MÁIS SAGRADAS QUE NA INDIA!

A incongruencia do ser humano é bestial. O asunto vai de bestas. Aínda que, pregunto: quen é máis besta, o ser humano ou a propia besta? Seguro que ó remate do relato diredes que o ser humano. Algúns condutores ou seres humanos avisaron á Garda Civil de que pola estrada seica andaban vacas soltas. Moi ben. Pero aí vai a incongruencia: eses condutores ou seres humanos estou por apostar que se se atopan en Asturias, por exemplo, e se encontran con vacas polas estradas (que as hai a moreas), ínchanse a facerse fotos ou autorretratos. Verdade que si?.

Falo claro: as vacas teñen todo o dereito do mundo a andar por onde queiran. Porque elas estaban moito antes cos coches. E así pasa con todos os animais. Estamos a botalos fóra do seu medio. Cada vez hai máis estradas. Cada vez hai máis incendios. Cada vez hai máis cortas de leña. Cada vez rabuñamos máis e máis nos seus ecosistemas. Despois chega outra incongruencia: ai canto botamos de menos esas especies que se extinguiron! Sigo co asunto das vacas... precisamente en Galicia avisamos á Garda Civil por culpa dunhas vacas! Elas, precisamente elas, tiñan que ser aínda máis sagradas que na India! Foron as que sostiveron sempre este noso pobre país! A nós si que nos tiñan que botar deste hábitat e mandarnos ó cabo do mundo ou ó lado escuro da lúa.

Finca Fierro. Mércores, 30 de xaneiro de 2019

DESDE UN BALCÓN

Collo unha cadeira do salón e pásoa ó balcón. Sento. Contemplo o luscofusco dun tempo que se vai. Tamén marchou a señardade para acocharse detrás dun outeiro, aínda que, ó mellor, igual era unha matogueira. A bocanoite xa non deixaba ver máis alá dun sentimento. Ó mellor era un pensamento. É igual. Sigo a contemplar algo na distancia e escoito o ouleo dun lobo. Ó mellor era un bramido dun corzo. Na distancia, alá onde marca a marxe un recio carballo, vexo por entre as súas gallas algo así como unhas nubes cheas de filosofía. Ó mellor era unha apotegma que caía dun suspiro ou dun salaio, que é o mesmo.

Deixo que a perna esquerda cabalgue sobre a dereita (mentres eu teña coñecemento, xamais na vida a dereita se porá enriba da esquerda), ó mesmo tempo que asoma un sorriso pillabán porque, alá, no distanciamento, unha rula faime sinais de amor cunha á. O que fai ás veces unha simple á! Demo negro, foi un espellismo! Reláxome e deixo que a música de Maurice Jarre penetre polos meus oídos. Ó mellor é Ennio Morricone. Ergo da cadeira, asento as mans sobre a varanda do balcón e berro. Por fin berro! Tanta parvada de sentimentos nin o carallo! Berro polo infinito e máis alá! Polo universo sen fin! Pola galaxia máis afastada! Berro polos astronautas! Sento. Quedo en paz.

Finca Fierro. Luns, 28 de xaneiro de 2019

ODIO AS COMPARACIÓNS!

Somos moi amigos de facer comparacións. Odio as comparacións! Incluso as odiaba cando as dicía miña nai. Esta sempre me andaba coa ladaíña de... mira como o teu amigo fai isto ou aquilo. Vale, moi ben; pero eu fago outras cousas que non fai o meu amigo. Ás veces, de mala maneira, lle contestaba que o meu amigo chamábase como se chamaba, mentres que eu chámome Chito e punto. Odio as comparacións! Moitos comparan a mineiros e gardas civís e sanitarios e diversos oficios de carácter social cos futbolistas, co que ganan os futbolistas e co traballo que fan, que representan. Cada un ten o seu cometido e punto. Cada un debe de saber para que vale. Un sanitario salva vidas. Ó mellor un futbolista tamén. Ó mellor un futbolista enche de tal felicidade a un afeccionado, a un neno que non enferman nunca. Porque esa alegría que desbordan dálles ás. Ó mellor uns futbolistas fan partidos de homenaxes por tal ou cal colectivo. Os políticos tamén son moi amigos de cotexar. Que se en Francia tal, que se en Portugal cal, que se en Venezuela, que se en Xapón ou Alemaña... En Alemaña pasará algo que non pasa en España e viceversa. Se eu son parvo, por que ten que ser parvo Nicomedes, o fillo da Pinchorra. Pobre rapaz!

