PINGAS DE PARVADAS

En plena canícula, marmaña. Como debe ser. É bo que refresque un pouco o ambiente. Sempre se agradecen os contrastes. As cousas son ou non son. Moitas veces, onde hai paz, estalan guerras. Como ó revés: no medio dunha guerra acórdase a paz. Ou polo menos hai momentos de paz. É un dicir. Cando dos tres tragos de café tomo un, quedan dous. Matemática pura e real.

Vai calor pero caen pingas de orballo. Dous paxaros dun tiro. Xente que leva abertos os paraugas e xente que nin tan sequera os leva. Os paraugas, digo. Se daqueles dous tragos de café que quedaban os bebín, pois as matemáticas seguen sen fallar: xa non queda ningún café. Estaba rico. O café sempre está rico.

Dicía meu avó -ó que non coñecín-, que para que quedar onde se está mal a gusto? El, colleu e marchou. A dedución tamén é moi sinxela: estaba mal a gusto. Vivía desde sempre na súa contorna, pero... Pero, en plena canícula, tamén chove, tamén marmaña, tamén orballa, tamén baballa, tamén poalla. Poucas veces, pero... “Pero” é unha conxunción que trastorna todo, unha restrición ou unha oposición a algo que xa se dixo.

Non hai dous sen tres. Tampouco hai volta sen ida, nin meta sen saída, nin canícula sen sol. Mentira! Estamos no tempo da canícula e as pingas de orballo non deixan de caer. Non hai relato sen café e tampouco café sen relato. Porque o tempo do café hai que enchelo con pingas de parvadas que van e vén por unha folla cuadriculada.

Cafetaría Urgencias. Ourense. Sábado, 19 de agosto de 2023

RELATO INCONGRUENTE

Andei uns cantos quilómetros. Non sei, un par deles ou, como moito, tres. Porque non quixen coller o autobús. Tampouco o meu coche. Quería facer o percorrido andando ou, simplemente, quería andar. Ás veces, baixo un sol de carallo. Pero como a miña intelixencia, de cando en vez, asoma, andei pola sombra. Que se leva moito mellor. A andaina, digo. Vaiche boa!

En todo o traxecto escoitei música, desde Pink Floyd a Supertramp e desde Led Zeppelin a Manolo Escobar, e aínda sigo coa música nos oídos. No primeiro quilómetro vin cousas que ninguén viu, nin tan sequera Rutger Hauer en “Blade Runner”. Vin a un escornabois dálle que te pego cun saltón e cando alcanzaron o orgasmo, os dous, quedaron en posición decúbito supino. Iso, nin a película máis esperpéntica. Nin as naves en lapas máis alá de Orión.

No seguinte quilómetro déuseme por pensar e, aínda que miraba, non vía nada. Percorrín ese quilómetro en tal situación que mesmo nin sabía por onde andaba. Tan só as ondas cerebrais furgaron polos recordos dun tempo que xa foi. O tempo que é agora mesmo será tamén pasado e recordado para a próxima andaina. Ó andar adoitan asomar filosofías baratas que non resolven nada, pero entreteñen. Tamén nese quilómetro lancei un asubío en non tardou en aparecer Lauren Bacall. Sentinme o Humphrey Bogart da pantalla!

Cando cheguei ó destino quixen intuír os quilómetros andados e... para que? O asunto estaba en contar o acontecido, en crear un clima de misterio nun relato incongruente.

Cafetaría Urgencias. Ourense. Venres, 18 de agosto de 2023

A PREGUIZA

Deixei caer a preguiza sobre unha das cadeiras da terraza. Contemplei o camiño que non existe. Os aloumiños do tempo que foi quedan niso, en aloumiños. A memoria é tan efémera que recorda o que lle convén. E cando lle convén. É igual, entre as silvas e toxos que non existen queda o baleiro. Ese baleiro que produce nugalla, galbana e mesmo impotencia.

Non obstante, a soidade da manta que bambea colgada sobre o arame de espiño, fai que seque a conciencia da rula que acouga ó lado. Agora, cada quen que pense ou opine se os paxaros ten conciencia. O café baixa amodiño pola gorxa das ideas que están por saír. Semella que rubrico con caxatos de sabugueiro, pero con estes tan só asubío o poema que está por escribir.

A preguiza empeza a adaptarse ó que eu digo, que sei que é pouca cousa, e estraña, e rara, e esperpéntica, e lunática, e inverosímil, e insubstancial, pero será o que eu digo. Sempre será o que eu opino. Como ver que a sombra se ensancha e a Perla Negra navega pola estrada, pola rúa. Os soños, ás veces, semellan pesadelos, pero, aínda así, son soños. O de soñar bonito queda para outra ocasión.

Na preguiza tamén noto un ruxerruxe que baila por entre as asaduras da miña señardade. Ou na miña vida; na que sempre hai máis ruídos que silencios, máis idas que voltas, máis pros que contras. Agora, cada quen que baile un chotis sobre a cor da miña alucinación. Porque sempre haberá alguén que dirá que alucino en cores. A preguiza senta, branca ou negra, sobre a cadeira da miña existencia. A que é miña. A que non é de ninguén máis. A preguiza é libre... na miña cabeza. E tamén escrava... no tempo.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 16 de agosto de 2023

O SINXELO

Bo día. Ou boa tarde. É igual; os galegos facemos o que nos sae daquel sitio. Son galego. Deixade que me presente. A miña nai inscribiume como Ildefonso e meu pai como Afonso. Axiña chegaron a un acordo simple: Ildefonso Afonso Vacaloura Boimorto. Como o digo. Como o escribo. Mais os veciños logo fixeron uso da retranca: O Sinxelo. Os meus pais botaban lume polos ollos porque sabían que, habendo alcumes polo medio, adeus nomes. Nin Ildefonso, nin Afonso e moito menos Ildefonso Afonso. Por un lado estívolles ben; a quen se lle ocorre formar un composto desa maneira.

