NO NIÑO DO SENTIMENTALISMO

Quere a rula emprender o voo cara á un mañá afastado, pero tenlle medo ó vento con refachos. Queda entón quietiña no niño da súa conciencia. O vento funga e furga por entre os piñeirais do Medo. E polos carreiros dos tempos pasados vai o silencio subido a uns instantes que non teñen desperdicio. Quen máis quen menos quere deitar no niño do sentimentalismo. Aínda que este non está ó alcance de calquera. Queda o amor estancado no alto dun palleiro e sempre haberá pegas que intenten escarallar o momento. No horizonte escóitase un berro, moi semellante a un ouleo. A rula alza entón o voo e plana coa parsimonia dunha aventura por entre as matogueiras dos Currás.

Axiña atopa ó pombo que a contempla. Sabe que este non lle perderá ollo. Ata os pombos teñen miradas que os delatan. O seu espreme o seu intelecto cada vez que ela lle roza só que sexa cunha á. Como non lle importa, incluso como lle gusta, a rula ronda de galla en galla para que ó pombo lle caia a baba. Ó pombo cáelle a baba. Nun arrouto de esperanza tamén este emprende o voo e dedícase a facer arabescos por se aquel. Por se cae a bicoca para a súa vida. E sobe e sobe e sobe para lanzarse en picado entre as ás dun soño, do seu soño. A rula non aparta e deixa que o pombo se acubille á súa beira. É bonito formar parella. O vento con refachos segue abaneando as gallas, pero hai amores que enganchan. Deixan que pase o tempo en silencio e outean o horizonte entre saloucos e anhelos. O pombo mira para a rula. A rula contempla ó pombo e para a historia queda este conto.

Finca Fierro. Martes, 30 de xuño de 2020

Á ESPERA

Comparte o silencio consigo mesmo cando unha conversación queda estancada e deixa que o pensamento se retorza por entre os truques e retruques dun aspecto demasiado íntimo ou sentimental. Cando o silencio se prolonga é porque algo máis que un obstáculo se cruzou na inercia do asunto. Obstáculo en forma de bágoas que pingan pola súa cara abaixo. E ese instante, ese momento queda colgado na preñez dun sentimento. O home deixa caer a ocasión sobre unha cama bañada en azul e queda á espera do que pode vir ou do que non virá nunca. Non sempre todo sae a pedir de boca. Ás veces non queda outra que erguerse con forza dunha derrota, de varias derrotas e instar ó corazón para que berre ou rebente polos confíns do universo.

Pero aínda así, segue o silencio preñado de romanticismo e a páxina do caderno bambea ó vento. Unha páxina en branco. Porque non se pode escribir cando os folgos semella que o afogan á beira dunha mesa de noite. Sempre haberá momentos nos que o silencio se acovardará ante o ruído. Pois hai ruídos que son coma berros que atravesan as distancias e que esgazan o tempo. Porque que hai lágrimas que caen porque teñen que caer. O home déixaas caer e escóndese entre as sabas brancas dunha vida que non é quen de compensalo con iso ó que se lle chama felicidade eterna. Pero ergue unha vez máis, doutra derrota máis e confía en que algún día nesa páxina en branco se impriman os anhelos que leva consigo. Mentres, segue a compartir o silencio consigo mesmo.

Finca Fierro. Luns, 29 de xuño de 2020

TODO É POSIBLE

A luz do farol reflíctese sobre a mesa e un compás musical leva os pensamentos por entre os piñeiros dos Castros, por exemplo. Son as tres e vinte da tarde dun domingo calquera. Nubrado, pero calquera. A mirada vai e vén por un recanto da casa buscando o que non hai. Pero vexo cousas que me levan ós tempos de cando un asubío se convertía nun ergutío, ou de cando unha partícula de voaxa era todo un mundo ó descuberto. Nunca souben moi ben por que doe o peito cando latexa o corazón con tanta forza? Quizais porque hai desexos que van moito máis alá dun simple soño. Quizais porque hai carreiros que non van en liña recta. Quizais porque hai pexas que atan a unha idea. Por veces, o mundo é complicado. Aínda que todo sexa moi sinxelo. A cabeza traballa e traballa para volver o dereito cara ó revés, para converter o imposible nunha realidade. Porque todo é posible nesta vida. Ata resucitar de entre os mortos.

A luz do día penetra pola ventá e outro tema musical ameniza o tempo de espera. Hai esperas que desesperan. Porque cando a ansiedade furga por entre as veas da verza, esta abanea e abanea na procura dunha esperanza que non chega. Non obstante, a vida segue e a luz -do farol, do día- reflicte a virtude dunha ansia que está aí, que sempre estará aí. Porque o tempo nubrado, porque o domingo non son quen de parar, de deter uns brincos por entre as carballeiras das miñas aspiracións, dos meus anhelos, dos meus devezos.

Finca Fierro. Domingo, 28 de xuño de 2020

A EIVA DOS INCENDIOS

O pasado luns comentaba neste mesmo Recuncho Hebdomadario que da pandemia do Covid-19 ou coronavirus pasaramos á peste da campaña electoral para as eleccións galegas. Pois ben, semella que seguen as epidemias neste noso país achacoso e enfermo de por si, xa que daquela pandemia e daquela peste pasamos, agora, á eiva dos incendios. Porque coa subida das temperaturas e coa baixada do raciocinio humano xa están aquí de novo. Porque o entendemento, a razón nestes casos brilla pola súa ausencia. Aínda que penso que non sei se non estarei equivocado: que o entendemento e a razón si lles funciona a eses que queren que arda o monte, ou que arda todo. O monte, quizais para as empresas madeireiras e tamén, por que non, para moitos gandeiros pola cuestión dos pastos e do xabaril. E que arda todo, posiblemente para as especulacións urbanísticas. Que de todo hai na viña do Señor.

