A ROTACIÓN DO MUNDO

Robustiano Tizón Tazón, O TT, mirouna intensa e profundamente ós ollos. Tan intensa e profundamente que non atinou a dicirlle nada, aínda que ela, Lucrecia Salud Comporta, soubo lerlle todo. Incluso sen mirarlle ós ollos, pois a cara de tomate de TT era como un libro aberto. Os dous levaban un bo cacho xuntos, sentados, pero sen pronunciar palabra; el porque non se atrevía e ela porque non quería romper o feitizo, o meigallo. Gustáballe estar con el aínda que fose en silencio.

Robustiano, cando quería ir máis alá dunha profunda mirada, ela axiña lle paraba os pés. Lucrecia faláballe moi filosoficamente sobre certos principios que quería respectar. El deixaba escapar un leve xesto de contrariedade ou un pequeno sorriso doente e alentábaa a que os rompese. Todo se rompe. Os principios, as promesas, os segredos, as normas, as verdades... están para romperse. Pero Lucrecia seguía recta polos sucos da súa conciencia e polos carreiros das súas crenzas.

Non obstante, nun certo momento, tocáronse as mans nun pequeno despiste. El non separou a súa. Ela sabía que lle predicaba cos principios, pero tamén deixou a súa quieta. Miráronse de novo ós ollos, intensa e profundamente, e nuns segundos esquecéronse da covardía del e dos principios dela. A partir de aí foi como se o mundo dese voltas e máis voltas, no que Robustiano Tizón Tazón rotou con el e Lucrecia Salud Comporta bailou sobre o celme da filosofía dos seus principios.

Café A Pedreira. A Valenzá. Mércores, 27 de outubro de 2021

 

A LADAÍÑA DOS RESPONSOS

Tal día coma hoxe, nos anos de miña infancia, non existía o Halloween e moito menos o Samaín. Polo menos pola miña zona. Tal día coma hoxe dos anos da miña infancia e xuventude, ou o que é o mesmo, nas décadas dos sesenta e setenta, tan só estaban á orde de Todos os Santos os cemiterios e os responsos. Mesmo case se pode dicir que tal día coma hoxe, algunhas veces, empezaba xa no día anterior, mellor na noite anterior. Pois era cando a nai me mandaba sentarme á mesa para que escribise. Para que escribise o nome de todos aqueles familiares ou todos aqueles achegados polos que había que rezar ou pedir ó día seguinte. Creo lembrar que algún ano cada responso valía cinco pesos, é dicir, 25 pesetas, polo que se a continuación do nome lle puña 50 pesetas, o cura, don Manuel Pulido Vázquez, xa entendía que a esa persoa había que cantarlle dous responsos. Outras veces, e non poñéndolle o prezo á beira, para que lle cantase dous ou tres responsos ó mesmo defunto, escribía o nome de tal e na seguinte liña poña “O mesmo” ou “Polo mesmo”. Nin a miña nai nin eu (sendo cativo) sabiamos que existía “Ídem” ou que significaba. Lembro perfectamente que o derradeiro responso era sempre “polas benditas almas do purgatorio”.

Se non facía a lista a noite anterior, tiña que facela logo do xantar do día 1, pero moi rapidamente, porque a ladaíña dos responsos axiña empezaba no cemiterio parroquial. Nós, como o tiñamos á beira da casa, logo asentabamos ante as escaleiras que baixan ó cemiterio. E aí empezaba toda unha tarde (ás veces incluso se entraba na noite) de responsos e rezos, de cansazo e rutinas. Don Manuel empezaba por un lado e, nicho a nicho, tumba a tumba, sepultura a sepultura avanzaba moi lentamente e con tal mestría que, mentres cantaba, non perdía detalle das notas que lle daban. Notas que eran simplemente follas cos nomes e todas engurradas porque dentro delas ían os cartos por eses responsos. A ollada do cura era tan certeira que sei seguro que nunha simple mirada sabía perfectamente os que debería cantar no seguinte nicho. A xente, por suposto, procuraba meterlle “o envoltorio” nas mans segundo se achegaba ás súas tumbas.

Todo ese ritual facíase demasiado aburrido para un cativo que só quería xogar. Pero calquera lle insinuaba a miña nai de que tal día coma hoxe non me apetecía ir ó cemiterio... Menos mal que hoxe creo que xa non existe nada dese ritual.

Finca Fierro. Sábado, 30 de outubro de 2021

 

A RIMA DUN TEMPO QUE FOI

El meteuse pola rúa do medio. Levaba a ollada perdida e arrastraba uns versos que escribira nas noites de silencio. Os versos nin tan sequera formaban un poema. Eran máis ben pareados que rimaban sobre a nostalxia. El, cando chegou á altura duns edificios que había á súa dereita, ergueu a súa mirada melancólica e mirou para os faiados. Meteu dous dedos na boca e asubiou. Asubiou con forza, sen importarlle o escándalo que podía formar. Era igual. Estaba só nesa rúa pequena e solitaria.

Ó pouco oíu o ruído dunha persiana, abriuse unha ventá e apareceu ela. El deixou escapar un sorriso enorme, melancólico, amoroso. Ela saudouno coa man. A distancia non era inmensa, pero si suficientemente afastada para poder comunicarse só coas mans ou brazos. Incluso os xestos non procedían. Non obstante, el confiou en que ela notase o brillo nos seus ollos. Porque lle brillaban. Pola emoción, por contemplala, por sentila cerca aínda que estivera lonxe. Ó mellor era por amor.

