domingo, 30 de junio de 2013

NUNHA NOITE DE INSOMNIO


              A culleriña móvese rapidamente remexendo o café e impulsada pola man nerviosa de Fabián Papúa Remolinos. Ao mesmo tempo contempla o videoclip que asoma pola televisión da terraza da cafetaría. O sol aplana e cae con forza sobre a rúa, a cal desprende unha calor que abafa. A camareira reparte petiscos e a voz de Rihanna acompaña ao vídeo. Fabián, non obstante, escoita a súa propia música que sae dun móbil negro, gardado no peto do seu pantalón. Uns auriculares lévanlle un tema da gran Buika, o clásico “Volver”. O noso protagonista deixa de contemplar a tele e de remexer o café para pegarlle o primeiro trago. Con tres máis despachouno e axiña lle veñen á mente eses instantes nos que tiña que fumar varios cigarros mentres lle durase o sabor do café. Eran outros tempos, de cando a Fabián Papúa Remolinos non lle chegaban dous paquetes de Ducados. Hai anos pensouno profundamente nunha noite de insomnio e non volveu fumar máis.


              Café Aitana 39 da Valenzá. Domingo, 30 de xuño de 2013

viernes, 28 de junio de 2013

A MAIOR DESGRAZA DO NOSO PAÍS


              Non hai maior desgraza para un país que a emigración. Non hai maior calamidade para unha persoa que a emigración. No noso país galego disto soubemos moito. E volvemos outra vez a sabelo abondo. Agora seica lles queren meter man ás pensións deses emigrantes que deixaron casa e familias porque o seu propio país non soubo mantelos. Primeiro o país botounos e, agora, o país intenta roubarlles o que acadaron con sangue, suor, bágoas, nostalxia, morriña, dor e miseria. Se nos queda un chisco de conciencia, non podemos permitir este abuso que intentan levar a cabo catro monos que non saben o que é deixar a toda unha familia nunha época na que non había nin guizos para atizar no lume. Estaba mal o que se ía (por iso marchaba), pero quedaba aínda peor o que quedaba. Porque, a maiores do mal que se vivía, un familiar ou dous ou máis deixaban de botar unha man nas labores desa casa que se afundía máis e máis. Agora queren sancionalos e, ante isto, queren que lembren aquela desgraza, aquela calamidade da emigración. Como se sentirá hoxe unha muller galega? E digo isto porque penso que foron as que realmente “sufriron” a emigración, as que tiveron que loitar contra unha miseria que se apoderou do noso país, da nosa sociedade galega. Agora outra estúpida, outra mísera decisión quere recordarlles todo aquilo.


              Maceda. Venres, 28 de xuño de 2013

jueves, 27 de junio de 2013

LISTO COMA UN ALLO


              A Edelmiro Ridruejo Cucharas quixéronlle dar gato por lebre, pero el ben viu que aquilo era un auténtico coello. A xente pensa que é parvo, pero, ás veces, aínda que o fai, é listo coma un allo. Claro que el sempre confundiu os allos coas cebolas. Non lle entra na cabeza o asunto do tamaño, por moito que saiba cando unha cousa é grande ou pequena. O tamaño importa, Edelmiro?, pregúntanlle moitas veces. A Edelmiro Ridruejo Cucharas ilumínanselle os ollos e contesta cun si sonoro, quizais algo esaxerado, porque pensa que a pregunta ten intencións.. Repito, aínda que o pareza, Edelmiro non é parvo. Ás veces fai o parvo. Cando lle puxeron o último prato, a sobremesa, quixéronlle meter melocotóns en caldo de azucre por flan caseiro, pero el ben viu que aquilo era queixo con mel. Rematado o xantar, deixou un euro na mesa e marchou. El si meteu un euro por vinte. Pensaban que Edelmiro Ridruejo Cucharas era parvo. Era listo coma un allo.


