A QUEIMALOS!

A xente ás veces non regula ben, ou o que é o mesmo, que barrena un pouco. Hai persoas que se tiran ós toxos, outras que bailan unha polca diante dun escornabois, algunhas máis botando a cambadela ou poñendo atrancos, e moitas ás que lles chove na cabeza. Estes días, aquí, chove moito. Pero en Brasil aínda chove máis. A proba está en que o deputado Bibo Nunes non se andou con lerias, con voltas ó declarar que os estudantes universitarios que apoiaran a Lula da Silva merecían a fogueira. Así o dixo, sen reparo ningún. Agora mesmo Brasil estará ardendo: como ganou Lula as eleccións...

E non sei se non sería por telepatía ou porque son da mesma ralea (confirmo que son da mesma ralea), un presentador dunha televisión rusa tamén pediu ante as cámaras que se lanzaran ós ríos ou que se queimaran (de aí a telepatía da fogueira brasileira) ós nenos ucraínos. Este, por certo, moito peor que o deputado brasileiro. Dentro do malo, Bibo Nunes falaba de mozos, mentres que o ruso facíao de nenos, ou sexa, máis inocentes. Se ó brasileiro lle chove, ós ruso arróialle, dilúvialle.

Aínda que os españois non somos moito máis honrados que eses dous personaxes esperpénticos; xa que non hai moito tempo liberaron a trece chinos escravizados nunha nave sevillana. Escravizados! En pleno século XXI. E seguro que non tardarían tamén en botalos á fogueira. A alma humana vese que está podre en todos os lugares do mundo. Podrecerá a causa de tanta chuvia, de tanto que lles chove.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 31 de outubro de 2022

 

CHOVE SOBRE O GUERREIRO

Chove. Boa falta fai. Leva todo o día chovendo. Quieto parado! Aí xa cansa, xa aburre, xa molesta. Non deixa facer nada. Pero, que raio, que siga chovendo.

Chove sobre a conciencia... dos que a teñen. Que seremos poucos. Si, métome nese plural. Porque sempre a tiven. A ver, se non teño eu conciencia, quen a vai ter? Tamén chove sobre os que non a teñen... que sodes moitos. Moitos.

Chove sobre as ventás dos faiados ou das bufardas e sobre os coches vermellos. Hai coches vermellos que estarán nos garaxes, pero xa choverá, xa. Porque vai seguir chovendo. Non sei se hoxe, se mañá, pero durante todo inverno algún ou algúns días caerá. Deica agora tivemos seca, mais xa caerá sobre nós o diluvio universal. Oxalá! Merecemos afogar.

Estou guerreiro hoxe. Será porque chove. E aínda que desexaba que chovese, xa estou de chuvia ata... E aínda que desexo o gran diluvio, a gran chea non quero afogar. Porque non quero morrer.

Chove sobre a muller do vestido azul e sobre o ruxerruxe do ruído. Tamén chove sobre os silencios e sobre o bambán dos recordos. Os recordos van e veñen impulsados polo aire do tempo. Chove sobre a folla do carballo e sobre a páxina en branco dun caderno cuadriculado.

Chove na noite escura na que se afogan os soños... e certas conciencias. Chove sobre o guerreiro que batalla contra si mesmo.

Bar Paco. O Vinteún – Ourense. Venres, 28 de outubro de 2022

 

DEBERÍAN SER COMA BÚNKERES

Uns rapaces comentan que o muro que se derrubou o outro día no instituto Julio Prieto Nespereira e que matou a un neno tiña certas deficiencias. Os bombeiros sinalan o contrario e que algo o derrubou desde o lado das duchas. É igual; aínda que todos os alumnos do Sexto Instituto empurraran nese muro, este nunca debería virse abaixo. Nunca. E se se derrubou –como así o fixo-, é porque aí si había deficiencias. Nun recinto deses no que existen tantas vidas en xogo, nunca na vida se deberían dar eses accidentes. Por certo, a este non o considero accidente. Aí houbo neglixencia. Polo que acabo de dicir: porque ese muro tivo un fallo moi grande, con empurrón e sen empurrón; simplemente que se veu abaixo e matou a un neno. E nun colexio non pode pasar iso.

É máis, todos aqueles recintos ou lugares nos que hai moita concentración de xente, chámense colexios, chámense pavillóns, chámense hospitais ou auditorios ou cines ou teatros deberían ser auténticos búnkeres. Porque se pasa algo, a catástrofe pode ser demasiado numerosa. Pois semella que é todo ó revés. Fixádevos nun temporal, por exemplo; cales son os máis castigados? Os colexios e polideportivos. Ou sexa, onde hai moita concentración de xente, principalmente nenos. O motivo? Que esas obras fanse como se fan. Quen as manda facer? A Xunta.

A Xunta é a máxima responsable do acaecido (négome a chamarlle accidente) no Sexto. Porque os colexios dependen da Xunta. Porque as instalacións deses recintos, repito, coma búnkeres. Pero non; un simple muro (de ladrillo) que, se de verdade se veu abaixo porque alguén o empurrou, pois vaia muro do carallo!

Case podo asegurar que non tardarán días en botarse as culpas uns ós outros; que se o colexio arre, que se a Xunta xo, que se os nenos son uns cafres, que se o construtor lle escapou ós materiais, que poida que si, pero seguiría sendo culpa da Xunta por non andar con cen ollos. E mentres se lavan as mans uns e outros, a seguir rezando para que unha aula non se afunda ou para que a bancada dalgún pavillón non se veña abaixo.

