Contar
escribindo creo que é más fácil que contar falando. Na linguaxe escrita buscas
e rebuscas palabras ou sinónimos, frases ou o tempo necesario para completar un
parágrafo, mentres que na linguaxe oral, nun escenario, xa podes falar á
velocidade da luz ou con moita parsimonia que como cometas un erro, aí queda.
Non obstante, sempre se atopa un coas típicas sorpresas que nos dá a vida, ou
Rubén Blades. É igual. No caso desta reportaxe, quen me sorprendeu de verdade
foi a compañía Daboapipa, máis en concreto, Vero Rilo. Foi nunha actuación que
mantiveron na casa da cultura da Valenzá, hai un tempo xa, co seu espectáculo
“Lavandeiras”.
O
título, a palabra xa o di: mulleres que, nos ríos (e na burga de Baños de
Molgas), de xeonllos, fregando, repasando, lavando a roupa mataban o tempo, ó
mesmo tempo, contando lendas e ruxerruxes por toda a xeografía galega.
Daboapipa recolle todo ese patrimonio oral e trasládao ós escenarios coa música
de compañeira. É aí onde entra en escena a voz de Vero Rilo, unha rapaza nova
que me deixou abraiado coa súa dicción. Levaba moito tempo sen oír falar tan
ben en ningunha clase de escenario, desde o propio teatro ata o cine en versión
dobrada. E mirade que temos fama de ter moi bos dobradores. Pero a voz de Vero
Rilo, ai a voz de Vero Rilo!
Tanto
ela como o seu acompañante Carlos Quintá fusionan o mundo da infancia coa
palabra e a música e cosen pezas da nosa historia nun espectáculo único e
divertido. Auténtico universo máxico para nenos e adultos.
A
compañía Daboapipa semella que naceu no verán de 2013 para mesturar o amor pola
literatura e a palabra dita coa paixón pola música. Ó principio foi Santi
Prieto o que estivo ó fronte do apartado musical, pero como o tempo pasa e todo
cambia, agora é o acordeonista Carlos Quintá quen lles pon música ás fermosas
palabras de Vero Rilo. Certo, as palabras fainos fermosas a preciosa voz da
moza.
Verónica
Martínez Martínez (Vero Rilo; o de Rilo vén porque naceu en Rilo, Mugardos)
conta cunha moi boa formación e fonda experiencia como educadora infantil en
Galicia e Portugal dentro da Rede de Escolas A Galiña Azul. Tras as típicas
audiencias para amigos e amiguetes, díxose que xa estaba ben, que había que
tomar o asunto en serio (a palabra sempre foi un asunto moi serio) e que había
que profesionalizarse. Así é que cursou estudos de iniciación ó teatro da man
de Carlos Neira, realizou cursos de improvisación con Antón Coucheiro e máis e
máis cursos como contadora con mestres como Charo Pita e Tim Bowley. Na
actualidade é educadora na rede de ensino en galego Semente. E tamén, faltaría
máis, unha pequena dama das táboas para un servidor.
Carlos
Quintá estudou sete anos de violín no conservatorio de grao medio de Lalín,
fixo maxisterio en Lugo e alí tocou co gaiteiro da Mariña Caxoto. Formouse no acordeón
diatónico co mestre Pedro Pascual. É membro fundador do grupo Grodan Defló e
colabora cunha morea e máis de músicos que espallan toda a súa sabedoría musical
por todos os escenarios habidos e por haber.
Coa
compañía Daboapipa estrearon os espectáculos “Contos de animalario”, “Contos e
lerias” e “Historias de vida, guerra, amor e case morte”. Agora, como dicía ó principio,
andan con ese mundo das lavandeiras nun universo tan rico, tan rico que de aí
saíu toda unha cultura popular, toda unha mitoloxía que, hoxe, e por culpa das
lavadoras e das redes sociais botamos de menos. Ai se a burga de Baños de
Molgas falara ou falase. Aquilo si eran redes sociais, e non as de agora, nas
que se fala mal e se escribe peor. Por iso é que grazas, neniña, por eses
contos e por esa voz que me mandaron ós soños da infancia, ás escaleiras da
burga onde contemplaba e escoitaba á lavandeiras de Baños de Molgas.
Café Perla
6 do Campus Universitario de Ourense.
Mércores,
11 de maio de 2016
Publicado en La
Región o venres, 10-06-2016
No hay comentarios:
Publicar un comentario