              Maceda. Xoves, 27 de xuño de 2013

lunes, 24 de junio de 2013

O LOBO SOLITARIO


              Roza o ridículo aquel que pensa que a luz da lúa inspira o cerebro dun lobo porque oulea nas noites de lúa vella. Sempre houbo lobos que oulearon a todas as horas. Sempre houbo lobos que correron polas corredoiras na procura de femias para celebrar danzas de amor baixo o acubillo dunha manada. No silencio da noite danza un ouleo de nostalxia, de cando o lobo era animal de familia e agora vaga polos montes só e coa xenreira sobre o seu lombo. Oulea de novo o lobo solitario e esgaza o aire cun verso longo, triste, roto e cheo de silencio aínda que faga ruído, moito ruído. Ao lonxe ve a manada, e coa manada ve esa compañeira que anda buscando. Oulea de novo. Ninguén lle responde. Tan só o eco dun ouleo que volve unha e outra vez, sen piedade, con parsimonia, cunha mensaxe de soidade que se perde por entre as carballeiras. O lobo solitario mete o rabo entre as pernas, agacha a cabeza e pérdese polo monte sen facer ruído.


              Finca Fierro. Luns, 24 de xuño de 2013

sábado, 22 de junio de 2013

LOA Á ALDEA DE CACHAMUÍÑA


              A pesar de que transitei e aínda transito pola estrada N-536, a que vai de Ourense a Trives, nunca me detiven Cachamuíña, nunca entrei na aldea de Cachamuíña. Pero o nome, o nome é o que me fascina de Cachamuíña. Esta palabra está na miña boca cada dous por tres. E podo dicir que o nome de Cachamuíña foi a contrasinal que mantiven con meu pai nos seus últimos meses de vida. Cando xa a peste do alzheimer se instalara nas entendedeiras do meu proxenitor, usei por varias veces o nome de Cachamuíña para facelo rir. Cando o puña a pasear polo corredor do piso ou polas beirarrúas da Finca Fierro, saltáballe con aquilo de: “veña, imos a Cachamuíña”. E facíalle graza. E botábase a rir. Agora, que xa non está, eu sigo a facer uso do nome de Cachamuíña porque me gusta e xa como homenaxe tamén a quen me criou. Sóltolle a calquera, que me vou, que me largo para Cachamuíña (cando na realidade vou para calquera outro lugar) e moitos axiña preguntan qué vou facer a Cachamuíña. Teño que dicirlles que é un nome que me fascina. E segundo o outro día confesaba que lle tiña cariño ao Elxe polas súas camisetas, agora digo que lle teño moitísimo cariño a Cachamuíña polo seu nome; a pesar de que nunca me detiven en Cachamuíña, de que nunca entrei en Cachamuíña… pero é “o meu Cachamuíña”.


              Finca Fierro. Sábado, 22 de xuño de 2013

viernes, 21 de junio de 2013

SOBRE RAXOS DE PAVO


              Que complicado é para Dacio Sota Casado mercar nun súper! A súa dona, Yael Fuego Suárez, encargoulle raxos de pavo para a cea. Aí empezaba a aventura de Dacio; primeiro localizou os estantes nos que se atopaba a carne de pavo e de polo. “No problem”, pensou o noso protagonista. Mais axiña empezou a angustiarse, axiña empezou a suar. Porque había filetes de pavo envasados, había filetes de pavo fresco, raxos de pavo fresco, raxos de pavo adobado. Moito pavo para pouco cociñeiro! Dacio Sota Casado botou man do teléfono e chamou á súa dona por dúas veces; ata que chegaron á conclusión de que o que realmente quería era raxos de pavo adobados e xa envasados. Dacio estaba farto de ver os envases, pero claro, Yael non lle dixera nada de adobados. De aí o problemón de Dacio... calquera lle levaba o que non era. Co fácil que é dicir as cousas tal como son! Mais Yael deixa caer os nomes en xeral e... ponte a buscar!


              Café Aitana 39 da Valenzá. Mércores, 19 de xuño de 2013

jueves, 20 de junio de 2013

ESPAÑA CORRUPTA


              Case o 90% dos españois cre que España é un país corrupto. Así titulou unha nova este xornal o pasado xoves. Penso que o 10% restantes son os propios corruptos, ou sexa, os políticos e demais personaxes da farándula. O que significa que se pode dicir moi claramente que o 100% dos españois pensan que vivimos nun país corrupto. Creo que ese 10% non son españois, non poden ser españois cando intentan ou tratan de amolar, de roubar ao resto. A verdade é que ata eu mesmo xa me empezo aburrir de tanto falar do mesmo tema; pero tamén é certo que á xustiza española hai que acirrala, haille que estar continuamente encima para que actúe, se é que non está corrupta, que... non sei, non sei. Máis dun lector está moneando coa cabeza nestes momentos. E moneando afirmativamente, claro. É que hoxe falas con calquera e de quen queiras e sáltanche axiña cun “ese é un corrupto”, “ese está corrupto”. Resumindo: España corrupta. Aí é nada!


