As historias, xeralmente, cóntanse
nos libros. As historias, antigamente, contábanse xunto ás lareiras
ou nos lavadoiros ou nas burgas, coma por exemplo na de Baños de
Molgas. As historias, hoxe en día, tamén se poden contar sobre un
escenario e...
e con música. Con música hai que recoñecer que quedan incluso máis
lindas. Tanto que, segundo che van degrañando
o argumento, o ritmo musical lévate sobre nubes de algodón nas que
caen sempre con delicadeza os soños que che producen a propia
historia.
O venres, 16 de marzo, ás oito da
tarde/noite, e sobre o escenario da Casa da Cultura Manuel María de
Barbadás, dúas mulleres, Marta Ortiz e Sofía Espiñeira,
subíronnos a esas nubes de algodón co seu espectáculo
“Matrioskas”, que, como supoñeredes, versa sobre esas historias
que a Marta se lle deu por debullar e a Sofía por marcar o ritmo das
mesmas coa súa guitarra. Por certo, cunha simple guitarra e unha voz
melosa ás veces, retranqueira outras, e simpática sempre, encheron
o salón de actos con soños que nos fixeron soñar.
Non
obstante, quen empezou a falar realmente foi a guitarrista Sofía
Espiñeira
cunha historia que nos levou a Bergondo, onde, seica, nas noites de
San Xoán hai a costume de queimar prendas obsoletas
e as máis vellas do lugar, retranqueiras elas, queiman as bragas.
Emporiso, Sofía fixo unha
canción para queimar os pensamentos vellos. Pero prometo que a súa
canción nunca se converterá
en cinsa; é bonita de verdade.
No
segundo tema xa é Marta a que toma a palabra e descubrimos unha
historia fermosa
pero co seu aquel profundo cando fala da emigración dos seus, da súa
nai, desde Andalucía ata Terrassa. Usaba o acento andaluz para
adxudicarlle
diversión
ó conto, aínda
que a emigración non sexa un tema para dar saltos de alegría.
Axiña
chegou outro conto, perdón, outra historia, porque “na miña casa
non se contaban contos, pero na miña casa había historias”. A que
pasou a contar nin era retranqueira nin tan sequera simpática, usase
os acentos que usase. Era unha historia dura que, grazas á burra da
súa bisavoa, acabou sendo fermosa, pero polo medio houbo que pagar
un prezo moi alto: a "marcaxe" do típico señorito
daqueles tempos. Ai aqueles terratenentes!, que, aínda que non
tivesen dereito, cobraban ben cobrado; cobraban o dereito de pernada.
E
o que era peor, ás veces coa complicidade incluso familiar da
“marcada” e non digamos xa da propia sociedade. Moi
triste e moi duro.
As matrioskas gardan historias
caladas e moitos desexos. Pero Sofía e Marta, Marta e Sofía abren
esas matrioskas e espallan ó mundo esa riqueza acochada, escondida
para que saibamos que as hai grandes e pequenas e cheas de cores. Sen
as cousas máis pequenas xamais fariamos as cousas máis grandes.
A
pesar de que toda a súa familia é andaluza, Marta Ortiz naceu en
Terrassa
(Barcelona). No 2005 chegou a Galicia por unha bolsa de estudos e
dous anos máis tarde volveu para quedar definitivamente na nosa
comunidade. O de quedarse hai que agradecerllo a Brais das Hortas
(deste xa falei no Testemuñas co que homenaxeei a Blues do País),
que foi o que primeiro lle puxo notas musicais ás súas palabras.
Axiña formaron Tropa
de Trapo e patearon escenarios con contos e con música.
Sexa
en compañía, sexa soa, Marta Ortiz non para e realiza diversas
actividades de animación á lectura e obradoiros de teatro,
expresión corporal en Barcelona e na nosa terra, principalmente en
escolas de infantil, primaria, en bibliotecas, nas feiras de libros e
onde lle cadre. É unha bule bule que busca contos nas historias da
súa familia, nos
que mestura realidade e ficción practicamente a partes iguais.
Sofía
Espiñeira naceu en 1986 na vila de Mugardos, A Coruña, e na que
pasou toda a súa infancia e adolescencia. Xa desde pequena tivo
auténtica devoción pola música polo que axiña se
meteu no Conservatorio Profesional de Música de Ferrol para empezar
co clarinete. De seguido pásase á guitarra e a cantar. Anos máis
tarde cursa estudos de xornalismo na Universidade de Santiago para
rematalos en Rennes, Francia. Ó rematar a carreira pasa un ano na
Escola Navarra de Circo Oreka, en Pamplona, que lle dá os
coñecementos necesarios para comezar a súa andaina profesional nas
artes escénicas. Instálase en Santiago no 2010 para empezar a
traballar na compañía de teatro e monicreques
Titereficciós.
O
mesmo que Marta, Sofía Espiñeira buliu polos escenarios da nosa
terra con
proxectos de danza, teatro e música. No mes de abril de 2015 gana un
certame de canción de autor en Teo e iso permítelle gravar o seu
primeiro disco. Empeza así, realmente, a súa carreira de
cantautora. Un ano máis tarde xúntase con Marta e con Brais para
formar a citada Tropa de Trapo. “A hora azul” é o seu primeiro
espectáculo de contos e música para o público adulto. E na Casa da
Cultura de Barbadás acaban de deixarnos un feixe de historias e
melodías, de soños e de realidades, de medos e desexos, de
liberdades e de represións. Un
feixe cheo de matrioskas vestidas de cores.
Café
América de Celanova. Mércores, 21 de marzo de 2018
Publicado
en La
Región
o venres, 30-03-2018
No hay comentarios:
Publicar un comentario