ALÁ FUN!

Hai xa uns días que lles dixen ós meus que cando morrese me puxeran o seguinte epitafio: “Alá vas! Escribe o que vexas”. Acabo de ir e, maldita sexa, non vexo nada. Tan só escuridade. Non vexo, pero si sinto. Sinto que me fun e, fóra de catro gatos, digamos familiares, a ninguén se lle acabou o mundo porque me fora. O camiño é escuro pero sentín claramente como os vermes empezaban a facer das súas. Por pouco tempo, grazas a Deus, pois como teño pouca carne, logo chegaron ós ósos. E nos meus non rilla calquera bicho.

Como o cranio aínda é moito máis duro de roer, seguen aí medio aletargados algúns recordos. Algúns recordos do meu pasamento, digo. Como que lles insistira ós meus que me enterraran baixo o son da banda sonora de “Baixo o fogo”, de Jerry Goldsmith. E que me puxeran sobre o peito algún libro de lectura. Por se aquel.

Por se había vida no máis alá e tiña opción de facer algo. Nin morto me quero aburrir! A ver, en principio non hai nada. Xa dixen: só escuridade e silencio. Silencio moito. Escuridade aínda máis. Os vermes metían algún ruído cando o intentaron cos ósos. En principio nada, pero... e se pasados uns días hai algo? Se máis alá do infinito aínda ruxo un pouco? Se o meu pasamento só foi un instante de dúbida, un lapso de existencia? Non, o que foi xa foi. E non hai volta. Pouco máis podo dicir; que alá fun e que escribín o que vin, perdón, o que sentín.

Café O Chicote. A Valenzá. Xoves, 29 de decembro de 2022

 

A ARGALLADA DOS DEREITOS HUMANOS

Feliz ano 2023. Porque levamos xa un día do mesmo. E sei seguro que, coma todos os anos, cada 31 de decembro, no momento das badaladas, no instante en que comemos ou tragamos as uvas, os desexos de cada un enchen o niño da nosa conciencia. Todo é unha farsa, unha falacia. Moita bondade nese momento e pouca memoria no transcurso dos minutos.

Se hai algo que está por enriba de todo (vale, exceptuemos a saúde) son os dereitos humanos. Estes, ano tras ano, desexo tras desexo non tardan en converterse en auga de bacallau. Deuse a coincidencia de que durante todo o mes de decembro pasado; é máis, durante a segunda quincena lin dous libros e vin dúas películas que me amosaron que tales dereitos humanos, tal declaración universal dos mesmos é unha das grandes e maiores argalladas que existen, que o seu preámbulo e os 30 artigos ditáronse e escribíronse para a galería.

O libro Desde el país de los blancos, de Ousman Umar, fala das pateras, das calamidades dos inmigrantes chegados de África, do racismo a causa da cor de pel dos africanos e do trato e subsistencia nos países “civilizados”. Certo que o protagonista tamén fala da felicidade, de cando unha familia branca o acolleu coma un ser humano normal e corrente. Pero para chegar a ese instante, pasou as de Caín e Abel, como se adoita dicir.

O libro Esclava de la libertad, de Ildefenso Falcones, conta a historia de dúas mulleres en épocas distintas: a Cuba escravista colonial e a España do século XXI, e todo baixo o prisma do racismo e as inxustizas, tanto na Cuba do século XIX e mesmo na España da actualidade. Que si, que o dixen sempre: que agora mesmo somos uns dos países máis racistas do mundo e aínda hai moita escravitude.

A película E-Team é un documental devastador sobre certos conflitos en países rexidos por gobernantes sen piedade e sen alma. E o filme Nacido en Gaza é outro documental sobre a vida de dez nenos entre as bombas que lanza sobre Gaza de cando en vez, ou sexa, moi a miúdo ese fillo putativo dos Estados Unidos chamado Israel. O horror da guerra, logo de pasadas esas badaladas nas que todo é de cor de rosa ata que a memoria mingua no recanto da indiferenza e da maldade. E mingua en cada capítulo dos dereitos humanos.

Finca Fierro. Sábado, 31 de decembro de 2022

 

CLARIVIDENCIA

Clarividencia, me dixeron. A min, que adoito ver todo escuro. Polo día asoman os soños nocturnos e pola noite xa é noite... pecha. As nubes, no mal tempo, son todas escuras. No bo tempo... deixémolo estar. Clarividencia, e o chocolate escuro. Escuro é o consolo triste e o berro seco. Escuro é o ruído que rebenta e os sentimentos cegos.

Clarividencia, me dixeron. A min, que sempre escribín sobre as follas brancas dun caderno e que nelas esgacei ideas, opinións e dicires que ninguén se atreve nin a murmurar; moito menos a rosmar. Son claro coma un asubío morriconiano e como o ouleo potente, inmenso e bonito do lobo. Son claro coma o día que clarexa e como a pinga de orballo nunha xesta.

Clarividencia, me dixeron. A min, que son máis claro cá auga e mesmo máis claro cá clara dun ovo. E toda a escuridade que vexo deixo que a claree a ilusión dun recordo, de todas as lembranzas de hai un tempo. A clarividencia da escuridade está no reflexo dese sentimento que se ve a través do pequeno bafo dun espello. Hai luz na fin do túnel, adoitan dicir. Haina. Como hai esperanza no imposible da realidade ou na realidade do imposible. Sempre hai esperanza.

Clarividencia, me dixeron. A min, que vivo do conto. E do que non conto. A min, que tras a capa de escuridade que pinto, se furgo, se raño, se escaravello, se fochico sempre aparece a claridade, o branco, a lucidez.

