ou tremen aínda máis rápido que cando estaban cruzados. Son a marcha feita velocidade. Máis dunha vez me teñen acusado de acelerado. Porque, verdade é, cando vou pola Valenzá semello un bólido a combustión, coma se me arderan os pés.

A noite deixa caer a escuridade sobre a Finca Fierro e o silencio deixa de ser silencio por culpa da banda sonora. Pero esta entretén, distrae e... faime mover os pés. Cada vez a máis velocidade. E dá igual que estean cruzados coma en posición de sentado coma unha persoa normal. Eu doulle ritmo ós pés, que é o mesmo que dicir de darlle ritmo ó sangue, á propia vida. Con música e sen música. A noite está caladiña, só eu bisbo, borboriño o que escribo. Porque si, hai tempo xa que acompaño a lectura ou o ditado mental cun borboriño, cunha murmuración que me está a dicir que a idade non perdoa nin para isto. De nenos liamos en alto e de vellos... Din que os vellos, dúas veces nenos.

Finca Fierro. Barbadás. Venres, 15 de novembro de 2024

MALETAS DE COIRO

Maletas de coiro sobre a plataforma da estación de Baños de Molgas. En algunhas delas ou en case todas vai pechada a esperanza, entre farrapos de roupa e anacos de realidade, entre bocados de miseria e ansias de liberdade.

Queda pouco para coller o tren. O barullo cada vez se fai máis angustioso, máis achegado a pingas de bágoas que baixarán polas meixelas, polos recordos, polo presente e por un futuro cheo de incertezas. As olladas vólvense tristeiras e os rostros acumulan xestos que xa ninguén consegue descifrar.

O asubío do tren soa na distancia, ó lonxe pero xa cabalgando á velocidade dos nervios que empezan a bailar sentimentos de ansiedade, de congoxa. Os minutos fanse segundos e os saloucos asoman, en silencio, si, pero asoman. Os pés non paran, as pernas tremen, as mans escóndense, collen maletas, sóltanas, tiran cigarros, sacan panos das mans e os segundos estoupan, xa definitivamente, con bágoas que caen, con salaios que saen e con tantos adeus que, algún que outro berro, sae dalgúns peitos.

Maletas de coiro sobre mans trémulas. Apertas cariñosas, dolorosas, de risas nerviosas incluso, pero apertas sólidas, eternas e cheas de sabor a penuria. A esperanza é verde, os farrapos de roupa cheiran a coada, a realidade é a que é, a miseria aínda é peor e a liberdade... a liberdade seguro que será unha quimera, unha ilusión.

O tren parte coas maletas de coiro cheas de ansias descoñecidas e con soños que se farán realidade... ou non. A estación de Baños de Molgas queda baleira e cun certo silencio preñado de abatemento, de morriña.

Finca Fierro. Barbadás. Venres, 15 de novembro de 2024

SABOREANDO O ÉXITO

Corrín tanto polo Gran Canón do Colorado, alá polos Estados Unidos de América, que, sen decatarme, case nun suspiro, aparecín gozando do aire de san Bieito da Cova do Lobo, acá, no Barbadás da España Imperial. Agora mesmo xa non sei se cheguei realmente correndo, en avión ou soñando. Sei, iso si, que case tropezo co penedo do Tangaraño e que no momento de notar onde estaba, foi coma un orgasmo mental que incluso me fixo dubidar da miña realidade. Non me cadra que empezase a correr do outro lado do charco e que rematase á beira da capela do san Bieito. A distancia é considerable. Claro que, o que non me suceda a min, non lle acaece a ninguén.

Aproveitando entón que estaba nunha zona ben bonita, subín ó propio penedo do Tangaraño para berrar. Berrei tan forte que mesmo me choutaba a suor de todos os poros da pel. E o nunca visto a causa do berro (ó mellor foron moitos berros; este cacao mental...) asomaron por alí unha parella da garda civil, un garda forestal que semellaba que estaba a velas vir, os de protección civil e mesmo o cura párroco da capela, que pensara que me caera o santo enriba.