Ela seguía facéndolle xestos cos brazos. El seguía a derreterse e citando pareados para completar o poema. Podía intentar compoñer unha viaxe polos recantos da memoria ou polos carreiros do pasado. Tamén podía pensar que ela era a rima dun tempo que foi... bonito, morriñoso, eterno, aínda que agora a distancia fose un atranco no pareado. Pero el sempre tivo perspectiva de futuro. Con ela. Co seu poema. Porque din que o amor é poesía. El díxolle adeus coa man. Ela respondeu igual. A el apagóuselle o brillo dos ollos. E seguiu camiñando coa ollada perdida e arrastrando os versos.

Café A Pedreira. A Valenzá. Venres, 22 de outubro de 2021

 

VIVINDO O MOMENTO

Acabo de deixar caer a conciencia sobre a cadeira dunha terraza de cafetaría. Ó mellor era a culpa. Ou o pecado. Eu que sei. Eu tamén teño de todo. Como a viña do Señor. Claro que, tendo ou non tendo, sigo ó meu, ou sexa, vivindo o momento. Non hai como vivir o momento. O pasado, por moito que nos volvamos a el e o amemos, xa pasou. E o futuro, por moito que nos aprema, que nos angustie ou que nos atormente (porque aínda non o coñecemos ben), ó mellor pega unha reviravolta e caen peras dos carballos ou aínda mellor landras dos castiñeiros. Cousas máis raras se teñen visto.

Hai días que penso en como rebenta o mundo e quedo tan tranquilo e cachazudo, e outros nos que vexo caer unha folla dunha árbore e éntrame a angustia pola súa aterraxe. Igual racha ó chegar ó chan. Igual rompe. E se rompe tamén se pode esnaquizar a miña conciencia. Ai que demo, ás veces tamén penso que teño uns dicires esperpénticos, que alucino en cores cando quero planear algo. E mirade que dixen liñas atrás que non hai nin pasado nin futuro, que hai que vivir o momento.

Vivindo o momento é como deitarse ó lado da esperanza ou por enriba do desexo e deixar que a vida pase, amodiño, case mellor en silencio, ou en tal caso deixando escapar algún que outro xemido. E se hai xemido, entón si, xa pode rebentar o mundo. Agora toca erguer esta conciencia da cadeira, mirar, por exemplo, para unha bufarda e saber que a vida segue cunha certa morriña e con moita, moita melancolía.

Café A Pedreira. A Valenzá. Xoves, 21 de outubro de 2021

 

RACHAR O SILENCIO

Rachei o silencio cun berro. E fíxeno desde o alto dos Castros. Pero tamén é verdade que xa berrara varias veces desde o campanario da igrexa de Baños de Molgas e desde o alto da Chaira. Que queredes, gústame berrar. Cando non estou calado, berro. Calado nin berro nin falo, claro. Ás veces berro porque o berro me sae de dentro, desas asaduras ou entrañas que son como a conciencia. Outras veces simplemente berro porque me dá a gana e porque teño liberdade para berrar. Isto último hai que dicilo coa boca pequeniña, ou case en silencio, por se aquel. Algunhas veces neste país o de berrar en liberdade é fariña doutra muiñada.

Rachei o silencio co fío dunha machada. Foi o sábado, cando tiven que esgazar ou cortar uns cepos de piñeiro e de mimosas. Cando erguía a machada para o fatídico golpe, eu sabía que entre esta e o cepo só había aire e silencio. Cando a deixaba caer, oía como un asubío, como un zzzzz que non era outra cousa que estaba rachando o silencio. Todo era silencio ata que a miña forza bruta (que non é moita, pero é a que teño e, por certo, é miña) resgaba o espazo e o aire e un piollo se o collía por medio. Como quería pecar de chulo ou de parviño, por veces, ó quitar a machada miraba na fenda por se estaba alí o silencio separado en dúas partes (ou o piollo). Tamén con esa forza bruta berraba; para matar o paxaro (o silencio) con dous tiros: co berro e coa machada. Sempre fun máis listo cós demais; pois estes matan dous paxaros dun tiro.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Luns, 18 de outubro de 2021

 

A FOLLA DUN CADERNO

Son a folla que alguén me arrincou dun caderno vermello. O malnacido nin se esforzou en engurrarme e tiroume toda lisa e enteiriña ó chan, para que agora alguén me pise ou para que un coche pase por riba de min e me borre todas as letras. Porque estou escrita. Non por completo, pero case (sempre hai un case para todo). Aínda non tiven tempo de lerme. E non sei se o conseguirei... porque un refacho de vento acaba de mandarme á estrada. Non sei canto tempo estarei sen que me esmaguen as rodas dalgún ou dalgúns coches. E, si, sinceramente teño medo a que se me borren as letras; aínda sen saber o que levo escrito. Ó mellor é algo bonito. Tamén pode ser unha crítica destrutiva ou fedorenta. Vai ti saber; hainos que escriben por escribir.