Café O Chicote. A Valenzá. Martes, 27 de decembro de 2022

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 27 de decembro de 2022

 

SOBRE RUÍDOS E SILENCIOS

Roubeille un cacho de silencio ó ruído, e quedei sosegado, moi tranquilo. Certo que o ruído non era moito. Estaba escarranchado sobre unha galla dun carballo centenario das Mestras, en Baños de Molgas. O pouco ruído existente producíao unha pega ó lonxe e as augas do río Arnoia. As augas do río Sor, nesa zona, están tan calmas que non fan ruído; mesmo semella que nin existe o silencio.

Hai ruídos bonitos. O das augas correndo é un deles. A proba é que, para un servidor, o ruído das ondas do mar é o máis bonito do mundo. O ruído do mar é case coma un orgasmo sexual. Certo, case. As cousas como son.

Outro ruído bonito, aínda que sei que para moitos xa é algo molesto, é o son das campás da igrexa de Baños de Molgas. Cada quince minutos dálle que dálle; pero mirade se é bonito que a maioría das veces nin nos decatamos de que soaron. Ás veces nin cando toca o reloxo as doce, que é cando máis badaladas solta. É tan bonito que xa nos afixemos a tal ruído.

Desde o alto do carballo o silencio, hoxe, mesmo esmorece, debilita a fermosura deses ruídos que case non son ruídos. Porque dentro mesmo do murmurio, do ruxerruxe, o sosego, o meu sosego é como unha felicidade preñada de sexualidade. Agora cada quen que compare o ruído co silencio ou o silencio co ruído.

Café O Chicote. A Valenzá. Luns, 26 de decembro de 2022

 

CO CORAZÓN DENTRO E FÓRA

Rachei o peito, máis en concreto, as costelas do lado esquerdo para sacar o corazón coa man dereita e para que os curiosos visen como latexaba. Bombeaba sangue, amor, ilusión, xenreira e carraxe. Que besta es, me dixeron. Mireinos de fronte e ameaceinos con arrincar alí mesmo un ril. Son capaz de vivir sen órganos internos! Sempre vivín do aire!

O corazón na man seguía a bombear desexos que se agochaban detrás dun espello ou baixo o voo dun vestido azul. Claro que a esas alturas (notaba como os latexos cardíacos ían a menos) igual era de cor verde. O vestido, digo. O corazón seguía a estar vermello de sangue, pero cunhas certas sombras que xa asomaban polo ventrículo esquerdo. Tiven que dicirlle ós curiosos que o tiña que meter dentro do peito ou do costelar, que a agonía empezaba a ser patente. Entendéronme e animáronme.

Co peito xa pechado, a vida xurdía, abrollaba con forza de novo e as asaduras iniciaron un baile caribeño en pleno inverno. Eu bailei un fandango, pero torcéndome un chisco cara ó ril dereito. Por se tiña que arrincar algún prefería que fora este. Que apandase un pouco co peso do meu corpo. Os curiosos non tardaron en mirarme ó nesgo, ó biés, ó través. Murmuraban ou borboriñaban de que eu non estaba ben. Estrañeime deses ruxerruxes porque, eu, estaba a vivir o espírito do Nadal. Espírito cheo de latexos coas ilusións dun neno. Que, aínda sendo neno, o corazón bombeaba sangue, amor, ilusión, xenreira e carraxe.

Café O Chicote. A Valenzá. Venres, 23 de decembro de 2022

 

MOITAS DESGRAZAS

Non sei quen me chamou por teléfono, pero fíxoo de forma angustiada e berrando máis que falando: que me achegase inmediatamente a Baños de Molgas porque aconteceran, non unha, senón moitas desgrazas. E colgou. Non me deu tempo a que me dixera polo menos algunha para ir un pouco preparado. A verdade é que pensei en mortes, mesmo en algún atentado, por aquilo de que se pode dicir que son o detective privado ou o investigador oficial desa vila e do seu concello.

Collín o meu Pancracio e púxenme ó camiño. Aceleróuseme un pouco o corazón cando, desde A Rabaxoá, non vin a torre da Igrexa de Baños de Molgas. E tiven que aparcar xusto onde a ex Cámara Agraria porque tamén vin ó momento que desaparecera a Ponte Nova. O asunto xa me deu que pensar. E tanto! Tampouco existía o Balneario!

Botei a correr pola rúa Claudio Movilla e o que xa me temía: que a Ponte Vella fora ó carallo. Tampouco había Burga! Volvín para atrás para goldrar o Arnoia á altura da Pitediña, que por aí leva menos auga. Subín correndo para o meu barrio e, a maiores de que desaparecera a Igrexa, tamén desapareceu a Aira de Arriba coa súa Fonte.

Seguín percorrendo Baños de Molgas e intuíndo xa que non habería Estación do ferrocarril, nin o Parque do Pote, nin a Ponte das Cepas. Efectivamente, non había. Na explanada da Estación vin restos que adoitan deixar as naves espaciais. Souben ó momento que ós símbolos, ós emblemas da miña vila os “abduciran”.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Xoves, 22 de decembro de 2022

 

ESTA NÉBOA SENTIMENTAL

Xa se pode dicir que estamos en plena celebración das festas de Nadal. Estas son unhas festas das que presumimos un pouco de certo sentimentalismo e moita bondade. Cara á galería, por suposto. A realidade amósanos o de sempre, o de todos os días. Como que as denuncias por violencia machista na nosa comunidade creceron un 14% no terceiro trimestre deste ano. É dicir, que en vez de diminuír, aumentan. Algo falla. Si, o mal é de quen o comete; pero as administracións tampouco axudan moito que digamos.

