Quen
máis quen menos, e dos máis de 100 persoeiros ós que levo
retratado neste Testemuñas da Memoria,
tiveron
e teñen algo de especial para min. Ó que vou retratar hoxe vai ser
tamén especial porque hai unha morea de tempo que tiña ganas de
botarlle as gadoupas
encima, é dicir, de coñecelo. Repito: desde hai moitos anos. Máis
en concreto, desde que a vira no concurso da TVG “Cifras e Letras”.
A súa fermosura impresionaba. Sempre me gustaron aqueles concursos
nos que se pode aprender algo, e se aínda por enriba unha muller
consegue que che brillen os ollos, pois para que máis. Como me
gustaba, como me interesaba axiña me quedei co seu nome: Yolanda
Castaño. Mal pensaba eu que, co tempo, a seguiría e a coñecería.
Sígoa
no feisbuq e coñecina o venres, 25 de maio de
2018,
na Casa da Cultura Manuel María de Barbadás. Por certo, e a pesar
de que xa hai outra morea de tempo que deixou “Cifras e Letras”
(“no 2011”, me confesou), segue aínda máis guapa que naqueles
tempos.
O encontro debeuse a que, na Valenzá, e xunto a Isaac Garabatos
levaron a cabo un auténtico recital poético no
que, ela, Yolanda, puña os poemas e Garabatos metía a música por
entre os versos, compaxinándose de tal maneira que, en conxunto, era
todo pura
poesía.
Logo, para máis aquel, asomou ó escenario cunha elegancia tal e cun
vermello tan sorprendente
que a Carapuchiña
Vermella sería como un pequeno gran na cara luminosa da lúa chea.
Aí estaba, de pé, ou sentada a poesía en persoa. Yolanda Castaño
era, en por si, un verso solto na intimidade dunha sala chea de
sentimentos.
A
protagonista deste Testemuñas, como entenderiades xa, é poeta. Xa
era poeta cando facía o programa televisivo citado. Sabemos
que de
rapaces escribimos poemas de amor. Cando empezamos a ter coñecemento,
xuízo,
raciocinio,
conciencia
adoitan saír os versos de protesta. E xa adultos, somos poetas.
Algúns. Porque Yolanda Castaño foi poeta desde sempre. É poeta. E
será poeta eternamente. Non é cousa
de pouco (ou
moco
de pavo)
acadar o prestixioso Premio Fermín Bouza Brey contando tan só 17
anos (co
que, grazas a iso, publicou o seu primeiro libro: “Elevar as
pálpebras”)
ou con 21 conseguir o Premio Johán
Carballeira e o máis importante da literatura, o da
Crítica Española, polo seu terceiro libro
de poemas:
“Vivimos no ciclo das Erofanías”.
Por
se non quedabamos a gusto coa súa faceta de poeta, a moi condenada,
vai e, alí,
no propio escenario da Casa da Cultura,
deixa caer no seu segundo poema unha bonita voz de cantante para
rematar esa poesía. Realmente
descoñecía esa faceta súa. Aínda que onde me deixou un pouco así
como ido, como aparvado
foi co seu penúltimo poema, sacado do seu libro “Profundidade de
campo” (“...
Foi primeiro unha branquia evasiva que / non me quixo facer feliz
tocándome co seu sopro / son a cara máis común do patio do colexio
/ a faciana eslamiada que nada en nada sementa... Pechei os ollos e
desexei con todas as miñas forzas / lograr dunha vez por todas
converterme na que era. / Pero a beleza corrompe. A beleza
corrompe... Os ríos saltaban cara atrás e resolvíanse en fervenzas
rosas / bolboretas e caracois nacéronme nos cabelos / O sorriso dos
meus peitos deu combustible aos aeroplanos / A beleza corrompe / A
beleza corrompe”)
Yolanda
Castaño Pereira naceu en Santiago o 19 de abril de 1977 e na capital
de Galicia viviu ata os 13 anos, que foi cando marchou para A Coruña
(paréntese para aclarar que aínda que a reportaxe se debe á
actuación de dous persoeiros, de Isaac Garabatos non falo porque xa
dixen algo del nas que lle dediquei a Xardín Desordenado e a ISGA
Collective). Na cidade herculina, Yolanda fixo
Filoloxía Hispánica e cursou estudos audiovisuais. E o que
diciamos, desde moi pequeniña non é que se dedicase á poesía, é
que xa era poetisa!.
Polo que enumerar aquí as súas obras, os seus traballos e incluso
os seus premios sería o conto de nunca acabar e este Testemuñas si
ten un espazo do que non podo saír.
Creo
que a maioría da xente temos a imaxe dos poetas sentados ante un
escritorio, moi pensativos e intentando compaxinar uns versos que
saen deses pensamentos. Iso tamén terán que facelo, claro. Pero
Yolanda Castaño, por medio do feisbuq está a descubrirme outra
forma de traballar, quizais moi escrava, pero fermosa: impartindo
recitais poéticos por
todos os lugares habidos e por haber do noso planeta, desde Bélxica
ata Venezuela, desde Perú ata Polonia, desde Lituania ata as Illas
Madeiras, desde calquera país asiático ata Georgia (a
ex-soviética),
da que acababa de chegar cando se plantou na Valenzá. O día no que
teñamos facilidades para viaxar polo espazo, Yolanda Castaño
deixará ós alieníxenas con cara de alien, ou
sexa, tan
pampos coma un poema sen rima ou coma uns versos con música.
Café
Paladium da Valenzá. Domingo, 27 de maio de 2018
No hay comentarios:
Publicar un comentario