Finca Fierro. Luns, 28 de xaneiro de 2019

O TIBURÓN VERMELLO DE PACO

Lembro que o libro “Cinco horas con Mario”, de Miguel Delibes, me impresionara tanto que sabía ó momento que, durante un tempo, escribiría desa maneira. E durante un tempo, polos anos oitenta, escribín relatos a base de monólogos. A compañía Silvardeiras Teatro (que se non erro é de Allariz) representou hai uns días na Casa de Cultura Manuel María de Barbadás a obra “Tarabeleando con Mario”, que, como se intúe, é unha versión moi libre da novela de Delibes. Aínda que eu, logo de ver a obra, case a titulaba como titulo este Pingas de Orballo. Porque o coche da marca Tiburón máis o Paco tiñan o seu aquel.

Once viúvas, de distinta índole e condición, desde a ama de casa ata a hippy, desde a beata ata a boticaria e pasando pola costureira e a chorona, entre outras, culpan ó seu home defunto, ou sexa, a Mario de todas as adversidades, frustracións ou calamidades da vida. Que xa sabemos todos que esta pon moitos atrancos no noso curto percorrido. Pero sorteámolos. Coma elas, coma esas viúvas que esquivaban, que eludían os atrancos grazas ó Tiburón vermello e a Paco, claro. Ó final, Paco era un artistiña de moi bo ser e mellor estar. Tanto que lle comeu a todas a boroa. Ó final saín contento de “Tarabeleando con Mario”.

Finca Fierro. Domingo, 27 de xaneiro de 2019

CIRCO SOBRE AS DESGRAZAS ALLEAS

Vivimos nun país no que rexoubamos coas desgrazas alleas. E damos o espectáculo aínda que sexa á conta dun neno, dun pobre cativo que tivo a mala sorte de caber por onde non colle un mosquito. Ás veces a vida dá paus con varas de goma. E coincidencias da vida; o sábado vin un cacho deses famosos documentais da segunda canle televisiva no que un guepardo estivo á espera da súa ocasión, do seu momento: aquel no que unha cría de impala se despistaba, se distanciaba da súa manada. Ata aquí podo facer o símil do propio accidente de Julen (un cativo que se despista dos pais, ou quizais mellor viceversa, e cae nas gadoupas dun buraco). Non obstante, despois chegou a realidade, tanto na sabana como en Totalán. Na sabana asomaron axiña os voitres, e de tal maneira que nin o guepardo nin os seus cachorros foron quen de afastar a eses preeiros, a eses larpeiros. En Totalán, tan axiña como rematou o impacto ou a conmoción da calamidade, do accidente apareceron prestos, lixeiros, veloces os voitres de certos medios de comunicación. Case se pode dicir de todos os medios de comunicación, pois o que estea libre de pecado, que tire a primeira pedra. E a partir de aí empezou o circo, a feira.

O día 27 de outubro falaba neste mesmo xornal sobre a marabilla deses autores que cun simple debuxo ou unha simple frase nunha viñeta dos periódicos dicían máis que un periodista nun extenso artigo ou crónica. Pois ben, hai unha viñeta na que asoman tres voitres representando a La Sexta, Antena 3 e Telecinco, e ollando para un pozo. Nada máis. Pero suficiente para sinalar, para dar a entender todo o que eu escribín no anterior parágrafo.

Líbreme Deus de ir en contra da liberdade de expresión! Eu, que sempre defendín e defenderei con unllas e dentes ós periodistas, ós xornais, ás televisións (perdón, hai algunhas ás que lles desexo a quebra absoluta e total) e incluso ás redes sociais. Pero hai situacións nas que o propio Goberno tería que botar man. Se moitos de nós que somos “pouquiña cousa” distinguimos unha noticia dunha feira, o Goberno, que son os máis listos do barrio, deberían parar toda a mofa, todo o circo que moitas veces arrodea unha catástrofe, un revés, unha desfeita.

Finca Fierro. Sábado, 26 de xaneiro de 2019

O CARBALLO VELLO DAS MESTRAS

O carballo das Mestras marca o tempo e Sabina Tálica Codeso senta á súa sombra. Cun caxatiño furga no chan debuxando as veas abertas dunha soidade que a está oprimindo. Por pouco tempo. Na distancia ve ó seu noivo e alporízase acenándolle para que a vexa. Maeloc Bispo Xesta axiña dá con ela porque xa intuía a súa posición. Bótase a correr. O tempo, en cuestión de amores, adoita ser curto. Ou longo, todo depende.

