A LIBERDADE É MÁIS BONITA

Escapei do cárcere no que estaba porque xa me cansara de estar alí. Levaba 23 anos xustos encerrado. E sen saber moi ben por que. Máis tarde diríanme que fora para darlle uso. Para darlle uso á cela, se entende. Quedei abraiado ante tal confesión. E cheguei a crela porque, cando me detiveran, eu non fixera nada malo. Nin tan sequera roubara unha galiña. Simplemente estaba na rúa cantándolle a un balcón unha serenata. Polo balcón non apareceu ninguén, ou sexa, a amada. Si asomou polo cabo da rúa a parella da garda civil. Que, polo que se viu, non me amaban un carallo.

Co paso dos días confeso que me sentín a gusto no cárcere, na cela. Durmía, comía, escribía, lía e estudaba. Estudei tanto que saquei dúas carreiras a un tempo: a de físico nuclear (sen armas) e a de astronauta (sen traxe). Nunca recibín visitas pois, cando me prenderon, xa non tiña a ninguén.

Co paso do tempo fixen amizade con toda clase de bichos (víame coma un Burt Lancaster en Alcatraz) que asomaban polo chan e as paredes. Tamén pola soleira da ventá que estaba arriba de todo, por onde entraba a única luz que me permitían. Deixáronme ter a ventá aberta e mesmo toleraron que tivese unha escaleira para poder estar cos paxaros. Nin intentaba escapar por alí porque as reixas eran grosas e duras.

Porén, escapei nun despiste do gardián cando lle dixen que me doía o calo que tiña na planta do pé e non podía pousar este no chanzo da escaleira para darlle de comer á pomba que acababa de asomar. Subiu el e aproveitei para fuxir. Xa cansara de estar encerrado. Estaba ben, pero a liberdade é máis bonita. Máis libre.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 28 de febreiro de 2024

AS ANSIAS DE TOCAR

El quixo berrarlle a ela desde a distancia; de que non necesitaba tocala para amala; que a el lle bastaba con soñala. E el soñouna baixo a transparencia dun camisón branco ata que notou que o desexo ía máis alá do propio pensamento. El non a tocou, pero viu como as caricias lle puxeron o pelo coma a seda a ela, e como el se encheu de emoción ante tal situación. El non precisou tocala para saber que un ruxerruxe de anhelos lle furgara nas entrañas. Ela deixou que a súa figura se reflectise no brillo dos ollos del. El soñou con arrincar cos dentes ese camisón branco.

A distancia freou os sentimentos físicos, pero non foi quen de deter as ansias de tocar, de acariciar, de aloumiñar as sensacións de cobiza, de envorcallarse sobre unhas sabas brancas ata que estourou, que rebentou o arrebato, o clímax. No remate, as pingas de suor baixaron, mansiñamente, polas peles quentes, húmidas, esgotadas.

El soñou que lle tocaba aínda que non lle tocase. El soñou que a amaba desde a distancia. El soñou que a bicaba baixo a transparencia do camisón branco. Ela deixou que el soñase. Ela mesma non foi quen de acelerar o tempo; incluso tamén desexou que este se detivese, que a felicidade chegase, moitas veces, sen présas e envolto entre sabas brancas de flanela.

Ela e el, el e ela amáronse en silencio. Sen tocarse. Deixando que a apetencia, que o anhelo bailase e berrase polas asaduras das súas existencias. Non fixo falta tocar para alcanzar o ceo, cando a felicidade estivo (e está) dentro do seu propio universo. El non lle tocou, e amouna coma nunca. Ela deixou que a emoción lle enchese o peito.

Finca Fierro. Barbadás. Mércores, 28 de febreiro de 2024

A SUAVIDADE DO POUSÓN

Hai suavidades que enganan. Evaristo Sotelo, O Pousón, era suave. Ninguén sabía moi ben por que. Porque O Pousón era bruto coma un arado e cuspía pola boca sentenzas que metían medo. Non obstante, todos os veciños dicían que tiña algo, que se lle notaba unha suavidade, nostálxica incluso, pola que se facía querer.