A violencia machista aumenta, como aumentan as execucións públicas en Irán e tan só coa intención de aterrorizar ós disidentes. Moito coidadiño, ó ler a frase, con esbardallar tan só contra o réxime irano (que si merece iso e máis) cando nós, non hai moito, enchemos as cunetas con “disidentes republicanos e do que cadrase”. Ante isto, hai certas situacións nas que a política internacional tiña que tomar cartas no asunto e non deixar que algúns países discriminen e asasinen a esgalla, a carradas.

Tamén é certo; quen confía na política? Moi pouquiños. A proba é que nunha enquisa que se realizou non hai moito, os españois ven ós políticos coma o sector máis corrupto. E ben sabedes aquilo de que cando o río soa, auga leva. Xa está dito todo.

Non pensedes que tal corrupción se debe tan só ó noso país (que, por certo, hai moita, demasiada); aí está o xa chamado Qatargate, que, se se investiga a fondo, seguro que acaba fundindo á propia Unión Europea. E isto tan só co que sabemos. Sinceramente, e aínda que se fundise por completo a Unión Europea, gustaríame saber todas as corruptelas que se levaron a cabo pola celebración do xa rematado Mundial de Fútbol no país qatarí.

O sentimentalismo do ser humano nestas datas tan “entrañables” é como esa néboa que asoma no horizonte, que, si, moi bonita paisaxe, pero que non deixa ver máis alá desa estampa ficticia. Esa néboa sentimental tapa a realidade dura, bruta e manchada de xenreira. A postal que amosamos do Nadal é exactamente igual a eses alumeados das cidades, que están precisamente estes días tan en voga; moi brillante, moi iluminado o centro, pero no alfoz, nos arrabaldes axiña nos atopamos coa “escura realidade”.

Finca Fierro. Venres, 23 de decembro de 2022

 

UNIVERSO AZUL, XUNGLA VERDE

Ela comentoulle que sobre as ondas do mar bambeaban os soños del. El quedou algo apoucado e só soubo dicirlle que o mar, ás veces, era de cor azul e, outras, de cor verde. Ela sorriu. El contoulle tres soños máis para que os gardara no fondo do mar.

Tanto el coma ela estaban sentados, a uns dous metros un do outro, no alto dun outeiro e moi lonxe do mar. Pero este era coma o seu universo azul ou coma a súa xungla verde. De cando en vez torcían as cabezas e mirábanse ós ollos. Sabían que hai miradas sobre as que se poden escribir novelas románticas ou poemas enteiros. Porque a poesía tamén é o dindán dos soños. E dos desexos.

El iniciou o asubío dunha famosa canción. E ela, polo baixiño, púxolle letra e cantouna con agarimo. A melancolía preñou nunha rula que pasaba e que a fixo deter sobre a punta dunha carpaza. En cada estrofa da canción, ela empurraba o seu corpo uns centímetros cara á el. En cada ritmo do asubío, el arrastraba as súas nádegas noutros tantos centímetros cara á ela. A distancia cada vez era máis curta. El, de súpeto, quedou en silencio para que ela escoitara os latexos do seu corazón. Ela deixou de cantar e tamén notou como se comprimía o seu peito.

Os dous, a un tempo, soñaron co ruído das ondas do mar e a nostalxia viaxou por todas as cores do arco da vella. Ela mirouno ós ollos, el colleulle a man e baixaron do outeiro bambeándose sobre as súas propias ilusións.

Café O Chicote. A Valenzá. Xoves, 22 de decembro de 2022

 

ESTABA DE SER

Uns din sorte, outros din casualidade, algúns falan do destino. Eu digo que as cousas foron como foron, son como son e serán como serán. Así digo todo e digo ben.

No verán de 1965, máis en concreto, no mes de xullo, dúas familias do concello de Baños de Molgas andaban coas vacas no monte, pero non no comunal, senón en fincas propias. Unha vaca dun dos veciños quixo pacer, como non, na leira do outro. Este, por lóxica, quixo tornala, e para iso colleu unha pedra pequena e lanzoulla ó animal. E foi aí cando asomou a mala sorte, a maldita casualidade e o nefasto destino: a pedra golpeou sobre a cabeza de José Manuel Correa Prol, un cativo de catro anos e fillo da outra familia. O golpe foi de tal envergadura que lle fracturou a bóveda do cranio, xusto na rexión frontal esquerda, e o seu estado era grave.

As crónicas da época non din nada máis, pero confío e case estou seguro de que saíu adiante no sanatorio ourensán do doutor Raposo Lence. E lembro que tal crónica viña detrás doutra na que, en Loña do Monte, e tamén a un neno de dez anos un carro das vacas lle pasou por enriba para causarlle a rotura dun brazo, unha lesión pulmonar e rotura de varias costelas.

Hai que ter sorte na vida? A realidade é a que é, é dicir, que as cousas son como son. Se non estiveran alí os nenos... Pero estiveron. Se o home non lanzase a pedra ou se esta lle dese á vaca... Pero deulle ó neno. Estaba de ser. Así de sinxelo.

Café O Chicote. A Valenzá. Mércores, 21 de decembro de 2022

 

AI LOGO!

Cando estaba a punto de cruzar desde a Pitediña para o monte de Pinouzos de Baños de Molgas, xusto ó outro lado da ponte vin a Darth Vader coa espada láser suxeita coa súa man dereita. Non se cortou un carallo; axiña me berrou que me pasase ó lado escuro. Como eu tamén son de moito berrar, berreille que antes me subía á Perla Negra, que estaba un pouco máis abaixo, onde as augas do Arnoia estaban máis calmas.