Que a min non me convence nada de nada iso de se foron ou non provocados os focos de lume. Sei seguro que polo menos o 95% deles son provocados. Acepto a causa dunha chispa dalgunha máquina de desbravar ou de rozar que andase polo lugar do incendio. Pero pouco máis. O lume non prende así coma así. Lembro de rapaz, cando andabamos coas vacas no monte Medo e no monte de Pinouzos, en Baños de Molgas, faciamos probas a acender o lume incluso nesas finas e secas herbas ás que nós lles chamamos “pelo do zorro”, e moitas veces, nin soprándolle, o conseguiamos. Que non me veñan agora dicindo que se un cristal de nada é quen de armar o que arma. Tería que ser xa ante unhas temperaturas máis que altas. E aínda así o sigo dubidando.

Por iso é que eu sigo nos meus trece de que hai moito pero que moito interese na queima dos montes e do que non son montes. A leña queimada é moito máis barata. Os montes queimados axiña producen moi bo pasto. Agora cada quen que faga as súas operacións matemáticas ou loxísticas ou razoadas ou desalmadas. Porque si, porque tamén hai aqueles chamados pirómanos que gozan vendo as lapas. Creo que son os menos. A min ninguén me baixa da burra en relación ó que acabo de contar. Porque ver todos os anos como cada vez arde máis e máis é como para desconfiar un carallo, non si?

Finca Fierro. Sábado, 27 de xuño de 2020

DO PALLEIRO Ó CANASTRO

Quero choutar desde o alto dun palleiro ó tellado dun canastro, pero estou sentado nunha cadeira. Nunha cadeira de madeira e medio escangallada, polo que non quero facer ningún estraño movemento para que non se esmendrelle por completo. Esta é a escusa perfecta para dicir que a nugalla é a dona e señora do meu corpo. Non me levanto eu nin tan sequera para achegarme ata o propio palleiro. Como para subirme logo ó seu pico. Así é que deixo que a nugalla se estenda pola Aira de Arriba e o pensamento furgue por entre os pés dos canastros e por entre o silencio que planea ás catro da tarde e baixo un sol potente, abrasador, sufocante. Estou sentado á sombra.

É bonito soñar que chouto dun palleiro ó canastro. Aínda é máis bonito deixar que o tempo pase sen facer nada. Ou pensar que podo acometer a aventura soñada ó revés, ou sexa, brincar do canastro ó palleiro. Nada, simplemente para cambiar un pouco... a dirección, o pensamento; incluso o movemento dunha pálpebra. É que, sinceramente, con esta nugalla téntame o sono e váiseme a vida contemplando un palleiro que non se move e un canastro que fai sombra. Intento cruzar as pernas para moverme e isto recórdame a aquel conto no que un home subía ata un pequeno outeiro para oulear de ansiedade e, por que non, a causa do medo. Medo a que?, a quen? Medo a un desexo que non se cumpre ou medo a unha figura que non se ve. Pero sen afouteza non valemos para nada. Así é que, subo ó palleiro e chouto ó tellado do canastro. Alí berro e ouleo.

Finca Fierro. Xoves, 25 de xuño de 2020

MEMORIA EFÉMERA

A memoria, por veces, é efémera. Non sempre lembras o que deberías lembrar. Algunhas veces é por circunstancias e outras por falta de interese. Aínda que cando o que che din significa máis que todo un libro cheo de desexos, seguro que o esquecemento debeuse ás circunstancias. Dicía aquel tal Arthur Schopenhauer -que seica era un filósofo alemán-, que cada un ten o máximo de memoria para o que lle interesa e o mínimo para o que non lle interesa. Quitián Latino Suárez pensa que tal filósofo non discorreu moito, que iso cae de caixón. Porque a el algunhas veces dixéronlle cousas que case lle rebentan os sentimentos, pero que, por circunstancias, esquecéronselle. Iso non quere dicir, entón, que non lle puxese interese ó asunto. Simplemente que o desbordou o feito. Polo que fose.

Quitián Latino espera sempre esas confesións que lle fan latexar o corazón de tal maneira que non lle importa que o manquen no peito. É que o fillo da Subela é moi sentido. Ó fillo da Subela vaille moito mellor a frase daquel tal Ramón Gómez de la Serna, que dicía que tiña tan mala memoria que se esqueceu de que tiña mala memoria e acordouse de todo. A Quitián a memoria ás veces fállalle, pero cando lembra, a felicidade báilalle dúas veces na alma. Certo que se dá de cabeza contra a impotencia mentres non lembra, pero cando o fai ou cando lle recordan de novo o feito, tal impotencia brinca sobre a almofada branca do mellor estado de ánimo. Non lle debemos ter medo a que, por veces, a memoria sexa efémera. Logo das circunstancias chega un segundo, un instante para gozar.

Finca Fierro. Mércores, 24 de xuño de 2020

CAE A CANÍCULA

Cae a canícula na véspera de San Xoán e Dooley Wilson deixa escapar ese “As Time Goes Bye”, esa canción fetiche da mítica “Casablanca”. Cae a canícula de tal maneira que ata é un crime saír a estas horas á rúa, ou sexa, ás tres e vinte e cinco da tarde. Si, haberá que esperar polo menos ata as seis para o típico cafeciño e para a lectura dalgún outro xornal. Este, no que escribo, xa o lin a iso da media mañá. Pero aínda que caia a canícula, a música de Gato Barbieri refresca un pouco os sentidos. Aínda que caia a canícula, esta non é quen de prohibirlle ós pensamentos que bulen e furguen por entras as sombras da ledicia. Porque hai momentos na vida que nin un cravo ardendo é quen de impedir os soños, as ilusións, as ansias.