Evaristo Sotelo, O Pousón, era fillo dos Rañados. A nai era costureira e o pai labrego. Si, O Pousón tamén era labrego. Labrego de catro vacas, un burro e tres ovellas. Non había un día no que non botase sentenzas contra elas, pero nunca ninguén lle viu zoupar ós animais, nin tan sequera ó burro, ese animal ó que se lle deron paus a esgalla desde que o mundo é mundo.

Fose polo seu mal falar, fose pola súa brutalidade física e ficticia, ó Pousón non se lle coñecía parella. Tampouco se soubo nunca que andase detrás do sexo pagado. El nada contaba e, se algunha vez saía o tema, só ría. Case nunca saía tal asunto nas conversas porque non había ninguén que se atrevese moito a preguntarlle. A suavidade do Pousón, que carallo, tamén podía ser ficticia. Mellor deixar correr a cousa e que a súa vida sexual sexa só del.

Non lle preocupaba ter tal parella. Evaristo vivía por e para as súas leiras e os seus animais. De cando en vez achegábase á cidade a ver algunha película no cine e, si, moi a miúdo, cantaba por toda a aldea e a súa contorna. Non precisaba ningún aparato musical. Nin telefónico. Comunicábase a berros con esa voz forte e grosa que tiña, pero cunha, así mesmo, suavidade que, os veciños, intuían. Eu non sei que dicir.

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Luns, 26 de febreiro de 2024

POLO CAMIÑO ESTREITO

Deixo que o vento me leve polo camiño estreito. Son, fisicamente, pouca cousa e pódeme levar polo que queira. Prefiro polo do medio. Para non facer uso nin das dereitas nin das esquerdas. Politicamente falando non entendo de nada, aínda que opine o que me dea a gana.

Polo camiño estreito hai silvas que van de valado a valado e me cortan o paso. Fago uso da vara, da vara pequena. A aguillada déixoa para tanguer as vacas cando as xungo ó carro ou ó arado. Golpe a golpe, verso a verso —como dicía aquel— fago camiño ó andar.

Son pouca cousa pero nada se me resiste. Nin as silvas que atravesan, nin as serpes que axexan, nin os versos que se apearon do poema. Non tardo en xuntalos un por un, formar un feixe deles e cargalos nas angarellas da escolma poética, da miña escolma poética. De algo ten que valer que, na máis tenra, agarimosa e inocente xuventude, o bolígrafo tendese a escribir poemas. Hoxe son un poema sen versos.

O camiño estreito non me freou. Xa cheguei á fin, á meta. Con rabuñaduras causadas polas silvas, con mordeduras dalgunha que outra serpe e cos versos xa ben rimados nun libro enteiro. Nada me detivo e rematei preñado de amizade con ese vento que me levou polo camiño do medio, polo camiño estreito. Ninguén me pode dicir agora que son un vira chaquetas. Emporiso, como sigo a ser un poema sen versos, case é mellor que me pase a unha novela. A esa na que vou e veño ó meu albedrío, collendo ou non collendo calquera camiño.

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Sábado, 24 de febreiro de 2024

SOBRE DESOLACIÓNS E OS VIRA CHAQUETAS

Vaia por diante o meu primeiro pensamento e o primeiro parágrafo deste recuncho para esa desgraza acaecida en Valencia, ese incendio devastador que, no momento de escribir isto, leva sobre o seu fume e as súas lapas nada menos que 10 vítimas, entre elas, unha bebé de 15 días e un neno de 3 anos. Desolación absoluta, tanto polo incendio como pola traxedia final. Agora toca dilucidar que pasou realmente aí. Como en pouco máis de dúas horas e media a devastación foi total.

Como desolación tamén se pode dicir sobre o que acontece en Ucraína, pois tras dous anos de guerra, os datos que daba o outro día este propio xornal eran para entristecer ó máis pintado e, por suposto, clamar ó ceo: 10.300 mortos, 3,7 millóns de desprazados internos e 1,4 millóns de edificios destruídos. Do xenocidio israelí case prefiro non saber ningún dato oficial nin extraoficial para que a carraxe non me envelene o sangue.