              Maceda. Xoves, 20 de xuño de 2013

martes, 18 de junio de 2013

A POLÍTICA BARATA


              Politiqueo nas conversas de quen non entendemos nada. Mentres a crise se pega a esas carteiras baleiras ou a eses petos que tan só gardan un pano das mans. Queremos mandalos a todos ao cárcere, mentres nós metemos as cabezas nos contedores de lixo buscando o que nin aí hai xa. Defendemos leis que están mal feitas porque imaxinamos que outros as fan peores. Nin lle damos opción a ninguén máis que probe as súas forzas. Despois dun tempo vemos que a política barata é a que realmente nos goberna. E nós mesmo somos os que aniñamos esa política non parándolle os pés a eses politiquiños de guante branco. Se optamos por pegar uns berros, axiña insonorizan o espazo que ocupa a sociedade crítica, a sociedade con desexos de cambiar algo. Pero nada cambia. A política barata gangrénase de tal maneira que o cheiro a podre expándese polos poucos recantos limpos que nos quedan na memoria. Nós, covardes coma sempre, tapamos o nariz e tiramos para adiante.


              Biblioteca da Valenzá. Luns, 17 de xuño de 2013

A ESCOPETA DE BALOTES


              Cando penso que te fuches, vin que non te marcharas, que estabas aí, quieta, mansiña, subida á galla do carballo e esperando a miña reacción. A miña reacción foi de pasmo, pega do carallo. E mira que che puxen todas as trampas habidas e coñecidas; desde o espantallo de panos rotos, vellos e noxentos ata redes prohibidas que te engancharan para escarmento de corvos e da túa familia. Estou canso de tornarte do millo que teño no Pontón. Logo de tirarme días colocando espantallos e redes, ruídos e aparellos en movemento, fun todo confiado a contemplar os brotes, os gromos do millo e vinte toda fachendosa na galla do único carballo que hai á beira da leira. Non marcharas, maldita pega! Botaba de menos a escopeta de balotes que nunca tiven. Con ela vaia se te marchabas!. Por que eu non terei unha escopeta de balotes!? A maldita pega penso que me leu o pensamento; pois axiña marchou voando camiño dos Poulos. Seguro que volverá... cando saiba que non teña unha escopeta de balotes.


              Biblioteca da Valenzá. Luns, 17 de xuño de 2013

sábado, 15 de junio de 2013

NOSTALXIA DE CERTAS CAMISETAS


              A nostalxia é quizais o mellor título que se lle pode poñer á novela da miña infancia. Non sei se é porque un vai para vello, pero o caso é que cada vez máis a miúdo busco aqueles recunchos nos que está durmida a memoria dos anos sesenta e setenta. E aproveitando que subiu o Elxe á primeira división, aquela, a memoria, espertou nun deses recunchos e confeso que sinto cariño por este equipo de fútbol, por acordalo en primeira e pola súa camiseta. Había tres camisetas que me fascinaban naqueles anos; a do Elxe, a das Palmas e a do Córdoba. Pero a que máis, a que máis era a do Elxe… aquela raia verde horizontal, ancha, cruzada sobre o peito. Todos os demais equipos vestían coas típicas, ou sexa, tan só unha cor  e as de raias verticais. Pero a do Elxe era orixinal e bonita de verdade. A das Palmas destacaba pola brillantez da súa cor; toda amarela. E a do Córdoba, aínda que era tamén de raias verticais, eran doutra cor que non se daba nos outros equipos que levaban así; eran de cor verde. Ás veces por simples detalles sentimos cariño por tal ou cal equipo; eu confeso que sempre me gustou o Elxe polas camisetas. E estaba toliño para que subira de novo á primeira división e así ver de cando en vez esa camiseta que sempre me pareceu moi orixinal. Este ano conseguírono. Estou contento.


