NA COVA

Sento nunha banqueta de tres pés de castiñeiro e dispóñome a cubrir unha solicitude catastral da cova na que vivo. Non tiña por que, pero ante todo, a legalidade. Sempre fun legal. E con Facenda moito máis. Non tiña por que debido a que é unha simple cova; pequena, de lobos, xusto para acubillarse.

A ver, eu vivía ben, incluso marabillosamente ben. Pero un día, tomando un café e sen parar mentes, díxenlle á miña propia persoa: hai que emigrar. Collín catro trebellos e marchei para un monte. Un monte que, a dicir verdade, non sei moi ben por onde cae. Sei que me botei a andar durante tres días para fuxir canto máis lonxe mellor. Perdón, usei mal o verbo fuxir. Non fuxín; foi a miña vontade. Penso que o fixen por quere saber como viven os ermitáns, os anacoretas. Repito: eu vivía moi ben.

Agora vivo só, nunha pequena cova, sen luz, sen auga, sen comodidades, sen teléfonos. Aínda que tivera estes, era igual; fixo que non hai cobertura. Polo día pateo todo o monte ó mesmo tempo que deixo trampas por aquí e por alá para cazar algo, porque de algo teño que vivir. Pola noite opto por durmir. Estou a recuperar todo aquel sono que teño atrasado –que é moito-, porque sempre durmín pouco e mal.

Intúo que os máis achegados me estarán buscando e non porque baixe ás aldeas para saber o que ocorre, senón porque cae de seu. Por iso non me deixo ver para que non me atopen, para que non me encontren. Estou moi ben só. Así teño a vara e a besta, ou sexa, fago e desfago á miña maneira.

Café A Pedreira. A Valenzá. Luns, 30 de maio de 2022

 

TODO É POSIBLE

Todo é posible. Que chova hoxe pola tardiña cando, agora mesmo, á media tarde, hai un sol de carallo. Mesmo é posible que Núñez Feijóo, o noso ex presidente, declare que “traer a colación gravacións de hai unha década...”, en referencia á corrupción do seu partido. Pero tamén é posible que lle diga que hai unha década eu traballaba e que millóns de españois traballaban mentres os do seu partido rapinaban por todos os recantos da nosa existencia.

Todo é posible. Que me esqueza de tomar o café que me puxeron porque collín con ansia e empeño a escritura do anterior parágrafo. Tamén é posible que en México, un país que non está en guerra, teña perdidas todas as batallas en cuestión de xente “desaparecida”, uns 100.000 ou máis. As desaparicións máis seguro que as haxa de todas as maneiras. Todo é posible.

Todo é posible. Incluso que algún medio de comunicación fale da impotencia política ianqui ante o “lobby” das armas. O da impotencia é un dicir, xa que precisamente os políticos son os que fan e desfán, ditan e ordenan; o que pasa é que a presión e moi grande e non interesa. Moito dólar é o que deixa a adquisición desas máquinas de matar. Pero esa impotencia carrexará aínda máis impotencia ante as futuras masacres que se levarán a cabo en certos recintos cheos de vítimas sen protección. Porque seguirán as masacres e seguirán botándose as mans á cabeza, mais a prohibición da armas nin mencionalo, eh. Todo é posible. Mesmo que remate e me vaia de onde estou. Remato e marcho.

Café Brétema. A Valenzá. Domingo, 29 de maio de 2022

 

É LUME

É lume, pero non ardemos. No é tan fácil arder. Eu non ardo nin cunha bomba de neutróns. E iso que me acendo moi facilmente. Pero tan só é de cando en vez. Polo xeral son frío coma un lazo, coma un cadorno, coma un carambelo. Si, gústame máis carambelo que as outras, é dicir, que xeo. Como me gusta máis sapoconcho que tartaruga. Para gustos din que hai cores. Hoxe, para gustos, hai graos de temperatura. Para uns, 34 que hai agora, son moitos e, para outros, son poucos. A min dáme igual. Xa teño dito que vallo tanto para o tute como para a brisca, ou que son pau para calquera culler. Nin a bomba de neutróns me rebenta.

É lume, pero non ardemos. Tamén é certo que estou á sombra. Porque a hai. Non hai moito, ás tres e pico da tarde, andaba baixo a canícula. Atando unhas 20 ou 30 cepas. Un día teño que contalas para saber a cantidade exacta. Contáraas cando as puxera, pero fallou algunha e xa me despistou. Como son tantas... Como a memoria, agora, é un pouco efémera terei que contalas de novo e anotar. Anotar, si, porque ós dous días xa non recordarei.