Sexa por causas naturais, sexa por causas forzosas e buscadas as vítimas son as que pagan as desfeitas de desidias e poderes, de neglixencias e ansias de territorio, de incurias e afán de vinganzas. As vítimas sempre son os máis inocentes: nenos e mulleres.

Desolación ou aflición tamén é a que sinto eu. Politicamente falando. Non entendo nada, absolutamente nada; ata confesarme a min mesmo que teño que errar nas meus anhelos políticos. Porén, vexo e oio ou escoito (repito: oio ou escoito) que a sanidade é un desastre; que as urxencias sanitarias desesperan; que a educación está de capa caída; que a nosa lingua é maltratada, vilipendiada, inxuriada, desprezada; que as estradas están cheas de fochancas; que o transporte funciona cando funciona e como funciona; que a economía xa non digamos; que a agricultura e gandaría acabámolo de ver coas manifestacións; que a caída da natalidade acentúase en Galicia; que, como volve dicir este mesmo periódico, hai 3.400 habitantes menos na provincia; que mesmo as xuízas reclaman máis medios para a xustiza; e, emporiso, aí está: maioría absoluta. Resumindo, que os que se queixan son uns vira chaquetas. Todo está rematadamente mal e impórtalles un carallo. Para que se queixan, entón? Si, é verdade, temos algo que vai a máis: as festas. E aquí paz e despois gloria. Aínda que siga sen entender nada.

Finca Fierro. Barbadás. Sábado, 24 de febreiro de 2024

A VIDA TEN O SEU AQUEL

A música de violín da Lista de Schindler furga de tal maneira que chega incluso a mancar. Coma o sol cando asoma con forza. Hoxe non asoma. Hoxe, ós cachos, chove. E moi de cando en vez algún raio de sol si que aparece, pero nin tan sequera presta. A Chavela Vargas deulle moito a vida e a min tamén me deu de todo. Como a todos. A vida, por moi pobre que sexa, ten o seu aquel. Bo e malo. Pero de todo.

Rebento de ansiedade ante un formigueiro que proe e ante unha figura que se reflicte nun espello. Mesmo ante un simple escaparate. Para máis carallos, o violín de Itzhak Perlman segue dálle que dálle furgando no meu intelecto, na miña ansia. Case é mellor contemplar o movemento das nubes negras que non tardarán en deixar asomar a tormenta.

Se chove que chova; a vida de Chavela Vargas foi moito máis alá dunha simple canción. Máis alá das cancións hai momentos de silencio e de berros atravesando o meu propio universo. Ese universo polo que viaxo nunha nave espacial de cor vermella. Ou azul. Ou branca. O arco da vella deixa ver catro cores máis. Cada quen que escolla o que máis lle pete. Eu alucino en cores e soño cun ramo de flores... de toxo.

Sae un novo raio de sol que nin quenta, pero molesta. Non deixa ver máis alá das cordas do violín e da voz da Vargas. Hai voces que, a maiores de oílas, de escoitalas, vense. A de Chavela Vargas máis que ningunha. Quen puidera ser verso musical nun baile de desexo e nun momento de gozo. Neste caso, quizais o violín de Perlman se volvese melancólico, sentimental, único.

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Xoves, 22 de febreiro de 2024

IDEAS

Litros de alcol corren polas miñas veas. Son abstemio. A apocalipse deixou todo escangallado. Mesmo as ideas. Case é o momento de deixar caer un kyrie elison, christe eleison por elas. Hai ideas que morren ou que deixamos morrer. As miñas case mellor dicir que as deixo morrer. Asoman tanto ó meu intelecto que, algunhas, que remedio, quedan polo camiño. Non consigo abarcar todo. Quizais por falta de tempo. Como di Víctor Manuel: son un corazón tendido ó sol. E todo, cunha certa insolación, adoita minguar, secar. Como certas ideas. Unha misa de réquiem pola borralla das mesmas.