Logo duns biquiños, Sabina dille a Maeloc que sente, que el contemple o río Arnoia e que ela escoitará o ruxerruxe da auga. E quedan en silencio os dous, abrazados ó carballo vello das Mestras. Notan a rugosidade do pasado, da lonxevidade de tal maneira que alzan as súas olladas e ven a forza dun tempo eterno, de dous camiños con dirección á inmensidade, a unha vida que crecerá ata o infinito e máis alá. Maeloc Bispo colle a man de Sabina Tálica para pousala no seu peito. Ela abre os ollos e acórase ante a forza dos latexos del. Deixa de escoitar o ruxerruxe da auga. Maeloc deixa de contemplar o río Arnoia. Agora atravesa os ollos dela. Con disimulo acariña a engurra, o pregue da casca do carballo vello das Mestras. Collidos das mans atravesan o río Sor para a Ansuíña. Hai carballos que te xonguen a unha felicidade eterna.

Finca Fierro. Venres, 25 de xaneiro de 2019

MADEIRA E PAPEL

Estaba vendo un programa na televisión e como acabou, apaguei o aparato. Marchei á biblioteca. Fun andando. Puiden coller o helicóptero, pero por medio quilómetro non merecía a pena. Fun andando. Pola beirarrúa. Pola beirarrúa dereita. Desde a beirarrúa esquerda unha muller miroume de mala maneira. Díxenlle ola coa punta da lingua. Non sei cantos papeis traio no peto traseiro do pantalón vaqueiro.

Oe, neniño, sabes que o papel sae da madeira? Si, amiguiño, si; duns carballos que fun ver precisamente onte a un souto que, mira ti por onde, non coñecía. Era a primeira vez que fun a esa poula. E fíxeno coa aplicación que teño no móbil do Sixpac. Oe, unha marabilla!, á primeira. Á primeira quere dicir que acertei á primeira. Ten boa leña, si. De aí sairá moito papel para que eu escriba cousas sobre el. Sobre o papel, non sobre a madeira; que tamén pode ser. Ai si, tamén esa leña de carballo pode ser para quentar as partes. A ver!, quen non se escarrancha ante un bo lume diante dunha cheminea. Cheguei á biblioteca e chamei á muller para que me fora buscar co helicóptero. Ter un helicóptero e non usalo tampouco é plan. Chegou ó Mercadona da Valenzá facendo ruído, pero... Pero, iso si, a Maceda vou traballar co coche. Son moitos quilómetros para o helicóptero.

Finca Fierro. Xoves, 24 de xaneiro de 2019

TEMPO DE ESPERA

Tempo de espera. Nunha noite de lúa chea. No recanto dunha habitación calquera. Tempo de espera no que o silencio non fai ruído e no que a escuridade é un sentimento ermo. Aínda que de cando en vez asoma John Coltrane e xa case todo cambia: un soño que busca o que non consegues atopar, unha esperanza que vai e vén por entre as carballeiras da lembranza ou por entre os carreiros do devezo, da paixón; unha quimera que senta na parede dun sentimento ou no valado dun agarimo.

Tempo de espera no que a señardade contempla o niño da rula para, logo, deixar que a algarabía dos latexos marquen ou escriban toda unha novela. Ou un poema. Todo rima segundo o desexo furgue por entre as telas dunha indumentaria que te abriga. Ou que che sobra. Hai almas que se quedan núas para berrar por un aloumiño que non chega, que nunca chega. E tan só alcanza os oídos a trompeta de Miles Davis. Tempo de espera na cama dunha ilusión que te manda ó país dos soños. Aínda que moitas veces non sabemos soñar. E quedamos esperando polo percorrido dun pensamento que se perde unha e outra vez polos confíns do universo. Do meu universo, do teu universo, do noso universo. Tempo de espera.

Finca Fierro. Martes, 22 de xaneiro de 2019

UN DE... CINCOCENTOS?

Polo mes de xullo de 1926, Ourense contaba cuns 700 vehículos matriculados, coche arriba coche abaixo. Toda a provincia de Ourense. Non sei cantos lle corresponderían á propia cidade. Pero por moitos que fosen, naquel ano, non creo que os accidentes fosen moi abundantes. Non obstante, habíaos. Un deles acontecen na rúa Progreso. Unha camioneta atropelou á anciá María de la Iglesia, de 60 anos de idade, e veciña da capital das Burgas (ollo ó dato, por eses anos, ter 60 anos era ser vellos).