Cae a canícula ás tres e media da tarde mentres Alanis Morissette deixa caer un “My Humps” que, quéirase que non, chega con tal ritmo melancólico, que non queda outra que poñerse en situación de quedar coa ollada perdida e deixar pasar o tempo. Hai temas que te lanzan a unha melancolía sen cuartel. Tamén é certo que outros estás desexando que rematen. Como esta canícula que funde a un na nugalla máis impresionante. Claro que esta nugalla vén a salvala João Gilberto con “Wave”. De todos é sabido que a música salva o que non se pode salvar. Coma os soños. Coma o reflexo nun espello. Coma as cores da arco da vella. Coma ese sorriso que resplandece por todo o universo. Cae a canícula nesta véspera de San Xoán e non queda outra que aguantar. Ou acubillarse á sombra dun sentimento. Non está mal.

Finca Fierro. Martes, 23 de xuño de 2020

A CULPA É DA SUOR

Baixa a suor polas costas ás nove e media da noite. O día estivo de campionato. Semellaba lume. Estamos en Ourense. Onte aínda nos queixabamos do frío. Hoxe xa oín que, en Ourense, non había termo medio; ou frío ou calor. Iso é unha esaxeración. En Ourense pasa coma en todos os lados: bo, malo e regular; máis, menos e igual; arriba, abaixo e no medio; alto, baixo e mediano. Si, tamén moitas veces non sabemos ou nos dá igual. Somos galegos, carallo! Nin subimos nin baixamos; plantámonos no medio da escaleira e a ver quen nos rosma. Ademais, a quen lle importa o que fagamos! Eu no medio da escaleira ata podo escoitar a suite instrumental que John Barry compuxo para a película “Unha proposición indecente”, e se me apetece deixo que outros veciños a escoiten ou tamén podo quedar coa ollada melancólica pensando na morte da burra.

A calor é verdade que nos fai dicir cousas que temos escondidas para soltalas, máis adiante, incluso cunha certa esaxeración. Sempre defendín que de cando en vez é bonito esaxerar. Para remexer o galiñeiro. Para darlle empaque, por exemplo, a Ourense; aquí ou nos chamuscamos ou nos conxelamos. Algo que é mentira, por suposto. Aquí coma en todos os lados: das dúas pásase ás tres e a noite dálle paso á madrugada. Baixo o mesmo tema musical, miro ó espello abafado e non consigo distinguir a figura que se intúe. Maldito espello!; coas ganiñas que teño de contemplar a fermosura da nostalxia. A culpa é da suor, que abafou de máis o espello.

Finca Fierro. Luns, 22 de xuño de 2020

O SOSEGO DO BARULLO

Levaba tempo sen escribir tan tarde. É a unha e cuarto da noite. Ou da madrugada, como dirían outros. Eu sempre preferín a noite. O de madrugada sóame máis entre as seis e as oito, máis ou menos. Prefiro a noite, porque me parece máis silenciosa. O silencio é o sosego do barullo. Si, a frase queda bonita. O silencio é a calma do alboroto ou da algarabía. Tampouco está mal. O silencio acompañado dun bo tema de jazz é coma quedar quietiño e deixarse ir polos soños da melancolía. Á unha e vinte e cinco da noite déixome ir polas rúas da miña contorna na procura dun azul que sempre me chamou a atención ou dun vermello que corre por entre os camiños da soidade.

O tempo pasa ou voa, pero a noite segue e o silencio cada vez é máis sosego, cada vez está máis acomodado á miña perspectiva do que quero. Quero escribir en silencio. Porque o barullo da música non é barafunda nin algareo. A música é quizais a que máis me introduce no silencio. Nese silencio que quero para sentir o ruído dunha risa que chouta ó vento cando algúns desexos se reflicten nun espello. As risas hai que alimentalas e coidalas; perpetúan a felicidade dunha conversa. Dúas menos vinte da noite. O silencio cada vez cabalga máis sobre a ausencia de ruído. No silencio non procede berrar, aínda que haxa ganas de esgazar o peito. Tamén é verdade que hai berros que se gritan en silencio. Si, berrar en silencio é algo triste. Deixemos entón que o berro se dilúa ás dúas menos cuarto da noite. Reservo entón o resto da noite para que o sosego sele ou prema os beizos do barullo.

Finca Fierro. Domingo, 21 de xuño de 2020

O BAILE DOS NERVIOS

A informática ponme nervioso. Levo case -ou sen case- unha hora intentando iniciar e reiniciar o ordenador. Non teño paciencia para a informática. Paciencia téñoa para poucas cousas. Sempre fun un desesperado, puro nervio. Cando mellor actúo é cando máis apurado estou. Necesito adrenalina! Ás veces ata sería capaz de tirarme ós toxos. A ver, segundo uns se pinchan, eu podo tirarme ós toxos, ou non? Non teño paciencia para moitas cousas. Menos mal que agora mesmo, Concha Buika calma a fera que levo dentro co tema “Volverás”. Non teño paciencia para esperar. E por iso me planto de estatua diante de quen faga falta con tal de que me faga caso.

Os nervios furgan no estómago e os ardores queiman ante a ansiedade dun encontro ou ante o anhelo dun retrato. Quero pensar con calma pero non son quen de controlar os soños, as ilusións, as ansias, os devezos. Devezo por un sorriso cando a negrura do ceo invade un día enteiro. Cobizo unha ollada na que se lea que un sentimento vai pegado a unha ocasión de confianza. Os nervios bailan ó compás dunhas conversas que veñen e van por entre os piñeirais dun castro ou dun outeiro. A paciencia quere ser esa sensación doce e calma. Pero non asoma. Como vai asomar, se me trituran as ansiedades. Ansiedade de querer ser feliz entre un abrazo soñado e un bico informático. Pero a informática ponme nervioso. Tardará séculos en deixarme caer ese bico que ansío. Espero e confío. En algún momento este ordenador ten que arrincar. Arrinca e empezo.