A ver, por moita calor que faga, non me arden as ideas. E aquelas ideas que realmente me interesan, non se me esquecen. Que va. A memoria é efémera para o que quero. Ou para disimular. Case, por exemplo, como agora mesmo que, non sei se pola propia calor ou precisamente pola falta de ideas, o asunto este da escritura vai como vai. Si, case mellor achacarllo a esta nugalla calorosa, abafante e quedo máis ou menos ben. É lume, pero aínda non ardín.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Sábado, 28 de maio de 2022

 

UN RAMALLETE DE FLORES

Se antigamente Miguel Muñoz tiña unha flor no cu, na actualidade, o Real Madrid ten un ramallete. Cando empezou a temporada ninguén daba un céntimo de euro por el, nin tan sequera a maioría dos seus propios afeccionados, pero resulta que ganou a Liga con antelación e acaba de conseguir a súa décimo cuarta Liga de Campións, logo dunhas eliminatorias que, para algúns esaxerados, seica hai que estudar en Universidades. O estudo, para un servidor é fácil: teñen ese ramallete de flores nese sitio e, aínda que me doa, hoxe por hoxe, os dous mellores xogadores do mundo, como son Benzema e o porteiro, Courtois.

E ata aí vai o meu comentario sobre un equipo ó que, que queredes, xa hai moitos, moitos anos que non é santo da miña devoción (e entre parénteses recoñezo que fun un auténtico afeccionado fanático; o que pasa é que despois a razón asentou moi ben asentada na miña cabeza), polo que cambio as tornas e, aproveitando xa que logo o tema do fútbol, comento que rematada a temporada futbolística española, a min tan só me queda unha satisfacción, pero que é moi grande: o trofeo Zarra ó máximo goleador español, por cuarta vez, Iago Aspas. Iguala con isto a todo un David Villa, que foi campión do mundo. Catro anos marcando goles a darlle cun sacho e Luis Enrique segue esquecéndose del nas convocatorias da selección. A ver, agora mesmo creo que ten máis calidade que a maioría dos dianteiros que chamou. Agora ben, síntoo polo de Moaña, pero hai veces nas que case me alegro que o seleccionador non o chame. Polo menos así non corre o risco de lesionarse; que lle fai moita faltiña ó Celta.

E deixo o último parágrafo para acompañar con pena a todos eses nenos e ás súas familias nesa masacre acaecida nunha escola de Texas. Máis dunha vez, aquí, neste Recuncho, teño confesado que ós ianquis case lles está ben empregado, polo detalle ese das armas, de que calquera pode ter armas, pero ó ser nenos... a min, ó ser nenos, tócame moito as asaduras. Non obstante, xa vedes, seguen nas mesmas; ó seguinte día xa se falou dun mellor control deses aparellos que matan, mais axiña saltaron os que saltan sempre para pararlle os pés a tal idea. Ou sexa que, non queda outra que esperar a máis masacres. Porque as haberá. Pero oxalá que non sexa de nenos.

Finca Fierro. Sábado, 28 de maio de 2022

 

CAE CON FORZA

Cae, pero ben caída. Cae con forza, con ansia, con ganas. A canícula. Ás catro da tarde. Cae de tal maneira que nun cruce das rúas da Valenzá, no asfalto, vin como se asaban os paxariños e noutro cruce eran media ducia de ovos os que estaban formando unha tortilla. Unha tortilla francesa. Porque non había patacas para que fose española. Quenta tanto que, o sol, queima. Menos mal que eu, que non son parvo enteiro, estou á sombra. O de medio pampo tamén ten o seu aquel: a quen se lle ocorre saír da casa con esta canícula! Pois ós que temos medo de que se nos caia esta encima.

Claro que, aínda queda o peor: que hoxe toca andaina. Se a deixamos para moi tarde, bótase a cea enriba. Se a iniciamos dentro dun cacho, e por moita gorra que poñamos sobre as cabezas... Non obstante, confío en que o corpo aínda estea acostumado a aquelas lecturas que realizaba pola Pitediña, en Baños de Molgas. Pero tamén lle temo ó paso do tempo. Non é o mesmo andar baixo o sol de mozo que de vello.

A canícula é grande. As ansias son poucas. Pero os heroes estamos para rotos e descosidos. Botámoslle peito ó asunto e tiramos para adiante. E como se adoita dicir: que sexa o que Deus queira. Dá igual morrer dun tiro de escopeta ou dun sopro no corazón ou dunha insolación. Din que de algo hai que morrer. Pero cando non me entrou a Covid (que veña, que lle rillo as entrañas), menos me vai penetrar a canícula.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 27 de maio de 2022

 

A COVARDÍA DAS DIRECTAS

Sento á sombra, pido un café e conto o que vou contar. Ninguén me chama Segismundo porque nunca se acordan do meu nome. Para todos os veciños e coñecidos son o fillo da Clotilde do Anselmo. Nin os meus pais me chaman Segismundo. Para eles son o neno. Teño 60 anos.