Sinto moita pena porque vexo un camión ó lonxe. Este seguro que non consegue esquivarme. Non sei se empece a preparar xa a miña propia necrolóxica. Que carraxe, non saber o que levo escrito. Mira que se é unha carta de amor. Iso seguro que non. Agora iso xa non se estila. Outro refacho de vento mandoume agora á beira dun sumidoiro. Ale, carallo; que será peor, caer no sumidoiro ou morrer esmagada polas rodas do camión. Aínda que, agora, deste creo que libro. Pero que non haxa máis vento, por Deus, que xa me vexo nas cloacas e, aí, si que xa se me borraría todo. E acabaría rompendo. Que alguén se achegue, por Deus, que me colla con agarimo e que me garde nun bolso ou no peto dun pantalón. Dáme que levo escrito algo bonito.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 15 de outubro de 2021

 

NIN BANDEIRAS NIN FRONTEIRAS

Púxenme a andar ó ritmo dunha marcha militar americana. A verdade é que estes americanos sempre presumiron de patriotas. E si o son. Moito. Son tan patriotas que ata se escarallan entre eles. Participan practicamente en todas as contendas e masacres; propias e estrañas, ou sexa, de fóra. Despois esa bandeira deles e a biblia da súa conciencia. Ízana a un mastro e aí está e aí queda á súa maior gloria. Hai patriotismos que son o credo das súas accións, dos seus actos. E cando o fanatismo asoma, despois pasa o que pasa.

Menos mal que eu nunca fun partidario de fronteira e, moito menos, de bandeiras. Ó mellor é polo que me gusta tanto o cosmos, o universo. Aí imaxino unha liberdade e unha expansión infinita. Deica o infinito e máis alá. Debe ser marabilloso percorrer a eternidade sen batallar e sen lle dar contas a ninguén.

Cando rematou o ritmo da marcha militar americana, xa levaba percorrido medio camiño. A outra parte completeina a base de darlle patadas ás belotas soñando que eran soldadiños de chumbo que estaban a traspasar e conquistar fronteiras. Logo de rematar cos soldadiños busquei alieníxenas para darlles a man e navegar xuntos por ese universo sen fin. Que demo, se se quere, a vida é bonita. Eu intento recoller as bandeiras para dobralas e gardalas en algún caixón deses mobles abandonados nos faiados, a onde case nunca subimos e que, co tempo, todo se esquece. Nin bandeiras nin fronteiras. Verdade que é unha ilusión bonita?

Café A Pedreira. A Valenzá. Xoves, 14 de outubro de 2021

 

A XUSTIZA DA GALICIA PROFUNDA

Que forte! O meu pasmo foi tal que non me quedou outra que lerlle a noticia en voz alta á muller, alí, no medio da cafetaría, para probarme a min mesmo de que era una nova real. Si, agora xa é famosa esa noticia, a da Galicia Profunda. A desa xuíza de Marbella que lle retira a unha muller a custodia da súa filla porque vive na Galicia profunda. Esa señora (por chamarlle dalgunha maneira) responde ó nome de María Belén Ureña Carazo (moi semellante a carallo, aí pode estar o aquel da cuestión). Pois ben, eu sinceramente non racharía as vestiduras; simplemente invitaría a esa señora para que visitase a Galicia profunda. Así podería comprobar in situ como nós impartimos xustiza saíndo cos fouciños ós camiños para cortar garneatos e cos sachos en bandoleira para rebentar cabezas.

Na Galicia profunda educamos ós nenos arrincándolles as patas os saltóns e capando os grilos. Ó fútbol xogamos cun repolo, ó golf cuns bugallos de carballo e ó baloncesto lanzando pedras nos niños dos paxariños. Os da Galicia profunda cargamos a educación ás costas para tirala por un barranco abaixo ou para afogala nas augas de, por exemplo, o río Arnoia. Na Galicia profunda collemos a xustiza pola man, na que levamos unha fouce ou unha gadaña e bicamos nas pegadas que deixan os da Santa Compaña.

Agora, o Consello Xeral do Poder Xudicial debería trasladar a esa pasmona á Galicia profunda para que vise realmente como somos. Pero ese Consello cruzarase de brazos, como é norma xeral neste noso país esperpéntico, e seguiremos aguantando a personaxes que non valen un simple esgarro dun pequeno catarro. Aquí é xuíz e político calquera.

Finca Fierro. Luns, 25 de outubro de 2021

 

O CONFERENCIANTE SUICIDA

Olegario Somoza tombouse no medio da estrada que vai de Baños de Molgas a Os Milagres e xusto tamén no medio e medio da ponte das Cabras. Tombouse coa intención de parar o tráfico porque ninguén lle fixera caso cando quixo explicar a evolución do racismo no Estado de Alabama, nos Estados Unidos de América, durante o período galáctico de cando os planetas deixaron de rotar. Algúns oíntes incluso lle asubiaron cando ía na metade do discurso. Aquilo doeulle tanto que optou por unha protesta única e, iso si, algo esperpéntica. O de esperpento vén porque se foi tombar xusto nunha estrada pola que non pasa case ningún coche. Eu creo que Olegario Somoza sabía sobre tal situación, sobre tal defecto. Máis tarde confesaríame que non se tendera na autovía que pasa por Allariz porque sabía que máis tarde ou máis cedo algún coche o esmagaría, o rebentaría. E el, no fondo, non quería morrer.