Finca Fierro. Sábado, 29 de outubro de 2022

 

O CHIFRE DE SABUGUEIRO

El sentou moi cerca do balcón dela. Deixou que o tempo pasase devagariño. Porque as présas non conseguen pasar ou adiantar case nunca ás esperanzas. Contemplou o ir e vir da xente, dos coches e mesmo do aire que, de cando en vez, fungaba e facía remuíños. Nun momento dado, el sacou un chifre de sabugueiro que levaba sempre consigo, de cando o tempo xa se perdía na memoria. Asubiou. Asubiou por ela, se entende. O asubío rachou o ruído dos vehículos que pasaban e do vento que fungaba.

Ela non asomou. El, de cando en cando, seguía a asubiar por ela. Tras cada asubío o silencio sentaba á súa beira e, este, de esguello vía a señardade brillando nos ollos del. El xogaba co subiote. Ela non asomaba. As nubes negras pasaban. O aire fungaba. A calma xa non era tan mansa.

El cambiou de sitio e de postura. Achegouse máis ó balcón. De pé volveu meter o chifre de sabugueiro na boca. Asubiou. Viu movemento nunhas cortinas. Volveu chifrar con máis forza. En cada asubío, o silencio. En cada silencio, o desespero. El empezou a pensar que todo era unha quimera, unha ilusión, que tal espera podía dar paso a unha misa de réquiem. El díxose que asubiaría por última vez. Asubiou e meteu o chifre no peto do pantalón.

Ela asomou. Sorrindo. As nubes pasaron e o ceo quedou azul. Os latexos del alzáronse sobre o ruído. O ceo seguía de cor azul. El colleu o chifre de sabugueiro e lanzou as notas do son do silencio, de Simon & Garfunkel. Ela sorriu. El sorriu e marchou detrás do aire que fungaba.

Café A Pedreira. A Valenzá. Xoves, 27 de outubro de 2022

 

PERIGO NAS FEIRAS

Antigamente moitas veces ir ás feiras tiña o seu perigo, a súa aventura, o seu aquel. No meu caso era ir á feira de Maceda, que distaba cinco quilómetros de Baños de Molgas. Polo camiño, ou ben se escapaba unha vaca ou becerro, ou ben eran algúns porquiños que se separaban da manda e cada un tiraba por onde lle daba a gana, por cada cada camiño ou carreiro que houbese pola Follateira.

Tamén había cousas peores, moito peores. Como o que lle aconteceu na feira do 4 de decembro de 1962 a Antonio Carnero Blanco, de 39 anos e veciño de Meamán, Baños de Molgas, que se lle achegaron catro homes de raza xitana coa intención de cambiarlle unha burra por outra. Non aceptando Antonio o trato, os xitanos aproveitaron un despiste deste e marcaron o animal coma se o compraran. Naqueles tempos, marcar un animal ou chocar as mans era lei de Deus; era o mellor notario que existía.

Antonio Carnero non se engurrou, non se achandou e pasou o que tiña que pasar: que das palabras pasaron ós empurróns, é dicir, loita nun nadiña. Ó final resultou que a vítima acabou con feridas leves, pero non así José Ramón Carrero Blanco, de 26 anos e irmán de Antonio, que tamén se metera na refrega (lóxico, era seu irmán), e ó que lle deron cun cantazo na cabeza que lle causou unha boa ferida, algo así como uns cinco centímetros de longo, segundo contan as crónicas. Cando chegou a garda civil os xitanos xa lle deran sebo ós pés, xa marcharan coma o peido do cu.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 26 de outubro de 2022

 

A VIDA É MOVEMENTO

Estudei a posibilidade de non moverme do sitio, pero non procedía. Quería bailar ó compás do universo e berrar ata esgazar a gorxa. Así é que me movín. E subín ó outeiro máis alto para berrar con dirección ós catro puntos cardinais: polo que fun, polo que son, polo que serei e por estar no lugar. O baile sería eterno; coma o universo.

Tiven que moverme de novo para baixar do outeiro. Fíxeno ás boleiradas. Para chegar máis rápido ó caixón dos recordos ou ó regato dos pensamentos. Porque nunca me importou mollarme. Teño todo o tempo do mundo para secar. En movemento ou parado. En movemento seco a ritmos musicais e parado fágoo baixo o bater de ás da rula que me rolda.

Sigo a moverme. Chouto de planeta a planeta e de estrela a estrela. Sinto como levito por entre os meteoritos do silencio e baixo a brillante luz dos cometas do universo. Cando deixo de pensar en quimeras afogo as penas polos parágrafos dunha novela. Agora cada quen que pense ou que faga o que queira. Eu sigo a bailar ó compás dos latexos.

E bailo baixo a luz da lúa vella. E berro desde os faiados que dan para o leste. E corro tras as ansias do desexo. E procedo a non quedar nunca quieto. Porque a vida é movemento. E o movemento é un ir e vir, un bambeo de adrenalina que fai inchar as veas. E as veas amosan todos os devezos ou os folgos que se levan dentro. Agora cada quen que asuma esta lenda, este invento.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 25 de outubro de 2022

Finca Fierro. Martes, 25 de outubro de 2022

 

SON UN BENDITO!