Poida que sexa algo pasmón, pero aseguro que non son parvo enteiro. Algúns queren mesturar os allos coas cebolas, e como labrego que son, tamén afirmo que non ten nada que ver, xa que os allos son máis pequenos cás cebolas. Tamén hai quen pensa que non entendo as indirectas. Pero como non son parvo enteiro e como xa teño afirmado outras veces: as indirectas son a covardía das directas. Ou sexa, e para aquel que sexa parvo enteiro, direi que non hai maior directa que unha indirecta.

Xa me trouxeron o café, xa o tomei e tamén sei que, como pensan que son medio pasmón, outros intentan poñerme atrancos. Certo que ás veces custa pasalos ou arrodealos, pero con paciencia e porque o tempo pasa e todo cambia, ó final sempre o consigo. E se por un casual non ocorre, tampouco me importa recuar, é dicir, pegar a volta e volver por onde viñera. Se ó final, a vida é moi sinxela. Máis simple do que se pensa. Somos nós os que, por veces, a complicamos. E abofé que o conseguimos.

Pero como fillo da Clotilde do Anselmo que son, mesmo sei razoar cando quero, e cando as nubes negras intentan taparme o sétimo ceo, eu subo ó arco da vella e percorro con melancolía e nostalxia todas as cores da experiencia. Ó mesmo tempo que asimilo a covardía das directas.

Café Brétema. A Valenzá. Mércores, 25 de maio de 2022

 

EN PRINCIPIO, NON PASA NADA

Estou esperando a ver que pasa. Por agora non pasa nada. E o que é peor, que se pasara algo, aínda non sei como actuaría. Estou escondido dentro dun canastro da Aira de Arriba de Baños de Molgas. E non é por gusto. Resulta que os veciños desa zona (eu mesmo nacín nese barrio) pedíronme que, por un tempo, deixase de espiar na burga e trasladase as miñas dotes a esta aira. Porque alguén nos está a roubar os canastros. Así como o digo; os canastros enteiros.

Eu, como profesional que son (onte mesmo vin unha película de James Bond e, o pobre, que non intente compararse comigo), souben ó momento que o de alguén era erróneo, que máis ben sería uns cantos. Un canastro non se move así como así; son necesarias varias mans para cargalo e trasladalo.

Sigo esperando e segue sen pasar nada. Claro que aínda son as doce da noite e, presumindo de profesional, entendo e sei que os tipiños, no caso de actuar, farano moito máis tarde, máis cara á madrugada; aí sobre as catro ou cinco, cando os veciños estean co sono profundo. A verdade é que a espera faise aburrida. Nin tan sequera podo escoitar música, por aquilo de estar ollo ó piollo e con cen ollos. Se chegan quero saber a que me ater antes de que empecen a actuar. Se son moitos igual teño que recuar algo. Comigo só teño un fouciño e por moi rápido que sexa... Ata cinco tipiños sei que os domino. Máis deses cinco igual teño que berrar polos veciños. Pero mentres collen as fouces e fouciños... vai ti saber. Menos mal que, en principio, non pasa nada.

Café O Chicote. A Valenzá. Luns, 23 de maio de 2022

 

O SAPOCONCHO E A NOVELA BARATA

Luz Casal quere deixar marchar a non sei quen nunha das súas cancións. Eu non deixo marchar ó sapoconcho que teño á miña beira. Ateino a un carballo das Mestras. Este logo se bota a correr e despois non hai quen o pille. Os sapoconchos queren ser como aqueles que se inventaron novelas baratas, pero que, precisamente por ser baratas, teñen erros. O erro da tartaruga é querer botarse a correr. A solución: unha boa corda ó pescozo ou unha pexa entre as patas. O erro do que inventa o que non é, débese quizais a que entende que a súa formulación ou imaxinación é perfecta. Pero non a é.

Coa tartaruga presa, bótolle, non obstante, unha ollada de cando en vez por se aquel. Igual rilla a corda e bota a correr. Ós cachos císcolle unhas pingas de auga sobre a coiraza para que pense que aínda está nas augas do río Arnoia. Tamén agora hai que disimular que se atoparon erros na novela barata. Ó mellor así, o que inventa, escribe unha segunda historia ou aumenta as mentiras da primeira. Non obstante, dunha maneira ou doutra, os erros están xa subliñados e destacan.