Finca Fierro. Domingo, 21 de xuño de 2020

DA PANDEMIA Á PESTE

Os medios de comunicación escritos empezan a deixar de lado ó coronavirus. Cada vez lle dedican menos páxinas á pandemia que nos asolou (e aínda nos está asolando) durante máis de tres meses, porque agora téñense que entregar á peste da campaña electoral. Si, da pandemia a peste. Entendo que ós propios políticos lles sente mal este termo, pero visto o visto doutras campañas ou das de sempre ata poida que o tal termo sexa bastante benévolo.

Aínda que neste período electoral que nos entra van faltar moitas cousas dos anteriores, grazas ó outro termo, ou sexa, ó da pandemia. Os mitins brillarán pola súa ausencia e a verborrea quedará para os medios de comunicación; que non é o mesmo berrar coa linguaxe escrita que oralmente. Tamén serán menos días que os que levabamos de pandemia, pero suficientes para ver e escoitar as pestes, para ulir incluso as cheirumes dalgúns partidos.

Peste ou pandemia tamén é a que está acontecendo no pobre Celtiña. Non levanta cabeza. Espero, confío e desexo que no momento de ler este Recuncho lle ganase onte ó Alavés, que como non o fixese, vai estar perdidiño. Vino o outro día co Valladolid e aínda que nunca me gustou meterme cos adestradores nin con ningún xogador (e sabendo, por suposto, que cada afeccionado levamos un adestrador dentro), por esta vez non vin con bos ollos a labor de Óscar García. Principalmente con respecto ós cambios. Agora que nesta continuación da Liga deixan facer ata cinco cambios, o adestrador do Celta fixo tan só un. Si, oficialmente fixo dous, pero é que o segundo, para min, foi coma un insulto para Brais Méndez. Se non erro, cambiouno no tempo de desconto e cando faltaba tan só un minuto ou nin iso.

Certo que o equipo semella que lle puxo máis intensidade que no anterior partido, pero vendo que o resultado non se movía, Óscar García debería de optar por intentar revolucionar o Celta con algún que outro cambio. Non obstante, o que máis me impresionou foi o detalle con Brais Méndez. Sigo dicindo que para min iso é coma un insulto... “ale, salta ó campo para que se vexa que saltaches”, porque a verdade é que nin tempo tivo de tocar un balón. Outra cousa é que empregase ese recurso do cambio para perder tempo, pero non para insultar a un rapaz.

Finca Fierro. Sábado, 20 de xuño de 2020

O CRAVO ARDENDO

Celos. Seguro que son celos. E aquel mirou de esguello para o outro que contemplaba a luz da lúa vella. Din por aí que ter celos non é ter desconfianza, senón que é o medo de perder a esa persoa que queres. Aquel semella que tiña medo de perder a lúa chea. Tamén é verdade que a lúa chea, o resplandor da lúa chea non é cousa de pouco. Celos. E aquel emprendeu o camiño que vai ata o final, aínda que o final non estivese ás súas vistas. Tiña fe e tiña confianza. Tiña tanta confianza que non lle importaba agarrarse a un cravo ardendo. Aquel sabía que un cravo ardendo queimaba. Sabíao e, non obstante, abrasábase. Leva tempo que el mesmo sabe que cheira a chamuscado, pero non é quen de soltar o cravo.

O cravo ardendo. Sabe que todos os días se producen milagres. Confía na esperanza. Aquel segue mirando de esguello para o outro. Non pode evitar os celos, e aínda así segue confiado polo camiño que escolleu. Con desexo e con carraxe busca o final que aínda non ve. Mais sabe que estará aí, que haberá final. Mentres non chegue á meta cheirará todo el a queimado. Non lle importa; ata un tizón negro ten dereito a escribir certos sentimentos nas noites de silencio. Séntese carbonizado pero cheo de ansiedade por penetrar no resplandor da súa lúa vella. E nin os celos serán quen de que solte o cravo ardendo. Así é que, aquel deixa de mirar de esguello ó outro, e agora sabe que ó pasar aquela curva, está a fin do camiño. Na meta atopará a calma e os soños. Se por un casual todo é auga de bacallau, non lle importa coller de novo o cravo ardendo.

Finca Fierro. Venres, 19 de xuño de 2020

A DISTANCIA

A distancia que vai entre ti e máis eu é coma o percorrido dun suspiro nunha noite de silencio e ás escuras. Hai distancias que comprimen o tempo e hainas que son todo un inferno. Quero que a nosa distancia non se mida. Quero que non exista. Pero existe. Tamén existe a aurora e desaparece. Tamén existe o silencio e, de cando en vez, asoma o ruído. Tamén existe a dúbida, o pero, o case. Ese case no que hai confianza. Ese pero no que hai esperanza. Esa dúbida na que sempre hai e haberá a forza dun latexo.

A distancia que hai entre ti e máis eu é un pequeno chouto no tempo. Nada máis. Simplemente hai que coller impulso e saltar. O que hai máis alá seguro que concorda coa brandura dunha almofada. Nesa almofada na que descansarán os soños e na que loitarán os centímetros que poida haber entre ti e máis eu. Si, xa se sabe que ás veces os centímetros fanse moi longos. Pero longa tamén é a ansiedade e, non obstante, véncese a base de calma, de moita calma. A distancia é a ponte que nos leva do suspiro ó lamento, da bágoa ó sorriso, do silencio ó ruído, dunha ollada a un bico. A distancia entre ti e máis eu semella que existe pero non existe. Porque xa dixen que a nosa non se medía. Xa dicía aquela tal Jane Austen que non hai distancia cando se ten un motivo. O motivo haino. Sempre o houbo. E sempre o haberá. A distancia non vai ser quen de non deixar escoitar o berro que atravesa o tempo. Porque hai berros que atravesan a distancia entre dous carreiros, entre dous pensamentos, mesmo o propio universo.

