O COLGADO

Os primeiros en chegar foron os periodistas locais, pero non tardaron e facerlle compañía as televisións, desde as locais ata as nacionais, con algunhas autonómicas, por suposto. O asunto semellaba que daba para moita algueirada. Dun balcón colgaba un home cos brazos en cruz e atados ós barrotes. O home seica era Saturnino, o fillo da Aguillada e do Sabugueiro. O paisano xubilado que levaba a voz cantante estaba a cantarlle todo ós medios de comunicación.

Que levaba xa catro días colgado. Que iniciara a acción no balcón porque, ante as persianas medio subidas ou medio baixadas, pensou que ela estaba na casa. Aquí, o paisano xubilado baixou a voz para dar a entender que ela sería o amor del, de Saturnino, O Escalambrón. Que ela, onde realmente estaba, seica era no Caribe, de vacacións e sen intención de volver axiña, segundo a chamada que lle fixo o mesmo paisano para explicarlle o asunto.

Alguén dos medios cortou a prédica, o sermón do paisano para saber o motivo ou motivos de tal proceder do Escalambrón. O xubilado, como non, sabíao. Que pensaba botar alí colgado o tempo que fose mentres ela non lle dese un bico. Aquí volveu baixar a voz para... “enténdese que será nos beizos”. Emporiso, ela seica lle berrou por teléfono (ó paisano xubilado) que lle podía trasladar a mensaxe “ó colgado” de que xa podía apodrentar, que non pensaba darlle tal bico a tal elemento. Non obstante, e como se ve, Saturnino espera. Colgado, pero espera. Pobre, a espera semella que vai ser longa... no tempo.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 31 de agosto de 2022

 

TODOS PARA UN, UN PARA TODOS

E todos nós coñecemos este famoso lema dos tres mosqueteiros, esa famosa e marabillosa novela de Alejandro Dumas. Pero o que descoñecedes todos, a excepción dun fillo meu e dun servidor, é que os mosqueteiros existen na realidade e na actualidade. Como tamén existe o d’Artagnan. Os catro viven xuntos na mesma casa. No mesmo lugar: Parada de Piñor.

Xoel e este paisa que escribe levamos unha temporada que se nos deu polas andainas. E subimos moitas veces por Parada de Piñor para achegarnos ata San Bieito da Cova do Lobo. O principio colliamos a pista de Parada desde o seu inicio, pero xa hai tempo que atallamos polas rúas da aldea. Pola rúa que subimos e cara ó final axiña nos atopamos cos tres mosqueteiros e d’Artagnan.

Os tres pequenos cans saúdan cos seus ladridos desde detrás dunha cancela de ferro e d’Artagnan dando voltas polo patio, atusmando, guichando. Para min que, León (d’Artagnan) dille ó Patrás (Athos) que se coloque na esquerda, ó Faustino (Porthos) que se poña no medio e ó Lesi (Aramis) na dereita, e que se fagan anunciar. Vaia se o conseguen. Quizais porque como levo sempre a vara do Cares, que na punta leva unha protección de metal, esta mete o ruído suficiente como para anunciar a nosa presencia desde a distancia. Así é que esperan en posición e facendo uso do coro, dos seus ladridos ou ouleos. Sempre os mesmos tres ladrando e d’Artagnan á expectativa. Como xa nos gusta velos, agora sempre pasamos a propio intento por alí. E alí están todos para un e un para todos.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 30 de agosto de 2022

 

A MULLER DA FOTO

O fillo da Asunción é deses que fai e non fai, que tan ben se lle dá por un movemento frenético como quedar quieto, é dicir, que a nugalla non lle deixa facer nada. Acaba de ler en algún lado sobre unha exposición de fotos moi cerca da súa casa. Optou pola opción do movemento frenético. Nun chiscar de ollo entraba na exposición. Eran fotos diversas, sen temática, mesturadas as de cabalos co mar, as de nubes con alcohólicos, as de santos con diaños. E xusto no medio da sala foi cando a viu. A foto. E a muller da foto. Quedou coma cravado no chan, co corazón petándolle tanto no peito que mesmo o mancaba. Ela, a muller, deixa ver un peito e parte do outro. O que se vía, axiña o asimilou coa inmensidade do océano, onde o bico do peito representa unha illa de esperanza e a aréola é a praia que arrodea. A cor da aréola é como a area quente que se pega á pel; e a negrura do bico do peito é como a escuridade nocturna do desexo.