E así, mesturando a velocidade do sapoconcho coa invención imposible dun conto paupérrimo, pasa a tarde polas Mestras e cando canso de mirar de esguello á tartaruga, asubío a canción de Luz Casal e vexo como o aire que sae dos meus beizos abanea as follas dos carballos. E seguro que tamén pasa as páxinas nas que as mentiras da novela barata quedan subliñadas ou destacadas ou resaltadas.

Café A Pedreira. A Valenzá. Domingo, 22 de maio de 2022

 

VAIA SEMANA NEGRA!

Empezo este Recuncho Hebdomadario baixo a música de Vangelis e contemplando á miña esquerda a portada do libro de “O último barco”, de Domingo Villar. Si, é unha clara homenaxe a eses dous personaxes a causa do seu falecemento. E achego tamén outra homenaxe máis ó actor galego Chete Lera, que nos deixou por culpa dun accidente de tráfico. Vaia semana negra! Días atrás escribíronse ríos de tinta dese autor de novela negra que se inventou un auténtico personaxe chamado Leo Caldas. Vangelis tamén merece que gastemos algo de tinta porque é un dos grandes compositores de bandas sonoras. Del falarei na próxima columna cinematográfica de A Claqueta. Será o próximo venres. E de Chete Lera haberá que estar á espera de pillar por aí algunha película, porque tamén merece que se vexa o seu traballo.

Vaia semana negra! Para boa parte de Galicia, exceptuando, por suposto, ós de Sanxenxo. Para os de Sanxenxo foi inmaculada, desexable e real, moi real. Aínda que a realeza, ultimamente, ande de capa caída. Pero en Galicia xa se sabe que somos como somos. Somos tan sinxelos, tan cordiais, tan simpliños, tan acolledores que mesmo acollemos a quen non deberiamos acoller. A mellor proba é que ata incluso vetaron a que o rei emérito se instalase na Zarzuela. Pero aquí estamos os galegos, os de Sanxenxo. Que non nos importa que o Estado dispoña os medios (nosos, por suposto) que fagan falta para que o rei emérito o pase ben, estea ben e moi tranquilo. Así, por exemplo, mándanlle á Garda Civil a que blinde a casa do paisano ese que lle deu acubillo ó rei que cazaba elefantes (e outras cousas que non eran elefantes) á nosa conta, cos nosos cartos. E como os de Sanxenxo teñen cartos a darlle cun sacho, recíbeno cos brazos abertos, que para iso lles van deixar tamén máis cartos. Dos nosos, dos nosos cartos.

Vaia semana negra! Nun xornal conseguín ver varias imaxes fotográficas desas que te funden de golpe, sen tan sequera darche tempo a analizalas ben. Véndoas axiña asimilas o que significa unha guerra, nesta caso a de Ucraína. Non é necesario ver bombas estourando ou mísiles voando os ceos, nin a soldados coas armas ó lombo; chega con ver a nenos mutilados, a mulleres mutiladas e a familias enteiras mutiladas para notar todas as miserias dunha guerra que semella que non ten fin nin sentido. Porque ningunha guerra ten sentido.

Finca Fierro. Sábado, 21 de maio de 2022

 

ANDAR POR ANDAR

Agacheime para atar as zapatillas; esas zapatillas ás que agora lles chaman tenis. Eu ben sei o que é o tenis. Digo que me agachei porque se non me agacho, non lle chego ós cordóns. Xa coas zapatillas atadas, botei a andar. Andar, ás veces, non é fácil. Porque non sabes por onde ir ou por onde coller. Porque andas perdido. Porque andas nos biosbardos. Porque andas a velas vir. Porque andas a correr. Porque es como unha tartaruga (case prefiro sapoconcho).

Andar polo espazo sería máis ben flotar. Andar polas augas só o fixo ben Xesucristo. Que tío! Andar de paspán. Todos sabemos o que significa ser paspán; ou sexa, que nin anda. E que me decides de andar de capa caída? Repito: non é tan fácil andar.

Ás veces, ó andar, mesmo tropezas nun simple caxato (se uso guizo creo que é máis enxebre). Andar pola beira dos ríos é bonito, moi bonito. E hoxe aínda máis, a causa da canícula que está caendo. Precisamente andar ó sol, hoxe, é asfixiante, abafante. Mellor andar á sombra para evitar insolacións.