Finca Fierro. Mércores, 17 de xuño de 2020

CONVIVENCIA TRAIDORA

O ser humano altérase axiña. Todos sabemos que nos chega unha mexericada ou calquera carallada de nada para botarlle un can ó rabo. E nun chiscar de ollo podemos mandar a tirar dun carro a toda unha relación de amizade, de convivencia ou incluso familiar. Que foi o que máis ou menos aconteceu na aldea de Cantoña, termo municipal de Paderne de Allariz, que alá polo mes de marzo de 1931, o capataz das obras do ferrocarril Zamora-Ourense, que era de Santa Comba de Bande e que respondía ó nome de José García Alonso, tivo unha liorta cun tal Verísimo Gavilanes Salgado. O caso é que o tal capataz hospedábase na casa de Matilde Puga Romero, viúva e sogra do Verísimo e esa convivencia ó xenro non lle gustaba un carallo.

Fose por celos ou por interese, o conto é que entre o capataz e o Verísimo iniciouse a típica discusión polo valor dunha palla e o de Santa Comba de Bande non lle andou con lerias: axiña botou a man ó peito, sacou unha pistola e sen pensalo dúas veces, lanzoulle un disparo ó Verísimo que o alcanzou na rexión glútea, ou sexa, nunha nádega, é dicir, no cu. Como o tiro semellaba que non era mortal (aínda que máis tarde si pasaría ó estado de gravidade), o xenro da Matilde debeuse repoñer porque o capataz seica apareceu tamén cunha ferida na cella esquerda producida por un obxecto ou instrumento cortante. Logo do suceso, axiña apareceu a Garda Civil de Xunqueira de Ambía para deter ó José García Alonso, na aldea de Guede, no concello de Baños de Molgas. Resumindo: que o ser humano cando non razoa, dispara.

Finca Fierro. Martes, 16 de xuño de 2020

O BAMBÁN DA LIBERDADE

Galicia é libre desta pandemia que nos asolou durante tres meses. Tamén a rula voa en liberdade por entre as carballeiras dunha historia que hai que contar. Que se contará. O peor vai ser cando. Libre é a tartaruga cando atravesa o atallo que a levará ó niño da esperanza. Aínda que sexa lentamente. Ata os animais merecen ter esperanza. Libre é o latexo que sae do peito. Porque sempre hai momentos nos que un recordo ou emociona ou manca, ou rebenta ou se acovarda. Libre é o bambán que vai e vén empurrado por un verso que quere conxuntarse nun poema. É verdade que ás veces é moi complicado recitar un sentimento. E tanto. A liberdade gánase vencendo ós demos en silencio.

Libre é a auga do Arnoia cando cruza mansamente a vila de Baños de Molgas. Máis libre é cando se deixa caer con forza da presa do muíño. Por ese río corren as troitas de pé e bailan un chotis os cágados debaixo dun amieiro. Libre é o mozo que se refuxia debaixo dun balcón cando chove ou, simplemente, cando quere berrar e que o seu berro produza eco. Máis seguro que queira espallar ese berro polo poema enteiro. Aquel que se escribiu cando unha doce sensación se bambeaba ó compás dun verso. “Libre te quiero”, dicía aquel. Eu tan só digo que a liberdade está nunha folla en branco. Agora tan só hai que enchela con ilusión, forza, interese e sentimento, moito sentimento. Porque ser libres é mirar ós ollos sen medo. Ser libres é coller a unha rula, acariñala e impulsala ó vento. A liberdade é voar con todo o alento que sae do peito.

Finca Fierro. Luns, 15 de xuño de 2020

DOUCHE O QUE QUEIRAS

Douche os meus ollos para que vexas a distancia que vai dun balcón florido a un silencio compartido. Ese silencio polo que hai que morder a lingua para non berrar. Ese balcón que asoma ó lonxe e no que se debuxa unha figura que atrapa, que engancha, que encadea. Douche os meus oídos para que escoites o ouleo dun desexo que se queda en auga de bacallau. Aínda que poida que algún tempo chegará para bailar sobre a palpitación dunha pálpebra. Ou correr polo sorriso dunha estrela que escintila, que esmuxica. Douche as miñas mans para que acariñes o sentimento que vai desde unha almofada ata a punta do outeiro onde o lobo oulea polo que non ten. Hai caricias que levantan o espírito. E que resucitan ós mortos.

Douche a miña intensidade na concentración dun encontro que, cando se produce, semella que rebenta o mundo, aínda que tan só sexa un latexo dun corazón que, o pobre, non gana para emocións. A vida dá tantas voltas que a realidade mestúrase coa fantasía e os soños esvaecen sobre un imposible que asenta sobre dúas décadas. Douche os meus pés para que corras tras a ilusión que me leva dun lado para o outro, aínda que o camiño estea cheo de atrancos. Obstáculos que te levarán por corredoiras cegas de indiferenza ou por carballeiras cunha escuridade pecha. Douche o que queiras con tal que me leves polo rego sementado de esperanza. Desa esperanza que regarei, sacharei e mimarei para que a historia sexa para sempre un recordo. Un recordo que asenta xa sobre o silencio dunha nostalxia que, ós cachos, derrama bágoas.