No outro peito tan só alcanza a ver media mamila, pero suficiente para que o fillo da Asunción soñe co que non se ve. Sábese que o que está oculto, o que está prohibido é o que máis tenta, o que máis excita, o que máis se ansía.

Logo de pasmar ante a foto da muller, deixa que os seus ollos percorran o enorme sorriso dela e mesmo lle gusta a gorra militar que leva sobre a cabeza, e unha cadea de ouro baixando en forma de V polo seu peito. O fillo da Asunción, naquel momento, quixo ser cadea e a suor que baixa por entre os dous seos. O fillo da Asunción visitou a exposición todos os días. Perdón, visitou a foto da muller. Ou a muller da foto.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 29 de agosto de 2022

 

SEN METER AS MANS NO LUME

 

Falar unha terceira ou cuarta vez sobre os incendios sería repetirme, porque nesas tres ou catro veces penso que xa dixen todo o que tiña que dicir sobre esa eiva que está a deixar a nosa terra chea de negrura e miseria, sobre ese cabalo de batalla dos pirómanos. Pero hoxe asoman de novo a este Recuncho Hebdomadario porque, sorpresa, vou a comparalos coa Liga de Campións futbolística. Que terán que ver os allos cos bugallos? Moi sinxelo. Se para os incendios dicía que aqueles que se producían practicamente todos os anos pola mesma zona, non era por casualidade. O mesmo vale para aqueles que empezaban a causa de varios focos. Tampouco é casualidade. É dicir, provocados.

Pois tamén xa me parece que non é casualidade ningunha que ó Real Madrid, todos os anos, lle toquen equipiños practicamente descoñecidos na fase de clasificación. Sempre (ou case sempre) escapa do ou dos grupos da morte. Así é que, que non me veña ninguén dicindo que é casualidade. E seguro que se alguén o di, serán aqueles que, nos incendios, si confesan que non é casualidade que os haxa sempre no mesmo lugar. Non meto as mans no lume, pero... Pero hai sorteos que empezan a cheirar a certa manipulación. Seguro que será algunha man divina que fai bailar ás bólas ó seu antollo, ó seu capricho. Certo, xa non vive o Franco, pero a sombra de don Florentino é moi longa.

Tampouco quero meter as mans no lume sobre a guerra de Ucraína, porque son o primeiro que digo que moito non entendo, pero sempre me ronda na cabeza que motivos pode haber acochados para que, logo de seis meses de guerra, ninguén solucionara nada, que todo siga coma o principio. Perdón, peor que ó principio. Cando empezou, polo menos, falouse e acordouse e realizáronse certas medidas que, co paso do tempo, pódese dicir que quedaron en borralla, en auga de bacallau. É que xa nin se fala de buscar algunha forma de parar esta contenda, que, polo que semella, aínda ha de chover. Que siga constando que levamos xa seis meses de guerra, que non son cagallóns que se encamban, nin son moco de pavo. Mesmo os medios de comunicación xa están tamén asimilando a rutina da ignorancia. Están a seguir o dito aquel de todo cansa.

Finca Fierro. Sábado, 27 de agosto de 2022

O SOÑO E A REALIDADE

Soñei que o vento era auga, pero non che era así; que va. O vento era aire que fungaba. Agora, por certo, xa non é nada. Porque todo está en calma. A realidade e a ficción, ás veces, queren diverxer en algo, e o único que conseguen é mesturarse para que non entendamos nada. Sempre queremos que os soños sexan reais, mais a realidade, ó final e como sempre, pon a cada un no seu sitio, no seu lugar. E iso que soñar é ben bonito, pero...

Pero sigo soñando que a luz era un trono; mais tampouco era así. A luz era o lóstrego que racha o espazo en silencio. O que mete ruído é o trono. O lóstrego é coma ese latexo que zumba, que zorrega e que rebenta de ansiedade porque, neste caso, a realidade vai moito máis alá do soño. Mesmo do soño bonito. Hai lóstregos ou latexos que fan choutar moito. E non hai como o brinco que excita.