Pingas de orballo barrenan a miña existencia. Porque hai ideas retorcidas, imposibles, incluso falsas que merecen unha bomba de napalm para que ardan no seu propio inferno. Son coma o Robert Duvall de Apocalypse Now. Aínda que, no fondo, sexa un bendito. Teño idea de que son un bendito. Ó mellor é un dicir tan só.

Son o Valle-Inclán que lanza ideas esperpénticas. Que primeiro afogan e logo aboian. Que primeiro choutan e máis tarde acochan por debaixo dos feixes da covardía. Ou da conciencia. Ideas con conciencia hainas; o caso é saber usalas e con quen usalas.

Palabras líquidas baixan polo bolígrafo para aniñar nun conxunto de ideas secas. Ou eternas. Ou escasas. Ou extravagantes. Ou bélicas. Ou apocalípticas. Ou místicas. Por todas elas, unha misa negra para que se mostren os demos. Aínda que, eu, rezarei por unha paz inmortal, levadía e universal. Con ideas cheas de cores e deitadas sobre sabas de flanela. Sobre a miña intelixencia.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 20 de febreiro de 2024

SEMPRE COS LABREGOS!

Tractores na cidade. Agricultores polas rúas. Gandeiros manifestándose. Agricultores e gandeiros, antano, eran só un: labregos. O sector primario, desde a miña infancia, cambiou moito. Agora case dá gusto ser gandeiro ou agricultor, e a pesar dos pesares. Por certo, sobre as manifestacións: ó mellor igual me inflúe o cabreo, o anoxo, o enfado, o malestar, pero case podo dicir que, hoxe, non estou con eles. Tiveron a oportunidade de manifestarse de pleno o pasado domingo a base de meter as debidas papeletas nunha urna de cristal, pero semella que... Agora, claro, sairán pola tanxente confesando que non os votaron, mais unha maioría absoluta non se acada cun cento de votos tan só. Así é que, como se adoita dicir: cada pau que terme da súa vela.

Fun labrego, síntome labrego, traballei para os labregos e defendín, defendo e defenderei sempre ó sector primario. Porén, tamén hai que saber facer autocrítica. Acabo de ver e ler unha viñeta de El Roto que cadra moi ó xeito: “Liberados das cadeas, acudiron ás ferretarías a mercar outras”. Moita protesta, moita queixa (sanidade, educación, lingua, agricultura, etc), pero volvemos a darlles a confianza. Aguantar pau e vela!

Ó que ía; o sector primario cambiou moito. O labrego era escravo e vivía na miseria. Agora está case todo mecanizado e mesmo a vestimenta é coma vivir na gloria. Cheguei a ir ós toxos coas zapatillas furadas por abaixo, andaba con chancas que me encetaban os pés e vestía no inverno unha gabardina desgastada que a nai de Moncho Borrajo lle regalara á miña porque lle sobraba. Emporiso, ben que me alegro da melloría deste sector e... sempre cos gandeiros! Sempre cos labregos!

Café Beker. Ourense. Martes, 20 de febreiro de 2024

COA CABEZA GACHA

Levo tres días ou máis (a verdade é que xa ando medio perdido) sen ver o ceo. E non porque estea cuberto de nubes nin porque eu estea encerrado en algún cuarto ou habitación. Levo varios días sen ver o ceo porque non miro para el. Así de simple e así de sinxelo. Ando sempre coa cabeza gacha e non a levanto para nada. Tampouco é porque me doa o pescozo ou porque teña algunha mala postura no mesmo, ou sexa, un cabaleiro. Xa digo: simplemente porque non quero mirar para el.

Sei cando chove porque chove e me mollo. Sei cando está moi escuro porque, ou ben hai ameaza dunha boa treboada, ou ben xa é noite pecha. Non necesito mirar para arriba para saber certas cousas do ceo e do que acontece no mesmo. Incluso sei cando pasan avións e helicópteros polo ruído, algúns paxaros cando pían e algunhas gaivotas cando cagan.