A min non me importa que me chamen O Sinxelo. Eu respondo de calquera maneira. Mesmo cando me berran: Eh, ti! Sempre fago caso. Incluso cada vez que me chaman por calquera dos apelidos en plan burlón. Tamén sei que non son normais, pero... É difícil atopar algo normal nestes tempos. Como o que me pasou o outro día cando quixen ir á praia a Sanxenxo: que entre paréntese tiven que especificar Sangenjo para os casteláns. Eu, que son de Vilardecás (Villar de Canes para os do outro lado do Padornelo), alá polo concello de Maceda. Esperade que chega o mellor: casei cunha muller de Nogueira de Abaixo (ou sexa, Nogal de Abajo), alá polo concello de Baños de Molgas.

Como non quero meterme cos bilingües (por certo, por que se chaman bilingües cando só usan e falar o castelán?), sigo dicindo que o día que me pariu miña nai seica veu unha saragana tan grande que semellaba que se acababa o mundo. Non se acabou. A proba está en que aquí estou para contalo. Son O Sinxelo, o fillo dos Complicados. Todo é como é.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 14 de agosto de 2023

A CULPA É DOS GANDEIROS E DOS PETRODÓLARES

Os concellos gandeiros gastan máis auga que os turísticos. Así rezaba nun periódico. E tal como está redactado o titular deume a impresión de que está a botarlle a culpa ós gandeiros dos problemas que temos actualmente sobre a seca. Non sei se será mellor que morran as vacas, os animais de sede ou que un turista deixe de ducharse tres ou catro veces ó día nestes días de bochorno, ou que un particular encha a súa bonita e enorme piscina, ou que uns xardín luzan esplendorosos para xúbilo dos ollos turísticos.

Non sei cando nos daremos conta de que o sector primario é tan esencial que, sen el, non existiriamos. Todo parte do sector primario. E este, sempre, desde que o mundo é mundo, foi o máis agredido, o máis abandonado e o máis desprezado. É mellor ver a un turista tomando un café que a vaca expulsando leite para ese café. É mellor ver a un restaurante cheo de turistas comendo unha boa empanada de carne que a un gandeiro dando cheda ou arrimando o ombreiro para que a masa e a carne chegue a ese restaurante.

Confío en que ese titular se quede coma unha simple estatística e que algún alcalde non queira ir moito máis alá con tal de contentar ó sector turístico. E ó mellor algún o fai. Porque a gandaría e agricultura xa está tan acostumada a pagar os pratos rotos que algunha vareada máis lle colle no lombo.

No lombo empezan a darnos os árabes, futbolisticamente falando, porque nos están levando os mellores xogadores e, claro, hai que tomar medidas. Ata agora viviamos nunha nube feliz roubándolle xogadores a toda América Latina, en xeral, e a Brasil e Arxentina, en particular. Agora, como no-los rouban a nós, poñemos o grito no ceo. Europa fartouse de importar xogadores grazas ós cartos e gozabamos co seu xogo bonito. Agora os árabes importan xogadores grazas ós cartos e empezamos a falar dos petrodólares. O que está a pasar, pasou sempre, tanto nas ligas locais coma nas europeas. En España, o Madrid e o Barça, grazas ós cartos, eran e son o máximo. En Europa, o City, o PSG, o Bayern, etc., grazas os cartos, son o non vai máis. Por que os árabes, se teñen cartos (que os teñen a esgalla), non poden facer o mesmo. Hai que estar ás duras e ás maduras. Estivemos ás maduras; agora tocan as duras.

Finca Fierro (Barbadás). Sábado, 26 de agosto de 2023

ORGANISMO ANDANTE

Deixei que se irritasen, que se inflamasen as mucosas nasais para que a bile subise e estourase a un par de metros de distancia e coa velocidade dun alustro. Ás veces detéñome no meu camiñar, miro para o sol e o esbirro sae fiel e rápido. Nel vai todo o que se acumulou no tempo, nos últimos momentos.

Tamén por veces contraio ou dilato o diafragma e percorro o resto do camiño cun impo que, pouco a pouco, vou esaxerando para que a muller salte sempre coa mesma ladaíña: aí está o paxaro louco. Hoxe estou só e fago exactamente igual, o que significa que tal acción xa a collín coma un tic, coma un hábito, coma unha costume.

É igual; non é tic o calo que teño na planta do pé esquerdo porque, aínda que non queira, algo coxeo. Só que sexa polo medo ese a pisar nunha coíña que me faga ver as estrelas. O instinto á dor xa mo fai pasar mal.

Coas mucosas nasais saíu o esbirro, pero cos ardores de estómago saen todas as voaxas que acumulo cada vez que me agacho ou cada vez que manipulo, por exemplo, nas caixas de libros que teño no faiado. A maiores de voaxas, soben carraxes e dores que tardan en ter alivio; case sempre con algunha pastilla que sempre teño na casa, ou, por veces, con algunha mazá. Sempre hai remedios para as contrariedades, para as doenzas.