E por moito que diga, que faga e que deixe de facer e dicir, sei que seguirei soñando coa lúa en cuarto minguante facendo ruído. Non obstante, a noite amósame a lúa chea (ou vella) nun completo silencio, no que non queda outra que simular ou finxir a voz de Amaral para que o universo flote sobre min. Entre o silencio e o ruído hai un compás de espera no que non pasa nada; nin o soño é máis soño, nin tal soño se volve pesadelo. Porque a realidade é o tempo que pasa en silencio e facendo ruído. O soño é ese sorriso aberto, moi aberto e eterno, sempre eterno. A realidade tamén é o réquiem, o requiescat in pace do soño. Pobre soño. Maldita realidade.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 26 de agosto de 2022

 

A BANDA DE MÚSICA DE GUAMIL

Agora a xente dálle moita pompa, moito bombo á Panorama e á París de Noia porque arman un belén ou un desencravo nas noites de verán e, como moito, durante dúas horas. Que mérito ten iso? Non se mollan, usan tráiler, teñen todo practicamente preparado. Como se adoita dicir: chegar e encher.

Mérito era o do antes. Poño un exemplo: en pleno inverno, máis en concreto, os días 2 e 3 de febreiro de 1936, celebrando o san Brais en Piñeira Seca, lugar e parroquia de Xinzo de Limia, a banda de música de Guamil, pertencente ó concello de Baños de Molgas, actuou durante eses dous días. E segundo contan as crónicas contando con numerosos fans forasteiros. Recalcar, iso si, que a palabra fan en 1936 nin migalla do seu uso. A proba é que a RAE non a incluíu no seu dicionario ata 1984. Entón, naqueles tempos, usaban público ou concorrencia ou afluencia; e vai parando.

Baixo a batuta do “culto director”, don Manuel Pérez Outeiriño, a banda de música de Guamil seguro que estivo dálle que dálle, sopra que dálle, zumba que dálle durante dous días. E, ollo ó dato, unha banda non é unha orquestra. Os músicos desta sabemos que se quentan bastante ben a base de saltos e movementos, polo que os fríos do inverno non lles afectarán tanto como ós músicos dunha banda; aí, quietiños, sentados, como moito, seguindo o ritmo cos pés. As crónicas remataban, como non, augurándolles éxitos a moreas á banda do concello molgués. Se o público daquela época estivera agora mesmo diante da Panorama, seguro que botaría de menos á banda de música de Guamil. Aí queda iso!

Finca Fierro. Xoves, 25 de agosto de 2022

 

RACHANDO O SILENCIO

Racho o silencio cunha acción abondo escandalosa. Non, non foi cun berro. Gústame berrar, gozo berrando; pero esta vez foi unha figura de porcelana que estaba no medio do corredor. Como me estorbaba, rachei o silencio no momento da patada que lle metín e estourou o ruído escandaloso no instante en que se esnafrou contra a parede. No chan, o ruído xa chegaba algo amortecido.

Rachei o silencio de forma escandalosa porque me deu a gana. Ás veces son así de besta e de inconsciente. Xa de rapaz andaba a esgazar o que pillase por diante coa vara de tanguer as vacas. Non se me esquecerá un día que andaba Detrás das Poulas coas vacas, nunha parcela do Trono e estudando un exame que tiña de recuperación, da materia Historia da Arte. Sabía que ese profesor, nas recuperacións, adoitaba repetir as cinco preguntas do exame orixinal ou caía a vida e obra dun pintor, nese caso, Goya.

O estudo sobre o pintor collino tan a peito que, as súas obras, asomaban na miña memoria a base de zorregadas coas que castigaba ás xestas e silvas que aparecesen no camiño da vara. Cando non me saía un título, zas, alá crebaba unha xesta cun golpe cheo de carraxe e mala uva.

Aí, nese caso, ese día, si rachei moitas veces o silencio con berros. Andaba só, polo que ninguén me oía, algún dato biográfico de Goya non saía e a forza do berro saía do meu peito. Hoxe non houbo berros, simplemente unha acción louca que pagou unha figura de porcelana.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 24 de agosto de 2022

 

O ELEFANTE QUE COMÍA UVAS DE TREIXADURA

Salustiano Subelas, O Chispas, notaba como lle escorregaba a suor polas costas. A calor era moita e, aínda que estaba sentado non raíl da vía do tren, moi cerquiña da estación de Baños de Molgas, o ambiente de bochorno non o deixaba en paz. A maiores de que, el, sempre foi un home de moito suar. Mesmo suaba cando pensaba moi intensamente.