              Finca Fierro. Sábado, 15 de xuño de 2013

viernes, 14 de junio de 2013

NA COMPRA


              Zaíra Castañuelas Contreras colle a cesta da compra e disponse a percorrer a supermercado. Con parsimonia. Con calma. Con parola. Como adoitan facer moitas. Mete garavanzos. Colle unha leituga, Analiza, estuda, repasa, palpa, sopesa un repolo. Toca parola. Cunha veciña. Ou cunha persoa calquera. A Zaíra Castañuelas Contreras dálle igual. O caso é latricar un chisco. Cando a veciña ou a interlocutora marcha, ela segue buscando produtos. O aceite de oliva. As patacas xa fritidas. Os xeados para as nenas. Cando chega á peixería, alí eternízase; mira, busca, pregunta, fai xestos ostentosos ante os prezos. Outra leria máis cun antigo mozo. Sorriso aberto. Pequenas cores nas meixelas. Pouco tempo. Porque axiña asomou a muller do antigo mozo e remataron as bromas. Zaíra Castañuelas Contreras despídese e acomoda os pensamentos naquel recanto no que estaban durmidos. Segue coa compra.


              Biblioteca da Valenzá. Venres, 14 de xuño de 2013

SOMOS MÁIS QUE PASMÓNS


              Se te atopas cun titular que di que “os tribunais só fallaron en 2012 oito delitos de corrupción”, non queda outra que botar as mans á cabeza, abrir a boca de asombro e quedar coma un pasmón. Abofé, somos máis que pasmóns! Porque xa nos estamos habituando a tales novas de corrupción. Coma se veramos chover en Galicia. E mirade que estamos acostumados a ver chover na nosa terra! Asumimos a corrupción coma se fose xa unha amiga. Xa nos dá igual que tal ou cal político, que este ou aquel personaxe sexa corrupto; incluso xa é máis fácil analizar, estudar, citar a aqueles que non están corrompidos. Ata penso que chegan os dedos das mans para contalos. Temos tan asumido o da corrupción que mesmo nos parece ben que o noso presidente Feijoo lle pida moderación nos gastos aos reitores das Universidades… quitarlle á educación para “solidarizarse” cos corruptos. Non pasa nada; a vida segue. Pasmóns!


              Biblioteca da Valenzá. Venres, 14 de xuño de 2013

O RALLY TAMÉN XERA PERDAS


              O rally de Ourense deste ano xa é historia. Un rally que, segundo o vicepresidente da Escuadra Ourense, Julio Bouzo, xera 1.148.000 euros en tan só dous días. Pero, como diría o dúo Estopa, depende. De que depende? Dun servidor. Porque a un servidor, a parte de cabrealo, dálle perdas. Estou por apostar que, con frases curtas, explico todo. Viña á beira dunha estrada. Estrada pola que transcorre o percorrido, se entende. Polo tanto, estrada cortada. Celebración da proba? En sábado! O día que teño libre para fochicar na viña. Este sábado tocaba sulfato. Non sulfatei. Agora, ou me arrisco a que lle me entre a peste e perda a colleita ou teño que ir a pé feito dúas tardes para sulfatar. Desde Maceda ata Macendo. 50 quilómetros de ida. 20 de volta. E xa sabemos como son e o tempo que leva 50 quilómetros en Galicia. A seguinte tarde, o mesmo. Outra desvantaxe: o tempo climatolóxico. E se agora chove? Cando sulfato? Así todos os anos. Son partidario do rally. Pero por circuítos onde non incomoden. Mira que non haberá estradas polas montañas para estes eventos! E xa non digo nada da desfeita que se fai no asfalto das estradas, principalmente nas curvas nas que os pilotos intentan achicalas ao máximo. O rally tamén xera perdas. Polo menos para un servidor.