Eu tiña que cruzar. Estaba ansioso por botarlle unha ollada ó escudo do Real Madrid (eu, que son antimadridista) que un paspán esculpira nun penedo alá polo ano 1976. Tiña que cruzar e Darth Vader non era quen de impedirmo. Como el tiña a espada preparada; a min non me quedou outra que preparar nun amén a metralleta que levaba colgada do pescozo. Por se aquel.

Pouco a pouco achegueime ó galáctico ese, ó mesmo tempo que pensaba que ben puiden subirme á nave Nostromo e que fose o alien o que choutase ó lado escuro ou que corroese a máscara de Darth Vader. Agora xa era tarde. Agora xa cruzara máis da metade da ponte de Pinouzos. A partir de aí, en cada paso que daba, o malo da película facía o mesmo. Os meus pasos eran para adiante e os del para os lados. Víase que me tiña polo menos respecto. Ai logo! E cando xa me crucei con el, mirámonos de esguello e cos nervios en tensión. A cousa non foi a maiores. Crucei e Darth Vader perdeuse pola carreira dos Poulos.

Café O Chicote. A Valenzá. Martes, 20 de decembro de 2022

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 20 de decembro de 2022

 

COMA SE FORA Á GUERRA

Antes de saír da casa prepareime coma se fora á guerra. Nun bolso da cazadora metín o libro que tiña que devolver na biblioteca. No outro bolso ocupou o seu baleiro o caderno no que estou escribindo. Na man esquerda, a bolsa do lixo para deixar no contedor. Na man dereita, o paraugas. Porque chovía e aínda chove a embute. Non houbo outra que, xusto ó poñer o primeiro pé na beirarrúa, abrir o paraugas.

Sempre adoito levar nas mans os libros e cadernos. Hoxe metinos nos bulsos da cazadora (benditos petos grandes!) porque, nas mans, podían caer sobre eles algunhas pingas de auga. Antes prefiro empaparme eu que caia unha pinga de auga sobre un libro ou un caderno. Non sería a primeira vez que os meto incluso entre o cinto e barriga para cubrilos coa roupa e que non se mollen.

Hoxe quen se mollou fun eu. E si, sacara o paraugas e xa dixen que o abrira. Pero estes aparellos de agora non sei de que carallo están feitos que se molla un igual. E cando cheguei ó atallo... nin paraugas, nin cazadora, nin botas; os pés axiña se enchouparon porque as botas de agora tamén son coma os paraugas, ou sexa, un cero á esquerda (ai aquelas chancas!). Logo, para máis aquel, os intelixentes que lle botaron cemento ó atallo non foron quen de deixalo algo inclinado ou algo fundido polo medio para que a auga correse tan só por un lugar e non abarcando todo o ancho do camiño, que é como corre. E como molla os pés.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 19 de decembro de 2022

 

LUME ÓS CHOURIZOS

Estou preñado de melancolía porque lle puxen lume ós chourizos. Eu, que non fixen a matanza. Que son vexetariano. Só como herbas; desde as millaias ata os saínchos, pasando polos cardos e xuncas, fiúnchos e cantroxos, labazas e borraxes, ortigas e trevos...

Pero houbo un tempo no que fun carnívoro. De porco tan só. Touciño, touciño e touciño. Chourizos de cebola, de cabazo, de boche, delgados e gordos (o famoso Pedro). Os chourizos de carne (que nós lles chamamos chourizas) case nin os degustabamos porque se vendían ou, como moito, tan só os catabamos en certas ocasións, é dicir, nos traballos fortes e intensos, como a sega da herba e a seitura.

Houbo un tempo no que lle puñamos lume ós chourizos. Para a súa curación. E para o meu medo. Peor aínda, para o meu pánico. Porque o fumeiro tiñámolo na propia cheminea da cociña e puñamos o lume nunha pedra asentada no piso. Todo o demais era madeira. Madeira medio podre xa. Piso no que había algún que outro buraco e... e abaixo estaba o cortello dos porcos, estrado de toxos e palla. O lume, as brasas, ás veces, por moitas veces, chispeaban para acabar caendo sobre o piso de madeira, para meterse polo buraco das táboas e caendo ó cortello. Entrábame o pánico por se se iniciaba un incendio. Sempre lle tiven terror ó lume.

Para durmir era un calvario porque... e se prendían as brasas no cortello?, e se ardía a casa? Cantas noites baixei á corte por se aquel.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 16 de decembro de 2022

 

O ARCO DO SEÑOR

Saíu o arco da vella. Era o do Señor. Xa sabedes (e se non sabedes, ídelo saber): cando chove e hai sol sae o arco do Señor. Chove a hai sol. Como estaba esplendoroso gardeino nunha foto. Non para o recordo, senón para que non se me fora. Para que non desaparecera. Así, podo subir a el ou podo pasar por debaixo del as veces que queira.

Xa non é a primeira vez que subo ó arco da vella. Un día fíxeno e paseino correndo sete veces. Cada carreira realiceina por cada unha das súas cores. Para non desprezar a ningunha. Sempre fun un pouco considerado. A maiores de que ningunha cor do arco da vella desmerece unha da outra.

Cando pase a correr por el de novo, penso facelo máis a modo. Para contemplar mellor o panorama ou para recrear mellor a vista. Desde o pico da curva tense que amosar un espectáculo espléndido, marabilloso. Moi fermoso.