Pero mentres estivo tombado na ponte das Cabras, déuselle por pensar na seguinte conferencia, a ver se lle facían máis caso. Versaría sobre o fluír dunha flor de toxo no medio e medio dun incendio forestal. Incendio, por suposto, provocado por el mesmo. E se por un casual non lle facían tampouco caso, pensaba colgarse dos pés, é dicir, cabeza abaixo, desde a ponte das Cepas, a do ferrocarril. Olegario Somoza cando intuíu que alí, na ponte das Cabras, non provocaría nada (intuíno axiña e non esperou moito, por se aquel), optou por erguer, botar a andar cara á Baños de Molgas e esbardallou contra os que lle asubiaron.

Café A Pedreira. A Valenzá. Mércores, 13 de outubro de 2021

 

AS DESGRAZAS NUNCA VEÑEN SOAS

O día 4 deste mesmo mes e neste mesmo Recuncho falaba do espectáculo do volcán da Palma. Agora toca falar das súas consecuencias. Porque o volcán é certo que segue a ser fermoso, pero esa fermosura vólvese contra si mesma, xa que ante as desgrazas que vai deixando o seu paso esa lava que cuspe polas súas bocas, calquera ser humano con dous dedos de fronte empeza a cansarse e incluso a odiar tanta fermosura asasina. Como se adoita dicir coa auga, co lume e que vento: por onde pasa, arrasa. E o volcán da Palma deixa tras de si outro espectáculo: o horrible. Porque vai arrasando casas que, dito así, semella que non é para tanto, pois imaxinamos que o Estado botará man desa xentiña. Pero por moita man que lle bote, por exemplo, dándolle facilidades para unha nova vivenda, o resto, que? A esa xente que o perdeu todo non creo que haxa axudas coas que os recompensen como é debido. Porque perderon todo ou practicamente todo. E sen comentar para nada a relación sentimental con tal ou cal lugar. Esta relación haina, existe. O lugar no que naciches, no que viviches, no que riches, no que sufriches está sempre nun, e cando se perde sentes tanta dor e tanta pena coma se fora un familiar. Ese lugar sempre foi teu. O puto volcán é bonito, pero canto mal está facendo. E crucemos os dedos para que non haxa desgrazas humanas.

Como as desgrazas nunca veñen soas (díxose sempre), ós da Palma, ós canarios e ós peninsulares tamén se lles está a botar un novo infortunio encima: a de pagar peaxe polo uso das autovías. Eramos poucos e pariu a avoa. Logo de pagar todos os impostos habidos e por haber por facer uso dun coche, que, hoxe, non é un artigo de luxo, senón unha auténtica necesidade, agora métennos outro imposto máis. Imaxino que a escusa será a típica do custo de mantemento que implican esas estradas. Entendo que si existe tal custo, pero para recadar hai moitas outras maneiras sen lle tocar os petos ó cidadán de a pé. Mirade que digo de a pé. Porque si lle poden tocar nos petos a eses famosos soldos vitalicios de moitos políticos ou personalidades. Ou esas esaxeradas axudas de custo que lles dan a eses mesmos por trasladarse a tal ou cal lugar, incluso a aqueles que teñen vivenda neses lugares. E non me meto xa co que nos está custando a Casa Real, aínda que acabe de lanzar a indirecta. Se se quere hai moitas outras formas de recadar, e non meténdose cos máis febles, que son os que realmente usan as autovías.

Finca Fierro. Sábado, 23 de outubro de 2021

 

O CAMIÑO EQUIVOCADO

Non tardei dous minutos en saber que collera o camiño equivocado. Os heroes ás veces tamén erramos, tamén metemos os pés polas mangas. Tampouco é plan de ser infalibles diariamente ou sempre. Se fora sempre polo mesmo camiño teríao máis que mallado. De cando en vez é bo probar novas vías. Pero pola que collín, errei. Maldita sexa!

Non por iso me alterei. Aínda que son moi nervioso, moi inquedo, cando quero, ou sexa, cando me dá a gana, tamén son moi calmo. Son tal calmoso que o adxectivo colle o significado de indiferenza. É dicir, que me dá igual coller o mal camiño, pois tan axiña como asome outro, cólloo e xa está. Que aínda é peor? Optamos máis tarde por outro. Así ata que me perda pola tranquilidade da travesía. A min non me derrota así como así calquera atranco. Xa teño dito máis veces que os arrodeo, que os escalo ou que os salto.

Errar na escolla dun camiño tamén é bo. Serve de experiencia para outras ocasións. Díxose sempre que a base de paus apréndese. Eu de paus sei moito. Porque mos deron, non porque os dese. Pódese dicir que estou encalecido, que teño o lombo cheo de experiencias, con marcas do pasado e con esperanzas de futuro. O meu futuro seino ben: que se tardei dous minutos en errar co camiño escollido, ós seguintes dous minutos xa transitarei por outra senda. Desta aínda non podo falar. Entón, mentres, seguirei camiñando por ela e a ver que acontece.