              Biblioteca da Valenzá. Venres, 14 de xuño de 2013

jueves, 13 de junio de 2013

SEMELLA XA UN VELLO


              Caetano Tostado Salmerón está canso. Caetano Tostado Salmerón traballou arreo. Aínda hai xente que traballa neste país. Pero hai millóns que non poden e a pesar de querelo. Tamén hai uns cantos nugalláns. Ou uns moitos. Todo hai que dicilo. Caetano Tostado Salmerón, por sorte, ten traballo. E moito. Non para. Desde as sete e media da mañá ata as dez da noite. E súa ao traballar. E ponse negro coma un pote de tanto que lle dá o sol. Pobre home. Así semella xa un vello. Coa cara toda queimada. Cos brazos queimados. Co pelo branco. Caetano Tostado Salmerón vai vello. Pero aínda así non deixa que os fillos lle boten unha man. Quen máis culpa ten é a muller, que axiña lle pon a escusa de que non saben facer tal ou cal cousa. E Caetano Tostado Salmerón é precisamente o que quere: inicialos. Que saiban polo menos os nomes de tales ou cales aparellos. Pero nin por esas. Así é que, o pobre, segue traballando de sol a lúa. E cansa.


              Café Aitana 39 da Valenzá. Mércores, 12 de xuño de 2013

martes, 11 de junio de 2013

O GRAN ESPÍRITO MALIGNO


              Quere o demo ser escornabois na charca dun outeiro, pero tan só consegue chegar ata a metade da ladeira. Alí bufa, resolla, folguexa, mete o rabo entre as pernas e confía en atrapar a unha bolboreta. Non hai papoias nesa época. Cando se dá conta do asunto, alza a ollada cara ao ceo e quere iniciar un sorriso sarcástico, pero tenlle medo a Deus. É capaz de cabrearse, pensa o demo. E aínda que realmente lle ten ganas, opta por reptar por entre as carqueixas do Medo, a ver se se enreda, se se enguedella nun atrapasonos ou se canta un soneto que aínda non se compuxo. Quere o demo pasar á historia como o gran espírito maligno, pero un lóstrego de luz ráchalle a forquita que leva na súa man dereita. Esa, esa é a sinal de Deus!, exclama. Por pensar máis alá do seu propio pensamento. Agora sabe, definitivamente, que o seu poder é efémero, que nin tan sequera consegue atrapar a unha simple formiga viaxeira.


              Biblioteca da Valenzá. Xoves, 6 de xuño de 2013

lunes, 10 de junio de 2013

PIRATA SEN BARCO


              Teño medo de non varrer os entullos que vai deixando a pomba mensaxeira, pero Balbino Pirata Núñez non é do mesmo parecer e por varrer ata varre á propia pomba, á que lle manda uns cantos perdigóns que a fan aterrar ferida de morte. Balbino Pirata faille honor ao apelido e en toda a contorna ten fama de pirata, de pirata sen barco. Pasou a infancia traumatizado por unha película que viu no cine da aldea (antigamente ata nas aldeas había cine), na que o protagonista era un pirata con parche no ollo e pata de pau. A Balbino gustoulle o parche, pero traumatizouno a pata de pau. Desde aquel momento quixo ser pirata. Pero sen barco; para evitar a pata de pau e porque non sabía nadar. O parche no ollo púxoo igual, aínda que tanto o esquerdo coma o dereito os tiña sen ningunha lesión. Cando chegou a mozo iniciou as súas falcatruadas precisamente para que a xente se enganchara ao seu parche no ollo e ao seu primeiro apelido. Balbino Pirata, o pirata sen barco que varreu a unha pomba mensaxeira cuns cantos perdigóns.


              Biblioteca da Valenzá. Xoves, 6 de xuño de 2013

viernes, 7 de junio de 2013

O TOUCIÑO COA VELOCIDADE


              Xa sei que hai tempo que se dixo, pero hai frases polas que non pasa o tempo. Hai frases que son esperpénticas na época de Valle-Inclán e na época actual. A Xunta contestoulle hai uns días á oposición que “é imposible mostrar os contratos de Dorado”. E o secretario xeral de Sanidade, Antonio Fernández-Campo, rematou co esperpento: “Sería como traer ao Parlamento todas as camas do Sergas”. Tal como o escribo! Que terá que ver o allo co bugallo ou o touciño coa velocidade? Se non erro, uns contratos fanse nuns simples papeis, e aínda que sexan mil ou dous mil ocupan ben menos que unha simple cama do Sergas. Ao mellor igual se refería a todas as persoas que ocuparon, ocupan e ocuparán as camas do Sergas, incluídas as que están nos corredores dos hospitais. Ao mellor. Ben certo é que certos personaxes políticos son máis guapos e máis listos canto máis calados están. Pero disto, o PP creo que non ten a ninguén. Como non queren que lles rosmen, contestan. E claro, as contestacións...