De camiño ó café estudei a posibilidade de cantarlle as corenta a alguén. Pero resulta que saíra da casa sen a baralla. Non obstante, no medio do atallo, díxenme que... malo será! E, efectivamente, empecei a esbardallar ou latricar contra todos os que se me puñan por diante. Menos mal que a maioría tan só se cruzaban comigo, é dicir, que cando me vían, e para non chocar, apartaban eles e arredaba eu. Unha cousa é baduar con palabras e outra engancharnos fisicamente.

Aínda que os hai que merecen moito máis que unha rifa, mesmo, sen abusar do abuso (perdoade a redundancia), unha pequena labazada (ou unhas cantas, pero só como caricias) non lles sentaría nada mal. Como se adoita dicir: as cousas claras e o chocolate espeso. Emporiso, tampouco son eu de botar man da forza física. Pola sinxela razón de que son pouquiña cousa e sairía sempre perdendo. Sempre.

Mentres que, iso si, esbardallando ou laretando son do que non hai. A cantar máis palabras groseiras máis alzo a voz, ou sexa, máis berros. A berrar non hai quen me gane. Imaxinade se berro desde o alto dun outeiro. E as bocaladas, blasfemias ou grosarías... estas, xa sabedes, son coma aqueles famosos pecados veniais que o cura nos perdoaba cun Noso Pai e tres Ave Marías, que nunca rezabamos, claro. Digo que por moito que esbardalle, que blasfeme penso que son un bendito. Digo, non o sei.

Café O Liñar. A Valenzá. Venres, 21 de outubro de 2022

 

A FAME MATA

Non hai que ser un lince para saber que a economía para o cidadán de a pé está de capa caída, de canga baixa. A proba está nese 75% de galegos que teñen moitas dificultades para chegar a finais de mes. Un tanto por cento moi elevado, demasiado elevado. Mais non me estraña, xa que aí atrás creo que lera que os alimentos subiran máis dun 14%, cando os soldos ou as pensións soben por contagotas.

E deses pos veñen estas lamas, as de que as persoas pobres viven case catro anos menos que as ricas. Normal, a fame mata. Xa na Idade Media os labregos galegos tiñan unha moi pobre dieta. E iso que da terra pódese dicir moi ben que sempre se sacou para comer. Pero claro, aqueles típicos tres ou catro produtos básicos. Como máis ou menos veu acontecendo ata máis acá de mediados do século pasado. Eu aínda recordo bastante a miña propia dieta: pan e touciño, pan e touciño e nada máis que pan e touciño. Os demais produtos, a maioría, había que vendelos para poder subsistir. O de ir mercar algo ás tendas quedaba para aqueles que tiñan posibles, que todos intuímos quen eran. Os labregos bastante tiñamos con cebar o porco para, logo, comer o touciño, pero só o touciño, que os xamóns, lacóns, cachuchas había que vendelos. O pan... o pan menos mal que se facía no forno comunal. Lembro aquelas fornadas de oito pans para oito ou nove días. Cando chegabamos ó oitavo pan... menos mal que tiñamos bo dente. E o que non, que o mollase un pouco en auga ou migándollo ó caldo.

Agora méteste político e xa non pasas fame, aínda que non fagas moita cousa, é dicir, politicamente falando, nada. Aquí en Ourense hai un que o fai divinamente; chega, asina, marcha e cobra. Iso si, disimula un pouco cando entra ós plenos da Deputación, está un chisquiño, é dicir, faise ver e, ale, 280 euros por facer acto de presenza. Á conta dos pombos. Ese seguro que vivirá máis de catro anos que calquera deses pombos.

Tamén aí deses pos veñen estas lamas: que non lle preocupa que o seu concello gaste máis en libros para fillos dos seus funcionarios que en familias necesitadas. A estas familias necesitadas o que lles queda é engrosar o tanto por cen altísimo de pobreza ou morrer catro anos antes. Así de sinxelo.

Finca Fierro. Sábado, 22 de outubro de 2022

 

A ORDE

Distribuír é o mesmo que repartir. Polo que esparexín os apuntes sobre a mesa e empezou a miña loita para a súa colocación, para o seu ordenamento. Por orde alfabética? Por cantidade? Por temática? Ás veces, colocar documentos, solicitudes, é dicir, papeis non é tan fácil. E moito menos para aqueles que son, que somos un pouco fanáticos da orde.

Creo que o meu concepto da orde débese moito máis ó detalle da posterior busca, da facilidade de atopar algo que á propia orde en si. Sei que hai xente á que lle é máis fácil atopar algo dentro da desorde, do desamaño. Pero creo que as cousas ordenadas, a maiores de parecer ben, son máis fáciles de encontrar.

O problema chega en como levar a cabo esa orde. Como me gusta ler e como fanático dos libros que son, poño a estes de exemplo. Como podo colocalos nos estantes? Por orde alfabética do autor? Por orde alfabética do título? Polo volume, ou sexa, polas páxinas? Por temas? Por xéneros? Por editoriais? Polo ISBN? Por nacionalidades dos autores?

Xuntar é o mesmo que achegar. Así é que agrupo, reúno, arrimo, meto os documentos ou apuntes nunha carpeta ou en varias carpetas para gardalas en caixas de calquera maneira. Cando teña que buscar algo, entón si, prometo que para a próxima seguirei punto por punto, ó pé da letra todo o galimatías ese da orde descrita.