Xa sei que é difícil entender a miña decisión e a miña situación. Que por que non miro para o ceo? Nin eu mesmo o sei e moito menos o entendo. Déuseme por aí? Quizais. Por veces actúo sen pensar, nin en min nin nas consecuencias. Aínda que... consecuencias, practicamente nulas. Coa miña decisión non creo que inflúa na vida dos demais. Nin tan sequera na miña. Nin para ben nin para mal.

Durante estes días, coa cabeza gacha, vexo de todo: desde caracois esmagados no atallo ata merda dos cans pola Valenzá adiante. Esta última visión dá para todo un ensaio. Somos máis porcos que os propios cans. De súpeto, miro para o ceo e véxoo azul. Que bonito!

Café Chechu. O Vinteún (Ourense). Venres, 16 de febreiro de 2024

A FIGURA

Minorei o momento. Hai momentos ou retrincos nos que, amodiño, penetran ou se asimilan mellor as imaxes. Como a imaxe dunha figura na que chega simplemente coa súa sombra para saber que o tempo pode deterse e que todo o demais é borralla. A figura reflicte unha ansia, un desexo que, co paso dos minutos, durmirá sobre a almofada do meu universo.

Púxose o sol e a figura fíxose, entón, real. Elegante, fermosa, inmaculada, garbosa, chea de cor, agradable e cun moi bonito sorriso. Detiven o tempo e vivín o momento. Como se viven os mellores momentos. Con cantos de paxaros, concertos de grilos e asubíos eternos. Con postas de sol, luces de neon e recitando versos. A figura brillou e o anhelo aumentou.

Xa coa noite pecha, a figura ensumiuse, minguou e pódese dicir que só quedou o recordo, a lembranza. Pero é un recordo que está sempre e que baila por entre os soños do tempo. A figura acada cada instante, cada pensamento que vai e vén polos camiños do silencio. Haberá silencios con sombra e silencios nos que a curva da ansiedade se abrirá para alcanzar algo así coma o ceo. Coma o sétimo ceo.

Coa figura houbo, á forza, unha noite en branco e, logo, o amencer vestiu de luz a realidade de certas sensacións e o acomodo de certos momentos. Volveu a súa sombra e volveu o degoiro de alcanzar a eternidade. Nos seus bambáns tremen as pulsacións, rebentan os silencios e berran os desexos. A figura sorrí... de momento.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 14 de febreiro de 2024

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Xoves, 15 de febreiro de 2024

PROER E RAÑAR ONDE NON PICA

Por unha banda, dóeme escribir este Recuncho Hebdomadario en sábado, por aquilo de que aínda quedan máis de 24 horas para saber o resultado das eleccións galegas, mentres que no momento en que estades a ler tal espazo, xa todo está resolto ou practicamente resolto (dependendo de se hai pactos, o que significaría que non habería maioría absoluta). Por outra, case me alegro de que teña que ser así, o de escribir en sábado, e sen saber nada. Se soubera máis seguro que esbardallase dunha maneira ou doutra, segundo os resultados electorais. Eu mesmo recoñezo que non é nada bo escribir en quente. Así é que, mellor esperar ó próximo luns. Ou case deixar pasar todo o barullo; seguro que cansaremos de ler artigos, opinións, retratos, críticas e demais ruxerruxes sobre tales eleccións. E, politicamente falando, sei que son un cero á esquerda; aínda que tamén teño opinións e orgullo.

Non sabendo entón que dicir sobre resultados aínda inexistentes, non queda outra que esbardallar, baduar ou latricar sobre outros asuntos. Por exemplo, dese Entroido que nos deixou e que nos últimos días o fixo cunha soberana (e, para min, estúpida polémica): a desas nenas que desfilaron por Torrevieja vestidas con medias e ligas, e dicir (e segundo outros), con lencería erótica. As críticas caeron a esgalla porque, ás veces, queremos ter unha moralidade tan elevada que pecamos de parvos, de paiolos, de panocos; que non sabemos distinguir un Entroido dunha Semana Santa. O Entroido é precisamente iso: burlas, escarnios, mofas, ludibrios; sen ter en conta idades, razas, sexo, mentalidades e demais trangalladas. Xa sei que a algúns lles gustaría volver ó país da pandeireta e de misa diaria. Próelles tanto a moralidade que mesmo se rañan onde non lles pica.