Finca Fierro. Domingo, 14 de xuño de 2020

ALGO SEMPRE PASA

Pasan os días e non pasa nada. Cando o sábado saía da aldea da muller comenteille a esta que me doía a cabeza porque non sabía que escribir para este Recuncho. “Vaia por Deus”, comentou en ton burlón, “di que pasan os días e non pasa nada”. Pois a condenada case ten razón. Porque levamos tres meses que pasan os días e non pasa nada. Porque o que pasa é sempre o mesmo. O coronavirus semella que chegou para instalarse polos séculos dos séculos. Menos en Galicia, claro. En Galicia temos máis sentidiño e vencémolo antes que en calquera outro punto de España. Somos así de agudos. Hoxe, definitivamente, remataron os “encontros na terceira fase”. A película de Spielberg empeza a quedar tamén para o recordo.

Pasan os días e non pasa nada. É frase da muller. Pero pasar... pasar sempre pasa algo. Ata nos propios periódicos. Dun tempiño para acá xa empezan a informar doutras novas que ía dicir que estiveran acochadas, pero non, porque a realidade é que ata os propios “atravesados” non se espallaron moito, non. Estou a referirme a eses asaltantes, ladróns, kamikazes, etc. Que durante a pandemia, os delitos diminuíron. E duns días para acá, segundo as fases, claro está, empezaron de novo a facer xa das súas. Aumentan os roubos, aumentan os accidentes, crece o demo que levamos dentro. Empezamos a relaxarnos.

Pasan os días e non pasa nada. Algo sempre pasa. E menos mal que eu souben escapar a tempo. Porque ós viticultores tamén lles vai pasar algo. Agricultura vainos obrigar a producir menos uva este ano por culpa do bicho. Eramos poucos e pariu a avoa. Xa os pobres teñen a desgraza das pragas, como para aguantar agora a pandemia do coronavirus, ou da insensatez dalgúns gobernantes. Esta si é a peor pandemia. Menos mal que escapei a tempo.

Pasan os días e non pasa nada. A muller non pensou ben. Non pensou no fútbol. Porque xa temos fútbol! Xa podemos berrar nos bares. Xa podemos insultarnos. E choutar. E rir. E chorar. Para que despois digan que o fútbol é unha carallada. É o mellor psicólogo das emocións! Pero tanto neste deporte como na vida en xeral, agora mesmo e máis que nunca: moito sentidiño.

Finca Fierro. Sábado, 13 de xuño de 2020

EN DOUS SORBOS

Ouleaba de ansiedade coma un lobo. Ouleaba desde o alto dun outeiro. O rapaz andaba dun lado para outro, inquieto, axitado, desesperado. E berraba. Ata penso que os seus berros eran sentimentais, moi sentimentais, algo así como de amor. Pola forma dos berros. Pola forma da mirada. Pola forma dos xestos. Si, creo que ouleaba de amor. Era un rapaz novo, de constitución algo forte e co pelo negro e moi rizo. O rapaz sentou, pero ó momento colleu tal impulso que xa directamente se puxo a correr polo outeiro abaixo. A costa do outeiro era tan pina que non lle quedou outra que correr ós tombos ata abaixo de todo. Chegou medio esnafrado, pero non lle importou. Seguiu correndo. E seguía berrando, ou sexa, ouleando de ansiedade. E de amor.

Cando entrou na cidade non tardou en buscar un bar cerca do barrio da súa amada. Xa dicía eu que ouleaba de amor. Sentou nunha mesa e pediu un café. Ó mesmo tempo xa estaba sacando do peto un móbil polo que axiña fochicou. Os seus dedos eran coma metralletas no teclado. Segundo escribía outeaba para as beirarrúas. E non ouleaba porque lle daba vergonza ou porque o poderían botar do local. A verdade é que o rapaz estaba desesperado. Os latexos ou a sufocación estaban a piques de lle rebentar o peito. Chegoulle unha mensaxe. Era ela! Tiña que ser ela! Porque os ollos brilláronlle e un medio sorriso asomou ós seus beizos. Non o pensou dúas veces: un e dous. En dous sorbos tomou o café. Menos mal que non lle estaba fervendo. Pagou e marchou. Viuna na rúa de enfronte. Ouleou por última vez.

Finca Fierro. Venres, 12 de xuño de 2020

UNHA BÁGOA E DOUS SORRISOS

A tarde asoma gris coma unha tristura infantil. Non sei eu se a tristeza ten idade. Imaxino que non. É igual; a tristeza é un instante no que a vida, por exemplo, nos dá un pau. Pero como o tempo pasa e todo cambia, como a vida non se detén, hai que asumir a dor e tirar cara á adiante. Porque a vida, aínda cos seus atrancos -que os ten, e moitos- é fermosa. Xa se sabe aquilo de “a vida é unha bágoa e dous sorrisos”. A bágoa caeu, así é que tocan os sorrisos. Porque cun sorriso cicatrizan as feridas. Con dous sorrisos cicatrizan as cicatrices. É certo que hai feridas que non cicatrizan nunca. As que temos por dentro. Pero paso a paso, rumbo a rumbo, pouco a pouco, salto a salto deixamos atrás os atrancos.

E agora que non veña esta tarde gris a amolarnos a festa. A min non ma amolará. Porque penso ignorala. E a ignorancia é un dos peores insultos que pode haber. Ou o peor. Emporiso, a tristeza non se pode ignorar tan facilmente. A tristeza ou a rumías ou a descargas nun ombreiro amigo. A tristeza que se remoe quizais lle faga aínda máis dano á ferida, mentres que a que descargas é como unha liberación, como un estoupido que se expande, que se espalla, que se desfai. E xa desfeita, a ilusión, a alegría, as ansias, a vida xorde ou aflora de novo para berrar ben forte que hai que seguir andando o camiño. A vida é unha bágoa e dous sorrisos. Derramada a bágoa que bailen agora os sorrisos sobre o arco da vella da esperanza. Porque sempre haberá sorrisos que brillen máis alá das treboadas. E dos tormentos.