A mulleriña levaba en brazos a un neto de dous anos e medio. Cando intentou atravesar a rúa, e a pesar de que axiña viu a camioneta, non tivo tempo de retroceder e alcanzouna de cheo desprazándoa uns metros. Axiña a trasladaron á Casa de Socorro, pero faleceu xusto ó entrar. O milagre aconteceu coa criatura que levaba encima: que saíu ilesa. A camioneta, que levaba moita carga, dirixíase á estación do ferrocarril. Conducíaa o chofer Germán Silveira, veciño de Baños de Molgas. E de copiloto ía o propietario da mesma, don Ángel Martínez. O dramático do asunto (a maiores do fatal desenlace) penso que está no detalle de que, case sen vehículos, a señora cruzase xusto cando viña un de... cincocentos, por exemplo?

Finca Fierro. Luns, 21 de xaneiro de 2019

AÍNDA HAI TEMPO

Entre o Mohamed e o Cardoso están fundindo ó Celtiña. E co cadro de xogadores tan bonito que ten. Xa sei que é unha barbaridade, señor Mouriño, que na mesma temporada haxa tres adestradores, pero eu ficharía a outro. Aínda hai tempo para salvar a hecatombe. Como non fiche a un terceiro, xa empezo a ver ó Celta na segunda división. Xa postos a pedir, por que non ficha tamén a David Ferreiro. Élle de Baños de Molgas. Fala galego. Polo que se entendería moi co Aspas e co Brais Méndez, ou sexa, co crack e cunha xoia. Brais Méndez, Aspas, David Ferreiro; uff, que dianteira! Si, xa sei que o Ferreiro renovou polo Huesca, pero nisto do fútbol... xa sabe, todo consiste en “soltar a pita”, como se adoita dicir. No fútbol e na vida en xeral, entende, non si?

Aínda hai tempo de reconducir esta situación que vai por mal camiño, que pinta mal. Ten que facer algo por nós, por estes afeccionados que estamos a sufrir horrores. Porque as súas derrotas doen. O seu xogo empeza a dar pena. E co ben que xogaba o Celtiña! Ó ritmo da Rianxeira. Debe estar libre o Berizzo. Que volva, por favor. Con el daba gusto. Aínda que se perdese, faciámolo xogando ben, moi ben. Veña, por Deus, hai equipo para estar máis arriba, moito máis arriba. Nin a falta do Aspas se tiña que notar tanto...

Finca Fierro. Domingo, 20 de xaneiro de 2019

PERSONAXES PARA TREMER

Sempre presumín un pouco de ser optimista; en cuestións políticas, por exemplo, e incluso de calquera índole. Tamén sempre fun moi confiado. Principalmente sobre os medios de comunicación, porque son polos que nos decatamos de todo o que hai, de todo o que asoma nesta nosa sociedade. Poño de exemplo o da chegada á lúa. Sei de moita xente que pensa que iso foi unha trola, unha argallada ianqui; mentres que eu sempre confiei no famoso paso de Neil A. Armstrong. Agora, non sei se é pola idade ou porque os acontecementos, principalmente políticos, empezan a desbordarme, empeza a propagarse en min un chisco o pesimismo e case se me dá por soñar ou por angustiarme ante a posibilidade daquelas cunetas da guerra e da posguerra.

Si, xa sei que pode semellar unha tolemia o meu pensamento, pero é que en pouco tempo asoman nos xornais novas sobre certos personaxes que son como para tremer. Silvio Berlusconi quere volver para ser candidato ás eleccións europeas. Jair Bolsonaro fai e desfai ó seu antollo en Brasil. Nicolás Maduro en Venezuela. O Frente Nacional de Marine Le Pen en Francia, Donald Trump nos Estados Unidos. Vladímir Putin en Rusia. Vox en Andalucía. Sinceramente, estamos perdidos! O asunto empeza a ser demasiado serio. A sociedade quere buscar tal cambio que penso que non tardará en asustarse, en caer na conta de que o cambio vai moito máis alá dun simple “a ver que acontece”. Moito coidadiño que, ó mellor, xa non conseguimos parar o erro cometido. E que deus nos pille confesados, pois hai algúns por aí que estou seguro de que queren empezar a encher cunetas, e canto antes mellor.