Son un organismo andante que sofre e se calma, que vai e vén, que ri e se queixa, que resiste e fraquea, que se mofa e aguanta, que non se detén, que non frea, que segue, que tira e que vive.

Café Brétema. A Valenzá. Domingo, 13 de agosto de 2023

UNHA ESTRAÑA CHAMADA

Pensei que morría co susto. Recibín unha chamada telefónica desde o tanatorio Ti Que Estás No Limbo. Collín a chamada porque podía ser algún familiar ou amigo íntimo; ás veces tardo en saber do falecemento de alguén. Tamén me estrañou moito o nome do tanatorio. Non o coñecía. Sabía que non era de por aquí. Paso a transcribir toda a chamada. Tal cal.

Boa tarde. Non te asustes. Son o propio defunto: Salomón Vertixe Lucera. Ti non me coñeces e eu, sinceramente, tampouco te coñezo nin persoal nin fisicamente. Só por medio dos teus escritos. E que queres que che diga; faime ilusión que veñas ó tanatorio. Simplemente iso: que veñas. Non quero que me chores nin que te emociones. Digo o de emocionarse porque, por veces, o ambiente fai que se nos mollen un chisco os ollos. Eu tan só quero sentirte aí, dentro da sala. Nin tan sequera fai falta que te achegues moito. Ou si. Veña, si, achégate deica o mesmo cristal. Tranquilo, non me vas ver. O de deixar o defunto ó descuberto está pasando á historia. Se te noto máis cerca... non sei, síntome mellor, case coma se rematase esta redención miña do limbo. Ó mellor, e sen que te decates, dásme un empurrón para alcanzar o ceo. Non é que fose boa persoa, pero... Pero recoñezo que me rabuñaba a conciencia cando lía algunhas cousas túas. Es un bo home.

Aí rematou a chamada. A do defunto. Dubidei moito en se alguén se estaba burlando de min. Que raro, por probar. Achegueime ó velorio, que estaba no quinto inferno, e ó entrar notei unha cousa rara no peito. Souben ó instante que fora o defunto o que me chamara.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 11 de agosto de 2023

DEUS NON SABE NADA

Se agora mesmo se me dera por abrirme en canal, coma os porcos, seguro que vería como a carraxe sobe por min a gran velocidade. E todo por culpa da manida frase “cada un sabe as súas e Deus as de todos”. Mentira! Deus non sabe nada. Nada de nada. Se soubera, só que fose algo, non deixaría que certas falcatruadas imperasen e estivesen á orde do día. E non dou exemplos porque aínda me alteraría máis.

Chégame con ver o que me está pasando. Xa perdín a conta dos días que levo cruzando o río Arnoia á altura das Mestras, en Baños de Molgas. E non cruzándoo pola pasarela, non; senón goldrando, arremangadas as perneiras do pantalón ata os xeonllos. Así, dos Campos ás Mestras, das Mestras ós Campos. Unha e outra vez. Unha e outra vez. Unha e cen veces. Que digo cen veces!; se levo polo menos nove meses e dous ou tres días, como unha preñez.

Deus non sabe nada. Isto é peor que un calvario, que un viacrucis. Teño as plantas dos pés encetadas e algúns dedos xa rotos a causa dos golpes contra as pedras. Chego a unha beira, e volta outra vez. Sen acougo. Sen folgos xa. Pero hai algo que non me deixa determe. Como tampouco sei como empecei, que foi o que me empurrou a goldrar o río desa maneira. Confeso que ás veces cometo toleas, pero son querendo, “porque se me dá por aí”; esta acción de goldrar unha e outra vez non sei a que vén.

En calquera momento caio esgotado e afogo. Non consigo parar. Deus non pode saber desta agonía miña. El nunca sabe nada. Nunca. Nada.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Xoves, 10 de agosto de 2023

QUEN TORNA O FRÍO, TORNA A CALOR

Quen torna o frío, torna a calor, dicía sempre meu pai en referencia a un pobre home que andaba por toda a contorna cun abrigo ó lombo durante todo o ano. Sempre co mesmo abrigo. Nevase ou abrasase. Cando lle dicían algo, botábase a rir. Chamábase Efrén, O Perdido.

Eu, como son curioso por natureza, ou por timidez, ou porque me dá a gana, quixen probar a ver se era verdade. Na palleira levaba anos colgado un abrigo que ata penso que era de la de ovella. Polo menos pesaba o demo. Pensei que, malo sería que, entre a la e o po que estaría acumulado nesa, non abrigase como debería.

A primeira vez que o puxen era maio. Agradecíase; principalmente polas mañás e polas noitiñas. Para adaptarme, para axustarme ben á realidade do pobre home, mesmo durmía con el. Co abrigo, digo. E tampouco me sobraba. O dito, o proverbio, o refrán estaba a ser certo: quen torna o frío, torna a calor. Porque, polo día, cando saía o sol, notaba que, si, suaba un pouco, pero non me queimaba.