O Chispas tiña que pensar sempre moi intensamente. Se non pensaba profundo sentíase inútil e desganado. El mesmo confesaba ás veces que cando non tiña en que pensar sentíase coma un elefante comendo uvas de treixadura. O bonito é que non sabía se os elefantes comían uvas, e moito menos se eran desa clase. “Ó mellor eran de godello”, remarcaba algunha vez.

Pero Salustiano, O Chispas, nestes momentos, non era un elefante; notábaselle ás leguas que estaba pensando. A súa expresión dicíao todo. Seguro que pensaba na forma de deixar de suar. Ou en como matar o tempo sen erguerse do raíl. Porque non sería elefante, pero a posturiña que ten e nas ansias que amosa, o pobre xa pode facer a vendima cunha ducia de proboscídeos, que el non sei se vendimaría nin as uvas de torrontés.

Non obstante, nunha arroutada, ergueu e púxose ó camiño con dirección á ponte das Cepas. Nin así deixou de sentirse un elefante comendo uvas de treixadura. De pasada, dunha silveira, colleu unhas moras negras e meteunas na boca. Sorriu. Seguro que o fixo ante os seus propios pensamentos. Os profundos.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 23 de agosto de 2022

 

A MENOS

A cabeciña vai a menos. Acabo de saír da casa sen música. Iso é terrible! Como me entreteño agora camiño da Valenzá, ata o medio da Valenzá? Hai un bo traxecto. Teño a opción de asubiar uns temas de Ennio Morricone ou de cantaruxar algún retrouso de Sabina. Pero non é o mesmo. Non é o mesmo unha imitación que a orixinalidade. Nin é o mesmo un roto que un descosido.

Calquera día esquéceseme a conciencia. Ou a ilusión. E non quero perder nin unha nin a outra. Nin tan sequera sendo a conciencia negra. Que non a é. A ilusión... a ilusión é o mesmo que a esperanza, que sempre se di que nunca hai que perdela. Eu, sinceramente, non a perdo nunca. Nin a unha nin a outra. Pero con esta cabeciña...

Algúns pensarán que o da cabeciña é a causa da idade. Que va! Se estou precisamente na mellor idade, na madurez; onde a experiencia vale un grao e a inocencia... a inocencia foi o que foi. Se aínda tivera 74 anos, que é cando seica empeza a vellez, podía aceptar o de esquecementos varios. Pero a madurez, a madurez é marabillosa. Serán entón as neuronas, que ás veces atrófianse, outras veces mexan fóra do cacho e outras quedan contemplando os biosbardos, ou sexa, a velas vir.

A cabeciña vai a menos, pero a música, a ilusión, a esperanza, a madurez, os sentimentos, a conciencia, as ganas ou ansias, as forzas e soños seguen todo intactos, seguen loitando contra ese esquecemento ou despiste que temos incluso os máis listos e agudos do lugar.

Café Kibu. A Valenzá. Luns, 22 de agosto de 2022

 

POBRES BÉSTAS!

As comunicacións por estrada no noso país sempre foron como foron. E non tan só nos tempos actuais, senón mesmo nos antigos, nos bastante antigos. Contan as crónicas de principios de novembro de 1935, meses antes de que se iniciara esa contenda civil que deixou mortos ás moreas, que a estrada que vai do Alto do Couso a Allariz, e máis en concreto o traxecto de Maceda a Allariz, estaba feita tal desastre que case era imposible circular por ela. Claro que tamén é verdade que, desde que a construíran, non lle volveran tocar.

Nin o coche de liña diario a Ourense, nin os que acudían ás feiras desas dúas vilas, nin os que transportaban os produtos das terras a diferentes partes da provincia e, como non, nin todos aqueles “agüistas” que facían parada e fonda no balneario de Baños de Molgas eran quen de circular comodamente por tal estrada. De cando en vez, ou sexa, cada trinta ou corenta metros tiñan que acurtar a marcha se non querían que as béstas dos coches fosen a tomar para aquel sitio ante as grandes e múltiples fochancas que, a chuvia, a rodaxe e en especial o tempo fixeran en todo o percorrido.