A quen non lles proe nin se rañan son os Estados Unidos de América, que non hai quen lles rosme en cuestións internacionais, mentres que nas cuestións nacionais e a Putin ó que non se lle pode subir ninguén á chepa. O que o faga, o Vladimir non tarda en mandalo ó país de irás e non volverás, ou sexa, ó de máis alá. Como acaba de facer co opositor Alexéi Navalni e como se desconfía que fixo con varios políticos máis e incluso activistas e defensores dos dereitos humanos. A ver quen lle tose.

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Sábado, 17 de febreiro de 2024

O SILENCIO DOS XUBILADOS

En plena canícula no mes de febreiro achegueime ata a casa do meu veciño Segismundo Pérez, O Sandiós, para parolar un pouco e, así, matar a tarde aínda que sexa con parsimonia. Os xubilados é o que temos: que se nos fai un pouco eterno o tempo.

O Sandiós tamén está xubilado e vive só, a pesar dos dez irmáns que aínda lle viven. O que pasa é que, ás nosas idades, cada un xa ten a súa propia vida e, para máis aquel, fóra da aldea. É máis, fóra da contorna. Aínda máis, fóra do país, do noso país. Como dicía Víctor Manuel nunha canción: ten un poeta, un carpinteiro e tres en México, dous na mina, un que é frade e o máis pequeno, que sempre foi moi guapo, pluscuamperfecto. O outro vive en Sacramento.

Petei na porta e, vendo que non contestaba, berrei por el. Por sorte, nas aldeas aínda podemos berrar. Chameino polo seu propio nome, claro. Aínda que ben sabe que todos lle chamamos O Sandiós. Porén, dá apuro chamarllo á cara. Tardei en oír algún ruído, pero axiña notei un pequeno arrastrar de pés e non tardou en abrir a porta. Ó verme brilláronlle un pouco os ollos, colleu o caxato e marchamos xuntos a sentar á sombra dos amieiros. Lembrar que estamos cunha forte canícula.

Coma quen no quere a cousa, quedamos un pouco pasmados contemplando como corría a auga do regato que tiñamos á beira e, sen decatarnos, o luscofusco botóusenos encima. Sen dicir palabra erguemos e marchamos en silencio para as nosas casas. Aí souben que non pronunciaramos palabra en toda a tarde. Non sei, será o silencio dos xubilados.

Café Beker. Ourense. Mércores, 14 de febreiro de 2024

ESTIRAR A PATA

Como pensei que estiraba a pata ou que estarricaba a perna, achegueime a unha igrexa por aquilo de... Ora hai moitos anos, moito tempo que a igrexa, a relixión xa non conta practicamente nada no meu devir diario. Porén, recoñezo que aquel hábito de tales crenzas, de tales asistencias a misas, rosarios, enterros e demais beataría sempre están un pouco aí. Iso de estar aí é coma o hábito, a costume de, por exemplo no fútbol, cando España marca un gol: que me alegro, que o celebro, mesmo berro, aínda que na realidade me sinta galego. Só me sinto galego!

Pensei que estiraba a pata porque me botara a correr pola finca chea de patacas, engarrara nun caxato do estrume que sobresaía e caera de fociños sobre a planta dos tubérculos. Aí lembrárame da igrexa e da relixión de dúas maneiras: pola xa dita de estirar a pata e, claro, exclamar un meu Deus! de axuda divina; e pola de acordarme dese mesmo Deus e demais figuras celestiais en forma de insultos, inxurias, ofensas e, como non, os chamados antes pecados: os mortais e veniais. Hai que recoñecer que unha simple caída sobre un pobre tubérculo foi como para, tamén, insultarme a min mesmo por crer no practicamente imposible. Ninguén estarrica a perna caendo sobre unha pataca.