Bar Paco. O Vinteún – Ourense. Venres, 21 de outubro de 2022

 

SOLTA DE POMBAS

Cando aínda me botaba a correr desde a aira ata a casa porque se me esquecera o chupete, ou o que é o mesmo, cando me faltaban once días para cumprir os tres anos de idade, lembro coma se fora onte a solta de pombas que se realizou en Baños de Molgas o domingo 25 de marzo de 1962. Lembro o acontecemento e as pombas planado o ceo molgués, pero o que non consigo recordar ben (a ver, pobre de min, nin con tan sequera tres aniños) foi o lugar da solta. Non sei se foi desde a Aira do Pombal, desde A Rabaxoá, desde A Chaira o desde a propia Aira de Arriba. Descarto a Ansuíña e as Mestras polas carballeiras existentes e dificultando, polo tanto, o voo das aves. Tamén descarto o barrio da Estación porque, quéirase que non, sempre quedou bastante a desmán do núcleo da vila molguesa.

Tal evento levouno a cabo a Sociedade Colombófila Ás Composteláns, que xa viña realizando probas de adestramento todos os domingos para poder participar no mes de xuño no Campionato Rexional que se celebraría na capital do Imperio, ou sexa, Madrid. Tales probas, e ata ese momento molgués, realizáronse en Lalín, Ourense e Lugo.

A tantos anos dese feito, contan as crónicas que, logo das probas, dos ensaios, non houbo moitos extravíos. De pombas, se entende. Aínda que eu, ó día seguinte, si vin algunha que outra de máis sobre o campanario da igrexa, e coa sensación de sentirse verdadeiramente libres, ceibes.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Xoves, 20 de outubro de 2022

 

ESPÍRITO DA CONTRADICIÓN

Quero ver unha película e non teño televisión. Quero escoitar unhas noticias e non teño radio. Quero ler uns artigos e non teño periódico. Quero intrigarme cunha novela e non teño libro. Quero falar cun amigo e non teño teléfono. Non teño nada! É igual. A película fágoa eu; escoito campás por algún lado; leo os sinais da natureza; e busco o descoñecido por entre os palleiros e os canastros da Aira de Arriba. Para falar non necesito de ningún aparello; simplemente subo ó primeiro outeiro que atope no camiño e, desde el, berro. Como nos comunicabamos antes: a base de berros ou asubíos.

Non teño nada. Pero teño unha cabeza que me vale tanto para o tute como para a brisca. Que se alguén quere que escoite a Melendi, eu opto pola Cacho Señora Dona Barbra Streisand. Que se alguén me fala de patriotismo forrado con bandeiras, eu como que non, como que collo, a peito descuberto, polo carreiro do nacionalismo. Que se alguén borboriña ó oído unha canción de amor, a min éme suficiente asubiar unha estrofa de rebeldía. Porque é certo que teño unha cabeza coas ideas torcidas, pero son as miñas ideas.

Que se me din branco, eu digo negro porque non sei distinguir moi ben as cores. Que se me din que vaia, quedo quieto por... que remedio, estou tollido. Que se me din deixa estar, eu furgo na memoria dos recordos e xa veremos. Son un espírito da contradición. Pero, iso si, espírito libre, díscolo, rebelde e torto tamén. E que?

Café O Chicote. A Valenzá. Mércores, 19 de outubro de 2022

 

NUNCA ME PASA NADA

Hai xente rara e hai xente á que lle pasan cousas raras. Hai un home que quere recostar a cabeza sobre o ombreiro da lúa e unha muller quere lamber as feridas. Non sei que feridas, pero iso quere. Unha parella de homes que non sei que de cruzar unha ponte sobre augas turbulentas e un señor maduro que fai uso duns timbais... e fai música!

A min non me pasa nada diso! Nin diso nin de ningunha outra cousa. Simplemente que non me pasa nada. Incluso aínda que percorra quilómetros a base de choutos de saltón, nin tan sequera cando viaxo atado ou pexado ás ás dun anxo. Ou duns cantos anxos. Din que hai anxos no ceo e tan só un demo no inferno. Non sei que dicir.

A uns pásanlle as nubes brancas por enriba e eu teño as negras sempre encima. Pero iso non é pasar nada; simplemente están aí, e punto. Eu miro para elas e nada máis. Nin corren, nin se desprazan, nin soltan auga. A min nunca me pasa nada; e moito menos raro. Mesmo o outro día quixen tirarme ó tren cando estaba a chegar á estación de Baños de Molgas, a ver se me pasaba algo e, o maldito, non foi cambiar de vía! Entón, despois, non tardei en subir á Perla Negra por ver se afogaba, pero a condenada non naufragou!

A un grupo de xente, a negra sombra de Rosalía loita noite e día. A min nada; porque nin tan sequera fago sombra. Non obstante, confío en que co tempo me pase algo.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 18 de outubro de 2022

 

TRES PENSAMENTOS

Penso nese repartidor que circulou en bicicleta pola AP-9 e que cando o detiveron alegou que por aí, precisamente por aí, o mandou o GPS. Non se pode fiar un moito desas máquinas. E aínda que non fallen moito deberiamos ter algunha idea de por onde imos e por onde andamos. Eu son moito de consultar mapas, máis tamén é certo que case sempre me perdo, que dou unhas cantas voltas (si, por culpa das malas sinalizacións), aínda que, faltaría máis, acabo chegando ó lugar. Sempre.