Café A Pedreira. A Valenzá. Luns, 11 de outubro de 2021

 

CAMIÑOS A BAÑOS DE MOLGAS

Din que todos os camiños levan a Roma. Anda!, e a Baños de Molgas. Vaias por onde vaias, entres por onde entres estás en Baños de Molgas. Se ves de Foncuberta, entras pola estrada de Pinouzos. De Maceda, pola estrada de Maceda a Allariz. Se pasas por Almoite, entras na vila molguesa pola Rabaxoá. Se ves da zona de Alvite, Brandín e Betán, falo pola estrada de Salgueiros, que pasa pola Rabaxoá, claro. Ata se pode entrar pola zona da estación do ferrocarril se ves da ponte das Cepas ou do muíño do Dositeo. Se ves da parte do Viñal, de Ambía e de Nocelo, pois entras pola estrada de Allariz a Maceda. O mesmo que se ves da zona de Presqueira e o san Vitoiro. De Formigoso non fai falta moito camiño, que chega con cruzar a ponte da vía do tren ou cruzar a propia vía á altura das Pedrosas. De Francos, Froufe e Vide entras pola estrada que vai a Arnuide. E tamén podes baixar polo Penedo de Vide e as Pedradarcas. Dos Milagres, pois pola estrada dos Milagres.

Se queres chegar en helicóptero, podes aterrar na Chaira ou na Pitediña, que é onde aterra sempre o meu amigo alieníxena. E se queres entrar, con moito bombo ou como unha agra aberta, en paracaídas, podes botarte sen medo que seguro que caes sobre a piscina do parque Ansuíña. Ah, claro, por suposto, tamén podes chegar en tren, que temos unha fermosa estación. E en canoa polo río Arnoia, polo río de Tioira, polo río Sor e mesmo polo regato das Lamas e pola caldeira das Lagoas. Como se ve, todos os camiños tamén van a dar a Baños de Molgas.

Café A Pedreira. A Valenzá. Venres, 8 de outubro de 2021

 

ESTE AZUL QUE ME ARRODEA

Lancei a ollada cara ós confíns do universo e tan só vin azul. Todo era e é azul. Creo que estou perdido. Non hai nada ó meu arredor. Floto polo cosmos e sen traxe de astronauta. Manda truco en Baños de Molgas! Non obstante, non afogo, non sinto angustia, respiro ben e, iso si, un non sei que transpórtame a velocidades astronómicas. Menos mal que non hai nada que ver, xa que a esas velocidades non conseguiría ver moito. Non hai nada que ver porque nada hai; só unha inmensidade azul. Sigo só polo universo adiante. Creo que paso dunha galaxia a outra, pero non o sabería dicir. Aquí non distingo as fronteiras. Ó mellor é porque aquí non hai fronteiras. Se isto fora verdade non me importaría seguir voando polo espazo sen fin. Creo que se vive moito mellor sen fronteiras. Vaiche boa! Moito mellor.

É igual. Sigo só. Por un mundo sen fin. Que carallo, é bonito. Ás veces, andar só é bonito. Ando só cos meus pensamentos e sentimentos e problemas e esperanzas e ilusións e ninguén lle me pon peros ós meus soños nin ós meus dicires. Si, definitivamente, non me importaría convivir moito tempo con este azul que me arrodea, con este azul eterno. E oxalá non atope nin cometas nin satélites nin planetas para aterrar. Claro que... a ver quen aterra con esta velocidade que levo. Non o quero nin pensar. Seguro que me desfago de tal maneira que nin o ADN me atoparán. Flotar é bonito. Aínda que sexa a gran velocidade. Os soños tamén flotan. Por iso son tan bonitos.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Venres, 8 de outubro de 2021

 

ANDAINA POLA CONTORNA

Hoxe realicei unha andaina pola contorna da miña casa. Porque sabedes que me gusta saír, non sexa o demo que me caia a casa encima. Ós poucos metros atopeime cun lagarto, que me mirou co pescozo medio revirado, e xusto cando lle ía falar, fuxiu coma can con vincha ó rabo ou marchou coma o peido do cu, que é o mesmo, claro. Que parviño, eu só quería falar con el. Sempre me gustou falar cos animais. Por falar ata moitas veces falo só. E por que non vou facelo? É bonito falar con calquera, incluso cun mesmo. Xa digo, adoito facelo.

Sigo coa andaina. Tampouco tardei en me atopar cunha silva que se me enganchou. Con esta, como non era un animal, non quixen falar, pero canteille ben cantadas as corenta coa vara que levaba para apoiarme. Porque un, aínda que non queira, xa de cando en vez ten que botar man de certo apoio, de certa axuda para facer máis amena a andaina. Botei man dun caxato que trouxera alá de Asturias, de cando realizara a ruta do Cares. Unha ruta moi pero que moi recomendable. Máis que a que estou a realizar, por certo.

Na andaina tamén pasei por debaixo dun balcón e, ó mirar para arriba, vin a unha muller que me sorría. Enchéuseme o peito de melancolía e bombeou o corazón con forza. Porque eu non coñecía á muller de nada. As andainas é o que teñen... que valen para un roto e tamén para un descosido. Pensas que estás só neste mundo, e non... animais, silvas, mulleres, pensamentos, e non sigo porque as andainas dan para moito.

Café Brétema. A Valenzá. Xoves, 7 de outubro de 2021

 

A CAÍDA DA FOLLA

Son a única e derradeira folla que queda por caer de todos os carballos existentes nas Mestras, en Baños de Molgas, que, por certo, son aínda uns cantos. E que ninguén pense que é porque estamos no outono, na famosa caída da folla, porque xa desde a primavera estou soa. Sei que estou a punto de sucumbir ante unha peste que ninguén entende. Podo prometer e prometo que a soidade é como unha morte lenta e en silencio. Nin tan sequera as augas que me circundan do río Arnoia e do río Sor son quen de molestarme co seu ruído. Estou soa neste agoniante ruído, neste morno silencio.