Andar á espreita dun sorriso vermello é romántico. Como é facer as beiras, que, no caso que nos ocupa, ben se pode dicir o de andar ás beiras. Como romántico é andar á procura de soños por entre os faiados da nostalxia. Certo, hoxe con esta canícula, non procede moito andar polos faiados. Nin tan sequera en soños. Así é que, case mellor vou facer o de andar por andar, que tampouco é que estea mal. Se me perdo ou tropezo ou afogo, erro meu.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 20 de maio de 2022

 

BAIXO UN SOL ASASINO

Púxenme ó camiño baixo un sol asasino (escribín asasino para que rimara con camiño). Pero a min non me dobrega nada nin ninguén. E iso que xa non son o que era; porque o tempo pasa e todo cambia. O tempo pasou e de novo cheguei a vello, aínda que non me considero unha persoa maior. Certo que a miña cabeza traballa igual coma se tivera 20 ou 30 anos, pero, agora, o corpo xa non aguanta eses raios solares que axiña me revolven o estómago. Recordo aqueles tempos nos que, ás tres da tarde e baixo unha canícula que asustaba, andaba a ler pola estrada que vai de Baños de Molgas a Os Milagres, máis ben polos traxectos da Pitediña ou de Entreloríos; en algunha ocasión esporádica subía deica a Chaira. E non é o mesmo andar a ritmo normal que andar mentres leo. A un ritmo normal é case como escapar do sol, como non deixar que o mesmo raio penetre no cerebro. Mentres que andando lentamente é como retar a ese raio que furgue e furgue nos miolos.

Hoxe en día, ás tres da tarde, ou ben estou aínda dando unha cabezada, é dicir, soñando; ou ben xa estou co ordenador preparando escritos ou fochicando polas redes sociais e a Internet. Hoxe, non obstante, axiña me puxen ó camiño baixo un sol asasino porque, ó mellor, á tardiña, igual realizamos algunha andaina desas longas e, entón, primeiro, quero facer outras cousas; como escribir este relato, como tomar un café mentres o escribo e como que teño que ir aínda á biblioteca a ler algún xornal máis. Que é o que vou facer tan axiña como escriba o punto final (escribín final para que rime con máis).

Café Brétema. A Valenzá. Xoves, 19 de maio de 2022

 

COMA LOBOS

Hai que andar coma o gato polas brasas nisto das investigacións. Algúns deses que van de listos pola vida botáronse a min coma lobos porque onte tardei en decatarme de que o cadáver que atopara na carreira do Caneiro era dun negro, dun home de color. Un despiste teno ata o máis superdotado! Ademais, hai que lembrar que actúo sempre só. En algunhas mentes humanas non hai compaixón ningunha. Non pensan para nada que ata Sherlock Holmes tiña a man a Watson, ou o Batman a Robin, mesmo o Iron Man tiña á súa beira a Michael Caine ou Morgan Freeman. Non digo xa nada de toda a Marvel botando man de toda esa camándula de heroes. Que son eu só, carallo! A maiores de que, non dixera que o cadáver estaba nunha rara posición? Non era tan fácil ver que era negro! Viuno o garda civil porque xa lle coñecía as vestimentas. Que foi un pequeno despiste, por Deus!

Si, agora moito botarse a min coma lobos, pero ben que me chamaron para que fose matar indios que se acochaban detrás das xestas do monte Medo, ou que me largase a Ucraína para liquidar rusos e destruír os seus arsenais, ou que me tire días e días de espía nas escaleiras da burga de Baños de Molgas e que lles vaia co conto de todo o que se di e acontece.

Pois xa veredes, agora que saben que teño o traxe de astronauta no faiado, non tardarán en pedirme que vaia exterminar alieníxenas por todo o universo. Coma se o estivera vendo...

Café A Pedreira. A Valenzá. Mércores, 18 de maio de 2022

 

O CADÁVER

Receille tres responsos e unha ave maría. Ó cadáver que atopei na carreira que vai ós Caneiros. O cadáver érame descoñecido. Tamén era raro. En todo. Sen ser un extraterrestre, semellaba un alieníxena. Incluso era rara a posición na que se atopaba. Nin tan sequera nas películas aparecen desa maneira.

No segundo responso meteuse polo medio unha canción de Paquiño Sinatra e, malditas coincidencias, na ave maría foi Charlie Santana o que soltou uns acordes de guitarra polos meus auriculares.

