Cada
vez que escoito a palabra cultura, penso no Juan da Angelita. Cada vez que leo
algo sobre a comparación do fútbol coa cultura, penso no Juan da Curva. Juan
Carballo Martínez, o Juan da Angelita, non digo que fora un home culto. Juan
Carballo Martínez, o Juan da Curva, digo que lle gustaba a cultura a rabiar. O
fútbol non lle gustaba, pero aínda así asistía a algúns partidos… “polo
ambiente”, me confesaba moitas veces; “eses puros, esas caras, eses xestos,
eses berros, incluso eses insultos…”.
Pero
se o Juan da Angelita asoma nesta reportaxe é polo gran detalle que tiña cando
viaxaba a Madrid desde o seu Baños de Molgas natal. Ía practicamente todas as
pontes ou fins de semana longas que podía. Pero (aí o detalle), non llo dicía a
ninguén; a ninguén dos veciños e amigos que vivisen en Madrid, que nos anos 80
eran bastantes. Non sei; o normal dunha persoa era predicar ós catro ventos que
acababa de chegar á capital de España, o normal era visitar a todo coñecido
habido e por haber. Mais, precisamente, o Juan da Curva quería evitar os
típicos desexos: “pásate por aquí”, “vén comer con nós”, “pasa a tomar un
café”, “lévalle este paquetiño á familia”, etcétera.
Por
que Juan Carballo Martínez quería pasar como unha sombra ou como unha nube
polos madriles? Porque (aquí vén o
detalle cultural) este amigo meu só se achegaba a Madrid para ver teatro, para
asistir a algunha estrea cinematográfica, para visitar museos, para contemplar
exposicións, xeralmente de pintura, e para presentarse a calquera outra
actividade que puidese impregnar a unha persoa de certa cultura, de certo
saber. Se visitaba a alguén, sabía que perdía unha mañá de exposicións ou unha
tarde teatral e cinematográfica. Por iso non quería avisar a ninguén. Ou a case
ninguén.
Non
é por gabanza, pero tiven a gran sorte de que cando era eu o que non ía de
ponte ou de fin de semana longa a Baños de Molgas, chamábame para quedar. Por
que a min si? El ben sabía que eu estaba só, nunha pensión de mala morte, e
porque a min gustábame as mesmas artes culturais que lle gustaban a el. E aínda
que non me gustara algo (por descoñecido), apuntábame ó seu bombardeo cultural
porque sabía que con el nunca sairía escaldado. Eu sabía que ía beber da súa
cultura, dos seus gustos, que eran exquisitos. Eu quería beber do seu saber.
Quedabamos
a xantar nun VIP da rúa Fuencarral e, alí, xa planeabamos os pasos a seguir,
ese día e os seguintes. Ás veces xa me chamaba el desde Baños de Molgas para
que fora sacando as entradas dalgunha obra teatral ou dalgunha estrea
cinematográfica. Nunca se me esquecerá na vida as nove horas que nos tiramos
nunha cola para ver a exposición de La
Venus del espejo, de Velázquez, que chegara ó museo do Prado procedente da
National Gallery de Londres.
E
falo en pasado, non polos acontecementos que ocorreron no pasado, senón porque
el, o Juan da Angelita, xa hai anos que non está con nós, que non está comigo
(culturalmente estará sempre). O bicho levouno moi novo, demasiado novo. É
desas persoas das que si berro: “non hai dereito!”. Aínda lle quedaban moitas
pontes para pasar como unha sombra por Madrid, para beber da cultura. Juan
Carballo Martínez, o Juan da Angelita ou o Juan da Curva ou o rapaz que non lle
dicía a ninguén que ía a Madrid para que o deixaran empaparse de cultura; un
gran tipo.
No hay comentarios:
Publicar un comentario