Aguantei ben todo o mes de xuño. No xullo xa tal suor semellaba unha fonte, pero seguía sen queimarme. Fixen máis probas: un día que estabamos a 42 graos (polo menos) botei, non unha manta, senón un edredón por enriba. Era unha lagoa de suor! Emporiso, tornaba o sol. Non me quedou outra que achegarme deica O Perdido, chocarlle a man e marchar, os dous, collidos do brazo ou ganchete por todo o concello explicándolle moi seriamente á xente que quen torna o frío, torna a calor.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 1 de agosto de 2023

LER ENTRE LIÑAS

Estou lendo un libro de 900 páxinas do que non me decato, do que non pillo nada. Porque me dixeron que había que ler entre liñas. Entre liñas vexo todo branco. Por moito que esforzo os ollos, non vexo nada de nada; só se me vai a vista ás liñas escritas. Mesmo pensei neses contos baratos nos que se buscan tesouros, nos que, o artistiña ou artistiñas sempre atopan algo. Eu vexo todo branco.

Por veces, venme así coma unha luz e avanzo unhas cantas páxinas. Por se aquel. Por se efectivamente ocorre algo coma nos contos baratos. Mais a brancura segue a imperar por entre as liñas. Primeiro, avanzo de cinco en cinco páxinas; logo, de dez en dez; para rematar cos múltiplos de seis. Nada.

Case me dan ganas de buscar ó que me dixo o de ler entre liñas. Para cantarlle as corenta, ou retalo a que me ensine, a que lea el, aínda que só sexa unha páxina, e así collerlle eu o tranganillo, o xeito. Como non quero quedar de paspán, sigo dálle que dálle ó asunto. Empezo a saltar páxinas ás toas. Nada. Empezo polo final. Menos aínda. E tanto polo principio como polo final, uso múltiplos de varios números e, como diría Julia Iglesias: a vida segue igual.

Cando a carraxe xa me obnubila as asaduras, o raciocinio, pecho o libro con tanta forza que, o estouro, semella todo unha derruba literaria. Definitivamente vou na procura do listo que me dixo que lera entre liñas. Non me gusta que me coman a boroa. Non obstante, antes, e á velocidade da punta do dedo do medio, ou sexa, o pai de todos, paso de novo todas as páxinas. Por se acaso. Nada. Nin unha maldita palabra, nin tan sequera letra, entre liñas. Entre liñas todo é branco. Marcho buscar ó listo.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 31 de xullo de 2023

INTENTANDO VIRAR AS TORNAS

Alucinado e, tamén, cabreado co asunto Daniel Sancho. Nunca vin a uns medios de comunicación tan desnortados. Todo unha semana, ou máis, falando dun tipiño, asasino confeso, que non só matou a unha persoa, senón que a despezou. E agora a prensa, a bendita prensa española (e o que non é prensa; por exemplo, algunhas institucións) está a buscarlle tres pés ó gato para cargarlle as culpas a todo un país, a Tailandia. Que se as características de Tailandia, que se os dereitos humanos en Tailandia, que se os cárceres de Tailandia, que se a pena de morte en Tailandia.

Sobre a pena de morte, boa parte desa prensa está desexosa de que se instaure no noso país, pero en Tailandia... que animalada, que incultura, que barbaridade. Ou tamén non se alporizan da mesma forma coa pena de morte nos Estados Unidos. É que Tailandia está alá no quinto carallo e son como son. Nin punto de comparación cos ianquis. Por certo, a pena de morte é un cancro que tiña que estar máis que erradicado en todos os países do mundo. Pero non podemos coller de escusa tal atrocidade para querer converter a un asasino nun mártir.

Se ese tal Daniel Sancho fixera, por exemplo, unha sopa cos membros que cortou, seguro que habería algún medio de comunicación que diría que o pobre españoliño tería fame. De verdade, nunca vin tanto esperpento nun asunto destas características. Intentar culpar, buscarlle as pulgas a un país porque a un paisano noso se lle deu por asasinar e desfacer ou cuartear ó médico colombiano Edwin Arrieta. Sempre fomos un pouco ou un moito de patriotas en causas escuras, quizais para querer demostrar que, coma nós, ninguén. Que despois daquela conquista de América sempre fomos uns benditos; nin Guerra Civil, nin posguerra, nin leite con vinagre.

Intúo que tal difusión e que tal revés informativo debeuse máis ben a que é fillo de quen é. E neste país noso xa se sabe que ser “pelotillas” é case unha profesión; que os famosos ou certas clases sociais estarán sempre por enriba dos probes que tragamos coas voltas da tortilla. Porque os medios de comunicación levan unha semana (y lo que te rondaré, morena) intentando virar as tornas, darlle a volta a unha tortilla que, por certo, non ten volta.

Finca Fierro (Barbadás). Sábado, 19 de agosto den 2023

RUMIAR PENITENCIAS

Quixen tinguir o río Arnoia de azul cando, o pobre, xa estaba de verde. Alguén, de noite, esmagou follas de loureiro na presa do Trono, alá polas Lamas. Agora, na presa do Muíño, todo era verde que te quero verde. Tiven que tirar no contedor o bote de 20 quilos de pintura de cor azul, que mercara na tenda do señor Jacinto, O Cubano.

Quixen construír unha pasarela á altura da Pillamadoira e cando a quixen medir optei por deixar estar o asunto. Un pouco máis arriba estaba a ponte vella e, entón, para que. Para que construír algo que ninguén, ou practicamente ninguén, usaría. Ás veces quero avanzar de tal maneira, que me perdo.

Iso mesmo me trouxo outra idea á cabeza: a de cruzar o río Arnoia a nado. E cando estaba a buscar o lugar apropiado entre a ponte vella e a pasarela do Muíño, pensei que para que mollarme por completo cando, por debaixo da pasarela, podía cruzar goldrando, e así, como moito, só me mollaba ata os xeonllos.