Tampouco é a primeira vez que paso por debaixo del. Non hai moito que o fixen. É certo que tiven que andar unha eternidade. Cando pensaba que estaba chegando, o condenado estaba alá e moito máis que alá. Pero tamén saberedes (e isto si sei fixo que o sabedes) que a min non me fai recuar calquera impedimento. Como testán que son, sigo e continúo, ando e corro, marcho e non paro deica alcanzar a meta, a miña meta. Conseguín cruzar por debaixo do arco da vella. E tamén conseguín correr polas súas cores.

Café O Chicote. A Valenzá. Xoves, 15 de decembro de 2022

 

BORRACHEIRA MÍSTICA, BORRACHEIRA MENTAL

Rematado o Mundial de Qatar, a vida segue. Recoñezo que, a min, o Mundial trastornoume un pouco a vida. E iso que España non tardou en caer eliminada. Mais un Mundial é un Mundial. E, claro, por suposto, hai vida máis alá do Mundial. Incluso no mesmo Mundial houbo outra vida máis alá da futbolística. Non sei, pero falar, por exemplo, da vida política hai que ter perendengues. Hoxe por hoxe, a política española avanza (é un dicir) a base de insultos, desprezos, escarnios e moita desvergoña, iso si. Agora, dentro duns días, rímonos dalgunha escena televisiva en certos Parlamentos mundiais; coma se o noso fose moito máis honrado. Visto o visto...

Ver seica non viu nada un cura que chocou na cidade de Valencia contra cinco coches a causa da súa embriaguez. O pobre achacou a súa candonga ó viño da misa. Pero tan só dunha misa. Anda que como teña varias parroquias non quero nin pensar como chegará á casa.

Quen tivo unha boa borracheira mental foi esa garda civil de Cuenca que matou ás súas dúas fillas por vinganza. Desde que o mundo é mundo, nas vinganzas case sempre hai danos colaterais. Ela pensou que, matando as fillas, vingábase do home. O home sufrirá, berrará e chorará, pero as nenas (que estaban aínda en idades inocentes, idades de risas, de alegrías, de xogos) nin tan sequera poderán xa facer iso: o sufrir. Porque é certo que a vida é un sufrimento. Para elas xa nin iso. Despois, a nai, suicidouse. A típica pregunta de sempre: por que non se suicidou primeiro? Ou se tanto mal lle quería facer ó home, por que non foi primeiro por el? Hai que ter peito (non digo conciencia porque xa se viu que non tiña ningunha) para matar a dúas criaturas, e moito máis sendo fillas. Só ler os titulares dos periódicos os pelos póñense de espeto e a emoción asoma ós ollos. Pobres criaturas.

Seguen as loitas (en principio ficticias) polos alumeados de Nadal. E segundo comentaba hai pouco que non tardariamos en iniciar tal acontecemento ó rematar as novenas de Os Milagres (8 de setembro), moito coidadiño con esas loitas ficticias que, ó mellor, non tardan en facerse reais. Que se a miña vila é máis bonita cá túa; que se nós empezamos antes cá vós; que se neste lugar hai máis bombillas cá no outro. Moito coidadiño con iso de ser máis que.

Finca Fierro. Sábado, 17 de decembro de 2022

 

A INTELIXENCIA DUN PASPÁN

Quero esbardallar sobre a aira do tempo, pero este, ás veces, é efémero. Teño a solución dos soños que van e veñen desde o principio ata a fin. Soñar esperto é bonito... dependendo do que se soñe. Soñar durmido tamén é bonito... cando non son pesadelos. Quero deixar de pensar nos soños, no tempo, no espazo, deixar a mente en branco e esperar a converter o ruído en silencio.

Fóra chove e as pingas de auga mollan a aira dos recordos. Aínda que hai recordos que, nin mollados, esvaecen, se disolven; quedan envoltos nun recanto da memoria. Porque todos os recordos se balancean sobre o bambán dos sentimentos. Agora cada quen que se arrolique sobre o fío da súa conciencia.

Dentro hai ruído e non sei como facer para que o silencio furgue por entre as liñas que escribo. Hai escritos que precisan de certa concentración e o ruído é un inimigo. Nin os temas musicais que saen polos auriculares amortecen, debilitan o ruído do café. Malditas conversas dalgúns!

Fóra e dentro o tempo é efémero e eterno e único e pasaxeiro, no que hai soños e pesadelos e silencios e ruídos e recordos e sentimentos e escritos e música. Todo o que entra sae e todo o que sae entrou. Hai lóxicas filosóficas que bailan sobre a intelixencia dun paspán. Tamén has pasmóns que meten a filosofía no baúl ou na hucha da ignorancia.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 14 de decembro de 2022

 

MARCAR OS TEMPOS

Sei marcar os tempos. Chovía e optei por sentar ante o ordenador antes de saír. Cando rematei xa deixara de chover. Puxen as botas e saín coma un lóstrego da casa. Sen paraugas. Malo será que... De todas formas, son moi de usar capucha. Por iso agora só quero cazadoras con carapucha. Sacan do apuro. Son coma os chinos. Os comercios eses, digo.

Tamén sei que pola Valenzá podo realizar case todo o traxecto por debaixo de balcóns e galerías. O problema está no treito que vai da Finca Fierro á Valenzá, uns trescentos metros. A solución: a caparucha e saber marcar os tempos.

Tiven que marcar outro ó chegar á altura da rotonda da Familia ou da Farola, xa que quería chover de novo. Metinme nun café a escribir un Pingas de Orballo. E nese intre tamén deixou de chover. Así é que marquei outro tempo marchando axiña á biblioteca, onde deixei un libro, collín outro e lin un periódico dos que non están nos cafés.