Penso nese aparcadoiro ilegal que seica hai á beira do aeroporto de Santiago. Porque o tema dos aparcadoiros no noso país tamén é de escándalo. Principalmente neses lugares de moita concentración. Vénseme á cabeza os hospitais e residencias sanitarias que, polo menos en Ourense, non contan con aparcadoiros públicos; e os privados non anda o asunto económico moi boiante como para aparcar neles. Entón é normal que intentemos aparcar onde podiamos, ou sexa, onde non se pode. As administracións deben pensar que imos a eses lugares por gusto ou a facer turismo.

Penso que, por unha vez, vou romper unha lanza en favor dos Estados Unidos de América en cuestión de masacres. Non están sós. A principios de mes, un ex policía tailandés asasinou a tiros a 38 persoas, das cales 22 eran nenos. Porque tal masacre, tal animalada desenvolveuse nunha gardaría. Non teño cualificativos para describir tal barbaridade nin a tal malnacido.

Café O Chicote. A Valenzá. Luns, 17 de outubro de 2022

 

O DE MBAPPÉ É DE ESCÁNDALO!

O asunto de Kylian Mbappé é de escándalo! E os afeccionados madridistas ó ler esta exclamación pensarán que vou entrar a saco polo proceder deste xogador francés. Pois non. Para min é moi libre que diga, que queira, que busque, que opine, que faga o que desexe, que seguro que será polo seu propio interese. Como nos pasa a todos, que buscamos o mellor interese. Polo que non somos nin máis nin menos honrados ca el.

O de escándalo ben polo propio seareiro merengue, que aínda non hai un ano andaban co Mbappé como cos ovos na peneira, “en palmitas”; que incluso esa admiración ía moito máis alá do propio xogador. Chegou a alcanzar á mesma selección francesa de fútbol. Inclusive cando se xogou aquela final da Liga de Nacións que nos ganou de “mala maneira” a selección francesa, sei que ós madridistas non lles importou que nos derrotaran. Algún ata se alegrou polo detalle ese do pasado barcelonista do seleccionador Luis Enrique, e de que ultimamente, claro está, chama a máis culés que merengues. É normal entón ver que o fanatismo vai varios chanzos máis arriba da propia lóxica. Nada menos que animando a Francia!, un país co que sempre mantivemos unha rivalidade bestial.

O que pasa é que chegou o momento en que Mbappé lles fixo “a puñeta” (porque, falando claro, iso foi un auténtico dardo no fociño), e entón si, entón, de golpe, ou como se adoita dicir, do amor ó odio vai un paso. Que va! Nin medio paso! Porque agora Mbappé é o inimigo número un do afeccionado merengue. E o dicionario quedaríase curto con todo o que se lle chegou a chamar. E o que se lle está chamando.

Mesmo os periodistas (para min, presuntos periodistas) non deixan de proclamar ós catro ventos o de “peseteiro”. E por iso eses periodistas non están a traballar en periódicos de provincias ou en teles e radios locais de vilas onde Cristo perdeu o gorro. “Peseteiro” tamén poden ser Benzema ou Kroos ou Hazard ou todas as fichaxes que fixo o club branco. Porque, non pensarán que viñeron para o Madrid tan só para suar a camiseta? Ó mellor igual pensan que si, que viñeron por amor ó club. Porque a maioría das veces o fanatismo cega.

 

UN ORBALLO DE AFLIXIMENTO

El asubioulle ó oído, moi baixiño, un tema do Oeste de Morricone. Ela cantoulle, mirándoo ós ollos, unha canción de Sabina. E xuntos, pegadiños, bailaron un tango sobre a ponte vella de Baños de Molgas. Aí foi cando o tempo deixou de pasar e o silencio empreñou de melancolía.

Cando o reloxo da igrexa de Baños de Molgas deu as sete da tarde cada un marchou por onde viñera. Non necesitaban máis tempo nin máis lugares para saber que a vida pasa e que iso de que todo cambia... xa se vería.

El colleu polo camiño do medio e ela pola estreitura dun carreiro. O camiño del levábao ás leiras sobre as que dobregaría o desexo. O sendeiro dela subía por entre silvas e toxos que esquivaba, que sorteaba con elegancia. Ela era coma o ronsel branco que deixan os avións no firmamento. El era coma o alustro que alumea a noite máis escura do inverno.

El, desde a distancia, agora si, asubioulle con forza o The Wall de Pink Floyd. Ela, desde máis alá da inocencia, cantoulle con ansia, con estilo, cun bo ton e con forza The Man I Love de Billie Holiday. E os dous, por separado, bailaron unha polca sobre os versos do poema, do seu poema. El bailou desde unha carreira das Costelas e ela bailou desde o pombal do Muíño da Luz.