Todos eses casos danme a entender que quero facer máis do necesario, que quero cantar cando chega con asubiar, que quero correr cando podo andar a modiño, que quero ir de listo cando a realidade é moito máis sinxela. Todo está aí. Simplemente hai que saber usalo, saber optar polo útil, polo máis necesario, o máis simple e nun facer unha feira nun toural que non existe.

Quixen emular ós deuses, anxos e arcanxos cando son un pobre pecador que bastante teño cun rumiar penitencias.

Café Tarona. A Valenzá. Domingo, 30 de xullo de 2023

O CAXATO DO TEMOEIRO

Substituín un dente por un caxato do temoeiro. Semellaba unha morsa. Fun mirar ó espello e non me coñecía. Isto recórdame a meu pai cando só lle quedaba un dente. Era enorme. No maxilar de abaixo. Cando botaba a rir estaba, para máis, gracioso. O mellor de todo era que ese único dente non o usaba para comer. Éralle demasiado grande e, ademais, para que? A el chegáballe coas enxivas. Seguro que as tiña máis que encalecidas. Porque, iso si, comía de todo, mesmo as codias de pan ben duras. Leváballe tempo pero era como unha trituradora: e dálle, e dálle, e dálle.

O caxato do temoeiro collino deste mesmo aparello, que aínda estaba colgado na palleira desde mediados dos anos oitenta do século pasado. Cando o metín no oco do dente incluso lle notei un certo sabor e un bo cheiro a salgueiro. Facía algo así como media curva, e de aí que semellase unha morsa.

Algo besta son. A proba é que cando me poño a falar con “gente bien” intento disimular o caxato, é dicir, intento escondelo poñendo a man por diante. Coma quen que estou sacando algunha febra de touciño cun escarvadentes. Un escarvadentes inexistente, claro. Menos mal que case non me relaciono con esa xente. Eu son doutra clase social. Ui, si, aínda hai algo de distinción, ou sexa, bastante diferenza.

Tamén é verdade que, ás veces, só que sexa por amolalos un pouco, ó falar con eles, fágoo cun sorriso aberto para que vexan ben o meu caxato do temoeiro. Non primeiro momento bótanse para atrás, e non tardan en querer despedirse.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 28 de xullo de 2023

O KITT DOS CASTROS

O coche que conduzo agora mesmo é un Opel Astra do ano 1991. Ou sexa, velliño xa. Vou pola zona dos Castros, entre Toén e Cartelle, con dirección a Macendo. Ó pasar a aldea de Trelle vai tan lento que opto por baixar a ventá do piloto, baixarme del e poñerme ó seu par, agarrado ó marco da porta. Ti segue tirando, lle dixen. E seguiu. Eu, andando, entretíñame máis que conducindo e, en principio, nin tiña que botar a correr. Xa veriamos cando baixase cara á San Tomé.

Ó pouco notei que, unhas veces, dirixía as rodas para a dereita e, outras, para a esquerda. En nada, nuns centímetros. E seguía recto. Axiña caín en que cada vez que facía iso era para evitar o atropelo de algo. Primeiro foi dun lagarto, logo dunha serpe e mesmo esquivou a un esquío. O meu coche era listo de carallo! Moito máis que ese Kitt de pacotilla ó que David Hasselhoff lle ten que dar as ordes. O meu Kitt actúa por si mesmo! Nun momento dado acelerou un pouco coa intención de pillar a un xabaril. Axiña aminorou. Intúo que cae na conta de que, co golpe, podía saír el peor parado que o porco bravo. O meu Kitt é máis que listo!

Chegou o momento temido: a baixada dos Castros. Empecei a facer exercicios de quecemento por se había que correr detrás do coche. Nada de nada; este seguiu coa súa lenta marcha e permitindo que eu andase á súa beira. Non me quedou outra que lanzarlle un bico ó espello retrovisor para que me vise ben e, ó mesmo tempo, aloumiñei con felicidade o seu volante. Moito máis guapo, máis listo e máis chulo que o Kitt de David Hasselhoff. O meu Kitt dos Castros.

Cafetaría Urgencias. Ourense. Xoves, 27 de xullo de 2023

SAÍR ESCALDADO

Pintei o ridículo querendo levar o santo en procesión sobre o dedo índice da man dereita. Xeralmente levamos a san Salvador sobre os ombreiros por certas rúas de Baños de Molgas. Catro andas, catro homes ou homiños. Ás veces o santo ladea de tal maneira que é unha milagre que non acabe coa madeira e xeso no chan. Ladea porque, por un lado, van os homes e, polo outro, os homiños. (Paréntese para comentar que xa hai uns anos que as mulleres tamén se apuntan a levar o santo; soas e mesturados cos homes) O bambán do san Salvador é tan ostentoso que o acio de uvas que leva colgado sobre o dedo polgar da man dereita semella que vai emprender o voo para calquera dos dous lados, das dúas beiras. Nunca ninguén bailou tanto no baleiro.

De cando en vez hai cambio de homes e homiños. Por veces iguálase un pouco a inclinación e, tamén por veces, inclínase aínda máis cara ós homiños. Eu, cando fun de homiño (non son pequeno, pero sempre asoma alguén que debería xogar ó baloncesto de pivote), e de chulo, erguín o furabolos e quixen soster o santo. Partín, rompín, escachei o dedo, claro. Só a min se me ocorre. Fun de chulo e saín escaldado.