Agora mesmo quixera que alguén soubese da miña caída para poder pasar á posteridade. Sempre é un orgullo saber que fun a derradeira, a que máis aguantou. Acabo de lembrarme xusto agora mesmo do pasmón que está escribindo. Si, vouno avisar a el, xa que tanto lle gusta o rural. E que máis rural que un carballo... Chameino sen máis miramentos e teño que recoñecer que o paspán presentouse ó instante, co seu caderno, co seu bolígrafo e co seu móbil para sacar as correspondentes fotos dos últimos mohicanos (os carballos, digo). O escritor que está escribindo tamén me quixo sacar unha foto, pero axiña se decatou de que non procedía, de que eu estaba nas últimas e tampouco era plan de fozar na desgraza dos demais. Algo paspán si que é (ou moito), pero de bo corazón. Nin dous segundos pasaron deste pensamento cando souben que empezaba a planar. O escritor vai dicir (de bo corazón) que caín con parsimonia, con elegancia e cun “adeus, paspanciño” moi sentimental.

Café A Pedreira. A Valenzá. Mércores, 6 de outubro de 2021

 

O INSTANTE QUE ANIÑOU NO SILENCIO

Ela botouse a andar cara ó infinito e máis alá. El quedou cos ollos tristeiros e vendo como ela se perdía na distancia e quizais no tempo. El quixo berrar pero non lle saía o berro. Optou por ir detrás dela. Ela mirou para atrás e, ó velo, acelerou o paso, coma se fuxira de certos sentimentos. El quixo asubiarlle pero tremíanlle tanto os dedos que non conseguiu introducilos na boca. El axiña notou que polas súas meixelas baixaban unhas pingas de orballo. Ela botou a correr. Non quería sentir pena por el.

Entón si, entón cando viu que ela se afastaba cada vez máis, foi cando a el lle saíu o berro. E todo quedou en silencio. O desgarro foi tal que semellaba que se acababa o mundo, ou que rebentaba o tempo. Ela freou en seco, sentou e escondeu a cara entre as mans. Ese instante aniñou no silencio. El, cando a viu, tamén freou en seco. Quixo sorrir pero saíulle un xesto tan pobre e tan melancólico que decidiu pegar media volta e deixala en paz. Foise contraendo as entrañas, arrastrando as penas e berrando en silencio para si mesmo.

Agora foi ela a que quedou desarmada, a que non sabía que facer, como actuar. Ergueu e colocouse con dirección ó infinito e máis alá. Só conseguiu dar tres pasos. Volveuse e foi ela a que berrou agora e a que asubiou e a que se botou a correr. Cando o alcanzou, cando chegou á altura del colleulle unha man e apertoulla con forza e, ó mesmo tempo, con moito agarimo. A el caéronlle emotivas pingas de orballo. Camiñaron en silencio. Xuntos. Ela e el. El e ela.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Martes, 5 de outubro de 2021

 

QUE VOLVA O FÚTBOL DE ANTES!

Eu son moi amigo do bar, dos bares. E tamén era moi amigo do VAR. Era. Creo que fun dos primeiros en declarar a miña defensa do VAR futbolístico; en primeiro lugar, polos goles fantasma e, en segundo lugar, polos equipos modestos. Ou viceversa; é igual. O caso é que agora vexo que non foi a solución nin para uns nin para outros. Creo que son deses milleiros de afeccionados (é máis, penso que a maioría) que nos sentimos decepcionados e estafados polo VAR. Porque este tamén comete erros. E se antes cometía erros un só (o árbitro) e agora o cometen catro (o árbitro e os tres que creo que se poñen ante os ordenadores), pois case é mellor volver ó de antes, ou sexa, á normalidade.

Porque tamén creo que a gran desvantaxe do VAR, máis incluso que á dos propios erros arbitrais, é o tempo que se perde nun partido de fútbol e tamén o roubo da ilusión do afeccionado. Ó falar do roubo da ilusión refírome a esa alegría de cando o teu equipo marca un gol. Díxose sempre que a salsa do fútbol está no gol. Pero é que agora non podes berrar gol! Mesmo cando se ve que se marcou legalmente... porque pode aparecer o VAR e dicir que “nunha xogada anterior houbo falta ou houbo unha man ou houbo calquera outra cousa rara”. Eu, sinceramente, nunca volvín berrar como berraba antes. En tal caso deixo asomar un sorriso ou aperto os puños coa emoción; pero espero, agardo, non vaia ser que... O VAR quitoulle toda a emoción a esa salsa.

Opino que de seguir co VAR sexa tan só para o que dicía ó principio: os goles fantasma. Porque xa son goles e é unha carallada que non cho concedan. Pero polo demais, estamos exactamente igual que antes con respecto ós erros e con respecto ás axudas “ós grandes”, aínda que, iso si, agora os partidos fanse eternos, non acaban nunca! Ata penso que botamos de menos aquelas discusións e berros e case liortas que mantiñamos nos bares polos erros arbitrais. Agora aínda que queiras discutir ou berrar, non podes; porque aparece o VAR e di que é así e xa non hai volta de folla. Mesmo sabendo que este cometeu un erro, a xente xa non discute porque lles falta a presenza física deses tres que controlan as xogadas. Nós berrámoslle ó suxeito, ó árbitro; pero como non cometeu el o erro non nos volvemos contra os que non vemos. Remato: persoalmente, eu quero que volva o fútbol, non esta feira que nunca sabes cando acabará.