Pola noite, el e ela xa se perderan no espazo e no tempo. Tan só quedou flotando no ambiente un silencio que paría un orballo de congoxa e afliximento. Do poema esborrallaron os versos. E polo ceo asomaron lóstregos para simular todo un inferno.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Xoves, 14 de outubro de 2022

 

POR ALTA MAR

Estaba tan aburrido e aproveitando que era festivo (o día da Hispanidade), sentinme Colón e marchei a ver mundo. Tiven que achegarme ata Vijo (digo ben Vijo porque algúns, ás veces, falamos así) para subir á Perla Negra e sucar o Atlántico. Non tardei en perderme. Porque eu non son de mar; son máis ben da Galicia profunda. Así é que, en menos dun amén, xa non souben cal era o norte nin o oeste. E estando en alta mar non tardei en berrar. Berrei por unha balea azul para que me tragase. Todas as baleas deberon saber axiña que eu era Eliecer Monsergas e non o puto Jonás ese que se deixou tragar por un peixe de pouca monta, xa que todas pasaron de largo. Tan só conseguín ver algún que outro tiburón achaparrado que tamén fuxían de min como almas cándidas.

Non tardou en aparecer unha treboada que me mantivo firme ó temón da Perla Negra. Por medo a naufragar collín unha pexa de burro (repito: da Galicia profunda) que por un casual levaba envolta na miña cintura e ateime ó mesmo temón. Non quería que un golpe de mar me levase ó fondo da inmensidade das augas. Sabía que se así acontecía nin tempo tería de lanzar un réquiem pola miña alma. Agarreime ben agarrado, que a esperanza é o último que se perde. E menos indo na Perla Negra.

Cando rematou a treboada, polo horizonte, mirase por onde mirase, tan só vía auga e azul. Mais como sabía que todos os camiños conducen a Roma, deixeime ir. E por alta mar sigo.

Café O Chicote. A Valenzá. Xoves, 13 de outubro de 2022

 

COS OLLOS PECHOS

Cerro os ollos e vexo a vida pasar. Pasa de présa, pasa nun lóstrego. Porque a miña vida é curta. Vivo e deixo vivir. Así de sinxelo. Agora cada un que viva como queira... e coa súa conciencia. Cos ollos abertos vexo moitas máis cousas, e non me gustan. Por iso pecho os ollos. Mellor. Moito mellor. Vaiche boa!

A miña nai chámame Meu Neno, a pesar dos 50 anos acabados de cumprir. O meu pai chámame Salvador, que é como consto na partida bautismal. E os de fóra chámanme O Piollo, porque son ruín, pouquiña cousa e, para máis aquel, ando sempre a rañar na cabeza. Algúns pensarán que é a causa dalgún proído, pero a realidade débese a que medito moito. Tamén son moi tranquiliño e un cacho de pan.

Gústanme os coches vermellos e o silencio sentado á beira do ruído. Levo unha vida de aquí para alá (dentro da miña tranquilidade) e descanso sobre unha almofada na que se mesturan os ruxerruxes dos soños. Son coma ese piollo que se bambea coa liana da nostalxia; mellor aínda, coa soga da morriña, da señardade.

Por veces contemplo, cos ollos pechos, fotos que vin algunha vez e que marcaron o ir e vir dos pensamentos. Cando se me esvaecen deixo que a melancolía sexa o pracer de estar triste. Ás veces son así de nostálxico. Ou de arroutado. Cada un que pense o que queira, que eu vivo a vida cos ollos pechos. É curta. Pasa nun alustro. Pero que harmonía neste soñar esperto! Son un piollo ben fino.

Café Sports Century. A Valenzá. Martes, 11 de outubro de 2022

 

COA IGREXA TOPAMOS

No ano 1956 eu aínda non nacera e non sei como estaría a igrexa parroquial do san Salvador de Baños de Molgas, pero segundo reflicte un xornal desa época debía estar mal, xa que polo señor Gobernador civil e presidente do Consello Provincial da Vivenda ordenouse a entrega de 20.000 pesetas (que xa eran cartos) ó cura párroco da citada igrexa. Eses cartos concedéronse como subvención pola Dirección Xeral do Instituto Nacional da Vivenda con destino ás obras de reparación do templo. Seguro que chovería dentro e habería que retellar.

O que me chama tamén a atención e a redacción de que se lle fai entrega de tales cartos ó propio cura, xa que os malos pensamentos axiña choutan coa desconfianza de se non se quedaría con algo. Si, son un mal pensado. O cura párroco nese ano é o mesmo ó que coñecín toda a vida: don Manuel Pulido Vázquez, e creo que era bo home, aínda que máis dunha vez os meus pais contaban que lle deixaran moitas veces o burro (viviamos pegadiños á igrexa) para desprazarse a outras parroquias ou lugares e que nin tan sequera era capaz de darlle logo uns carrouchos ó propio animal.

De todos é sabido que naqueles tempos a Igrexa sabía facer bo uso do seu poder. Como o de axudarlles nas labores agrícolas cando era tempo de sementeiras e colleitas. E todos sabemos que as posesións da Igrexa non eran media ducia de áreas; máis ben había que botar man das medidas por hectáreas. Pero xa se sabe que... coa Igrexa topamos.

Café Brétema. A Valenzá. Xoves, 6 de outubro de 2022

 

O PORCO DE PÉ

Non descubro nada do outro mundo se digo que “O porco de pé”, de Vicente Risco, é unha das mellores novelas da literatura galega e tamén unha auténtica labazada á sociedade da época. Sobre esa parodia e crítica á burguesía Pepe Sendón realizou unha versión teatral para Producións Teatrais Excéntricas e baixo a dirección do gran Quico Cadaval. Tiven a oportunidade de vela hai uns días na Casa de Cultura Manuel María de Barbadás, na Valenzá.