Finca Fierro. Xoves, 11 de xuño de 2020

POLAS CATRO E ALGO DA TARDE

Catro en punto da tarde. Fóra hai sol. Pola mañá fun a Vigo e lembro que cando vin o letreiro de que entraba na provincia de Pontevedra, souben que entraba definitivamente na Fase 3. Porque, ata agora, as fases a min, sinceramente, non me supuxeron un gran inconveniente, ningunha desvantaxe. Xa levo tempo facendo a miña vida máis ou menos como a facía antes. Si, noto o uso da mascariña, pero... estaba acostumado á de sulfatar. De algo ten que valer a experiencia en algo. Catro e tres minutos. Vou escoitar un tema musical. Ó mesmo tempo podo dicir que os de Ourense somos uns máquinas. Resulta que hoxe mesmo informaba este xornal de que ganaramos habitantes no último semestre por primeira vez en 13 anos.

Pois xa veredes dentro de seis meses!, entre os seis meses e os nove. Porque, a ver, tres meses de confinamento dan para actuar e gozar. As estatísticas dos próximos semestres van deixar atrás o pico do Covid-19. Imos bater récords á esgalla. Haberá nenos a darlle cun sacho. Barbadás que empece a loitar de novo xa para a construción dun instituto. Catro e dez da tarde. Outro tema musical. O sol segue nas mesmas. Meteogalicia acaba de mandarme o tempo climatolóxico dos próximos días. Bótolle unha ollada e que vexo... mañá sol, pero pasado mañá e ó día seguinte chuvia pola tarde e pola noite. Sabedes?, que mentres non faga dano, benvida sexa. Catro e vinte da tarde. Hai que empezar a rematar con todo un clásico de jazz: “A Love Supreme”, de John Coltrane. Que mellor despedida! E con sol...

Finca Fierro. Martes, 9 de xuño de 2020

UNHA CARRAXE QUE METE MEDO

Subo ó faiado con moita carraxe, aínda que cando vou no medio das escaleiras os folgos xa empezan a pedir unha certa calma, un pouco de parsimonia. Pero esta axiña desaparece cando abro a trapela do faiado e alcanzo o baúl dos recordos. Neste busco e rebusco ata que atopo a pistola. Que carallo, hoxe teñen que rodar cabezas! Pero primeiro limpo a arma ben para que non se atranque; non quero darlle opción de defensa a ninguén. Penso un pouco a quen podo matar. Moi fácil, menos os nenos... que roden cabezas!; sen distinción entre mulleres e homes. Que raio, a levar dafeito! Imos alá. Coloco os auriculares nos oídos, poño música desa forte e abro a porta do portal, agora si, cunha carraxe que mete medo. Estou na rúa. Miro para un lado e miro para o outro.

A dirección que colla depende da primeira persoa que vexa. Non vexo a ninguén. Opto pola dereita. Case sempre escollo a esquerda para todo, pero hoxe dáseme pola dereita. Non sei, se alguén quere pensar na política é moi libre de facelo. Ós cincocentos metros sigo sen ver a ninguén. Me cago na puta, que pasa aquí! A ver se non podo despacharme a gusto. A culpa é do puto coronavirus; que a xente aínda ten medo a saír. Ando outros trescentos metros e sigo coas mesmas. Pois non vou poder matar a ninguén! A carraxe é tal que saco a pistola de todas as maneiras e lánzolle catro tiros a un leirón que pasa por alí. Non lle dei! Será posible! Pero a min non me dobrega ninguén: lanzo catro tiros ó aire, e quedo tan pancho. Volvo para a casa coa cabeza gacha. Porca miseria!

Finca Fierro. Luns, 8 de xuño de 2020

CARÁCTER DE SENTIMENTO

Xa lle imprimín carácter ó sentimento que asomou de cando eu contemplaba a fermosura dun conto, do seu conto. Agora son máis analista no ritmo dos latexos cada vez que escoito a súa canción. Manda cancións que veñen e van polos camiños semanais da miña ansiedade. A miña ansiedade é moita. E quero moldear o carácter para que nada me pille desprevido. Sabemos que a vida, ás veces, anda ás cegas ou ás agachadas. Porque, por veces, tropezamos e temos medo. Así é que non queda outra que estampar certa lóxica no carácter do sentimento. Non podo deixar que tal sensación se acovarde ante a súa presenza. Tamén teño dereito a vestir a felicidade coa cor azul, por exemplo. Ou a quedar de paspán esperando que pase. Que todo sexa polo ben dunha alegría que asoma ós ollos con tan só observala, con tan só contemplala.

E non me importa, por suposto, esgazar o peito berrando de contento. Hai situacións nas que a vida baila unha muiñeira sobre a bágoa dun fandango. Hai instantes nos que unha simple palabra corre polo folio en branco para chegar ó punto final do desexo máis sentimental. Algúns, que se lle vai facer, escudámonos nun papel en branco que, pouco a pouco, enchemos con sentimentos ós que, iso si, lles temos que imprimir un certo carácter para non quedar perdidos no limbo da simple nostalxia. Agora non queda outra que mirarlle á cara e deixar que ela lea ou vexa a profundidade da miña ollada. Díxose sempre que unha mirada vale máis que mil palabras. A miña describe toda unha eternidade.

Finca Fierro. Domingo, 7 de xuño de 2020

TEMPO DE...