Xa que nomeei a Vox, non me queda outra que comentar as declaracións do seu secretario xeral, Javier Ortega Smith, sobre a nosa lingua. Segundo el: “en Galicia preténdese levantar `apartheids´ lingüísticos, por iso hai que protexer o español”. E quedou tan campante, tan oufano, tan satisfeito! Protéxeo do inglés, alma cándida, e non do galego. O inglés está a merendar, a devorar a todos os nosos idiomas e non vos dades conta. Pero para vós non, para vós é o galego o que embucha, o que engula ó castelán (por certo, castelán, non español; que españois somos todos)

Finca Fierro. Sábado, 19 de xaneiro de 2019

PORTENTO DO SABER MUSICAL

O programa Discópolis de Radio 3 de Radio Nacional de España ten unha hora de duración. Tan só o podo escoitar durante media hora, que, máis ou menos, é o tempo que me leva en percorrer en coche o traxecto que vai de Maceda á Finca Fierro. O xoves pasado aconteceume exactamente iso; que tan só puiden prestarlle atención á radio desde as dúas e media ata as tres da tarde. Pero esa media hora foi suficiente para que alucinara con Carlos Núñez. Si, o gaiteiro. A ver, eu coa música de Carlos Núñez xa hai moitos anos que aloulo, que pasmo. Pero non lle coñecía a súa faceta, chamémoslle, oral. Algunha vez o oín falar, pero tan só para quedarme co seu ton de voz. Non obstante, o xoves... é que nin lle deixaba meter baza ó presentador ou locutor Luis Miguel López. E isto non quere dicir que Carlos Núñez fose, sexa pesado. Que va! Simplemente que falaba de tal maneira que se notaba ás leguas que amaba a música, que estaba a dar unha auténtica lección de música celta e medieval. O mesmo podo salientar cando falaba de persoas ou personaxes relacionados co folk, en particular, e coa música, en xeral. Menos mal que remataba o programa cando cheguei á casa, que se non, veríame na obriga de quedar no coche para seguir escoitando a ese portento do saber musical.

Café Londres de Celanova. Venres, 18 de xaneiro de 2019

BERRO DE CARRAXE

Noto o silencio na galaxia da fantasía e un berro seco sae das entrañas durmidas para proclamar polo espazo sideral que a sociedade está apodrecida. Berro polas ánimas que asoman entre o lusco e fusco dunha utopía que vai e vén por entre os pensamentos duns intelectos enfermos. Sempre haberá mentes que van máis alá dunhas ideas desmembradas ou putrefactas. Berro entón polo sangue que corre por entre os versos dunha oda e por entre as corredoiras dun lugar apócrifo.

Berro para rachar o silencio. Berro para rebentar un planeta, un mundo, unha inmensidade. Noto o silencio no recanto escuro da alma. Porque hai escuridades que me envurullan, que me enxertan o medo e tremo de ansiedade polo que non vexo, polo que non sei. Berro no recanto escuro dunha ficción para poder espertar do acomodo, do sopor. Non obstante, a modorra sosega a inercia dunha intranquilidade que está aí, aínda que non se vexa. Quizais sexa unha nave espacial a que rompa o silencio neste universo infindo, perenne. Como non vexo ningunha nave espacial, deixo entón que sexa o meu berro, o meu berro seco o que esgace ese mutismo ou esa neglixencia dunha irmandade humana completamente amorfa. Berro desde unha carraxe moi fonda.

Finca Fierro. Xoves, 17 de xaneiro de 2019

30 METROS DE ALENTO

Quero contemplar o mar desde o alto da torre da igrexa parroquial de San Salvador de Baños de Molgas. Pero tan só alcanzo a ver o río Arnoia á altura da Pitediña, o outeiro do Corno no monte Medo, a Chaira no monte de Pinouzos e o outeiro de Brandín. Quero contemplar as estrelas desde o campanario da mesma torre. E só asoma ante os meus ollos un universo infinito, un azul claro e un sol que se miro para el, cega. É de día. Non hai estrelas.

Baixo a ollada e contemplo a rúa da Igrexa. Aí está; 30 metros de rúa que dan para case 60 anos de lembranzas, de ventura, de bonanza, de fantasía, de memoria. De moita memoria. Un cacho de rúa na que o silencio era o sosego, o acougo; na que o ruído era o aleluia, a euforia. Máis ou menos 30 metros de rúa nos que un pensamento ía e viña polo zume das parras, nos que un salouco ou un suspiro percorría as fachadas das casas. Sigo coa ollada baixa e debuxo sobre as pedras deses 30 metros de rúa unha vida que foi, unha vida na que soñei cun aradiño de pau e con dous libros sobre as mans (un era pouco para as tardes de andar no monte), unha vida na que gocei as caricias de mans encalecidas, bravas polo esforzo dunha subsistencia que, simplemente, bastou e chegou. Un cacho de rúa, 30 metros de alento, de vida.