Segundo coñecía e sabía da novela do autor ourensán, tamén coñecía e sabía dos tres actores que a representaron, principalmente polas súas intervencións en series da TVG. Mais son dos que digo que un actor onde ten que demostrar a súa valía, o seu auténtico mérito é no teatro. Patricia Vázquez, Evaristo Calvo e Víctor Mosqueira son moi bos e máis que coñecidos nas series e nas películas cinematográficas. O outro día, sobre as táboas, demostraron que son aínda máis que bos. Aí, no escenario, é onde se sabe se un actor actúa de verdade. No cine, moitas veces, ou disimulas, ou imitas, ou te excedes, ou sexa, sobreactúas. No teatro, ó ser en directo, é onde hai que dar realmente o dó de peito.

As parodias de “O porco de pé” eran máis retranqueiras e as críticas eran máis demoledoras. Teatro en estado puro e actuacións sobre as que non podo dicir cal foi mellor. Porque o trío de actores demostroume que, si, o cine ou a televisión ten o seu aquel, a súa fama; pero o teatro... o teatro é moito teatro.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 4 de outubro de 2022

 

CALAMIDADES POLÍTICAS E CULTURAIS

Todo son calamidades. A vida está chea de calamidades. Hai vinte días, 390 nenos mortos desde que empezou o conflito ucraíno. Repito: hai xa vinte días. Pedir que oxalá non morreran máis creo que é unha quimera, pois neste tempo xa se atoparon fosas comúns con mortos e máis mortos.

Frase lapidaria e impresionante: “Matarannos ante o silencio do mundo”. Sobre a represión que sofren as mulleres iranianas. O mundo cala porque pecha os ollos, e ante os ollos pechos, xa se sabe, corazón que non sente. Aí, como as mulleres non valen o que vale o petróleo, para que actuar? Que se levanten en guerra elas, que nós só iremos por intereses económicos.

A Sanidade galega obriga ós maiores de 80 anos a vacinarse coa cuarta dose contra a Covid-19 indo ós vacunódromos. Aqueles que teñan que ir nunha cadeira de rodas que se poñan ó camiño, que malo será que nas pendentes non pillen impulso para subir as costas. E se non, que lle digan a un familiar que perda a mañá ou o día para levalos. O bonito é que, ante as críticas que houbo xa, o señor conselleiro de Sanidade defende a medida. Como debe ser!

Calamidade tamén é a nosa culturiña. O Goberno financiou unha investigación entre rapaces de 16 anos e adultos xa de 30 sobre a Guerra Civil española. Descoñecemento total e absoluto do conflito bélico! Algúns ata confesaban que tal guerra debeuse a que o pobo se levantou en armas contra a ditadura de Franco. Outros saben máis do holocausto nazi que da represión española. Recordo sempre que cando coinciden dúas ou tres películas, dous ou tres libros sobre a Guerra Civil, axiña nos alporizamos porque non sabemos facer outra cousa, que tal conflito cansa. Pero se hoxe se sabe tanto dos campos de concentración nazis é grazas ós libros e ás películas. E coñecemos toda a xeografía dos Estados Unidos grazas ós seus filmes.

A última calamidade (por hoxe) é a de sempre, a desa ladaíña de que Galicia é o cu do mundo e Ourense o ollo do cu. Xa sei que é unha repetición absurda, pero non podo evitalo porque é a realidade. O Estado só lle concede a Galicia tres millóns de euros máis que nos presupostos do ano pasado. E a Ourense... Ourense está aquí, coma sempre, para que fagan de nós un pandeiro, para apandar con todos os Gobernos. Que non se alporice moito agora a oposición, que antes de ser oposición gobernou e a ladaíña foi sempre a mesma. Non a repito porque xa a sabedes de memoria.

Café A Pedreira. A Valenzá. Venres, 30 de setembro de 2022

Finca Fierro. Sábado, 8 de outubro de 2022

 

FOLGA DE FAME

Estiven nun amén de facer folga de sono para non durmir. Pero axiña me dixen que para que? Son de pouco durmir. Aínda que, cada vez máis a miúdo, empezo a topenear de máis cando vexo as películas nocturnas. Agora mesmo non ten graza facer folga de sono. Como non a tivo unha vez, de rapaz, que lle fixen folga de fame a miña nai. Imaxino que sería porque non me deixaría ir ver algunha película (antigamente só viamos as películas nos bares porque moi pouquiños tiñan aparellos televisivos nas casas), ou porque non me deixaría ir a algunha verbena. O caso foi que lle dixen que faría folga de fame. Botouse a rir e dixo que así tamén aforraba.

Esa noite non ceei e, ó seguinte día, coincidiu que ó andar na finca do Piual necesitabamos unha fouce que, polo que fose, non levaramos. Apunteime ó instante para ir á casa a buscala, máis ou menos a un quilómetro. Ben sabe Deus que non o fixen pola fouce nin por facerlle un favor a nai, senón porque xa me imaxinaba facéndolle un asalto á lacena, máis en concreto ó xamón. Era un produto que reservabamos bastante para certas ocasións, para certos traballos (sega da herba, seitura, etc, que os demais non eran dignos de tal manxar), polo que ela non se imaxinaría que eu lle metería un ataque.