Ó saír, pingas de chuvia quixeron caer sobre a miña cabeza. Pero eran tan poucos que nin me dignei a cubrirme coa capucha. Non obstante, por se as moscas, volvín marcar o tempo meténdome nun supermercado a comprar dúas cousas xustas.

Xa fóra, tocaba o camiño de volta á casa. Na metade do traxecto, outra vez un Pingas (este) marcando os tempos e tomando outro café. E agora, como xa non volve chover... adeus, moi boas.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 13 de decembro de 2022

 

ASALTO CON MALLEIRA

Xa teño contado que, antigamente, ir ás feiras tiña a súa aventura, as súas apuradas e os seus medos por culpa dos ladróns, ós que sempre lles é máis fácil apoderarse do alleo sen suar moito que rompendo o lombo. Tamén é verdade que o ladroízo non se levaba a cabo tan só nos días de feira. Chegaba un día calquera no que alguén soubese que andabas con cartos, para esperarte en algún recanto de calquera camiño. Aí estivo o caso de Jacinto Lamas Cid, un veciño de Presqueira, en Baños de Molgas, de 34 anos de idade, que, a primeiros de abril de 1965, dirixiuse ó concello de Taboadela con nove mil pesetas nos seus petos para mercar un becerro.

Non tardou en ter a súa aventura, a súa apurada e o seu medo. Un home agarrouno e abrazouno por detrás para darlle axiña a orde de que “soltara a pita”. O Jacinto, claro, pensando que a un ladrón podía facerlle fronte, non tardou en resistirse. Non tardou en desistir. Porque apareceron dous individuos máis que non andaron con lerias, con voltas e reviravoltas, ou sexa, que lle zouparon na cara, no abdome e no estómago ata que o deixaron medio inconsciente.

Cando xa se recuperou algo, e por moito que vise a carteira no chan, soubo ó momento que as nove mil pesetas voaran. A carraxe inchoulle e molloulle os ollos porque... nin becerro nin cartos. Desde alí mesmo marchou a Maceda a denunciar os feitos ante a Garda Civil.

Café O Chicote. A Valenzá. Martes, 13 de decembro de 2022

 

QUEDARON TODOS CONTENTOS

Non deixa de chover e os pingüíns bailan unha polca dentro dun ascensor. Que fan catro pingüíns nun ascensor? As pingas de auga rebotan contra o asfalto da estrada e unha cascuda intenta escalar unha pota desas grandes de caldo. Chegaría a cascuda cabalgando sobre a folla dunha verza? Din que se chove, que chova; pero a realidade é que o lagarto está ó sol e bambeando sobre o fío do tendido eléctrico. Alcanzaría o lagarto ese lugar subido ó lombo dunha rula? Cousas máis raras se ven neste mundo de soidades, de ruídos e de silencios.

Non deixa de chover e os catro pingüíns, ó saír do ascensor, axiña arman un concerto musical con tan só cancións de Sabina. A xente pediulles unha de Melendi ou de Ricardo Arjona. Eles, nin caso; emprenderon un camiñar torpe, romo con dirección á Antártida. A xente, cabreada, anoxada, correu detrás da cascuda para esmagala a base de golpes de vasoira. Non o conseguiron porque a cascuda, que non é parva, fuxiu polo desaugadoiro do vertedoiro. O lagarto, vendo o panorama e sendo aínda menos parvo que a cascuda e incluso moito máis listo cos pingüíns, subiu de novo ó lombo da rula e berroulle que a que estaba esperando. A rula, que era aguda e lista e guapa e xeitosiña realizou un voo rasante, xusto por entre as pernas da xente, para que así, o lagarto bailase sobre a súa propia cola todos os temas de Sabina e mesmo dous ou tres de Melendi e Arjona. Enténdese que, agora si, máis ou menos, quedaron todos contentos.

Café O Chicote. A Valenzá. Luns, 12 de decembro de 2022

 

TIRANDO DA CORDA

Como xa me doía a cabeza de estar tanto tempo co ordenador e, por momentos, de ler, optei por saír a dar unha volta. Pensei en ir deica a ponte das Cepas de Baños de Molgas e para alá marchei. Ó pouco de pasar a estación do ferrocarril e xa na carreira que leva ó muíño do Dositeo, vin que sobresaía da parede que lindaba unha poula co camiño a punta dunha corda. Como a corda se vía que era nova, déuseme por tirar dela. Levo dous días tirando dela! E semella que non ten fin.

Non é ningunha broma. Os brazos xa me doen máis incluso que cando rozaba os toxos co fouciño ou cando segaba a herba coa gadaña. A corda non pesa, pero sabedes o que é estar tirando dous días seguidos? Movendo os brazos de continuo e máis ou menos ó mesmo ritmo. Porque, claro, sempre penso que está a piques de asomar a outra punta do sedeño; que agora xa vai, que non pode faltar moito, que aí vén, que quedarán tantos metros, etc. Entón, zas, dálle que dálle, zumba e dálle, tumba que dálle. Por moito que lle dou, non hai maneira.

Mais como a testán non hai quen me gane, sigo tirando da corda. Como se boto semanas ou meses. A un ritmo máis lento, iso si. Pero sen pausa. E xusto cando estaba a limpar por enésima vez as pingas de suor que esvaraban pola miña cara, aí estaba, a punta final. Dous días xustos tirando da corda. Sentei enriba dela e tomei folgos. Seguín de paseo ata a ponte das Cepas.