Finca Fierro. Sábado, 16 de outubro de 2021

 

SORPRESA MAIÚSCULA

Vin a rula pousada na varanda do balcón. Pero a miña sorpresa foi maiúscula cando, xusto ó pasar por debaixo dela, empezou a piar con insistencia e con moita forza. E tardei un cacho en comprender (perdón, porque sempre fun algo de efecto retardado) que se dirixía a min. Sóubeno porque non había ninguén máis por esa rúa, pouco transitada en por si, e porque entendín ás mil marabillas. Entendía a súa linguaxe! Estaba a dicirme: “mírame, mírame”. Eu mirei e, a condenada, era bonita, era guapa. Aínda que eu, nese momento, estaba máis asombrado por entendela que pola súa fermosura. “Sube, sube”, seguía a dicirme. Ai que demo de rula, como vou subir! Só es un paxaro. “Pero son un paxaro guapo, verdade?”. Eu, coa boca aberta, admitíalle que si.

Axiña me puxen a pensar se entendería tan só a esa rula ou se conseguiría entender tamén a outros animais. Nin tiven tempo de pescudar niso, porque foi a propia rula a que, léndome o pensamento (condenada!), me dixo que tan só podía falar con ela; como ela tan só podía falar comigo. Eu xa empezaba a suar. Non sei se pola emoción ou de angustia, pero suaba. Nunca me vira noutra. É máis, creo que ninguén se vería nesa situación: a de falar e entender a linguaxe dun animal, desa rula. Que carallo, pouco a pouco afíxenme á sorpresa e púxenme de parola con ela durante un bo cacho. Claro que todo isto non o podo contar. Ninguén me crería.

Café A Pedreira. A Valenzá. Luns, 4 de outubro de 2021

 

O LAPSO DUN PASMÓN

Non sei quen me dixo un día que a meta estaba na fin do camiño. Quedei pampo. Porque eu non estaba a correr, non emprendera ningún camiño, polo que me daba igual o principio que a fin. Eu estaba sentado! Non sei a que se refería coa meta. Que é a meta? Un obxectivo? Un punto? Un lugar? Un premio? Eu non quero correr, nin andar, nin ir a ningún lugar; só quedar de pasmón e que ninguén me moleste. Iso, iso é a miña meta: a de vivir tranquilo, en silencio e sen depender de ninguén.

Ese mesmo individuo tamén me dixo outro día que a saída estaba no principio do camiño. Da sorpresa fun pasando á carraxe. Porque empezaba a amolarme o tipiño. Xa que eu seguía quieto, sentado e sen intención de moverme. Agora que penso... o paspán igual non é tan parvo. Ó mellor díxome todo iso para que me movera, para que actuara, para que deixara de ser un espantallo. Sei que se me movo vou a poñerme de espantallo igual ante un escaparate, ante unha galería, ante un balcón ou ante un espello para ver precisamente a miña realidade. Será esa a auténtica meta?, a de ver o reflexo dun espírito inerme ou dun espírito sen sangue? Seguro que coa miña ansiedade encho o espello de bafo. Ansiedade de que? De ser un cero á esquerda? De ser un verso solto? Que incongruencia, se nin tan sequera sei o que é un poema. Poesía es ti, din. Que bonito! Poesía pode ser ese camiño? Imposible!; se non hai nin principio nin final. Non hai meta. Tal meta tan só foi o lapso dun pasmón.

Café Acordes. A Valenzá. Domingo, 3 de outubro de 2021

 

PENDURADO DUNHA GALLA

Penduro da galla dun carballo e non sei que facer. Por un lado, gustaríame deixarme caer. Por outro, querería saber canto podo aguantar pendurado. Adianto que eu son un home de moito aguante. Por certo, aguanto máis de cabeza, de pensamento que de físico, de realidade. Se opto pola opción de quedar pendurado imaxino que pensarei nos biosbardos, porque outros pensamentos, que raio, non se poden contar nesas condicións nas que me atopo. Se decido deixarme caer... ufff, téñolle medo ás consecuencias. Xa que altura é boa, pero non esaxerada, polo que podería ferirme gravemente e non ir máis alá. O ir máis alá, pois é iso, o ir máis alá. Que hoxe por hoxe tampouco quero. Sería renegar da miña afirmación e do meu desexo de chegar ós 123 anos. Se me deixo caer os golpes irían de galla en galla e amortecerían moito a caída; de aí o das lesións graves.

Sinceramente, empezo a angustiarme. Case é mellor que asente os pés na galla da beira e que vaian as dúbidas ou o experimento a tomar vento fresco. Nos biosbardos podo pensar igual coa pés apoiados; e a vida... a vida é moi bonita como para andar xogando con ela. Dito e feito, póla a póla baixo amodiño do carballo e pensando, por exemplo, no verme luceiro da aurora ou no ruxerruxe das augas do río Arnoia. E xa cos pés en terra firme, ou sexa, no chan digo que ás veces dunha simple decisión facemos todo un mundo, ou unha revolución. Co bonito que é seguir o impulso dos soños.