Tempo de correr por entre as rúas dunha cidade deshabitada, baleira. Non se ve a ninguén, e por iso busco desesperadamente. Non quero estar só. Non quero sentirme só. Tempo de mirar para obxectos que se perden no tempo. Eu que sei, un vestido azul, un disco de Melendi ou de Sabina, un coche vermello, unha foto do revés; obxectos que estiveron e xa non están. Búscoos desesperadamente. Porque existiron no tempo. No meu tempo. Tempo de navegar polo mar para atopar unha illa deserta. Nesa, na que está a esperanza eterna, a felicidade completa. Tempo de asubiar unha canción que vai e vén polas tardes de conversa. Ou polas noites de silencio.

Tempo de aloumiñar uns sentimentos que acougan sobre a pobre memoria dun imberbe. A memoria descansa, con parsimonia, sobre a almofada desde hai un par de meses, aínda que o tempo, ás veces, é un suspiro. Non obstante, ante o salouco, é eterno. Porque o tempo vai e vén dun instante a unha eternidade. Tempo de pensar sobre o xemido dunha palpitación, sobre os milímetros dunha pel suave, sobre uns bicos nos labios, sobre unha mirada chea de paixón. Tempo de amar en silencio. Ou con barullo. Ou só. Ou correndo. Ou rindo. Ou chorando. Ou berrando. Porque hai berros que esgazan algo máis có tempo. Tempo de ler o poema lonxe de onde se está escribindo, aínda que todos os versos chegarán... a tempo. Os versos sempre chegan. Porque saen de moi dentro, do máis profundo do ser humano. Tempo de rematar os pensamentos que fluíron para que cheguen a tempo.

Finca Fierro. Sábado, 6 de xuño de 2020

A BONDADE DO DEMO

Fase 3. Coa fase 3 xa case se pode dicir que chegou a liberación completa e total para a nosa terra. Pero tamén chegou o poñernos endemoñados. Aínda que xa hai tempo que estamos endemoñados cos madrileños. Non hai moito eran os chinos. Agora son os madrileños. Os madrileños que, por se alguén non o sabe, son os nosos familiares e veciños. Porque todos, absolutamente todos temos a alguén por aquelas terras. Lembrades o detalle dos sanitarios; de cando se lle aplaudía ás oito da tarde pola súa excelente labor e, ó mesmo tempo, se lles poñía unha nota no portal na que serían crucificados se non se largaban do edificio? Lembrades a xenreira que se lle ten ós inmigrantes que proceden de África, os Balcáns e os países suramericanos? Nós, precisamente nós, un dos países máis emigrantes do mundo. E se non que llo pregunten a Arxentina, México, Venezuela, Suíza, Francia, Alemaña... Sempre se dixo que esta pandemia estaba a descubrir os valores sociais da poboación, que somos un exemplo a seguir e que dálle que tumba. Pois si. Xa se ve; temos a bondade no corazón e o demo no cerebro. A bondade do demo.

Haberá madrileños que non cumpran coas normas, como houbo galegos que non as cumpriron desde o mesmo 14 de marzo. Quen máis quen menos non seguimos as normas ó pé da letra, e non por iso creo que merezamos que nos crucifiquen. Haberá madrileños, moitos madrileños que non se desprazarán ata Galicia, ou sexa, ata a súa casa mentres non existan para eles as condicións adecuadas. Por catro, dez ou vinte madrileños non podemos endemoñar a milleiros. Por un atentado terrorista, non podemos crucificar a todo Oriente Medio, agora, ou a todo o País Vasco, antes. Un servidor, e sempre que veñan en condicións, daralle a benvida a un madrileño porque será un familiar ou un veciño.

Fase 3. Coa fase 3 volve o fútbol! Por fin! Como o botaba de menos! Son dúas horas de paixón no bar; pola paixón do propio deporte e polo ardor do ambiente. Xa sabedes, todos somos adestradores e, tanto no fútbol como na política, sempre queremos levar a razón. E berramos. E alporizámonos. E rimos. E berramos. E berramos. E berramos. Que bonito!

Finca Fierro. Sábado, 6 de xuño de 2020

O MEU BALLÓN

Tiven que botarme a correr. Porque vin o ceo tan encapotado que pensei que chegaría a fin do mundo. Tiven que botarme a correr, pero non sei por onde andaba. Estaba nunha carrilleira, nunha carrilleira calquera pero sen saber o punto exacto. Resumindo, que estaba perdido. Algo que me estrañaba moito, xa que sempre tiven un bo sentido da orientación. Ademais, estaba cerca da miña vila e coñecía todos os camiños da contorna. Pero neses momentos sentinme perdido. Mirei cara ó ceo e meteume medo. Corrín. Cando rematou a carrilleira, choutei valados, goldrei ríos, subín a outeiro e, aínda así, non conseguín divisar ningún lugar coñecido.

Un sexto sentido me dicía que algo non marchaba ben. Botei as mans á cabeza. Refreguei os ollos. Escoitei os latexos do corazón. Demasiado fortes. Mancaban no peito. Quixen calmarme e foi peor: empecei a tremer. E foi naquel momento cando se rachou o mundo. Os tronos e os lóstregos fixéronse donos e señores do entorno. Non me podía refuxiar baixo ningún carballo. Sempre escoitara que, para as chispas, eran un perigo latente. Seguín correndo. Crucei caldeiras cheas de auga, matogueiras de silvas bravas e cercados con arames de espiño que me racharon a roupa e me esgazaron a pel. Estaba empapado xa. O frío fíxome recordar por que corría e por onde corría. Corría porque estaba a buscar unha felicidade compartida. Sabía que estaba cerca. Ó mellor detrás daquel castiñeiro se acochaba o sorriso branco, inmenso e eterno. Ou detrás daquel valado, onde estaría sentada aguantando o ballón de auga. O meu ballón.

Finca Fierro. Venres, 5 de xuño de 2020