Confeso que mirei para o santo de mala maneira. Con todo o que eu lle quero. Menos mal que só foi un instante. Vinlle aquela cara de santo e xa se me foi a dor e a carraxe. Cambiei o dedo furabolos polo ombreiro dereito. A procesión avanzou polas rúas de Baños de Molgas.

Cafetaría Urgencias. Ourense. Mércores, 26 de xullo de 2023

DE CAMIÑO...

De camiño vin escoitando o monólogo de Robert de Niro en “Taxi Driver” e con música de fondo do gran Bernard Herrmann. Non entendo nada de inglés, non sei o que di, pero que marabilla! Ás veces, sen entender nada, alcanzas algo así coma o sétimo ceo. Outras veces, cando se entende todo... Si, mellor non entender nada.

De camiño vin a modiño porque a calor é moita. Vin pola sombra. Algunhas veces boto man da intelixencia. Poucas, pero algunha vez cae. E aínda así, vindo pola sombra, a galbana, a preguiza, a nugalla non me deixaba pensar en algo máis coherente para escribir. Tan só me viña á cabeza O Alustro preparando a gadaña para segar na herba. Souben ó momento que non procedía tal historia, tal conto, tal relato. Como vou meter a ese home baixo esta calor!, exclamei. Xa sei que cando se sega a herba non hai horario de verán. Pero iso é na realidade. Unha realidade que vivín moitas veces e de aí que saiba o que é. Na ficción non podo meter o Alustro baixo este sol que lle asaría os miolos.

Así é que torcín o pensamento (se é que este se pode torcer) e optei por empezar polo monólogo de Travis. Decidín isto xusto cando ía cruzar un semáforo... ó sol. Botei a correr, claro, para que non me pasase coma o segador real. Nun amén xa estaba na outra beirarrúa, á sombra. Este detalle, este pequeno detalle foi suficiente para que ós meus beizos asomase un sorriso.

Non obstante, a preguiza seguía facendo das súas: que non tiña tema suficiente para pasar o tempo tomando o café. Mais todo foi cuestión de poñerse. Púxenme.

Cafetaría Urgencias. Ourense. Martes, 25 de xullo de 2023

ESA MALDITA OBRIGA

Baixou do coche. Pechou a porta do vehículo. Mirou para arriba,. Mirou para abaixo. Cruzou a estrada. Buscou no bolso. Sacou a tarxeta. Meteuna no caixeiro. Manipulou nas teclas. Sacou 100 euros. Gardou a tarxeta. Mirou para arriba. Mirou para abaixo. Cruzou a estrada. Abriu a porta do coche. Entrou no vehículo. Pexouse co cinto de seguridade. Mirou para o home. Arrinca, lle dixo.

O sol, hoxe, está acochado entre nubes grises. Non coñezo de nada á muller. Simplemente, eu pasaba por alí. E entre realidade e ficción inventei ou imaxinei tal situación. De cando en vez asumo que non sei moi ben que contar, pero esa maldita obriga de dicir algo todos os días ou case todos os días... E, se quero, algo sempre sae.

Aínda non andara uns vinte metros cando vin, ó lonxe, o coche. Era gris. Dunha marca descoñecida para min. Ós poucos metros empecei a fixarme no condutor, no home. A muller xa a coñecía. O home era moreno. Pelo algo rizado. Sorriso nos beizos. Acenos, cara á muller, coa man esquerda. Xusto, ó cruzarse comigo, miroume fixamente. Fóiselle o sorriso dos beizos. Viu ó momento a pistola que o estaba apuntando. Deu un golpe de volante. Ensineille un sorriso máis grande que o que tivera el. Soprei sobre o canón da pistola. Non tardei en perder o coche de vista.

Dalgunha maneira hai que deixar constancia do que non aconteceu, do que nunca aconteceu. Tan só esa maldita obriga que me fai dicir o que é e o que non é. De cando en vez, a vida tamén é iso: unha verdade chea de mentiras ou unha mentira chea de verdades.

Café Tarona. A Valenzá. Domingo, 23 de xullo de 2023

REPICAR E REPENICAR

O domingo, 6 de agosto, foi o día de san Salvador, patrón de Baños de Molgas. Na xuntanza típica familiar empezamos a falar dos toques de campá. É tradición que, durante a procesión polas rúas molguesas, deixen escapar o seu son mentres se percorre todo o traxecto. O seu son manual, non o automático, o eléctrico.

O asunto empezou con que se se dicía repicar ou repenicar. Uns dicían repicar e outros, eu mesmo, diciamos repenicar (algunha vez digo incluso tanxer). A R.A.G. (Real Academia Galega) admite os dous verbos. E repicar é o mesmo en castelán que en galego. Desde rapaz sempre dixen repenicar, e non porque fose máis galego (precisamente naquela época non é que deixasen usar moito a nosa lingua), senón porque penso que sempre se usou máis ese sinónimo que o de repicar.