Remataban as crónicas comentando que, a causa da súa estreitura e a infinidade de curvas, non sería raro que asomase algunha que outra desgraza. Polo que lle pedían ás autoridades provincias que tivesen en conta as queixas de todos os pobos da comarca e que actuasen ás présas. Sorrío porque, antes as autoridades provincias e agora estas e as autonómicas, xa sabemos como actúan sempre.

Finca Fierro. Domingo, 21 de agosto de 2022

 

VOLVE A CALOR

Volve a calor. É igual. Hai que seguir. Polo sol. Pola sombra. Pero sempre para adiante. Algunhas veces tamén hai que facelo para atrás. E sen que semelle covardía. Simplemente hai que saber retroceder. Por se alguén pensa que hai covardía ó retroceder, a solución é sinxela: pega un media volta e tira cara á adiante. Así retrocédese pero sempre mirando para adiante.

Volve a calor. Refúxiome baixo a sombra dun balcón. Tal sombra é pequena, pero suficiente como para que a suor se seque, se arrefríe. Non obstante, aguanto pouco tempo alí porque me pode caer o balcón encima. E xa sabedes o concepto que teño de que algo me caia no lombo. Que podo escangallar, rebentar, podo quedar esmagado. E non é un prato de gusto o morrer, polo menos, desa maneira.

Así é que marcho baixo unha calor asfixiante. Miro para as bufardas dos faiados e compadézome dos que poidan vivir neles baixo estas condicións. Pero os seus habitantes ou inquilinos tamén teñen que tirar para adiante... ou retroceder dando a volta.

Volve a calor e o ruxerruxe do aire quente é como unha ladaíña que ferve no asubío dun soño. De aí que nestes momentos e por culpa desa maldita calor, non teña ganas de asubiar. Non obstante, toco palmas coma se foran latexos cando paseo pola carrilleira da esperanza. Ou polo carreiro do desexo.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Sábado, 20 de agosto de 2022

 

AS MIGALLAS DA FAME

Levamos marcha de volver ós tempos de comer tan só pan e touciño, pan e touciño. A xente empeza a ter fame. E aquela que non a ten empeza a mirar doutra maneira “a compra”. Antigamente, tan só se comía pan e touciño porque todos os demais produtos vendíanse, desde os ovos ata o leite e desde os xamóns ata os lacóns. Agora, tan só se vai comer pan e touciño porque, aínda que haxa outros produtos, e hainos a moreas, están inalcanzables. Acabo de ler que hai xente que deixa de mercar os plátanos polo seu prezo e que na peixaría opta, por suposto, polos peixes máis baratos. A verdade é que as cestas da compra están a converterse nas migallas da fame. Cada vez é menos cesta. Cada vez é máis grande o desamparo.

Din que o prezo da comida subiu máis dun 10% en Galicia. Ata eu, que non son moito deses de fixarse no que collen e no que custan, sei de tal subida. Porque, antes, “a compra grande” saía por tantos cartos e, agora, sae por un ollo da cara e polo outro... e polo outro. Así é que moito coidadiño co pan e touciño, que pode estar aí, á carreiriña dun can. As migallas da fame empezan a campar por este país no que a economía está e vai de capa caída, de canga baixa. Para moitos. Pero sempre hai algúns que viven coma Deus a conta dos pombos. Sempre.

Uns pasan fame e a outros sóbralles a bebida. Resulta que en Lugo multaron a un que andaba así coma borrachiño sobre un patinete eléctrico. A ver, ho; máis ben case lle habería que dar unha medalla, pois ten o seu mérito aguantar a verticalidade nese aparato e en tal situación. Como anécdota direi que coñecín a un que sentaba nun tallo, nunha banqueta (non nunha cadeira), que ladeaba para os lados como unha vara de vimbio, pero nunca caía. Hai ebriedades que son dignas dun sorriso.

Como hai xente que merece un aplauso por repoñerse contra a imbecilidade e contra a idiotez dalgúns. Como é o caso do que rexe o restaurante do Club Náutico de Castrelo de Miño, que expulsou a unha familia por insultos xenófobos. Tamén digo que como moitos sigan o exemplo dese heroe, os bares, tabernas, cafetarías e cafés quedaranse sen clientes, xa que a xenofobia e o racismo están á orde do día. Só hai que prestar oído durante cinco minutos para decatarse un de todo o que se cuspe por certas bocas. Despois, iso si, nas conversas serias, ninguén é racista. Ou xenófobo. Ninguén.