              Biblioteca da Valenzá. Mércores, 5 de xuño de 2013

SIMPLES “TRATANTES” DOS CONCELLOS


              Dous concellos de A Coruña, Oza dos Ríos e Cesuras, acaban de fusionarse nun tan só: Oza-Cesuras. Non sei se realmente a fusión de concellos é unha opción de aforro económico para Galicia e, incluso, para España. Penso que algúns si podían fusionarse. Creo que hai demasiados concellos en todo o territorio nacional. Non obstante, onde creo que hai un maior dispendio económico é nas Deputacións e no elevado número de concelleiros en todas as corporacións municipais. A ver, as Deputacións están como simples “tratantes” dos concellos. Si, é verdade que acometen empresas que os pequenos concellos non conseguen levar á cabo... porque non teñen a suficiente economía para tal fin. Pero segundo os cartos pasan polas Deputacións, por que non van directamente aos propios concellos? Xa se sabe que cando os cartos andan de man en man, moitos pérdense polo camiño.
              Hai concellos que con tres ou catro concelleiros e outros tantos administrativos serían abondo para levar o municipio. A maioría dos concelleiros están tan só para erguer a man nas votacións dos plenos. E por ese simple xesto, cobran. Se eliminamos 41 Deputacións, algúns centos de concellos e uns miles de edís, imaxinade o aforro. Pero claro, non compensa; irían moitos chupatintas ao c...


              Maceda. Venres, 7 de xuño de 2013

martes, 4 de junio de 2013

POLO CORREDOR DUN SOÑO


              Folla que baila ante a forza do vento. Raio de sol que quere asomar por entre unha nube negra. Pero non asoma. Unha canción pop que se oe de fondo nunha televisión calquera. Hai gargalladas que non teñen graza ningunha; incluso molestan. E o son dun móbil que se escoita na distancia. Silencio no barullo da chusma.
              Videoclip de pumba! pumba! e pouca letra, de moitos corpos e pouca cabeza. Agora si cae o raio de sol sobre a folla seca, pero axiña a nube negra atravesa o ceo para que as sombras lle poñan letra a unha canción que daba pena.
              Pasos que pasan calados polo corredor dun soño. Soños que berran catro versos de emoción por unha terra que loita contra a desidia dun goberno que non goberna. As sombras que se apoderan do corredor, e o soño esfúmase no silencio dunha noite pecha. Dorme o pensamento nunha terra que non esperta.

              Cafetaría do pavillón dos Remedios de Ourense.

              Mércores, 29 de maio de 2013

lunes, 3 de junio de 2013

A VANTAXE DOS CATIVOS


              A nena escribe catro liñas azuis nun papel branco. Ao mesmo tempo mete os dedos da man esquerda por entre o pelo e raña na cabeza ata que ela mesmo fai un xesto de dor e retira a man con rabia. A nena atende ao nome de Zulima, porque así a chama a súa nai. Cando remata de escribir chouta da cadeira e ponse a xogar á beira da mesa. Ao pechar o seu caderno alcancei a ver un adhesivo branco, no que brillaba en letras de cor negra todo o seu nome: Zulima Perea Espigada. Andará polos oito ou nove anos. Ao mellor, algún menos. Pero non máis. Vexo tamén un libro de cor vermella... cerrado. Polo que se ve, Zulima Perea cansou de escribir e, claro, de estudar. Segue xogando á beira da súa nai, que está lendo un xornal. A nena, e vendo que aquela non lle fai moito caso, opta por saír fóra da cafetaría para seguir xogando na beirarrúa. É a gran vantaxe dos cativos: que saben divertirse sen compañía, que saben vivir inocentemente nun mundo cheo de infortunios.

              Cafetaría do pavillón dos Remedios de Ourense.

              Mércores, 29 de maio de 2013