Finca Fierro. Martes, 15 de xaneiro de 2019

SACAR O GRILO SEN FACER TERRA

O frío é a escusa perfecta para Lamberto Barreiro Lavador; para non facer nada. Querer sempre quere algo, pero sen esforzo, sen traballo ningún. Lamberto Barreiro quere sacar o grilo sen facer terra. Así de sinxelo e de campante. E non lle importa amosar esa actitude ante calquera veciño, incluso ante os mellores amigos. Toda a vila cre que Lamberto, o fillo do Costabrava, naceu xa nugallán. A proba é que, de cativo, ata lle quitaba o chupete da boca á súa irmá Rexina, a filla da Parromeira. Quitáballo para chupalo eu, claro. Non era capaz de buscar o seu.

E digo ben o dos chamamentos: os veciños seguían a lóxica de a filla coa nai e o fillo co pai. E aínda que eran irmáns, en cuestión de alcume... cada ovella coa súa parella. Nin Lamberto era o fillo da Parromeira, nin Rexina a filla do Costabrava. Hai veciñanzas que, moito coidadiño, teñen o seu aquel. En cuestión de esforzo, de traballo, do que fose, Rexina era completamente distinta ó seu irmán. A ela non lle amargaba nada facer o que lle correspondese, pero Lamberto só era amigo de sacar o grilo sen facer terra, ou sexa, de querer algo sen suar. Era listo de rapaz e é listo de home feito e dereito. Era o fillo do Costabrava e da Parromeira, que na contorna non eran uns pobres espíritos.

Finca Fierro. Luns, 14 de xaneiro de 2019

BUSCANDO CAMIÑOS

Cansado de dar cabezadas e de ler. A tarde faise longa. O tempo acocha entre as mantas e a saudade viaxa por entre as nubes brancas dun ceo eterno e infinito. Non queda outra que erguer e buscar camiños polos que a soidade se escape ou se esconda deses instantes de aburrimento que asoman cando un non sabe que facer. E co fácil que é matar o tempo! Non é tan fácil. Ás veces chega unha simple migalla para eternizarte.

Quizais o mellor sexa correr por entre os carreiros da memoria e non parar ata chegar á meta final do tempo que xa non volverá ser, do tempo que xa foi, do pasado. E se aínda o aburrimento está aí, non hai mellor opción que colgarte da punta dun viraventos e bailar unha polca por todos aqueles que se divirten. Ou por todos aqueles que non saben que facer pero que non paran. A solución está en pensar que todo ten un inicio para rematar nun final. Tamén podes andar sobre o mar e buscar niños de rulas nas ondas que veñen e van. Ou cantar unha canción de berce na que as estrofas sexan a alegoría dunha infancia que aínda persevera nese tempo que foi, nese tempo que será. A tarde faise longa, pero o tempo furga sen parar por entre as agullas dun reloxo que non se detén.

Finca Fierro. Domingo, 13 de xaneiro de 2019

HEROES DE POUCA MONTA!

A xente quéixase do frío. Pero non vai frío. Simplemente hai xeadas de varios graos baixo cero. E que? Lembro aquel frío da infancia que te deixaba case ou sen case conxelado, principalmente cando chegaba o momento de meterse na cama. Sen calefacción, casas de pedra, casas vellas polas que entraba o aire por todos os buracos habidos e por haber. E vaia se había buracos! Non valía que durmises por enriba da corte das vacas (que si era a calefacción daqueles tempos), porque a humidade que había naquela roupa, naquelas sabas... iso si era de heroes! A única vantaxe era que non desfacías para nada a cama. Tal como te metías, alí quedabas, acochadiño coma un lagarto invernando. E non valía que botases unha manta enriba doutra; o único que acadabas era peso e máis peso encima. Porque o que se di abrigo... Aquela humidade si que penetraba nos ósos. Por iso todas as noites (como tampouco había a música que agora se nos mete nos oídos por toda clase de auriculares) se levaba a cabo o típico concerto de dar dente con dente, de bater as queixadas. Aquela forma de aterecer! Aquela forma de tremelicar! Iso si era o frío. E non o de agora. Que nos queixamos de vicio.

Lembro que nos recreos da escola saiamos coma fume de carozo para lanzarnos de súpeto, sen xeito nin modo sobre a presa que había nos Cachós, no río Sor ou de Maceda, xusto por debaixo mesmo do que hoxe é o concello. Aquilo si que era un río conxelado! E faciamos competicións de a ver quen esvaraba máis. Notábase a leguas que non tiñamos medo de que o xeo, o carambelo escachase. Como ía escachar con aquel frío, con aquela dureza! O mesmo podo dicir das fontes e regatos conxelados e daqueles carambelos que colgaban dos tellados. Cando viamos estes, case non deixabamos ningún, pois axiña os colliamos para rillalos, comelos ou chupalos. Quen dixo frío!