Café O Liñar. A Valenzá. Domingo, 11 de decembro de 2022

 

OS PELOS DE ESPETO

Coa escusa, co pretexto das guerras, ás veces xustificamos a violencia. Non obstante, no ano 1945, en España, xa non había tal contenda, xa levabamos seis anos sen guerra civil, pero a violencia estaba á orde do día e de forma malévola, dominadora, selectiva e criminal. As torturas franquistas eran impresionantes e agónicas, que, a maioría delas, remataban ante un muro ou ante unha tapia calquera por medio do fusilamento. Outros, para máis escarnio, remataban no garrote vil.

Lendo o libro “Madrid 1945. La noche de los Cuatro Caminos”, de Andrés Trapiello, hai páxinas que poñen os pelos de espeto e case con ganas de devolver. Porque as torturas non só se realizaban sobre homes feitos e dereitos, senón sobre mociños imberbes e mesmo algún que outro cativo. As mulleres, tanto adultas como adolescentes... é mellor non describir o acoso, o abuso , a violencia (e o que imaxinades) para non ter que marchar a un recanto a botar os fígados.

Ante todo iso, non podo entender como, hoxe, aínda moitos, moitos, moitos desexan correr un tupido velo ante esa limpeza que se levou a cabo simplemente por ideoloxías, por xenreiras, por inimizades e incluso por darlle acubillo a alguén ou porque eras amigo de ou da mesma aldea-vila de. Tamén porque se lían libros que non se deberían ler, porque non levantabas o brazo, porque non cantabas o “Cara el sol”, porque mirabas de fronte. Porque querían. Simplemente porque querían amosar o poder a base de hostias, violacións e tiros na noca, na caluga.

Bar Paco. O Vinteún (Ourense). Venres, 9 de decembro de 2022

Finca Fierro. Domingo, 11 de decembro de 2022

 

OXALÁ QUE...

Acabouse o que se daba. E nin tan sequera nos queda Portugal. Vaia Mundial! Agora, non tendo a España nin ós nosos veciños, non queda outra que volver por Marrocos. É o máis débil, o máis modesto. Ata o venres ía de Arxentina. Pero visto o seu comportamento ante os Países Baixos, xa non quero que gane Arxentina. Síntoo moito por Messi, que me parece o mellor do mundo e que sei que para acadar o posto do mellor da historia, os entendidos, din que lle falta ganar o Mundial, como si o fixo Maradona. Oxalá a final deste Mundial fora Marrocos-Croacia.

Oxalá algún día analicemos con calma e en profundidade o asunto dos alumeados de Nadal nas vilas, cidades e mesmo xa en aldeas. Porque o tema das luces está a pasarse da raia, está a saírse de nai. Ata non hai moitos anos puñámonos como unha brasa ou dabámonos a todos os demos porque ós poucos días de pasados os Reis aínda non se retiraran as luces das cidades. Agora xa queremos tales alumeados durante meses. Xa por varias veces comentei que non tardaremos en facer uso dese esperpento luminoso cando rematasen as novenas de Os Milagres, é dicir, o 8 de setembro. A partir deste día varios concellos loitarán xa por adiantarse uns ós outros nese gasto inmenso. Porque, si, é certo, que o turismo tal e os negocios cal. Pero os negocios son tan só uns cantos e os impostos pagámolos todos. E xa non me meto naqueles barrios nos que tal luminaria brilla precisamente pola súa ausencia. Non obstante, que todo sexa para que nos vexan desde as estacións espaciais ou desde a cidade de Nova York.

O que si me pareceu brillante foi declarar patrimonio da humanidade o toque manual das campás. Porque hai unha diferenza abismal con respecto ó toque eléctrico, mecánico, monótono. Lembro aquelas campás de Os Milagres cando os rapaces estudantes as volteaban e o son dos badalos era música celestial para os oídos, nunca mellor dito. Tampouco é o mesmo o repicar eléctrico das campás de Baños de Molgas nun domingo normal, que no día do patrón, San Salvador, cando as repenican algún dos fillos do ex sacristán. Percorrer toda a vila molguesa en procesión e escoitando o repenicar manual das campás, non ten prezo. A pena, que só sexa unha vez ó ano.

Finca Fierro. Sábado, 10 de decembro de 2022

 

RECORDOS SUBLIMES

Tomo o café. Non me sae da cabeza aquela época na que o universo era de cor azul e... infinito. Tampouco se me esquecen aqueles días nos que o indio Gerónimo se agochaba detrás dunha toxeira para evitar as balas do home branco. Ó mellor eran xestas. Aínda que tanto ten unha matogueira como unha breña. O caso é que Gerónimo chegase ó día seguinte para poder facerlle sinais de fume ós seus.

Tomo café. O ruxerruxe dunha vasoira dá a entender que se está varrendo a aira de Arriba de Baños de Molgas para, nuns días, asentar as medas de pan ou centeo. Que tempos aqueles nos que todo pasaba e nada quedaba quieto. Tampouco se deteñen os acordes dunha música de cine que soan na distancia. Agora cada quen que baile ou non, que asubíe ou non, que cante ou non.

Tomo café. Fago un xesto estraño por aquilo de facer algo. Se non fago nada, abúrrome e perdo o tempo. De aí que ás veces me chegue con subirme á Perla Negra e navegar por ese universo de cor azul e... infinito. E se non, tamén podo mirar para un espello e a ver que se reflicte nel. O café non creo. Porque o café xa hai tempo que me deixou un marabilloso sabor na boca. Iso é o esencial, o que realmente esperaba. Agora, rematado o café, quedan os latexos dálle que dálle a aqueles recordos que sempre foron sublimes. Porque pensar nos malos recordos é de parvos.