Finca Fierro. Sábado, 20 de agosto de 2022

 

CONTEMPLANDO O SEU UNIVERSO

Filomeno Ferreiro Fraga, O Lagarto, quitou as arañeiras dos ollos para contemplar o universo, ou sexa, o que o arrodeaba. Estaba sentado na pasarela que cruzaba o río Arnoia na zona do muíño, en Baños de Molgas. Filomeno era fillo da Asunción, A Tísica, e do Manuel, O Chosco. A xente da vila sempre comentaba que O Lagarto choutaba cando quería estar quieto e corría cando desexaba estar parado. Ninguén entendía esas contradicións. Os seus pais dicían que era así. Os veciños aseguraban que alá os seus pais. A realidade era que Filomeno era como era.

Sentado e contemplando o seu propio universo, é dicir, o río Arnoia, Filomeno imaxinou que fora unha troita a que corría polo río arriba, cando a realidade amosaba a unha rula voando para pousar, logo, nos amieiros da Pillamadoira. E sen se decatar do erro (realmente dáballe igual que fose unha troita ou unha rula, que correse ou que voase unha ou a outra), o rapaz empezou a asubiar de todas as maneiras habidas e por haber.

Porque O Lagarto era aínda un rapaz de case 30 anos e estaba a probar os asubíos con diversos dedos das mans e tamén, como non, simplemente xuntando os beizos. Quería imitar ós paxaros e saíulle o bufido das serpes, quería copiar ós grilos e o asubío era máis o son dun can doente. Filomeno Ferreiro Fraga refregou de novo os ollos porque acaba de ver un peixe espada xusto debaixo da pasarela. Era un caxato que se movía impulsado pola forza das augas. Quixo marchar correndo para a casa para falar do descubrimento. Alí seguía, sentado, esperando a noite.

Café Kibu. A Valenzá. Venres, 19 de agosto de 2022

 

O QUE SE POÑA POR DIANTE

Hai que ter perendengues. Pola mañá arrincando nas patacas e pola tarde realizando unha andaina de 10 quilómetros. E non unha desas andainas por chan, senón subindo e baixando, subindo e baixando. Tamén é verdade que a rematei simulando o Rambo de cando non sente as pernas. E mesmo os xeonllos tamén me doía. E non digo xa nada das costas. Aínda que estas, claro está, era polo esforzo da mañá.

Non obstante, aquí sigo e preparado xa para outra. Para outra andaina e... como xa non teño patacas, pois para unha xornada de cortar na leña coa machada do tractor. Si, quen traballa é o tractor, pero os cepos hai que poñerllos alí. E hai que facelo agachados. E con présa. Porque eu non sirvo para descansar e ver que o tractor segue funcionando, ou sexa, segue gastando gasóleo. Así é que poño e coloco cepos para que a machada os abra, os rebente. As costas axiña se resenten. Pero eu, como heroe que son, sigo dálle que dálle á leña, ás andainas e a todo o que se me poña por diante.

A min non me detén calquera mexericada. Mesmo son capaz de romper de novo o monte Medo ó sacho. E se o fixera seguro que non ardía. A min non me mete medo ningún traballo. Ningún. Por iso só intento facelo ós sábados ou moi de figos a béveras; durante dúas horas ou, como moito, tres. Ás veces é bo esaxerar un pouco o asunto, dicir que rebento, que me canso, que súo, que xemo. Non me gusta perder a sona, a auréola de heroe.

Finca Fierro. Xoves, 18 de agosto de 2022

 

PARA A FOTO

Un grupo de autoridades asoma pola Festa do Polbo do Carballiño. Un grupo ou varios grupos de autoridades aparecen por todas as festas ou acontecementos deportivos, sociais, culturais, gastronómicos... e que sexan bastante importantes. É dicir, un grupo ou grupos de autoridades aparecen para a foto. Para dicir máis ou menos que aquí estamos nós, coa nosa xente.

Pero ninguén aparece, por exemplo, por Ribadavia para intentar solucionar o tema da seca. É o único concello en España que, hoxe, está en situación de emerxencia. Aparecerán por esa vila, iso si, cando se celebre a Feira do Viño e a Festa Medieval.