Dito e feito. Fun pola fouce, ataquei no xamón, pero... pero chámalle parva a miña nai. Non tardou en darse conta de que o xamón baixara e a burla, a mofa aínda se fixo máis sonora. Desistín de seguir coa folga de fame. Como xa desistín da folga de sono.

Café A Pedreira. A Valenzá. Luns, 3 de outubro de 2022

 

O VOLANTE

Son o volante do coche do paisa que empeza a escribir. Son redondo. E tal paisa, ou sexa, tal paspán tráeme tolo. É que me marea! Que se para á dereita, que se para á esquerda. E os golpes; os golpes é o que peor levo. Dáme moitos. Porque se cabrea axiña. Porque o coche que vai diante del circula amodiño, porque fai unha mala manobra ou por calquera outra trapallada. Entón, a maiores dos golpes que me dá, berra como se caeran os santos do ceo. Que mal falado é, carallo! Si, só son palabras groseiras, pero mesmo semella que se acaba o mundo. É un desesperado! Que culpa lle teño eu? Só intento responder ós seus mandados: para a dereita, para a esquerda, quietiño, nunca lle me trabo, que máis quere!

Recoñezo que, fóra desas arroutadas, intenta coidarme ben. Principalmente nos días de moito sol e nas noites de inmensas xeadas. Non lle importa andar uns metros con tal de deixarme a resgardo dun e das outras. Non obstante, cando non lle queda outra, tenme que deixar como me ten que deixar. Nos días de moita calor, e cando se despista de taparme co parasol, aí é onde intento facer uso da miña vinganza: simplemente que lle abraso as mans. Cando as retira coma un foguete xa é tarde; xa lle deixei a miña marca de fábrica nos días de canícula. El nese momento non se dá conta (porque as queimaduras obnubílano), pero, que queredes, éntrame a risa. Unha risa na que van certas angustias de cando berra, esbardalla e golpea. Tamén recoñezo que a base de agarrarme téñolle cariño. Porque ás veces tamén me acariña e iso enche de felicidade toda a miña circunferencia.

Café A Pedreira. A Valenzá. Xoves, 29 de setembro de 2022

 

NON ERA EU

Cando erguín da sesta axiña souben que non era eu. Que non era eu por enteiro. E non porque me erguese atoleirado ou medio durmido aínda, non. Non era eu, non era eu por enteiro porque o lado dereito do meu corpo non era o mesmo que o esquerdo. É que nin se semellaba! A verdade é que me asustei. O meu lado esquerdo si era o meu de sempre, porque seguía a ser delgadiño e ben feito (dentro desa delgadeza). Pero o lado dereito era completamente distinto, principalmente gordo e descompensado en todo. Por exemplo, o que máis me chama atención é o cóbado: ten a forma de fouciño; fai a mesma curva pero completamente ríxida. (O puto fouciño está a amolarme a existencia: por unhas ou outras cousas non deixa de asomar xa polos meus escritos).

Logo, dos dedos da man dereita, saen coitelas como as de Freddy Krueger. Igualiñas, igualiñas cás del. O bico do peito está tan colorado e tan cheíño e tan duro como a mamila dunha muller en excitación. Ai, Deus! A rótula do xeonllo dereito, zas, está por detrás. Non me queda outra que dobrar a perna ó revés. De aí que cando me botei a andar polo corredor da casa afociñei ó instante. Tiven que acostumarme pouco a pouco a tal adversidade. Custoume un ovo. O dereito, claro. Como o digo!

Eu ben vía que non era eu. Aínda así, boteime á rúa. A xente mirábame. Eu púñame colorado. Pero ós quince minutos ata sentín un certo orgullo de non ser eu. Como o conto!

Café A Pedreira. A Valenzá. Mércores, 28 de setembro de 2022

 

POLO UNIVERSO SEN FIN

Tan axiña como saín da casa collín o camiño cara ó universo infinito. A ver se lle encontraba a meta, a fin. Maldito camiño, é infinito! Ó rematar o día fixen noite na lúa. Polo lado oculto ou escuro. Para que ninguén me vira. A zona estaba chea de naves e estacións espaciais. Logo, para máis aquel, o satélite estaba na súa fase chea ou vella, é dicir, cando o resplandor é máis cómplice para darme a ver. Pero agochei entre aparellos vellos que deixaran alá os ianquis. Ó mellor eran os que usa o típico galego na lúa para labrar o terreo dos arredores. Vai ti saber.

A segunda noite paseina en Marte, ese planeta que din que é vermello. Eu sei que o único vermello existente e bonito está nos beizos dalgunha muller; todo o demais son quimeras que non atinamos a discernir. En Marte, ás tres da madrugada (horario terrestre que, alí, eu que sei que hora era) escoitei algún que outro ruído. Xa se me veu á cabeza o alien de Ridley Scott e, que queredes que vos diga, tiven un sono inquedo, moi nervioso. Marchei de alí coma un marciano cagadiño.

Non parei máis ata chegar a Xúpiter. Alí fíxeno coa intención de pescudar o camiño que me levase a Plutón. Foime imposible. Por culpa dalgún listo, dalgún espelido que pensou que Plutón non merecía ser planeta. Os terrícolas dérono por esquecido no universo, nese universo sen fin ó que lle ando buscando unha meta. Non hai maneira, xa ando completamente perdido e sen saber en que hora vivo. Este puto universo non te fin.

Café A Pedreira. A Valenzá. Luns, 26 de setembro de 2022