Un pouco máis tarde tivemos a sorte de que, estando xa á sombra dos amieiros do parque Ansuíña, asomaran por alí os fillos do sancristán de toda a vida, que son os que repenican todos os anos na procesión, e ante a insistencia dun familiar, preguntoulle ós entendidos e confirmaron que eles sempre dicían repenicar. Non obstante, iso é o de menos (os dous verbos valen); o esencial é que hai que diferenciar os toques de campás. Había o repenicar relixioso, ou sexa, para misa e as procesións. Había o toque para os enterros, para os defuntos, ó que se lle dicía tamén “dar aviso”. E estaba o toque para os incendios. Ó mellor noutras parroquias igual teñen máis toques, pero eses tres creo que eran os máis importantes. A pena é que esas tradicións xa se van perdendo. Para falar dos toques das campás, cumpriría moito máis espazo que isto.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 8 de agosto de 2023

VOLVEU O DEPORTE DAS MASAS

Aguantei. Aguantei sen escribir nada de fútbol desde que rematara a Liga. Aguantei e a pesar de ter “mono” de fútbol”. Xa volveu o deporte rey, o deporte das masas. Ese deporte que, ante a galería, moitos desprezan, pero sempre acaban falando del. Tamén moitos dos que o desprezan, acaban subindo ás redes os éxitos da selección española feminina. En que quedamos?

Empezou de novo a Liga. Unha Liga que, a cada ano que pasa, mingua en categoría, está máis desvalorizada. Está xusto no punto para que “os entendidos” poñan de escusa a potencia inglesa ou os equipos Estado; a coartada perfecta para disimular unha derrota internacional, sen decatarse de que os dous grandes do noso país, Madrid e Barcelona, están en igual situación na nosa Liga que o City e o PSG na Liga de Campións. O afeccionado axiña salta co xeque e co petróleo, sen saber moi ben quen é Florentino Pérez.

Empezou de novo a Liga. Chega o tempo da paixón e do análise do comportamento humano. Xa o teño ditos moitas veces: o fútbol é un dos mellores ou o mellor baremo que existe para saber realmente como é unha persoa. Descóbrenos condutas que nin imaxinabamos en certos individuos, en certas personalidades.

Algúns vilipendian o fútbol porque seica son 22 paspáns correndo detrás dun balón. E no balonmán son 14. E no baloncesto 10. E nunha etapa da Volta Ciclista a España, por exemplo, son cento e pico dándolle a uns pedais. E nunha pista de atletismo, pois bastantes correndo ou choutando. Todo é deporte. O deporte sempre se dixo que era e que é bo e necesario. Non entendo por que se menospreza o fútbol. Porque o seguen moitos e sempre tendemos a levar a contra? Por que se manexan cifras económicas de escándalo? Anda, que se non chega a ser polo inicio da Liga, tiña en mente para este Recuncho falar das cantidades que cobran certos políticos, e deses que sabemos que non a rañan, falando claro. Iso si é de escándalo. Polo menos un xogador, un deportista bota os bofes e súa, ás veces mesmo sangue. O político si que nos chupa a nós o sangue. No fútbol, en calquera deporte amósanse certos valores que o político... E a este non o desdeñamos, como rexeitamos o fútbol. Así é que, por min, viva o fútbol!

Finca Fierro. Barbadás. Sábado, 12 de agosto de 2023

O CABLE QUE NON ERA

Que contrariedade! A culpa é de ver tantas películas, principalmente ianquis e policiais. Que cortei o cable que non era, e a bomba estourou. Esnaquizounos a todos. E eramos uns cantos, que estabamos todos xuntos nunha terraza. Ben que vin a bomba. Estaba á miña beira. O dito; o das películas, que fun de heroe, ou sexa, de chuliño e coa media navalla que traio sempre comigo cortei o cable que non era.

Vin carne humana por todos os lados. Digo que vin porque, aínda que os meus ollos estaban, un sobre a mesa na que me atopaba, e o outro sobre unha cadeira da mesma mesa, conseguía ver con eles. Non sei por canto tempo, pero vía. Por exemplo, a dous metros xustos estaba un cacho dunha perna dunha muller, o que vai desde o xeonllo ata o cotobelo. Pegado a ese xeonllo había unha lingua cun aro (eu chámolles máis ben ferretes, porque me recordan ós que levaban os porcos no fociño). Sei que era de muller; lémbrome perfectamente dela.

Sobre un anaco do meu cerebro había unha man de home como se me estivera acariciando. Era de home porque a man era áspera e grande. Ai Deus!, a tan só uns cinco centímetros da miña lingua estaba o bico do peito dun seo feminino, dunha teta. Que carallo, a miña lingua ata se inchou un pouco e fixo esforzos para lamber tan protuberancia. Non sei se foi polo gozo, pero axiña notei como perdía visión do ollo dereito. E co esquerdo tan só puiden ver como o meu corazón deixaba de latexar. Puto cable! Maldita bomba!

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Sábado, 22 de xullo de 2023

RAÑAR E FURGAR

Furguei no peito ata que furei o costelar. Conseguín ver como latexaba o corazón. Ganas me deron de collelo e arrincalo. Tiven medo de morrer. Así é que collín un saco de cemento, fixen unha pequena masa e pegueino como puiden. Iso empezaba a doer, pero os heroes aguantamos e facemos que non sentimos nada. Aínda que a valentía proia de carallo.

A inercia levoume a man dereita á barriga. Rabuñeina de tal maneira que conseguín ver o fígado. Estaba como para comelo con patacas. Como se comía o fígado dos porcos o primeiro día da matanza. Recoñezo que algo bruto si son. Noto xa que é coma un tic, coma un hábito que raño e rasco deica facer sangue e atravesar as entrañas. Ó mellor igual é o subconsciente aquel de cando miña nai me ameazaba con arrincarme a pel. A cabeza ás veces vaise pola tanxente ou escapa pola estrema.