Agora si, agora recoñezo que hai algo ou moito de esaxeración sobre todo o descrito. Menos, por suposto, faltaría máis, o de sentirme galego, só galego. Que quede escrito e moi clariño: só galego! E se alguén, ante isto, desexa ou pensa que debería estirar a pata, alá el; non o penso facer. Nin que afunda o mundo!

Café Beker. Ourense. Mércores, 14 de febreiro de 2024

O SOÑADOR DE SEMPRE

Quero ser caxato de temoeiro e son cilindro que dá voltas coma polo sen cabeza. Vou, veño; estou, non estou... e todo queda en silencio. Xa non sei quen son. Deica agora era o heroe dos tempos nos que non había por que facer heroicidades. Agora agacho coma un covarde e esperando a que a loita acabe, a que o desexo se calme. Ai desexos que van máis alá do imposible, asentados sobre a almofada da esperanza.

Quero ser Clint Eastwood nunha do Oeste e son extraterrestre que vaga polo universo sen fin, porque xa hai tempo que perdín a nave e a órbita. Pero que todo sexa por un conto aínda que sexa mal contado ou por unha harmónica mal tocada. Que lle vou facer!; non son Charles Bronson nin me chegou a miña hora. Son, quizais, a asubío que vai e vén por ese silencio que deixou de ser tal. Son o reflexo dun espello que rachou polo golpe dun latexo.

Quero ser repolo de terreo e son abeaca de arado que abre os poemas con versos asucados desde a máis completa infancia. Hai sentimentos tan inocentes que a éxtase e a gloria cinguen nunha aperta eterna, nun bico quente e nun salouco inmenso. Hai inocencia en dúas miradas que se cruzan e hai música nas palpitacións que se escoitan desde a distancia. Hai historias que se sementan nesa leira chea de poesía. Hai barullo, hai silencio. Hai devezos, hai consolo. Hai palabras de auga que refrescan o espírito.

Quero ser o aire que respiro e son a agulla do reloxo que corre polos minutos da lembranza. Daquela na que o tempo nin corría nin pasaba; simplemente estaba, existía. Daquela na que os soños eran soños e os pesadelos acababan enterrados no fondo dos regos. Son o soñador de sempre.

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Sábado, 10 de febreiro de 2024

Finca Fierro. Barbadás. Domingo, 11 de febreiro de 2024

ESPERANDO...

Esperando. Fóra, ós cachos chove e ós cachos vai sol. Fútbol na pantalla da televisión. Cun partido que non interesa moito. O esencial, o principal, o partido importante é o de despois. Mentres non chega este, espero. Espero contemplando como pasan os coches e mirando a mesa sobre a que teño o móbil e o café tomado.

Esperando. Vexo a través dos cristais como se moven as follas das árbores... impulsadas polo vento. O vento hai un cacho que fungaba; cando entrei na cafetaría. Agora, como estou ó acubillo, non sei se funga. Imaxino que si. Sigo dicindo que se moven as follas... das árbores e das plantas.

Esperando. Mentres espero case aseguro que a vida segue, que o tempo pasa, que as nubes semella que corren e que o ruído da televisión penetra nos meus oídos, xusto no momento no que o locutor fai aínda máis ruído porque está cantando (mellor aínda, berrando) un gol.

Esperando. Cando non sei que facer, mordo as uñas. Tamén lle boto olladas á televisión, ou sexa, ó partido. Como tamén miro para un lado e para o outro; miro para a rúa e vexo nenos disfrazados. Nótase que ferve o entroido. Ata a camareira está disfrazada.

Esperando. Agora que cada quen lle busque tres pés ó gato. Eu busco canarios en Asturias e sapoconchos nunha piscina municipal. Busco troitas correndo polo río Arnoia e luces nun cuarto de baño escuro. Agora que cada quen pense se o que busca, encontra. Eu, daquela, sigo esperando e a ver que pasa.

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Sábado, 10 de febreiro de 2024

GRANDES ENTROIDADAS

Estamos en pleno entroido. De entroido ten moito as eleccións galegas, principalmente cando se visten de felos os líderes nacionais. Esbardallan, critican, opinan, atacan, defenden e consideran que a amnistía zumba e os xuíces que dálle, pero do que importa nestas eleccións galegas, ou sexa, sobre todo o concernente, todo o relativo a Galicia non din hoste nin moste. Xa se ve o que lles interesa Galicia.