Sempre pasa o mesmo: no tempo das vacas gordas, das vacas mantidas asoman coma os grilos para cantar as súas vitorias. Con foto, claro. Sen foto non hai testemuña de que estivesen nas entregas de trofeos ou nas gabanzas dos organizadores. No tempo das vacas fracas, das vacas esfameadas non se dan aire, non vaia ser que alguén empece a berrar sobre tal desgraza ou sobre certa ineptitude das autoridades. Igual lles sae a foto desenfocada e iso non é nada bo.

E aínda que se presenten ante algunha traxedia, fano, iso si, tarde e mal; prometendo o santo e máis a esmola, sen saber que ante certas desventuras ou infortunios, non hai recompensa posible. Si, por exemplo, cando arden casas nos incendios forestais. Non obstante, seguen a ter a cara dura de facer que fan algo para a foto. Mesmo collendo unha xestiña de nada, coma quen que andaron apagando. O punto, o esencial, a éxtase é a foto.

Café O Chicote. A Valenzá. Luns, 15 de agosto de 2022

Finca Fierro. Luns, 15 de agosto de 2022

 

TRES TRISTES TIGRES

Tres tristes tigres perdéronse pola contorna de Baños de Molgas. Os tres levaban anos encerrados nun cortello da propia vila de Baños de Molgas. E ante un despiste de Aurelio Rozas Lobal, O Africano (nin botara ben o ferrollo da porta nin, despois, usara a chave), non o pensaron dúas veces e, ó saír o primeiro, marcharon detrás os outros dous. Certo que saíron xuntos, pero non tardaron en coller direccións distintas. Un marchou pola zona dos Piuales, outro colleu pola Parrumeira e o terceiro xa andaba perdido polos Caneiros.

Tan axiña como O Africano caeu na conta de que lle faltaban os tres tristes tigres, empezou xa unha busca desesperada para atopar a tales feras. Porque, como feras que eran, poderían e seguro que serían perigosas. Mentres Aurelio busca, eu aclaro dous puntos. O primeiro é que a tristeza dos tigres procedía, por suposto, do encerro ó que os sometera Aurelio. A ninguén, sexa besta ou humano, lle gusta estar encerrado. O segundo punto aclaratorio é que o alcume de Aurelio Rozas é posterior á súa viaxe a África, a onde fora precisamente a buscar os tres tigres. É das poucas persoas que estaban sen alias en toda Galicia.

Á causa do encerro, os tres tristes tigres tiñan algún defecto físico (os tres coxeaban dalgunha pata a causa das súas propias pelexas, por aquilo de que o cortello era pequeno e cada un deles quería marcar o seu propio territorio), polo que o Africano non lle foi difícil atopalos e conducilos de novo ó seu curral, ou sexa, ó seu cortello, é dicir, ó seu encerro. Pobres tres tristes tigres!

Café O Liñar. A Valenzá. Domingo, 14 de agosto de 2022

 

AGORA É TARDE, ROSA

Comentan que o 15 de agosto é o día no que máis festas se celebran en toda Galicia. Hoxe é 15 de agosto. E, si, é certo, hai festas a darlle cun sacho. Tantas que o tema daba perfectamente para o Recuncho Hebdomadario e algo máis. Mesmo algunha delas pode ser a causante dun novo incendio na nosa Comunidade, a causa dos foguetes que se lanzan ó aire, pois aínda que creo que están prohibidos nestas datas, sempre hai algún ou algúns que pasan olimpicamente de tal prohibición. E despois pasa o que pasa.

Disto é do que realmente quero falar. Dos incendios. Si, unha vez máis. Porque me chamou moito a atención as declaracións de hai uns días do ministro do Interior, Fernando Grande-Marlaska, nas que negaba que a maioría dos incendios fosen provocados. Creo que xa teño comentado que, de rapaces, chegabamos a facer probas co lume; por exemplo, facendo uso do chamado pelo do zorro, unha herba tan finiña e tan seca que, iso si, se plantaba lume nela, as lapas mesmo semellaban que corrían como Usaín Bolt. O problema era que non plantaba tan facilmente. A non ser que arrincases un mangado que, entón si, aí o mixto tiña onde facer das súas.

Sobre a intención non hai máis que ver e saber o que aconteceu co declarado en Verín. Porque, si, un incendio pode ser casual por calquera motivo extraordinario, pero dez focos seguidos, son moitas casualidades de Deus. Porque, si, un incendio na serra de San Mamede tamén pode ser casual, pero que todos os anos tal casualidade aconteza nese lugar, iso non o cre xa ninguén. Ou sexa que, iso de que non son provocados tan só o cre ese señor ministro. Eu ata me atrevería de darlle un 95% (ou máis) á provocación de tales queimas, de tales catástrofes.