Logo de tranquilizalos, expliqueilles o asunto e díxenlles que o gozo fora moito, que eu sabía moi ben que empezara a correr no quilómetro 4 do Gran Canón do Colorado e, claro, verme na miña terriña alteroume un pouco os sentidos. Todos, absolutamente todos me miraron de mala maneira. Aínda que, eu, coma se vira chover; amosaba un enorme sorriso nos beizos e acabei insinuándolles que intentaría multiplicar os peixes e os pans, é dicir, que miraría se saborearía unha vez máis o éxito facendo o camiño á inversa. Dito e feito; corrín tanto pola explanada da Cova do Lobo que nun amén aparecín no quilómetro 110 do Gran Canón do Colorado. O gozo foi enorme.

Café Chechu. Ourense. Mércores, 13 de novembro de 2024

Finca Fierro. Barbadás. Xoves, 14 de novembro de 2024

A NOVELA COMPLETA

Quero iniciar a lectura do libro que teño nas mans e, ó abrilo pola primeira páxina, vexo que está completamente en branco. E a seguinte, e a seguinte, e a seguinte. Todas están en branco. Entendo daquela que teño que ser eu o que invente a novela. Ou o que saia.

Que de noite seica todos os gatos son pardos, cando a realidade nos amosa que, de noite, a escuridade é a xemelga do receo, case do medo. E que o medo é o temor ó descoñecido. Que, actualmente, de noite, a maioría dos gatos xa dormen nas casas dos seus amos, dos seus donos. Antigamente poida que fixesen igual, pero non había aquel arraigo ás mascotas e se decidían durmir fóra, alá eles. Eles, os gatos, case máis contentos porque así andaban moi ben á xaneira.

Que desde o punto de partida ata a meta final pode haber todo un mundo ou simplemente un suspiro, un salouco. Hai distancias que non rematan nunca porque non se fai outra cousa que esquivar atrancos, pégas, contratempos. Hai distancias nas que estiras a man e xa está; a inocencia pariu de golpe unha certa experiencia e, esta, fai a vida máis levadía. Así, pola noite, a cama séntese máis adondada. E que miañen os gatos o que lles dea a gana.

Que dous máis dous si que sempre son catro e que o que non o queira ver será porque é... De aí que si se lle poidan buscar perfectamente tres pés ó gato. O peor será atopalo; o maldito andará á xaneira? E a esta andan os pardos, os negros, os rubios e mesmo os coxos e sen rabo. Á xaneira é a gran novela universal de todo ser vivo, na que, no prólogo, iníciase o desexo, e, no epílogo, remátase co celo. Xa está a novela completa.

Finca Fierro. Barbadás. Mércores, 13 de novembro de 2024

UNHA E MÁIS NADA

Cortei o cordón do embigo que me unía ó cortello dos porcos. Pasei para a corte das vacas. A diferenza é pouca, pero esta cheira menos que aquel. Son o fillo da Paxarola, a muller do Alabastro, e todos me chaman Agapito, O Pito. Non sei dicir os motivos dos alcumes dos meus pais; ela chámase Manuela e el Manuel. Sinceramente, case prefiro que lles chamen da outra maneira; distínguense mellor.

Segundo me contou miña nai —unha vez que estabamos os dous á sombra duns amieiros que estaban á beira do río Arnoia—, nacín por enriba do cortello a iso das cinco da mañá. Agora entendo perfectamente o meu achegamento ós porcos. Porén, xa era hora de que cortase tal vínculo. Acabo de facelo ós corenta anos.

Meus pais non me deron estudos porque eu non quixen estudar. Segundo me contou agora meu pai, o primeiro día que me levaron ó colexio chorei tanto que lles dei tanta pena que botaron man desa expresión que di “unha e máis nada”. En principio, non sei nin multiplicar. Iso si, sei contar os marráns (dous) e as vacas (tres). Teño un can que se chama Evaristo. Ás veces, cando xogo con el, dígolle: Evaristo, es moi listo. Eu río, el dálle ó rabo e o burro mira para nós e ornea. Si, tamén teño un burro e cinco pitas. Nada máis. Tiña coellos, pero como meus pais viron que me custaba contalos, desfixéronse deles. Fartámonos de comer coello.

Librei do servizo militar grazas a que xa non o había. Ás veces oio dicirlles ós amigos, ás agachadas, que libraría igual por parvo. Creo que se pasan un pouco. Poida que sexa medio parvo, pero enteiro sei que non. Souben desvincularme do cortello dos porcos e evitar o colexio.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 11 de novembro de 2024