Tamén é verdade que nin ós propios galegos nos interesa moito. Outro entroido máis. Un de cada tres rapaces menos de 20 anos non é que non use a lingua galega, senón que é incapaz de manexarse con ela. Así, un neno de 17 anos chegou a confesar que sentía que tiña que deixar o galego para integrarse. Isto é moi forte! Canta tristura ante esta confesión!

Como entroidada é a que sacou o gran Carrabouxo na súa viñeta dicindo que “165.700 euros para programas de inmersión lingüística en inglés para rapaces”. “E en galego?”, preguntan. “En galego non, que igual afogan”. Mírese por onde se mire, tanto polos de fóra como polos de dentro, temos a nosa lingua de capa caída, esmorecida. Mirade se a vexo mal que, eu mesmo, non vendo moita televisión (só adoita usala para películas), poño na Galega algunhas veces só para oír falar en galego. Aínda que isto sexa case coma tirarse ó río sen saber nada, porque a TVG... deixa moito que desexar.

O que máis me doe aínda sobre a nosa lingua son os ataques que lle lanzan unha e outra vez os propios galegos. Semella que invade o territorio, o poderío do castelán. Non son capaces de ver a propia realidade, a de que tanto o castelán coma o galego están sendo invadidos polo inglés. Sobre este ninguén abre a boca. Para que, se xa di O Carrabouxo o dos programas en inglés.

Xa que o asunto vai de linguas e educación, aí vai outra entroidada: os universitarios teñen peor ortografía e máis erros gramaticais. Normal. Co uso dos móbiles, agora mesmo non sei como aínda conseguimos escribir algunha palabra con xeito. Estamos desvirtuando de tal forma a linguaxe que non creo que tardemos moitos anos en editar dicionarios completamente novos e materias de lingua a estudar. As que hai agora quedarán obsoletas, caducas. Unha pena. Unha gran entroidada.

Finca Fierro. Barbadás. Sábado, 10 de febreiro de 2024

CHOVE SOBRE O POEMA FERIDO

As pingas de auga mollan as veas abertas do verso que se escapou do poema. Hai versos soltos, revirados, mesmo tortos que se escapan dalgún que outro poema e deixan a poesía medio coxa, medio renga. A poesía é o sentimento que sae nos momentos de silencio. Todos queremos ser poetas, porque todos temos sentimentos. Pero non todos valemos para parir versos sobre sensacións que están aí, camufladas dentro dun.

Hai pingas de auga porque ós cachos chove. Acabará chovendo ben. Ata creo que choverá sobre conciencias inertes ou pasivas e sobre feixes de palabras que será difícil que formen aquel poema por culpa do verso solto. Chove sobre o algoritmo dos meus pensamentos. A ver como resolvo, como seco ou enxugo agora o asunto. Non é fácil facer unha escolma nin tampouco un catálogo sobre os pensamentos.

Para que as pingas de auga non caian sobre a miña cabeza, refúxiome, acubillo baixo un balcón no que a señardade ou a felicidade ou a esperanza se apoia sobre a varanda. Agora xa non chove. Como moito, caen pingas de suor da ansia que produce agatuñar ata ese mesmo balcón para abrazar e bicar esa felicidade que asoma.

As pingas de auga mollan as arroutadas que se cometen por un anhelo que fai tremer un espírito que semellaba durmido. Está máis esperto ca nunca. Está co apetito, coa ilusión de alcanzar a éxtase dun acaneadoiro nocturno, dun bambán sobre un leito de flores ou de follas de millo. Hai desexos que pingan sobre un ventre liso. Chove sobre a figura xeométrica que forman dous corpos espidos.

Cafetaría Alumbre. A Valenzá. Xoves, 8 de febreiro de 2024

Finca Fierro. Barbadás. Xoves, 8 de febreiro de 2024