Tempo aquel no que a roupa estaba máis que gastada ou máis que remendada. O calzado ás veces roto ou furado por abaixo. Quen tiña antes unha cazadora, un abrigo ou gabardina? Case a peito descuberto! E aquí estamos agora... queixándonos deste frío seco, con algúns graos baixo cero, pero con calefacción e demasiado abrigados. Unha carallada de heroes! Heroes de pouca monta!

Finca Fierro. Sábado, 12 de xaneiro de 2019

A ALMA ÓS PÉS

Cando hai uns días lin a noticia recoñezo que a collín ó principio con algo de mofa. Resulta que o 48% dos fogares galegos chegan con dificultade a fin de mes. O sarcasmo vén porque sei en que parte de España vivo e sei a forma en que miran para nós; polo que case me parece normal que nos pase o que nos pasa. Case se pode dicir que é lei de vida. Lembrades esa máxima miña de: Galicia é o cu do mundo e Ourense o ollo do cu? Pois iso. Pero xa cando me fixei un chisco na cantidade de 48, axiña asimilei que iso é coma dicir que a metade xusta dos fogares galegos están a velas vir. Isto xa é moi forte.

Logo, para máis aquel, hai dous ou tres días lin sobre a forma de sobrevivir dalgunhas persoas que me deixaron abraiado. Non esaxero ó dicir que cando lin algunhas frases, estas tiráronme para atrás, puxéronme teso sobre a cadeira na que estaba sentado. Un dicía que se apañaba coa luz da tele para aforrar a outra. Outro: que se deitaba ás sete ou oito da tarde/noite tamén para iso, para aforrar luz. O da calefacción... nin de carallada! O calefactor consiste, iso si, en mantas e máis mantas sobre un. Moitos: que ceaban as sobras do xantar para non cociñar dúas veces. Deixei de ler para que non se me fora a alma ós pés.

Finca Fierro. Venres, 11 de xaneiro de 2019

O QUE ESTÁ POR CONTAR

Imos alá. A contar o que está por contar. Ou o que non se pode contar. Ou o que xa se contou. O caso é ir, digo, contar. Conto que o verme luceiro atravesa o atallo con tanta parsimonia, con tanta mesura que pensas que vai tardar moito. Tarda moito. Tarda tanto que como me eternizo mirándoo, largo e, sinceramente, non sei se o cruzou xa. Máis seguro que aínda ande por alí. Xa me dá igual. Xa me cansei de contar algo sobre o verme luceiro noctámbulo, ou da aurora; é igual.

Agora podo contar que o ruxerruxe dunha vasoira é porque alguén anda a varrer toda a porcallada que deixamos ó noso paso. E deixamos moita. Somos porcos coma porcos. Somos cochos. Ou merdeiros. Ou rellos. Ou marráns. Ou porcalláns. Ou zarapalleiros. Ou rañosos. Ou porcalleiros. O peor é que hai merdas que nin unha vasoira pode con elas. Nin a conciencia pode coas merdas que ás veces levamos dentro. Somos porcos coma porcos. Sigo contando. Conto que a ladaíña dun ora pro nobis ía de nicho a sepultura e de tapia a lápida, a calquera hora do día. Todo isto por entre os corredores dun cemiterio parroquial, é dicir, de calquera parroquia. A ladaíña do ora pro nobis nocturna non existe. Porque, pola noite, aí, no cemiterio, todo é silencio.

Finca Fierro. Xoves, 10 de xaneiro de 2019

O TEMPO INTRUSO

Frío no recanto dunha habitación escura e soidade na cabeza dun alfinete. Intención de correr para o final do camiño, pero nin tan sequera inicie a saída. Quizais non inicie nunca a saída. Para que? Se ó final, chegue a onde chegue, teño que parar. E a vida non se detén nunca. Os latexos seguen dálle que dálle para marcar o ritmo dun corazón que intúe que está aí a súa fin. Pero hai esperanzas que te levan máis alá dunha idade indeterminada. Quen dixo medo, lle dixo o entendemento ó raciocinio.

Frío na ala dereita dun anxo e baile erótico na punta dunha aguillada. Masco a realidade dunha ollada que quere atravesar a conciencia dun sapo, cando finalmente me atopo cunha bolboreta que se pousa no meu xeonllo esquerdo. Quero enterrar unha loucura que asoma por entre as tapias dun cemiterio e ó mesmo tempo bailar sobre a cruz dunha crucifixión que se escribiu na lápida dun nicho de cor negra. Hai demencias que se escriben nun papel para que os espíritos dun manicomio consigan ler a veracidade dunha vida que puido ser, pero que quedou afogada nun tempo intruso. O tempo intruso que quedou flotando entre os pensamentos duns versos mal escritos e os sentimentos dunha parodia teatral.