Café O Chicote. A Valenzá. Venres, 2 de decembro de 2022

 

PEQUEI DE PAPALEISÓN

Tirei de experiencia e pequei de papaleisón. Só a min me pasan estas cousas. Nunca pensei recibir tal desprezo. Simplemente lle dixen ola e torceu o xesto. Incluso me mirou de mala maneira. A min, que ía coa opción de facer un amigo. Como se adoita dicir: saíu a cadela can ou a cousa chosca.

Non obstante, non recuei, non retrocedín. Nin tan sequera o tomei a mal. Era unha das opcións que podía asomar no seu proceder: a do desprezo, a da ignorancia. Sentei á súa beira e esperei un achegamento por parte del, Nada, pouca cousa; simplemente se desprazou un pouco, pero, iso si, mirándome sempre de esguello.

Por esta vez optei por non dicirlle nada. De cando en vez miraba para el e el seguía torcendo o xesto ou mirando pa Cuenca. Ser non era parvo, mais debería intuír ou notar que eu ía en plan de amigo. A experiencia dixérame que sempre saía ben parado, pero con este recoñezo que pequei de pasmón ou de papamoscas. Xa que seguía a mirarme mal e, por veces, púñame o cu.

Pasados uns quince minutos e vendo que o achegamento, que a confianza non avanzaba, non me quedou outra que despedirme cun adeus e sabendo, por suposto, que recibiría outra mala mirada. Efectivamente, o lagarto torceu a cabeza e, o malandrín, ó ver que eu marchaba, el fixo o mesmo. Simplemente me aturara para amolarme.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Xoves, 1 de decembro de 2022

 

E SE CHOVE, QUE CHOVA

Non sei como facer para loitar contra as adversidades do tempo. É un dicir. Sei que teño a solución na man e, ademais, de forma moi sinxela: meterme na cama. E se chove, que chova. Aínda que recoñezo que, ás veces, desespero por unha cousiña de nada, e tendo a solución ante min.

Meténdome na cama teño a batalla ganada. E a guerra tamén. Se estando baixo a chuvia me cubro dos bombardeos cun paraugas ou coa capucha da cazadora, na cama, a maiores de cubrirme, soño cunha contenda sen balas e sen inimigos, soño cunha paz feliz e duradeira. Por soñar ata podo soñar coa Perla Negra. E se chove, que chova.

Chover, vaia se chove. Leva todo o día chovendo, ou sexa, alterándome os nervios. Porque a chuvia é bonita, melancólica e necesaria, pero cansa unha barbaridade. Non deixa facer practicamente nada. De aí a loita que teño que levar a cabo moitas veces. Certo, porque son un desesperado. Chovendo non podo ler por fóra, mais podo facelo na cama. Aínda que na cama cústame un pouco ou un moito máis: non tardo en topenear.

Topeneando, e estando na cama, cal é a mellor solución? Pousar a corna. Pousando a corna alívianse todos os males, todas as miserias, todas esas loitas contra as adversidades do tempo. Desa forma, desa maneira nin hai batallas, nin guerras, nin calamidades, nin desesperacións; simplemente unha paz tan bonita que, por veces, ata se ronca. Como debe ser. E se chove, que chova.

Café O Chicote. A Valenzá. Mércores, 30 de novembro de 2022

 

CO QUE TEMOS... BASTANTE FACEMOS

Nin contra Costa Rica eramos tan bos nin contra Xapón fomos tan malos. O que pasa é que nós axiña pasamos da algueirada á desesperanza. Eu creo que, dentro do que cabe, somos bastante bos. Pola sinxela razón de que, tendo o que temos, pasar a fase de grupos xa é un éxito. E agora, cada eliminatoria que pasemos (se a pasamos) xa vai máis alá do que se lles pode pedir á nosa Selección no Mundial de Qatar. Falando claro; moitos xogadores españois son suplentes nos seus equipos. E aí están respondendo. Case todas as seleccións teñen o seu líder, a súa estrela, mentres que nós, como moito, temos a Pedri e, que queredes, é un neno.

Logo da secuencia de pánico ou de terror acaecida o outro día contra Xapón, xa volveron as malas linguas reclamando ó defensa central Nacho e criticando o esquecemento do seleccionador cara ó Real Madrid. A ver se fago baixar da burra a algúns.

Caso Nacho. Este xogador leva 13 temporadas no Real Madrid. Por esas 13 temporadas pasaron seis adestradores, que se pode dicir que foron oito porque Ancelotti e Zidane estiveron en dúas etapas distintas. Pois ben, con eses oito (ou con eses seis) adestradores foi sempre suplente (si, xa sei que xogou partidos de titular, pero foron xeralmente por lesións ou por algún descanso dos titulares). A maiores, hai que engadirlle seis máis da Selección (cinco, porque Luis Enrique foi dúas veces), que tampouco contaron moito con el que digamos. Con todos eses datos, creo que está todo moi ben explicado. Non deberiamos botar tanto as mans á cabeza porque, si, é un xogador que sempre responde, pero... Pero sempre estivo de suplente.

E Luis Enrique mal pode levar xogadores do Real Madrid cando o Real Madrid non ten xogadores españois. Está Carvajal (que desde a lexión non volveu ser o que foi) entre dez estranxeiros, que case son doce, porque nos cambios sempre están primeiro Camavinga e Rodrygo. Asensio, o mellor español que ten o Madrid, estaba sendo suplente. E despois quedan Lucas Vázquez e Nacho. Deste xa falei e de Lucas, por moi galego que sexa...

A selección nosa é certo que é pobre, moi pobre. Pero aínda así, eu confío nela. Pasado mañá saberemos ata onde chega esa confianza. Non obstante, aínda que nos veñamos para a casa... Co que temos.

Finca Fierro. Sábado, 3 de decembro de 2022