Antes de chamar á garda civil, eu mesmo empecei a acordoar a zona. Con arame de espiño. Porque sei que a xente é moi curiosa e o cadáver non estaba en situación de ser visto por ollos inexpertos. Salientar aquí e agora que eu son o profesional para todos os asuntos estraños que acontecen en Baños de Molgas. Dicir que no caso que nos ocupa, eu non andaba por esa labor. Simplemente que me dirixía a ver os castiñeiros que o irmán máis vello ten no Caneiro. O encontro co cadáver foi fortuíto. E como católico, apostólico e galego que son pois que menos que unhas pequenas oracións. O cadáver é descoñecido, pero ante todo, un respecto.

Estirando o arame foi o Melendi o que quixo alterarme os nervios. O que me facía falta! Porque xa me empezaba a poñer nervioso. Pois non avanzaba nada na investigación. Foi un dos gardas que, cando chegaron, confesou que era o Silabario Bendito, un africano que acababa de chegar en patera. Aí caín na conta de que o cadáver era negro.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 17 de maio de 2022

 

A SAN BIEITO DA COVA DO LOBO

Hoxe si son o Rambo molgués. E non por esnaquizar ó inimigo, senón porque non sinto as pernas. Por culpa dunha andaina. As miñas andainas sempre foron entre 10 e 15 quilómetros. A de hoxe foi tan só de 9,3. Pero que nove quilómetros! A metade do percorrido sempre subindo. Subindo en algúns traxectos nos que había que dobregar incluso o lombo e, por momentos, apoiar as mans nos xeonllos. Despois, como sempre se deixo que baixar aínda é peor que subir, pois case, case. Case é verdade. Xa que ó baixar, e debido a que as pernas xa doían algo, as molestias eran continuas ó ter que afianzar ben os pés sobre a costa.

Ás catro da tarde (grazas a que o ceo estaba bastante nubrado) Xoel e máis eu saímos da Finca Fierro con destino a Parada de Piñor, subindo. Ó chegar a este lugar axiña collemos unha pista (pina como ela soa) que chega deica a estrada que vai de Parada a Piñor. Torcemos, logo, á esquerda, para baixar uns poucos metros, ata que nos atopamos, á dereita, a pista que sobe cara ó san Bieito da Cova do Lobo. Collémola, claro. Era toda en costa, en costa e en costa. Xa unha vez foramos a esa ermida, pero fixerámolo desde Piñor, que aínda que tamén é subindo, nin punto de comparación coa subida desde Parada.

A maiores de non sentir as pernas, pesábanme as mans. A causa da calor, toda a enerxía, toda a canseira baixaba para as mans. Como lle dixen ó rapaz: nunca estivera tan gordo. Ó chegar á casa repuxen forzas cun cacho de chouriza con pan.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 16 de maio de 2022

 

LUCERO RALLADO

O trono foi tan grande, deu tal estoupido que mesmo Lucero se asustou, cando, na realidade é un home que non se asusta tan facilmente. E iso que non é moita cousa. Incluso podo confesar aquí que non deu o talle para meterse no exército. Por iso de que é algo bravo (sempre o foi) quixo facerse militar porque lle tiraba aquilo de percorrer mundo e se por un casual podía bater algún inimigo, pois que mellor. Agora, o de non dar o talle, achácallo un pouco a que, de rapaz, durmía moitas veces no alto dunha artesa na palleira que tiña na vila, e pensa que iso encolleulle os ósos.

Lucero Rallado xa non vive na vila. Agora é home de cidade, de capital e anda polas rúas co peito algo botado para adiante. Repito: é algo bravo. Claro que ante esta personalidade súa, axiña os da súa vila o bautizaron cun alcume. Lembrade que por estas terras somos moi amigos de bautizar á xente, aínda que non sexan relixiosos. A Lucero chamábanlle (e chámanlle) O Macho.

Pois ben, Lucero Rallado, O Macho, era fillo da Dorinda, A Peseta, e de Filemón, O Dous Reás. Digo era porque os pobres dos seus pais xa hai anos que deixaron esta terra, cando aínda era un neno. Menos mal que alá un tío que tiña por parte de nai, Dionisio, O Peseto, botou man del e... non hai queixa; Lucero saíu algo bravo, pero, no fondo, bo rapaz.

Confeso sentir certa admiración por el. A mellor proba é que empecei dicindo que se asustara por un trono e pasei a falar do xato e esquecín o trato. A ver, asustouse do trono, pero como bravo que era, non recuou nin colleu paraugas. Botouse ó camiño para ir tomar un café ó outro lado da cidade, da capital.