Provocados ou non, agora si estou co Goberno cando souben de que ampliarán a todo o ano a loita contra incendios. Xa era hora! Que se dixo sempre: que os lumes apáganse no inverno. E tamén facéndolle caso ó CSIC e ós máis vellos do lugar, cando insisten na importancia de recuperar os usos do monte. Antes aproveitábase de tal forma o monte que, aínda que lle quixeras poñer lume, non había nada para arder. Emporiso, hai que recoñecer que iso, o de aproveitar o monte, hoxe en día, é xa practicamente imposible; porque ó rural hai xa tanto tempo que se lle deu a patada que non creo que se recupere xa nunca máis. Como dicía aquel: agora é tarde, Rosa.

Finca Fierro. Sábado, 13 de agosto de 2022

 

UN AMIGO

Gústame contemplar os biosbardos desde a ponte das Cabras (ou ponte do Medo) de Baños de Molgas. Unhas veces fágoo apoiado na varanda e outras sentado no bordo dereito da ponte. Unhas veces cun libro aberto. Outras veces co mesmo libro, pechado sobre o peito. Por momentos quería pillar as troitas coas bragas enxoitas, aínda sabendo que sería unha acción inútil, debido a que hoxe, nin troitas nin... O das bragas, mellor que sexa tema á parte.

Son Aurelio Diosdado Silveira e ó autor que non se lle pase pola cabeza escribir o meu alcume que lle arrinco as entrañas, ou mellor aínda, as asaduras. Teño alcume e os meus pais teñen alcume. Todos os veciños teñen alias, pero o meu, polo menos o meu, nin de carallada. Que eu ben sei que o que escribe é moi amigo de poñer os alcumes sobre o papel en branco. O meu, nin en branco nin no escrito!

Nun momento dado, e cando penso que unha troita choutou xunto ás carrancoñas dun vello amieiro, o que consigo ver é unha fermosa lontra entrando e saíndo das augas do Arnoia coma os anxos. Que bonita é! Durante un tempo deixei en paz ós biosbardos e seguín o percorrido da lontra con dirección ós Lamas.

Vendo que o autor se portou ben, quédolle agradecido e dándolle a entender (ou sexa, lanzándolle unha indirecta máis directa que a propia insinuación) que aquí ten un amigo. Que se el quere, para os seus escritos, outro día pode contar comigo.

Café Brétema. A Valenzá. Venres, 12 de agosto de 2022

 

ALUSTRA E TRONA

Alustra na distancia, á altura dos Castros, aínda que soño con que o faga na serra de San Mamede. Ou mellor aínda, no monte Medo. Trona. Trona na conciencia duns seres que non teñen conciencia. Que os hai a moreas. Hai máis abisinios que alustros na tormenta. Alustra sobre os ruxerruxes dos sentimentos que van moito máis alá desas mesmas sensacións. E trona sobre a ansiedade dun desexo.

Alustra cada vez máis cerca. Agora faino sobre a Aira de Arriba de Baños de Molgas. Ou ó mellor é sobre As Mestras. A distancia, ás veces, é un ir e vir de metros, ou unha quimera na fase da lúa chea. Trona. Trona sobre a miña cabeza, que se deixa caer sobre un poema que está por escribir. Sempre me tronou un pouco. Algúns mesmo pensarán que me trona un moito. Alá cada quen coa súa conciencia, ou co seu pensamento.

Alustra aínda moito máis cerca. A potencia do lóstrego, do raio, do alustro, do relampo asusta, mete medo. Hai algunhas persoas que asumen o medo do trono, de se trono forte, seco e eterno. Eu non. Eu son como a miña nai: gozamos co trono, co ruído do trono. Respectamos o alustro; iso si. Alustra e trona. Alustra sobre a Carballeira de Baños de Molgas e racha o carballo das Mestras. Trona sobre o barrio da Igrexa, e sobre o ritmo da Tina Turner, e sobre a xanela dun faiado, e sobre o eixo dun carro. Alustra e trona. Alustra ó meu lado. Trona o meu peito.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 10 de agosto de 2022