Rañei no coiro cabeludo ata que cheguei ós miolos. Souben ó momento que o meu cerebro era pouca cousa. Tampouco lle pedín nunca grandes expectativas á miña vida. Nin llas pido. Cada un é como é, e eu, por suposto, son como son. Agora mesmo, un home coa cabeza aberta e cos miolos ó aire e moi propensos a ser pasto ou bocado exquisito das pombas que andar a peitear á miña beira.

Rañei ese sitio que todos pensades e descubrín que... Que cada un pense o que lle conveña, que un servidor vai coller fío e subela para coser esas toleas que asoman de cando en cando.

Cafetaría Tarona. A Valenzá. Xoves, 20 de xullo de 2023

PARAR A GUERRA

O coche dorme no taller, me dixeron. Unha pequena contrariedade. Necesítoo para ir a Ucraína. Quero parar a guerra. Como non me mete medo nada, póñome ó camiño e xa está. Dito e feito. Malo será que non chegue a tempo. A contenda non ten pinta de parar.

Polo camiño pensarei nos métodos máis sinxelos para deter esa masacre. Podo usar un poema de mil versos, de declamación fácil, e a ver que pasa. Ou lanzarlles unha canción de Roberto Carlos, John Lennon ou Bob Dylan. Rexeito un discurso político. Os discursos políticos non son de crer. Son máis falsos que un político honrado. Como último recurso, e se vexo que non me fan caso, soltareilles un par de bombas nucleares e que rebente o mundo. A min non me marean a perdiz! Non son de andar con voltas e revoltas.

Cando cruce a cordilleira pirenaica seguro que xa tramaría algunha solución máis. Sei que non é fácil. Parar unha guerra nunca foi fácil; e por moito que diga que para min non hai nada imposible. Que carallo, non o hai. A proba é a desta andaina que iniciei porque o coche dorme hoxe no taller. Hai guerras que non poden ir máis alá do que xa foron.

Estou cruzando xa Francia e ensaiando un himno de paz asubiado. É unha mestura entre Ennio Morricone, John Williams, Vangelis e Hans Zimmer. O final remátoo cun solo de Henry Mancini. Cruzando Austria comunícanme que xa está o coche. A boas horas!

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 19 de xullo de 2023

DÁ MEDO POÑERSE Ó CAMIÑO

Dá medo poñerse ó camiño. Pola calor. Case mellor quedo un tempo onde estou: nunha terraza tomando un café. Estou á sombra e o café está rico. Aínda que semella que estou só, non é así. Tres pombas andan de troula pola beirarrúa, mellor aínda, por entre as mesas da terraza. Dúas delas andan dálle que dálle a unha galleta Oreo. A terceira, de cando en vez, pega a correr detrás das outras. Seguro que quere facerse a mandona.

Dá medo poñerse ó camiño. Sigo entón sentado. Contemplando como pasan os coches e como unha telenovela ou algo semellante asoma pola primeira canle da televisión española. Tamén dixen que estaba só, pero, nun alustro, xa se ocuparon dúas mesas. Así é coma con todo: uns entran e outros saen, uns soben e outros baixan, e os galegos depende. Depende do que nos interese. Somos os tales para dicirlle ós descoñecidos o que facemos. Mesmo tamén ós coñecidos. Depende do que queiran saber e do que un queira contar.

Dá medo poñerse ó camiño. Haberá que facelo. Menos mal que os heroes aguantamos o que nos boten: desde chuzos ata lapas ardentes, desde filosofías podres ata discursos elocuentes. Sempre foi así: cando veñen mal dadas, poñemos cara bonita e a aguantar. Eu aguanto ata o inaguantable. Son duro de roer. Normal; é moi complicado rillar os ósos. O dito: que hai que poñerse ó camiño. Pois alá vou. E terei que ir pola sombra, claro. Porque, a calor, en quince minutos, non minguou. É igual; alá vai este heroe a peito aberto.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 18 de xullo de 2023

O VESTIDO DA PERCHA

El non tardou en velo a través da ventá. O vestido. Era bonito. Dunha cor azul tirando a verde ou dunha cor verde tirando a azul. O vestido tan só podía ser dela. Ese vestido tan só o podía levar ela. Estaba colgado dunha percha ou alcándara, preparado para caer sobre o corpo dela.

Desde ese momento foi el o que desexou ser colgadoiro. Non lle importaría por uns días, ou por sempre, converterse nun obxecto inanimado. Con tal de que caia sobre si o vestido dela. El, agora mesmo, deixa que colguen sobre a súa cabeza os instantes e os momentos nos que ela os use para vestirse... baixando o vestido polo seu corpo, acariñando a pel, sentindo o suave contacto como a melancolía dunha canción. El baila con ela e co vestido facendo ondas coma os bambáns dos soños.

El soña con ela. A través do vestido. E sabe que a elegancia dela deitará sobre as olladas del, que as costuras serán versos que riman a puntadas e que os ollais, as botoeiras serán como os suspiros del que penetran para acougar sobre o peito dela, sobre a cintura dela, sobre as nádegas dela, sobre as coxas dela, sobre a esencia dela.

El nota, a través da ventá, que o vestido se move, se bambea. Son os latexos del que baten con ansia e estremecen o aire con forza e moito desexo. El ansía o momento de que ela o descolgue, se ispa e o poña. Mentres, o silencio empreñará de emoción e o tempo deixará de pasar. Porque hai momentos nos que os desexos se volven eternos.

El segue o seu camiño e o vestido segue colgado e esperando baixar polo corpo dela.

Café Kibu. A Valenzá. Luns, 17 de xullo de 2023