Finca Fierro. Mércores, 9 de xaneiro de 2019

CHUSMA DE ULTRAS EN 1926

A xente esbardalla contra os ultras futbolísticos porque se citan para darse de paus. O ser humano sempre ten un demo dentro e, cando está só, intenta máis ou menos controlalo, mais cando se sente arroupado pola chusma, entón deixa que o demo ensine os cornos. A finais de maio de 1926 non creo que existisen os ultras no fútbol, tal como os coñecemos agora, pero bastaba unha pequena caninea para armala.

Os mozos de Xunqueira de Ambía e Baños de Molgas citáronse para saber quen era o máis bravo ou que demo tiña os cornos máis grandes. A cita para a batalla campal era en Xunqueira. Non obstante, e como levo repetido varias veces, a Benemérita non é parva, polo que tan axiña como tivo coñecemento da futura liorta, presentouse no lugar no que se iniciaría a somanta de paus. Non lles quedou outra que disolverse, claro. Porque naqueles tempos, a Garda Civil tamén tiña o seu xenio, causaba o seu medo. A un tal Félix Bouzas Movilla, de 23 anos, e veciño de Xunqueira pilláronlle unha pistola automática cargada con sete balas (sete presuntas vítimas). Detivérono ó momento, porque, para máis aquel, non tiña a correspondente licenza.

Finca Fierro. Martes, 8 de xaneiro de 2019

SEN CALMAR A SEDE

Non sei calmar a sede. Porque aínda bebendo, estou a pensar nos biosbardos que están acochados detrás daquel penedo. O que está alá, na distancia, ó lonxe, alá onde non se ve tal penedo. Pero intúoo. Porque a miña intuición é moito máis aguda que calquera heroe da Marvel, por exemplo. Tampouco é moi necesario que pense nos da Marvel. Hai heroes por todas as partes. Heroes anónimos. Eu mesmo. Ninguén o sabe, pero son o heroe que baila o bolero de Ravel por enriba dunha simple cadeira.

Para asubiar prefiro a Marcha Imperial de John Williams. Ou calquera tema de Ennio Morricone. Aínda que o que mellor asubío é a Marcha do Coronel Bogey, esa mesma que sae na Ponte sobre o río Kwai. A verdade é que son moi quimérico. Pégolle outro longo trago, pero sigo sen calmar a sede. Porque hai ansiedades que nin os trasnos dos biosbardos son quen de acougar sobre o soño intenso dunha almofada branca. E aínda que lle bote limón á auga, a heroicidade do meu pensamento non é quen de buscar a aventura que ti, lector, estás a imaxinar. Porque ninguén, fíxate ben, sabe soñar esperto como o fago eu. Son capaz de que a letras dunha canción durman sobre os compases dos asubíos que saen dos meus beizos.

Finca Fierro. Luns, 7 de xaneiro de 2019

72´ 43´´

Ou o que é o mesmo: 27 minutos e 43 segundos da segunda parte, do segundo tempo. Ese foi o instante supremo, o momento xusto no que David Ferreiro se lanzou en prancha e marcou un gol histórico. Histórico para el. Histórico para Baños de Molgas. Histórico para toda a contorna. E ata pode ser histórico para o propio Huesca. Xa que aí nese seu primeiro gol foi onde o equipo oscense empezou a rexurdir dese letargo na clasificación no que se metera desde os primeiros partidos da Liga española.

Penso que será histórico polos séculos dos séculos que un rapaz de Baños de Molgas acadara xogar na primeira división e que chegara a marcar goles nesa categoría... á que non chega calquera. El non sei que pensaría nese momento. Pero un servidor, no 72´ 43´´, viu ó fillo do Villar e da Concha, ó neto do Inocencio e da Irene, cabecear na Pitediña, cabecear na Chaira, cabecear nas rúas e nas airas molguesas e cabecear incluso nas canchas de tenis. Sabemos que a memoria, ás veces, é efémera. Por iso escribo o que estou escribindo. Porque hai instantes na vida, por exemplo, no 72´ 43´´, do sábado 5 de xaneiro de 2019, nos que se para o mundo e unhas bágoas de emoción escorrentan por algunhas caras abaixo. Grazas, David.

Finca Fierro. Domingo, 6 de xaneiro de 2019