Finca Fierro. Luns, 16 de maio de 2022

 

ENTRE BROMAS E REALIDADES

Dixen moitas veces que temos o demo dentro ou que dentro, tamén, levamos unha fera. Non obstante, sempre hai algún ó que lle desborda a humanidade, ó que o corazón lle di: “para boa persoa, eu”. O outro día, un condutor que ía como unha cuba e que circulou durante 25 quilómetros en sentido contrario pola autoestrada AP-9 chamou a Emerxencias, ou sexa, ó 112 para solicitar a presenza da Garda Civil e para que lle fixeran a proba de alcoholemia. Deu positivo, claro. E tamén deu positivo en drogas. A noticia é para rir polo detalle de autoflaxelarse el mesmo, pero se pensamos no que puido acontecer neses 25 quilómetros... Si, mellor non pensar. Mellor coller a súa borracheira a broma.

Autoflaxélanse los de Sanjenjo? Segundo o que leo por aí, semella que están esperando como auga de maio (ollo, que cada vez chove menos) a visita do rei emérito. Imaxino os preparativos e os gastos e os contos de los de Sanjenjo esperando a tal eminencia.

Usaba a paréntese para dicir que cada vez chove menos e que vén moi ben para dicir que este mesmo xornal sacaba o sábado a nova de que os encoros da provincia estaban ó 48% de capacidade. E digo eu que aínda nos queda un mes para que chegue o verán, o que, por lóxica, choverá menos. O tema da seca empeza a ser unha vez máis un problema ben gordo. Principalmente para a agricultura. Porque aquilo de en abril, augas mil... xa non chove como chovía.

Aproveitando que saíu a agricultura á palestra e tamén a que iniciei este Recuncho cunha broma, vouno rematar con outra broma. Case o 40% dos galegos teñen sobrepeso (non puxen temos porque aquí si que é verdade que non me inclúo). E digo eu tamén que a culpa é da agricultura. Porque cada vez hai menos agricultura e cada vez se mecaniza máis; o que significa que o esforzo físico era en tempos. E aseguro que co esforzo físico suábase a gota gorda; non daba moita opción a coller peso. Porque, aínda que se comese moito (que se comía) por culpa dese esforzo, o manxar case sempre era a base de pan e touciño, pan e touciño, e pan e touciño. Por enriba, un prato de caldo e, ale, a seguir suando a gota gorda ó día seguinte. Agora sentamos nun tractor e escoitamos música a través dos auriculares. Así calquera engorda!

Finca Fierro. Sábado, 14 de maio de 2022

 

QUE MEDIA HORA!

Para a maioría da xente os luns será o peor día da semana, por aquilo de que teñen que traballar. Mesmo para os que estudan. Para algúns será o domingo, ou ben tamén polo traballo ou ben pola familia. Pola familia, si; porque sempre hai uns cantos que están mellor traballando que na súa propia casa. Eu mesmo (pero sen familia), cando me tirei case dez anos en Madrid; que como estaba só nunha triste pensión, desexaba estar cos compañeiros.

Cando empecei a traballar unha viña de case unha hectárea, os peores días da semana eran todos, incluso algún que outro domingo, e destacando por enriba de todos os sábados. Porque, claro, os demais días, quéirase que non, ó ser funcionario, empregaba o tempo noutros mesteres e aínda que, polas tardes, si, a viña reclamábame. Pero os sábados eran horribles porque xa era todo o día fochicando de gavia en gavia e de cepa en cepa.

Agora, os sábados, abandonada xa a viña e xubilado, son como un entretemento. Fochicando no terreo e tan só unhas dúas horas pola mañá; o suficiente para descargar o estrés, para matar o tempo.

Para este xubilado, agora mesmo, o peor día é o venres. E non o día enteiro. Simplemente media hora. Odio esta media hora! A de facer a compra. En vez de dicirlle á muller de ir ó súper xa lle digo de marchar ó monte Calvario. Porque iso si é unha auténtica crucifixión. Ábrenseme as entrañas e renace a úlcera. Mira e remira e volve mirar. Colle, solta e volve coller. Vai e vén e volve ir. Ese tempo nunca ten fin! Si, só media hora, pero... que media hora!

Café Brétema. A Valenzá. Venres, 13 de maio de 2022

 

A RULA DO CONTO

Desde a distancia vin algo sobre un fío do tendido eléctrico. Desde a distancia aínda non sabía que era. Semellaba un paxaro. Pero podería ser un trapo ou unha desas zapatillas ou alpargatas que algúns paspáns colgan dos fíos da luz. Percorrendo paso a paso, metro a metro logo souben que era un paxaro. Pero tampouco a distancia me deixaba saber a clase. Penso que era unha rula. Ó mellor era un pardal ou unha andoriña. Ás veces cústame distinguir uns doutros. Como para min todos son paxaros...