Café A Pedreira. A Valenzá. Venres, 1 de outubro de 2021

 

PEGADAS

Dicía Camilo Sesto que Melina por onde pasaba deixaba pegada. A canción “Melina” adicáralla a esa marabillosa actriz e ministra de Cultura grega Maria Amalia `Melina´ Mercouri. A ver, todo o mundo deixa pegada. Eu deixo pegada, ti deixas pegada e un bebé deixa pegada. Os animais deixan pegadas. Se non as deixaran, de que vivirían algúns cazadores? Os ladróns de gando e os indios malos deixaban pegadas para que un indio bo ou un rastreador se puxeran ó choio no salvaxe Oeste. Quen deixa unha boa pegada son as lesmas: visibles e viscosas. Os xabaríns tamén se sabe por onde andan e por onde pasan.

Hai pegadas que levan ó ceo. Pero tamén as hai que levan a un ó inferno. Hai pegadas ou pisadas ou marcas ou sinais reais e ficticias. Hainas que son coma libros abertos e outras moi difíciles de descifrar; a non ser que sexas un bo rastreador ou un indio civilizado, ou sexa, adestrado, amaestrado. Hai pegadas que te inducen a ir polo camiño da dereita, cando, o mellor, e dígovolo eu, é buscalas polo da esquerda. Pois ós bos e xenerosos non nos preocupa deixar pegadas ben visibles, como as das lesmas pero sen producir asco. Algún produciremos, pero alá cada quen coa súa conciencia.

Hai pegadas que te levan á salvación, como as hai que te levan á perdición. Estas, quéirase que non, son tentadoras de carallo. Hai pegadas en outeiros, en espellos, en bosques, nas pedras, nas varandas dos balcóns, nos raís da vía do tren... Hai pegadas mesmo onde non as hai.

Café A Pedreira. A Valenzá. Xoves, 30 de setembro de 2021

 

PERDIDO POLO DESERTO

Definitivamente, non regulo ben. Quero contemplar as augas do río Arnoia ó seu paso por Baños de Molgas e resulta que ando perdido polo deserto. Creo que é o do Sáhara. Que se me perdeu a min no deserto! Se hai un sol que aplana! Son as seis e cuarto da tarde e o sol abrasa de tal maneira que se pillo os ovos dunha avestruz fago unha tortilla de campionato. Hai avestruces no deserto? Nese deserto ou nun deserto calquera?

Como teño que saír dese inferno, póñome ó camiño. A un camiño que non é tal. Simplemente tiro para adiante. A algún lugar chegarei, digo eu. E dáme igual que sexa Mauritania coma Suráfrica. Para matar a sede imaxino que goldro o río Arnoia á altura da Pitediña. Tamén se me dá por pensar que a auga da burga de Baños de Molgas, aínda que saia quente, cortarame a sede. Pois de todos é sabido xa que é unha auga milagreira.

Ós dous ou tres quilómetros atopeime cun oasis e cando deixaba escapar un enorme sorriso vin que realmente era a selva amazónica. Non teño remedio. O meu entendemento mestura ansias con remansos, desexos con apatías, areas con pingas de orballo e silencios con ruídos. A ver se é que eu non sei pensar ben. Ó mellor teño que pousar a conciencia sobre a almofada dos soños. Ou ó revés, as fantasías sobre a intelixencia real. Haberá intelixencia ficticia? Aniñará en algún valado? Durmirá no campanario da igrexa do san Salvador? Sigo andando polo deserto á caza dos crocodilos amazónicos. O mundo é raro. A miña vida é estraña.

Cafetaría La Carabela. A Valenzá. Mércores, 29 de setembro de 2021

 

A COMPRA DA PERLA NEGRA

Onte citei a Jack Sparrow no merendeiro das Mestras, na localidade de Baños de Molgas. Para iso pillara uns taquiños de xamón, unha ducia de roxóns e dúas chourizas. Para beber que bebese auga (ou ben do río Arnoia ou ben do río Sor), pois coa fama que ten de beber augardente e whisky calquera lle dá feito a servilo. Citeino ás cinco da tarde. Quen se presentou foi Johnny Depp e fíxoo tan só dous minutos máis tarde, que non está mal para a estrela que é. A min, sinceramente, dábame igual quen se presentase. Eu o único que quería era comprarlle a Perla Negra.

E así llo espetei ó personaxe e ó actor: “Quero comprar a Perla Negra”. Depp miroume estrañado. Que, non podo? Acaso Gregory Peck non quixo mercar Alasca en “O mundo nas súas mans”? Por que eu non podo mercar a Perla Negra? Non sei; faime ilusión ver a unha gaivota pousar sobre o seu mastro. Como sucar os mares de todo o planeta e os océanos do universo. Navegar na Perla Negra e coa Perla Negra ten que ser algo moi semellante a unha ascensión ós ceos, que carallo, como un orgasmo sexual. Navegar na Perla Negra un tipiño coma min que non sabe nadar, ten que ser como unha alucinación nas cores do arco da vella.

Non se fale máis; quero a Perla Negra para navegar deica unha illa deserta coa pirata dos meus soños: a marabillosa e divina Grace O´Malley. E alí mesmo, enriba dunha mesa de pedra, Depp ou Sparrow, Sparrow ou Depp asinaron nun papel a venda da Perla Negra. Agora, a miña Perla Negra.

Café Brétema. A Valenzá. Martes, 28 de setembro de 2021