Cando cheguei á altura da ave mirei para arriba e, inocente de todo, pregunteille que era. “Son a rula do conto”, contestou. Deixoume parvo, claro. Era a primeira vez que me falaba un paxaro. Aínda máis, era a primeira vez que me falaba un animal.

Ó falarme fíxome dubidar en se, eu, estaba dentro dunha fábula; ou se era a rula a propia fábula. Pero eu sei quen son, sei cal é a miña realidade, e que vivo na mesma, como que agora mesmo escribo sobre ela; sobre a miña realidade e sobre a rula do conto. Por certo, a rula do conto non deixaba de mirarme; de fronte e de esguello. Ó mellor tiña medo de que lle lanzase un cantazo. Pero como ía eu espantala cando me acababa de falar e cando me falaba dos contos. Co que a min me gustan os contos. Aínda que sexan mentira.

Axiña deixei de facerme preguntas. Puxémonos os dous á parola como se viviramos nun conto. Cando cansamos cada un tirou para o seu lado; ela voando e eu paso a paso. E non era tal conto.

Cafetaría Beker. Ourense. Xoves, 12 de maio de 2022

 

SON COMO SON

De camiño ó café escoitei, entre outras, a canción “Son como son”, dunha tal Edurne, que me fixo pensar en min mesmo. Quen son, a maiores do Chito da Lola? Como son eu? Son o detective oficial de Baños de Molgas e son de intenso coma o espía da burga do mesmo lugar. Son o astronauta que quere viaxar ó espazo sideral e o pirata que naufraga en alta mar. Son coma o heroe dos tempos que, no momento da verdade, síntome un cero á esquerda. Son coma un vagalume que me acendo cando me contemplo no espello... e non me vexo. Alí, polo medio do bafo, tan só alcanzo a axexar o verso prohibido e sentir o ritmo dun asubío.

Son coma o lobo que oulea polo bosque da nostalxia e como o xabaril que furga polas corredoiras dos Castros. Son coma o paspallás que voa e coma o silencio que mata. Por veces, o silencio mata máis có ruído. Son o sorriso aberto dunha foto e o bater de ás dun pombo. Como tamén son o libro que se abre e as pingas de orballo que caen.

Edurne é como é. Eu tamén son como son. O raio de sol que penetra polo faiado, a labazada metafórica cando a realidade senta ó meu lado e a banda sonora dunha morriña que non ten fin. Son coma o aspirante a cruzar unha lagoa sen mollarse e en silencio, e son tamén o bambán dun verso. Dese verso que cae sobre o poema da vida; esa na que o ruxerruxe da ansia vai e vén por entre os carreiros da memoria, da miña memoria. Son o silencio e o ruído, a algarabía e a calma, a proximidade e a distancia. Eu son eu.

Café Brétema. A Valenzá. Mércores, 11 de maio de 2022

 

A FERA QUE LEVABA DENTRO

Saquei a fera que levaba dentro. Na realidade son calmo, cachazudo, manso, tímido, mesmo covarde. Pero cando quero tamén son o demo. Cando quero. Menos mal que quero poucas veces. Porque como son pouca cousa, non vaia ser o demo que... Así é que, xeralmente, aguanto co que me boten. Apando co remedio e coa enfermidade.

Pero hoxe, e sen ningún motivo aparente, quixen sacar a fera que levaba dentro. E saqueina. Rillei ósos. Esmaguei cabezas. Fundín almas. Esnaquicei corpos. E puxen patas arriba o universo. Por un quítame alá esa palla; ou sexa, por nada. Como dixen: sen motivo. E mirei con esas miradas que matan. E matei, vaia se matei. As feras matan. Eu, neses momentos, era unha fera. Unha fera con uñas e dentes, que atacaba a base de puñadas e patadas.

Suaba. Sangraba. Bruaba. Mesmo ouleaba. Como as feras. Moitos, como non eran parvos e como axiña se decataron de que hoxe, eu, tiña o día torto, empezaron a meter o rabo entre as pernas e pouco a pouco deixáronme de lado. Non sei quen puxo música de Mike Oldfield (ó mellor era de Vangelis ou o Adagio de Albinoni), que non tardei en calmar. Ó momento pensei que sería verdade iso de que a música amansa ás feras. Porque, segundo quixera sacar a fera que levaba dentro sen ningún motivo, agora, co motivo da música, xa me notaba de novo calmo, tímido, manso, cachazudo, mesmo covarde. Baixei a ollada asasina e xa me ruboricei ó pensar na miña fereza.

Café A Pedreira. A Valenzá. Luns, 9 de maio de 2022